Koude nacht, warme dag

Een veelgestelde vraag de laatste dagen is hoe het toch komt dat het ‘s nachts zo koud kan zijn en overdag relatief warm. Neem vannacht en vandaag, vannacht was het in Twente op grashoogte op zijn koudst slechts -1,2 graden en kwam het dus tot vorst aan de grond. Op de reguliere waarneminghoogte, zo’n 1,5 meter hoogte, werd het 0,9 graden. Dit terwijl de thermometer in Twente vanmiddag naar verwachting richting 18 graden zal gaan. Een verschil van 17 graden.


_{Een temperatuurdiagram van het meetstation in Twente. Het grote verschil in temperatuur tussen dan en nacht is hier duidelijk zichtbaar.}

De herfst is begonnen en de komende weken zullen we dan ook gaan merken dat de zon minder hoog aan de horizon komt te staan en de nachten weer langer gaan duren. De hoeveelheid daglicht loopt terug en het wordt geleidelijk steeds iets frisser. Toch is het de afgelopen dagen relatief warm geweest voor de tijd van het jaar. In Hoek van Holland werd het gisteren 19,4 graden, terwijl de normale waarden voor deze tijd van het jaar slechts rond 16 graden liggen.

Hogedrukgebied boven Nederland
Een hogedrukgebied met een kernwaarde van 1032 hPa ligt al een aantal dagen in de buurt van Nederland en vandaag zelfs met de kern boven ons land. Deze zorgt bij ons voor heerlijk rustig weer. Er staat weinig wind en het is vrijwel helder, waardoor de zon alle ruimte krijgt en de temperatuur overdag ook flink opkrabbelt door maximale instraling.


_{Overdag schijnt de zon heerlijk..}

Koude nachten
Echter, door overwegend heldere omstandigheden is ook de uitstraling vanuit de aarde maximaal en zonder de zon keldert de temperatuur daardoor ‘s nachts ineens een flink stuk naar beneden. Zo ver, dat op sommige plaatsen, en dan vooral in het binnenland, aan de grond de temperatuur lokaal tot onder het vriespunt duikt en het tot een graadje vorst aan de grond komt.


_{Maar 's nachts komt het op een aantal plaatsen aan de grond tot onder het vriespunt.}

De reden dat het in eerste instantie vooral in het binnenland aan de grond gaat vriezen is dat de werking van het nog warme zeewater daar minder groot is en helemaal tijdens heldere, windstille nachten. Aan de kust is het over het algemeen net iets minder koud door het nog warme zeewater.

Vooral als de wind vanaf zee komt, zoals aankomende nacht, levert dit grote verschillen op qua temperatuur tussen het binnenland en langs de kust. Afgelopen nacht waren de verschillen klein door een overwegend oostelijke wind. In het westen werd het op verschillende plaatsen ook slechts 3 tot 5 graden.


_{Deze weersomstandigheden leveren soms mooie plaatjes op. Foto: Corina Magielse.}

Komende dagen
Het hogedrukgebied dat vandaag boven Nederland lag, wordt de komende dagen geleidelijk naar het zuiden van Europa verdreven door opkomende lagedruk uit het noorden en noordwesten. De storingen die door de hogedruk eerder op afstand werden gehouden, weten nu ons land te bereiken, waardoor er steeds meer bewolking gaat komen. Hoewel de aangevoerde lucht niet heel veel kouder is dan vandaag wordt het overdag een paar graden frisser, rond 14 graden. Dit komt mede door een aantrekkende wind, maar ook doordat de zon een stuk minder schijnt en dus de aarde minder opgewarmd wordt.

De nachten worden daarentegen juist warmer. De bewolking houdt de warmte die de aarde ’s nachts uitstraalt tegen, en ligt als het ware als een warme deken over ons land, waardoor het minder afkoelt. Bovendien is er ook ’s nachts meer wind, waardoor de onderste luchtlagen minder snel afkoelen, door menging met de relatief warmere lucht die zich daarboven bevindt. De temperatuurverschillen tussen dag en nacht worden daardoor ineens weer een stuk kleiner.

_{Bron: Meteo Consult}