Bocht van bijna 360°
Bocht van bijna 360°
Als er een verwachting voor het weer wordt gemaakt is het belangrijk om zowel de grondkaart als de hoogtekaart te bekijken om een goed beeld te kunnen vormen van de opbouw en ontwikkeling in de atmosfeer. Om een duidelijk beeld te krijgen van wat er zich vandaag ongeveer afspeelt beschrijf ik in het kort wat er op de kaarten, puur gericht op Nederland, te zien is.
Op de grondkaart van vandaag ligt er een lagedrukgebied ten oosten van Denemarken. Een uitloper hiervan, een trog, ligt boven ons land en deze brengt een storing, een back-bent occlusiefront, met zich mee, die in een krul over Nederland ligt.
Op de hoogtekaart zie je de straalstroom heel duidelijk liggen. Deze waait vandaag vanaf de Britse Eilanden, via Frankrijk, naar Polen en verder naar Finland. Er zit dus een vrij scherpe bocht in de straalstroom. Precies in die bocht, ten noorden van de straalstroom, heeft zich een hoeveelheid lucht afgesnoerd, waardoor er feitelijk een losse bel met lucht boven Nederland hangt.
Wegtrekkende onweersbuien. Foto: Marcel Rutte.
De straalstroom is de scheidslijn van koude en warme lucht. De koude lucht zit ten noorden van de stroom en de warme lucht ten zuiden. Nu werd zojuist al aangestipt dat de bocht zich ten noorden van de straalstroom bevindt en u voelt hem natuurlijk al aankomen, de luchtbel boven Nederland is dus erg koud!
Lagedrukgebied in de bovenlucht ofwel een koude put
Wanneer de straalstroom iets in kracht afneemt en meer bochten gaat maken, kunnen er in zo’n bocht afgesloten bellen met lucht ontstaan. In dit geval is het koude lucht, in feite een lagedrukgebied in de bovenlucht. In de meteorologie beter bekend als een koude put. Deze kan zware buien veroorzaken, niet zelden ook met onweer. De lucht in de bovenlucht is namelijk erg koud, waardoor er met warmere lucht aan de grond een onstabiele situatie ontstaat en er zich gemakkelijk buien kunnen vormen. Wanneer de lucht dan ook nog goed gevoed kan worden met vocht, door bijvoorbeeld zeewater, kunnen de buien flink groeien en zich tot pittige exemplaren vormen.
De scherpe en ronde afranding van de buien in Breda vandaag. Foto: Henk Voermans
Vaak is de doorsnede van een koude put een paar honderd kilometer en in de kern valt vaak de wind vrijwel weg en is het relatief rustig. De buien ontstaan dan ook vaak op de rand van de luchtbel, de overgang van de koude lucht naar iets warmere lucht. Het nadeel van een koude put is dat die zich behoorlijk lang boven een bepaald gebied kan handhaven, maar in de huidige situatie verplaatst de bel zich naar het oosten.
De huidige situatie
Op de radarbeelden van vanmorgen (zie afbeeldingen) was de kern van de put erg goed zichtbaar. De zware regen- en onweersbuien dreven in een cirkel, bijna 360°, rond Nederland en zorgden in sommige plaatsen voor behoorlijke hoeveelheden neerslag. In de buurt van Roosendaal viel vanmorgen al bijna 20 millimeter. In de kern van de put zaten regelmatig brede opklaringen, maar ook daar ontstonden een paar losse buien. Het was daarbij erg fris voor de tijd van het jaar met om half twee vanmiddag slechts 13,4 graden in Nieuw Beerta, Groningen en 12,6 graden in Beek bij Maastricht. Het geheel verschuift in de loop van de dag en nacht verder naar het oosten, met morgen als eindbestemming: Polen.
Radarbeeld van vanmorgen. De krul is goed zichtbaar.
Verschillen
Al is Nederland nog zo klein, qua weerbeeld zullen verschillende mensen vandaag een andere visie hebben. De mensen in Brabant of in het noorden van het land, zagen vandaag vooral bewolking en nattigheid. In Gelderland en Utrecht zal het beeld veel beter zijn geweest. Het was daar over het algemeen best fraai weer, waar wolken en zonnige momenten elkaar afwisselden.
De buien hebben in Brabant wederom voor wateroverlast gezorgd. Foto: Corina Magielse.
In de kern van de cirkel scheen regelmatig ook de zon. Foto: Ria Luttikhold.
©Meteo Consult
Als er een verwachting voor het weer wordt gemaakt is het belangrijk om zowel de grondkaart als de hoogtekaart te bekijken om een goed beeld te kunnen vormen van de opbouw en ontwikkeling in de atmosfeer. Om een duidelijk beeld te krijgen van wat er zich vandaag ongeveer afspeelt beschrijf ik in het kort wat er op de kaarten, puur gericht op Nederland, te zien is.
Op de grondkaart van vandaag ligt er een lagedrukgebied ten oosten van Denemarken. Een uitloper hiervan, een trog, ligt boven ons land en deze brengt een storing, een back-bent occlusiefront, met zich mee, die in een krul over Nederland ligt.
Op de hoogtekaart zie je de straalstroom heel duidelijk liggen. Deze waait vandaag vanaf de Britse Eilanden, via Frankrijk, naar Polen en verder naar Finland. Er zit dus een vrij scherpe bocht in de straalstroom. Precies in die bocht, ten noorden van de straalstroom, heeft zich een hoeveelheid lucht afgesnoerd, waardoor er feitelijk een losse bel met lucht boven Nederland hangt.
Wegtrekkende onweersbuien. Foto: Marcel Rutte.
De straalstroom is de scheidslijn van koude en warme lucht. De koude lucht zit ten noorden van de stroom en de warme lucht ten zuiden. Nu werd zojuist al aangestipt dat de bocht zich ten noorden van de straalstroom bevindt en u voelt hem natuurlijk al aankomen, de luchtbel boven Nederland is dus erg koud!
Lagedrukgebied in de bovenlucht ofwel een koude put
Wanneer de straalstroom iets in kracht afneemt en meer bochten gaat maken, kunnen er in zo’n bocht afgesloten bellen met lucht ontstaan. In dit geval is het koude lucht, in feite een lagedrukgebied in de bovenlucht. In de meteorologie beter bekend als een koude put. Deze kan zware buien veroorzaken, niet zelden ook met onweer. De lucht in de bovenlucht is namelijk erg koud, waardoor er met warmere lucht aan de grond een onstabiele situatie ontstaat en er zich gemakkelijk buien kunnen vormen. Wanneer de lucht dan ook nog goed gevoed kan worden met vocht, door bijvoorbeeld zeewater, kunnen de buien flink groeien en zich tot pittige exemplaren vormen.
De scherpe en ronde afranding van de buien in Breda vandaag. Foto: Henk Voermans
Vaak is de doorsnede van een koude put een paar honderd kilometer en in de kern valt vaak de wind vrijwel weg en is het relatief rustig. De buien ontstaan dan ook vaak op de rand van de luchtbel, de overgang van de koude lucht naar iets warmere lucht. Het nadeel van een koude put is dat die zich behoorlijk lang boven een bepaald gebied kan handhaven, maar in de huidige situatie verplaatst de bel zich naar het oosten.
De huidige situatie
Op de radarbeelden van vanmorgen (zie afbeeldingen) was de kern van de put erg goed zichtbaar. De zware regen- en onweersbuien dreven in een cirkel, bijna 360°, rond Nederland en zorgden in sommige plaatsen voor behoorlijke hoeveelheden neerslag. In de buurt van Roosendaal viel vanmorgen al bijna 20 millimeter. In de kern van de put zaten regelmatig brede opklaringen, maar ook daar ontstonden een paar losse buien. Het was daarbij erg fris voor de tijd van het jaar met om half twee vanmiddag slechts 13,4 graden in Nieuw Beerta, Groningen en 12,6 graden in Beek bij Maastricht. Het geheel verschuift in de loop van de dag en nacht verder naar het oosten, met morgen als eindbestemming: Polen.
Radarbeeld van vanmorgen. De krul is goed zichtbaar.
Verschillen
Al is Nederland nog zo klein, qua weerbeeld zullen verschillende mensen vandaag een andere visie hebben. De mensen in Brabant of in het noorden van het land, zagen vandaag vooral bewolking en nattigheid. In Gelderland en Utrecht zal het beeld veel beter zijn geweest. Het was daar over het algemeen best fraai weer, waar wolken en zonnige momenten elkaar afwisselden.
De buien hebben in Brabant wederom voor wateroverlast gezorgd. Foto: Corina Magielse.
In de kern van de cirkel scheen regelmatig ook de zon. Foto: Ria Luttikhold.
©Meteo Consult
