De zomer raakt de kluts volgende week kwijt. De straalstroom ligt heel zuidelijk zodat depressies makkelijk het weer kunnen beinvloeden. Zomerweer hoeven we dus voorlopig niet te verwachten.
Ligging straalstroom
De straalstroom is een kronkelende band met zeer hoge windsnelheden in de bovenlucht. In een zomerse periode, zoals de tropische julimaand van 2006 ligt ze boven het noorden van Scandinavie. Dit jaar reist de straalstroom heel Europa af hetgeen resulteert in het wisselvallige weer. Volgende week komt de straalstroom net ten noorden van de Middellandse Zee te liggen. De windsnelheden lopen dan op tot meer dan 200 km/u op 10 km hoogte. Dit is de drijvende kracht voor het ontstaan van oceaandepressies. Tevens maakt de burgerluchtvaart dankbaar gebruik van het windje mee als ze uit Noord-Amerika vandaan komen.
Kraamkamer voor depressies
De straalstroom bevat vanwege haar hoge windsnelheden veel energie. Deze wordt gebruikt voor de vorming van depressies. De straalstroom wordt als glijbaan gebruikt waarlangs de depressies afglijden naar Europa. Of een depressie in onze omgeving terecht komt heeft te maken met de ligging van de straalstroom.
Ligt deze noordelijk over Scandinavie, dan laten depressie ons links liggen. Ligt de straalstroom over West-Europa, dan komen we wel onder invloed van depressies. In de loop van volgende week worden met een zuidelijke straalstroom depressies het Noordzeegebied ingestuurd. Het resultaat is een toenemende kans op wind, regen en gematigde temperaturen.
Wat mogen we volgende week verwachten?
Zomerweer hoeven we volgende week in elk geval niet snel te verwachten. Met een westenwind wordt koele en onstabiele Noordzeelucht aangevoerd. Aanvankelijk kan het kwik tijdens zonnige momenten nog wel tot ruim 20 graden oplopen. Dit wordt later in de week echter steeds moeilijker. Tezamen me een toenemende wind en de buien geeft dit het weer toch wat herfstachtige trekjes. Ondanks deze wat mindere berichten zullen de optimisten onder ons wel momenten weten te vinden waarop het weer uitnodigt om erop uit te trekken.
©Weeronline
Het is officieel hoogzomer, maar daar hebben we in augustus tot nu toe nog bar weinig van gemerkt. In plaats van overwegend zonnige dagen, zien we veel wolkenvelden en ook vallen er behoorlijk wat buien. Vooral in het noorden is in de eerste 8 dagen van augustus al enorm veel neerslag gevallen. Zaten ze daar de afgelopen maanden nog zo te springen om een beetje nattigheid, nu krijgen ze het dan ook ineens dubbel en dwars.
Neerslagtabel van de eerste 8 dagen in augustus. Bron: KNMI.
Ook juli was dit jaar uiterst wisselvallig, maar toch was het met 18,1 graden gemiddeld 0,7 graden warmer dan het langjarig gemiddelde van 17,4 graden van deze maand. Wel viel er veel meer nattigheid dan normaal. Over het hele land viel in juli dit jaar gemiddeld 111 mm neerslag tegen normaal 70 mm. Dat scheelt nogal wat, maar het valt ten opzichte van juli vorig jaar wel weer mee. Er viel toen in juli over het hele land gemiddeld 160,6 mm neerslag.
Ook vandaag kwam het weer op verschillende plaatsen tot wateroverlast. In Zuidhorn viel opnieuw veel regen, in 30 minuten 18,7 mm. Foto: Gerard Kiewiet.
Maar als het in de rest van de maand ook zo wisselvallig blijft, lijken we ook in augustus weer een stuk boven de norm van de maand uit te komen. Het langjarig gemiddelde van de maand augustus ligt in de Bilt op 58.2 mm. Maar met amper 8 dagen augustus achter ons, is daar nu al 35,9 mm gevallen en op veel plaatsen in de kustgebieden en op de Waddeneilanden dus nog veel meer. Vooral in het westen en in het noorden is de afgelopen dagen flink wat regen gevallen. In Nes op Ameland staat het totaal al op 157 mm neerslag in 8 dagen, maar ook West-Terschelling staat al op 106 mm. Het gekke is dat in Hollum, dat ligt enkele kilometers naast Nes, de teller ‘pas’ op 89 mm staat. Doordat het veelal echt buien zijn die vallen, kan er in het ene dorp een aanzienlijke hoeveelheid regen vallen, terwijl in het dorp ernaast vrijwel niets valt. Het is dus af en toe zeer lokaal.
Overzicht van de neerslagsommen van augustus dit jaar. Bron: KNMI.
In Overijssel, Gelderland en Noord-Brabant zijn de afgelopen dagen gemiddeld de minste buien gevallen. Maar niet in elke plaats staat natuurlijk een meetstation, waardoor sommige buien net gemist worden. Zo viel alleen gisteren in Nijmegen al 19 mm. De buien van gisteren hebben natuurlijk flink bijgedragen aan de grote hoeveelheden en vandaag komt er op veel meetstations waarschijnlijk ook weer een redelijke hoeveelheid bij.
De huidige situatie.
De reden dat het in Nederland en omringende landen al wekenlang zo wisselvallig is, is dat de straalstroom hoog in de bovenlucht, op 500 hPa, precies boven ons land ligt. Deze bevindt zich precies op de grens van warme en koude lucht. Dus wanneer de straalstroom iets verder naar het noorden zou komen te liggen, zou Nederland kunnen profiteren van de warme lucht ten zuiden daarvan. Maar wanneer hij iets zuidelijker komt te liggen, dan bevindt Nederland zich precies in de koude lucht. Dit verklaart ook het fenomeen dat we de laatste tijd vaak hebben meegemaakt dat koelere dagen ineens afgewisseld werden met bloedhete dagen.
De straalstroom ligt normaal in augustus regelmatig boven Nederland, maar af en toe schuift hij dan eens meer naar het noorden, waardoor wij zo nu en dan een langere aaneengesloten periode hebben met hogere temperaturen. Dit jaar ligt de straalstroom echter al een aantal weken precies boven ons land, waardoor we veelal te maken hebben met koudere lucht in de bovenlucht. Hierdoor is boven Nederland de lucht uitermate onstabiel en ontstaan er gemakkelijk regen- en onweersbuien.
De straalstroom vanuit de ruimte gezien. Bron: Wikipedia.
Onstabiele lucht
Wanneer het verschil tussen de temperatuur op enige hoogte en het aardoppervlak erg groot is, door veel koudere lucht in de bovenlucht, spreekt men van onstabiele lucht. De warmere lucht op aarde stijgt op en mengt zich met de koude lucht in de bovenlucht. Hierdoor wordt de lucht al iets turbulenter. Maar ook is warme lucht vochtiger dan koude lucht en zeker in deze luchtsoort kunnen gemakkelijk stapelwolken ontstaan die uit kunnen groeien tot buienwolken.
Dikke regenwolken kwamen vandaag veelal overdrijven. Foto: Maaike Cazemier uit Drenthe.
Liggen er nog zonnige zomerdagen in het verschiet?
Als we kijken naar de weerkaarten voor de komende tijd ziet het er nog niet echt rooskleurig uit voor de zonliefhebbers. De straalstroom blijft ook de komende dagen nog precies boven ons hoofd hangen en blijft dus voor soms bijna herfstachtige taferelen zorgen. Lagedrukgebieden ten noordwesten van Nederland blijven ook storingen met zich mee brengen, dus ook daar lijken we de komende tijd nog niet vanaf te zijn. De regenmeters zullen dus ook de komende dagen nog flink wat water vangen.
Het deed vandaag bijna herfstachtig aan. Er vielen overal buien, ook met onweer.
Bron: Meteo Consult, KNMI