Oranje maan
Oranje maan
Tegen het eind van de wedstrijd van dinsdag tegen Roemenië stond de maan als een werkelijk oranje bol aan de horizon. Het komt wel eens vaker voor. De verkleuring wordt veroorzaakt door vocht- en stofdeeltjes.
De deeltjes bevinden zich vooral in het onderste gedeelte van de atmosfeer van de aarde: de troposfeer. Dat is tevens de zone waar ons weer zich in afspeelt en waar ook stofdeeltjes, al dan niet door menselijk handelen in de lucht gebracht, zich bevinden.
Als de maan laag aan de horizon staat, zoals afgelopen dinsdagavond, moet het maanlicht door een stuk groter deel van de atmosfeer, en dus ook de troposfeer, heen dan wanneer de maan hoog aan de hemel staat. Hierbij wordt het maanlicht (via het maanoppervlak weerkaatst zonlicht) onderweg gebroken door vocht- en stofdeeltjes in de atmosfeer, en met name dus de troposfeer. Op het moment dat het licht eindelijk je ogen bereikt zijn de blauwe, groene en paarse deeltjes zichtbaar licht weggefilterd en blijft alleen geel of rood over, of een combinatie daarvan: oranje.
Roel de haan maakte dinsdagavond bij Emmen deze foto van de oranje maan, enigzins gehinderd door sluierwolken. "Je gelooft je ogen niet, maar om kwart voor tien gisteravond kwam de maan op in het .....Oranje... ". Mooi hè?
Bij Arnhem was de oranje bal even later helemaal helder te bewonderen. Foto: Britta van Gendt.
In zeer uitzonderlijke gevallen kan de maan ook oranje kleuren als ze hoog aan de lucht staat. Dit wordt dan veroorzaakt door extreem grote hoeveelheden stof-, rook- en/of vuildeeltjes. In Nederland is dat vrijwel nooit het geval. We kunnen hierbij denken aan het stof van vulkaanuitbarstingen of de rookschermen van zeer grote bosbranden.
Overigens speelt het hierboven genoemde effect van de oranje verkleuring van licht natuurlijk niet alleen bij de maan. Integendeel, van de zon zijn we het wel gewend dat deze als een oranje voetbal op dan wel onder gaat.
De oranje kleur van de maan had alles te maken met de breking van licht. Dat geldt overigens ook voor deze halo, woensdagmiddag gefotografeerd door Daan Hendriks te Bennekom. Bij een halo wordt de breking puur veroorzaakt door de ijskristallen (waaruit sluierwolken bestaan).
Een oranje zonsondergang of maan zal zaterdag rond de kwartfinale die Nederland dan tegen Rusland waarschijnlijk niet te zien zijn. Daarvoor is er naar verwachting teveel bewolking. In Zwitserland zelf zal het aan de bewolking in ieder geval niet liggen…. Het is daar overdag dan zonnig en overigens ook behoorlijk warm.
Bronnen: Meteo Consult, KNMI
Tegen het eind van de wedstrijd van dinsdag tegen Roemenië stond de maan als een werkelijk oranje bol aan de horizon. Het komt wel eens vaker voor. De verkleuring wordt veroorzaakt door vocht- en stofdeeltjes.
De deeltjes bevinden zich vooral in het onderste gedeelte van de atmosfeer van de aarde: de troposfeer. Dat is tevens de zone waar ons weer zich in afspeelt en waar ook stofdeeltjes, al dan niet door menselijk handelen in de lucht gebracht, zich bevinden.
Als de maan laag aan de horizon staat, zoals afgelopen dinsdagavond, moet het maanlicht door een stuk groter deel van de atmosfeer, en dus ook de troposfeer, heen dan wanneer de maan hoog aan de hemel staat. Hierbij wordt het maanlicht (via het maanoppervlak weerkaatst zonlicht) onderweg gebroken door vocht- en stofdeeltjes in de atmosfeer, en met name dus de troposfeer. Op het moment dat het licht eindelijk je ogen bereikt zijn de blauwe, groene en paarse deeltjes zichtbaar licht weggefilterd en blijft alleen geel of rood over, of een combinatie daarvan: oranje.
Roel de haan maakte dinsdagavond bij Emmen deze foto van de oranje maan, enigzins gehinderd door sluierwolken. "Je gelooft je ogen niet, maar om kwart voor tien gisteravond kwam de maan op in het .....Oranje... ". Mooi hè?
Bij Arnhem was de oranje bal even later helemaal helder te bewonderen. Foto: Britta van Gendt.
In zeer uitzonderlijke gevallen kan de maan ook oranje kleuren als ze hoog aan de lucht staat. Dit wordt dan veroorzaakt door extreem grote hoeveelheden stof-, rook- en/of vuildeeltjes. In Nederland is dat vrijwel nooit het geval. We kunnen hierbij denken aan het stof van vulkaanuitbarstingen of de rookschermen van zeer grote bosbranden.
Overigens speelt het hierboven genoemde effect van de oranje verkleuring van licht natuurlijk niet alleen bij de maan. Integendeel, van de zon zijn we het wel gewend dat deze als een oranje voetbal op dan wel onder gaat.
De oranje kleur van de maan had alles te maken met de breking van licht. Dat geldt overigens ook voor deze halo, woensdagmiddag gefotografeerd door Daan Hendriks te Bennekom. Bij een halo wordt de breking puur veroorzaakt door de ijskristallen (waaruit sluierwolken bestaan).
Een oranje zonsondergang of maan zal zaterdag rond de kwartfinale die Nederland dan tegen Rusland waarschijnlijk niet te zien zijn. Daarvoor is er naar verwachting teveel bewolking. In Zwitserland zelf zal het aan de bewolking in ieder geval niet liggen…. Het is daar overdag dan zonnig en overigens ook behoorlijk warm.
Bronnen: Meteo Consult, KNMI
