Sinds afgelopen vrijdag is het zonnig en droog weer in Nederland. Alleen vanochtend waren er in het uiterste noorden en noordoosten even mist en laaghangende bewolking die de zon in de weg zaten. Verder is de temperatuur snel omhoog gegaan en een beetje tegen eerdere verwachtingen in is het gisteren al officieel zomers warm geworden, want in De Bilt steeg het kwik naar 25 graden (25,5 graden om precies te zijn). Dat is wel opvallend, aangezien veel officiële weerstations de 25 graden niet haalden! De meeste plaatsen noteerden namelijk 22 tot 24 graden. Alleen Hoek van Holland had een nog iets hoger maximum dan De Bilt; 25,8 graden werd het hier, daarmee was de kustplaats gisteren de warmste plek van het land.
Een grijs begin in Roodeschool vanochtend. Foto: Jannes Wiersema.
Er hing vanochtend vroeg ook wat mist in Drenthe. Foto: Karin Broekhuijsen.
Zeer warm
Vandaag noteren veel meer gebieden de zomerse 25 graden en is het wat de schrijver van dit stuk betreft eerlijk gezegd pas de echte, eerste landelijke zomerse dag van 2008. En de komende dagen wordt het nog iets warmer. Normaal voor deze tijd is een graad of 16 voor het maximum. Gezien het grote verschil tussen de optredende waarden en de norm mogen we het zeer warm noemen. Daarbij blijft de zon uitbundig schijnen en zit de wind voortdurend in de noordoost- tot oosthoek. De meeste mensen zijn dit mooie zomerweer in de lente al gewend en hopen dat het zo tot in de zomervakantie doorgaat, maar dat laatste is onwaarschijnlijk....
Foto: Willy Steenkamp.
Omegablokkade
Op de weerkaarten van de komende dagen zien we, hoe kan het ook anders, een hogedrukgebied schitteren. Hoewel het iets is afgezwakt, kunnen regenstoringen nog niet onze kant op komen. De kern van het hogedrukgebied schuift wat op, van de Noordzee naar Denemarken, en in het lange pinksterweekeinde naar het noordoosten van Duitsland. Tegelijkertijd vindt er "aansterking" vanaf de oceaan plaats, want er trekt een ander hogedrukgebied naar de Britse eilanden en later naar de Noorse Zee. Ook in de hoge luchtlagen is het weersysteem overigens nadrukkelijk aanwezig. We hebben hier duidelijk te maken met een geblokkeerd hoog, of kortweg, blokkade. Omdat het in de bovenlucht (vrijwel) de vorm heeft van de Griekse letter omega, Ω, wordt het een omegablokkade genoemd. Kenmerk hiervan is dat zo’n systeem hardnekkig is en niet zo snel van de weerkaarten wordt verdreven. Sterker nog, blokkades kunnen wekenlang stabiel, mooi weer brengen. Vorig jaar deed zich een soortgelijke situatie voor, maar toen eerder, in de maand april. Het werd uiteindelijk een extreem warme, zonnige en droge maand. In De Bilt werd een gemiddelde maandtemperatuur van 13,1 graden opgetekend, terwijl 8,3 graden normaal is. Rond 6 mei kwam de klad erin, en op 7 mei viel op sommige plaatsen 30 à 40 millimeter regen, vooral in Gelderland en deels Utrecht. De rest van mei verliep vervolgens vrij wisselvallig met slechts af en toe middagtemperaturen boven 20 graden.
De hogedrukblokkade heeft de vorm van de Griekse letter omega.
Einde van de blokkade?
Het grote Europese model, het belangrijkste weermodel voor ons in de weerkamer, had de blokkade al ruimschoots van te voren in de berekeningen zitten, begin vorige week. Als we enkel en alleen afgaan op dit model, dan gaf de hoofdberekening die gistermiddag heeft gedraaid nog aan dat de blokkade woensdag verdreven zou worden naar het noorden, met als gevolg vanuit zuiden opkomende regen- en onweersbuien samenhangend met een persistent lagedrukgebied. Einde van het stabiele weer zou je zeggen. Echter, de nieuwe berekening van het Euromodel, die afgelopen nacht heeft gedraaid, laat zien dat de depressie boven Spanje blijft liggen en de blokkade een groot deel van volgende week in stand blijft! Dit zien we wel vaker, computerberekeningen hebben moeite om een blokkade goed in de vingers te hebben en te houden, als het om de weersontwikkelingen voor de (middel)lange termijn gaat. Kortom, de kans is groot dat het de rest van de volgende week mooi, droog en warm blijft. Misschien dat er later op vrijdag en anders in het weekeinde van 17 en 18 mei weer eens regen valt. Daarbij kan het ook onweren. Als dit inderdaad zo gaat, dan is het twee weken lang mooi weer geweest. We blijven het volgen.
Broodnodige regen in Spanje
Is het bij ons stabiel weer, in het zuidwesten van Europa veroorzaakt juist het persistente lagedrukgebied, de lagedrukblokkade, aanhoudende buien. Grote delen van Spanje krijgen daardoor de komende tien dagen veel regen te verwerken, maar dat is gunstig voor de komende zomer! Juist de gebieden die met ernstige droogte te maken hebben, zoals Barcelona en omgeving en Tarragona, lijken de meeste regen te krijgen. Zie het kaartje. Op deze manier worden de stuwmeren gevuld en komt de (drink)watervoorziening voor de zomer niet of nauwelijks in gevaar.
In het noordoosten van Spanje kan de komende tien dagen plaatselijk meer dan 200 millimeter regen vallen.
©Meteo Consult