Precies een jaar geleden werd het in De Bilt 27.6 graden en een dag later werd het in Zeeuws-Vlaanderen bijna 30 graden. Op dit moment ligt de temperatuur op een veel langer niveau, de komende nachten komt het in het binnenland nog tot een graadje vorst. Deze tegenstellingen zijn in deze tijd van het jaar heel normaal, april is een maand met soms grote contrasten.
Vorst en sneeuw
Vooral de eerste dagen van april verlopen soms nog ronduit winters. Dat was dit jaar ook het geval. In De Bilt is de temperatuur al vijf nachten onder het vriespunt uitgekomen en misschien komt daar deze week nog wel een nacht bij. Ook de maximumtemperaturen liggen nog altijd op een laag niveau, we wachten nog altijd op de eerste dag waarbij het kwik op 15 graden of meer uitkomt. Ook het weerbeeld was af en toe winters. Meerdere ochtenden waren de velden berijpt en zondagochtend 6 april viel in de omgeving van Heteren nog een zware sneeuwbui.
7 april 2008, rijpvorming te Mariënvelde. Foto: Ria Luttikhold.
In het verleden is het wel vaker tot winterweer gekomen. Eén van de koudste dagen sinds 1901 is 5 april 1911 geweest. In De Bilt vroor het in de vroege ochtend 5 graden en in de middag kwam het kwik niet boven 2 graden uit. Zes dagen ervoor wist het kwik nog op te lopen tot ruim 20 graden. Nog extremen was het direct aan de kust. Zowel Den Helder als Vlissingen wisten met respectievelijk -0.1 en -0.2 graden een ijsdag te noteren.
Ook wat minder lang geleden is het nog behoorlijk koud geweest in de grasmaand. In 1996 vielen op 2 april winterse buien en kon het kwik in de nachten behoorlijk onderuit gaan. Op 1 april vroor het in Twente 8.7 graden en een dag later was het met -8.8 graden nog net iets kouder. Op meerdere plaatsen in het land vroor het toen matig. Veel sloten en vijvertjes waren in de ochtend bedekt met een dun laagje ijs dat op schaduwplekken soms de gehele dag aanwezig bleef, net als de rijp op het grasveld. Er zijn meerdere voorbeelden bekend van matige vorst in april, bijvoorbeeld in 2003, 1976 en 1969. Grote temperatuursverschillen op één dag zijn ook mogelijk. Op 15 april 1996 vroor het in het oosten van Groningen in de vroege ochtend 5 graden en in de middag gaf de thermometer 16 graden aan, een verschil van 21 graden!
De weerkaart van 15 april 1996. Een hogedrukgebied ligt met zijn kern vrijwel boven ons land. In de van oorsprong koude lucht kan het kwik lokaal tot -5 graden dalen. Overdag wist het kwik bij veel zon en weinig wind op te lopen naar +16 graden.
Tropische warmte
Er zijn niet alleen voorbeelden van vorst en sneeuw, ook warme dagen zijn in deze tijd van het jaar heel goed mogelijk. Lange tijd stond 1993 op de eerste plaats als warmste aprilmaand met een gemiddelde temperatuur van 11.1 graden tegen 8.3 graden normaal. Vooral aan het eind van de maand ging het kwik snel omhoog en werd er een aantal zomerse dagen genoteerd. Vorig jaar werd het record uit 1993 echter verpulverd. De gemiddelde maandwaarde kwam op 13.1 graden uit en daarmee was april 2007 te vergelijken met een iets te milde meimaand. Op zeven dagen werd het meer dan 25 graden en op de 15e werd het in Zeeuws-Vlaanderen bijna 30 graden.
De weerkaart van vorig jaar. Een krachtig hoog boven Zuid-Zweden zorgt voor de aanvoer van warme lucht uit Zuid-Europa.
Precies een jaar geleden was het prachtig voorjaarsweer. Op veel plaatsen werd het zomers warm. In Winterswijk waren om twee uur 's middags de terrasje helemaal vol.
Tropische temperaturen (30 graden of meer) zijn in april al heel goed mogelijk. Nadat in 1969 de temperaturen aan het begin van de maand behoorlijk laag waren, wist de noordenwind uiteindelijk te draaien naar een zuidelijke richting. Het gevolg was dat zeer warme lucht uit het zuiden van Europa naar het noorden kon trekken. Met 20.5 graden was het op Terschelling een mooie voorjaarsdag, maar in het binnenland werd het nog veel warmer. Schiphol kwam op 25.6 graden uit (zomerse dag), Deelen bij Arnhem haalde 28.6 en tropische temperaturen werden gemeten in delen van Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Met 32.2 graden was Venlo de warmste plek van het land.
Eind van de week warmer
Op dit moment waait er nog altijd een wind uit de koude noordhoek. Toch zien we aan het eind van de week de wind draaien naar het oosten. Er komt een eind aan de aanvoer van lucht over de koude Noordzee en we zien het kwik dan ook oplopen. Waarschijnlijk komt het kwik dit weekeinde boven 15 graden uit. Of het daarbij zonnig is, valt nog te betwijfelen. De diverse computermodellen berekenen ten zuiden van ons land een lagedrukgebied met daaromheen veel bewolking en buien. Waarschijnlijk komt het laag noordelijk genoeg om ook bij ons bewolking op te leveren en wie weet ook enkele buien.
Bron: Meteo Consult, Meteonet, VWK-web, nlweer.com en wetterzentrale