Verwoest door Franse troepen
In 1672 hebben de Franse troepen goed huis gehouden in Nederland. Ze hebben veel verwoestingen aangericht. Er zijn in dat jaar heel wat Nederlandse kastelen gesneuveld. Zo ook het kasteel van Brakel, dat sindsdien de ruïne van Brakel wordt genoemd. Als een romantische steenklomp ligt de ruïne van Brakel nu wat verscholen tussen de bomen van een park in landschapsstijl, dat deel uitmaakt van het Landgoed Brakel.
Ridder van Brakel
Het kasteel van Brakel zou al zeer oud zijn. Volgens de overlevering zou het zelfs teruggaan tot het jaar 870. Dat lijkt wat vroeg, maar zeker is wel dat er in de 14e eeuw een burcht stond, die in handen was van een ridder van Brakel. Het kasteel werd veelvuldig door rampen bezocht. In het begin van de veertiende eeuw was blikseminslag de oorzaak, maar in later eeuwen waren de verwoestingen het gevolg van militair ingrijpen. Kasteel Brakel is niet alleen vele malen verwoest of beschadigd, maar ook vele malen weer herbouwd. Zo werd het kasteel in 1407 verwoest door troepen van de graaf van Holland en in 1574 werd kasteel Brakel door Spaanse troepen geplunderd. Toen in het rampjaar 1672 het kasteel voor de zoveelste maal werd verwoest, nu door Franse troepen, werd het kasteel niet meer opgebouwd en vervielen de resten steeds verder tot de romantische ruïne, die er nu staat.
Geen afbeeldingen
Hoe het kasteel er precies uit heeft gezien, weten we niet, want er zijn geen afbeeldingen van het kasteel 'in welstand' bekend. Wel is er een plattegrond bekend in het huisarchief van Brakel, waaruit kan worden afgeleid hoe het kasteel er ooit heeft uitgezien. Het was een vierkant gebouw met twee ronde hoektorens aan de achterzijde. Aan de voorzijde bevond zich een vierkante toren naast de toegangspoort. De vierkante toren zal ooit het begin van het kasteel zijn geweest, zoals dat met vele kastelen in Nederland het geval is. Eén van de ronde torens en wat muurgedeelten van het vierkante kasteel zijn in de ruïne van Brakel nog goed herkenbaar.
Het geslacht van Broeckhuysen
Door huwelijk kwam kasteel Brakel in het begin van de vijftiende eeuw in het bezit van het geslacht van Broeckhuysen, dat ook al in het bezit was van de kastelen Waardenburg en Ammersoyen. Kasteel Brakel en het landgoed wisselden daarna nog enkele keren van eigenaar. Tegen het einde van de achttiende eeuw kwam het geheel in handen van de familie van Dam van Brakel. Deze familie liet een landhuis bouwen op het landgoed, waar men sindsdien woonde.
Geldersch Landschap
Sinds 1971 is het landgoed eigendom van het Geldersch Landschap te Arnhem. Het beheer over de ruïne wordt gevoerd door de zusterstichting Vrienden van de Geldersche Kasteelen te Arnhem. De beide stichtingen hebben er, met medewerking van vele enthousiaste vrijwilligers voor gezorgd, dat het gehele landgoed 'op de schop' werd genomen. Er werd gezorgd voor nieuwe aanplant, nieuwe vijvers werden aangelegd en er werden moestuinen ingericht; kortom, rekening houdend met oude waarden werd het gehele landgoed herschapen in een schitterend natuurgebied, waar het goed wandelen is.
©absolutefacts
het was er ook prima weer voor vandaag om er 's lekker op uit te trekken!!
ikzelf heb ff in m'n tuin gezeten, EINDELIJK en....het was zalig..let wel..in de zon en uit de wind.
Eens was het Spijker de voorraadschuur van het kasteel Brakel. De naam Spijker, afgeleid van het latijnse woord Spicarium, verraadt de oorspronkelijke bestemming van dit gebouw. Spica betekent korenaar, het Spijker zou dan vanwege de onveiligheid in de Middeleeuwen een versterkte opslagplaats geweest zijn van koren, waar ook de beheerder van de "graan"-belasting woonde.
De meeste "Spijkers" in ons land zijn verdwenen, in Drenthe vinden we er nog een aantal. Achter het Spijker is door middel van grondmetingen aangetoond dat er waarschijnlijk nog een gebouw gestaan heeft, wellicht ook een aanzienlijk slot, het kan zijn dat het Spijker met dit gebouw te maken had en niet met het verder gelegen kasteel, inmiddels verworden tot een ruïne. (zie fotosessie 1)
Het Spijker heeft in de loop der tijden meerdere functies gehad, zo was het een toevluchtsoord in roerige tijden en werden in de leenkamer de zogenaamde tienden , de belastingen geïnd. In de veertiende eeuw werden aan het Spijker aan de linkerkant cellen aangebouwd, waarin geruime tijd monniken hun verblijf hadden. Volgens de Gelderse volksalmanak verbleef hier zelfs een commanderij der ridders van st Jan van JeruzaÂlem of van Malta.
Behalve enkele Zaltbommelse burgemeesters werd het Spijker ook bewoond door een predikantenfamilie ds. J.Jeanette. Van hem gaan verhalen rond dat na zijn dood het spook van de dominee op de dag van zijn uitvaart jaarlijks rond het Spijker vertoefde. Hierna kwam het Spijker in bezit van Godefridus van Everdingen die de oostelijke zeshoekige toren liet afbreken en schuren en stallenen hooibergen en het geheel liet inrichten als "bouwerij" met koeien, varkens en paarden. In 1837 kwam het Spijker in bezit van de familie Wilhelmus van Dam.
Een bekende bewoner was Dirk Willem van Dam (1901 - 1991), dijkgraaf van de Bommelerwaard en tijdens de oorlogsjaren werkzaam in het verzet. Na de bevrijding werd hij districtscommandant van de binnenlandse strijdkrachten in de Bommelerwaard. Het Spijker wordt momenteel bewoond door de familie G.O. van Dam.
Boven de hoofdingang heeft de familie Wilhelmus van Dam het wapen van Rotterdam laten aanbrengen. Opmerkelijke details rechts zijn de getraliede nis, waarin zich eertijds een borstÂbeeld bevond, met daarboven een beschilderde gedenkplaat met een Latijnse wapenspreuk uit een tekst van Vergilius: Non inferiora secutus (geen lagere dingen nagestreefd). Deze nis is omlijst door twee Ionische zuiltjes met segmentvormig fronton. De versieringen zijn na 1837 aangebracht. Links van het Spijker is nog een deel van de brug te zien die de verbinÂding met de kerk vormde.
©Vierheerlijkheden