April doet wat hij wil. Een cliché dat komende dagen maar weer eens bevestigd wordt. Morgen en vrijdag is het eerst nog lente. Daarna gaan we terug naar de maartse buien. Eén troost: een deel van Europa gaat samen met ons onder een 'April Shower'.
Het is maandagmiddag (31 maart) rond de klok van zes. Kinderen spelen, zonder jas, buiten. Dit kan maar een ding betekenen: "spring is in the air". De lentekriebels zijn moeilijk te onderdrukken.
De komende dagen zal een hogedrukgebied ervoor zorgen dat het lentegevoel intact blijft. Donderdag en zeker vrijdag verlopen overwegend droog met af en toe zon en vrij hoge temperaturen.
Maartse buien
Gedurende het weekend wordt het lentegevoel flink op de proef gesteld. Een depressie komt vanaf het noorden naar het zuiden zakken. Dit veroorzaakt niet alleen neerslag maar ook nog eens een vervelende daling van de temperatuur. Zaterdag wordt de maximumtemperatuur gehalveerd ten opzichte van de dag ervoor. Zondagnacht komt het kwik in de buurt van het vriespunt uit en zondag overdag wordt het op veel plekken niet warmer dan 5 graden. Dat alles bij een stevige wind en mogelijk licht winterse buien. U begrijpt dat het lentegevoel enigszins onder druk komt te staan.
Europa
Ook in de rest van Europa keert de winter weer even terug. De Britse thermometers lopen donderdag en vrijdag eerst nog behoorlijk op. In Londen wordt het morgen zelfs 18 graden. Maar net als in ons land, kunnen ook de Engelsen slechts kortstondig genieten van het lenteweer. In het weekend krijgen onze overzeese buren een flinke 'April Shower' over zich heen. Winterse buien dus.
Ook dieper richting het zuiden wordt het weer er niet fraaier op. In Parijs zakt de temperatuur van 16 naar 8 graden. De kou is zelfs tot in Spanje merkbaar. We staan in het weekend dus niet alleen in de kou. Ergens is dat een geruststellende gedachte.
©Weeronline
De winter in Nederland, die de afgelopen maanden maar niet op gang wilde komen, ijlt wel lang na. Was het twee weken geleden tijdens het paasweekeinde al raak met kou en winterse buien, het komende weekeinde lijkt zich een herhaling af te spelen.
Vandaag was het grijs en in het zuidwesten nog zacht. In Zeeland werd het 13 graden. Deze foto is door Martha Kivits genomen in de buurt van Waalwijk.
Opnieuw is een portie kou, afkomstig uit het hoge noorden onderweg naar Nederland. De voorste begrenzing hiervan trekt de komende nacht vanuit het noordwesten over het land met bewolking en nu en dan regen. Morgen overdag stroomt de koude lucht vervolgens met een straffe noordwestelijke wind, die aan zee windkracht 6 haalt over Nederland uit. We merken dat meteen aan de temperaturen die ’s middags niet meer hoger komen dan waarden tussen 8 en 10 graden. Vandaag werd het in het zuidwesten nog 13 graden.
Bij Rheden was het druk in deze boom. Ondanks het grijze weer hadden de vogels er zin in. Foto: Martin de Jongh.
Omdat ook de bovenlucht snel kouder wordt – in de nacht naar zondag gaat het op ruim 5 kilometer hoogte uiteindelijk 35 graden vriezen – ontstaan in de loop van de dag buien, die steeds vaker met hagel of een klap onweer gepaard kunnen gaan. Tussen de buien door laat wel de zon zich nu en dan mooi zien, maar ook dit weekeinde kan die er nog niet voor zorgen dat er een lentegevoel door Nederland gaat waren. Daarvoor is het te koud.
Koudste lucht
De koudste lucht bevindt zich zondag boven onze omgeving. Nog steeds waait er een straffe westelijke tot noordwestelijke wind, die diverse buien met zich meevoert. De meeste buien zondag lijken in het noorden van het land te vallen. Het zuiden komt er mogelijk een belangrijk deel van de dag behoorlijk goed vanaf. Tijdens buien zijn opnieuw hagel en onweer mogelijk en zondag overdag is er ook al kans op natte sneeuw. Na een nacht met in het binnenland temperaturen rond het vriespunt, komt overdag het kwik niet verder dan ongeveer 7 graden. Normaal zou een temperatuur van 12 of 13 graden zijn.
Zou het dit weekeinde nog een keer wit worden? Deze foto is van afgelopen 25 maart en genomen in Eibergen. Toen was het daar in de ochtend winters wit. Foto: Jan Lensink.
De interessantste periode doet zich in de nacht van zondag op maandag voor. In de koude lucht komt boven de Noordzee tussen Engeland en Nederland dan een klein lagedrukgebied te liggen. De bijbehorende storing met samengeklonterde buien trekt vanuit het zuidwesten het land binnen bij temperaturen die in de nacht op uitgebreide schaal tot waarden rond het vriespunt dalen. Vooral in de zuidoostelijke helft van het land kan sneeuw vallen die het plaatselijk mogelijk ook even wit maakt. Overdag smelt alles weer weg.
In Lichtenvoorde verdwenen de voorjaarsbloemen afgelopen 25 maart eveneens onder de sneeuw. Foto: Tinie Schoenmaker.
Sneeuw in april is niet gebruikelijk, maar ook weer niet meteen zeldzaam. De laatste keer dat het in april op uitgebreide schaal sneeuwde was op paaszaterdag (14 april) 2001. Na een nacht met op veel plaatsen lichte en lokaal matige vorst viel toen in de loop van de dag op verschillende plaatsen enkele centimeters sneeuw. De volgende dag dooide die sneeuw, na opnieuw een koude nacht overigens, razendsnel weer weg.
Nog gekker
Nog gekker was het op 11 april in het jaar 1978. Terwijl de natuur al volop in bloei stond werden het westen en noorden van ons land die dag onder een dikke laag sneeuw bedolven. In Zeeland viel regionaal 15 tot 20 centimeter. Noord- en Zuid-Holland en Friesland kwamen er met een laag van tussen 10 en 15 centimeter nauwelijks beter vanaf. Het kostte die sneeuw uiteindelijk zelfs 3 dagen om in zijn geheel weg te dooien. In het koude voorjaar na afloop van de strenge en uiterst spectaculaire winter van 1979 sneeuwde het op 2 mei nog een keer hard. Niet alleen de bijzonder grote vlokken waren daarbij opvallend, ook kwam het vroeg in de ochtend in de buurt van Schiphol nog tot kleine sneeuwduintjes.
Zo zag het er op 25 maart in de ochtend in Helmond uit. Foto: Harrie Grijssels.
De afgelopen jaren heeft het in april niet meer op uitgebreide schaal gesneeuwd. Vorig jaar waren vooral het gebrek aan regen, de grote hoeveelheid zonneschijn en de hoge temperaturen in april opvallend. Gedurende de eerste 10 dagen van de maand kwam die warmte al goed op gang met temperaturen die lange tijd tussen 15 en 20 graden schommelden. Halverwege de maand schakelde de warmte nog een tandje bij en kwam het tot de eerste zomerse dagen. Op 15 april mat De Bilt 28,9 graden. De dag daarvoor werd de marathon van Rotterdam voor de toerlopers stilgelegd, omdat steeds meer mensen last kregen van de warmte.
Bronnen: Meteo Consult, KNMI.