Afgelopen januari is wereldwijd gezien de koudste sinds jaren en de wereldgemiddelde jaartemperatuur is lager dan verwacht. Dit door koudegolven en El Niña.
De wereldgemiddelde temperatuur is dit jaar lager uitgevallen, dit door een koudegolf in China en centraal Azië en de sterke La Niña (warm water voor de kust van Zuid-Amerika wordt weggedreven en een koude stroom komt ervoor in de plaats) . De afgelopen januari was wereldwijd gezien de koudste in jaren, wat echter niets af doet aan de geleidelijke opwarming van de aarde.
Schommelingen van de wereldgemiddelde temperatuur komen vaker voor en maken deel uit van het grillige gedrag van het klimaat. Onder de natuurlijke schommelingen in het klimaat vallen korte koude en warme perioden zoals in de Middeleeuwen, maar ook langere perioden met afwijkende temperaturen, zoals ijstijden, vallen hieronder. Deze natuurlijke variaties in het klimaat hebben verschillende oorzaken. Zo worden ijstijden voornamelijk veroorzaakt door de variatie in de afstand van de aarde tot de zon.
Door de grote natuurlijke variatie in het klimaat kennen de vooral de maandgemiddelden een veel grotere variabiliteit, vooral in de winter. Alleen als er gekeken wordt naar periodes van 10 jaar en langer is de opwarmende trend van het klimaat te herkennen.
Door de extreme lage temperaturen in centraal Azië was de landtemperatuur in januari ongeveer een graad lager als de trend. In Turkmenistan, Tadzjikistan en Afghanistan was het meer dan 10 graden kouder dan normaal, maar ook in Mongolië en delen van China was het tot vier graden kouder dan normaal.
La Niña is sinds eind 2007 actief in de Stille Oceaan. Door La Niña koelt het zeewater langs de kust van Zuid-Amerika en de evenaar af. Dit komt doordat sterkere passaatwinden meer koud water dan normaal naar boven brengen in de oceaan. Een La Niña van de huidige sterkte doet zich gemiddeld eens in de 30 jaar voor en veroorzaakt een afwijking in de wereldgemiddelde temperatuur van ongeveer -0.16°C. Een derde van de mondiale afwijking van januari 2008 is dus terug te voeren op La Niña.
©KNMI, Weeronline