De temperatuur gaat dit weekeinde op weg naar lentewaarden en ook volgende week blijft het in eerste instantie zacht, al lijkt het rond de maandwisseling wel af te koelen, uitgerekend als de weerkundige lente op punt van beginnen staat. Dat is volgende week zaterdag 1 maart.
Hier in het Groningse Zuidhorn viel tot 11 uur 2,9 millimeter regen en motregen. Het wordt wel droog, maar het blijft dit weekeinde overwegend bewolkt in het noorden van het land. Foto: Gerard Kiewiet.
Een veld met krokussen. De natuur is helemaal klaar voor de lente. Foto: Ans Prinsen uit Winterswijk-Meddo.
Een stevige westelijke tot zuidwestelijke luchtstroming voert de komende 48 uur zeer zachte maritieme lucht aan, waarin de temperatuur met het grootste gemak naar 10 tot 15 graden stijgt. Naast zeer zacht is de lucht wel vochtig door zijn maritieme oorsprong, zodat er veel bewolking meekomt. Misschien dat zondag het zuidoosten van het land wel zonnige perioden krijgt, dankzij de iets grotere invloed van een hogedrukgebied dat via Frankrijk naar Italië beweegt maar een uitloper naar Noordwest-Europa heeft. Vooral in de Limburgse heuvels kan het dankzij de zon dan 16 of 17 graden worden. Tegelijkertijd heeft het noorden van het land de meeste bewolking en op de Waddeneilanden wordt de 10 graden waarschijnlijk net niet gehaald, door gebrek aan zonneschijn en ook door luchtaanvoer over relatief koud water….
Op naar 10+. Foto: Willy Steenkamp uit Loil (Gelderland).
Het hierboven vermelde hogedrukgebied bedekt ook de Balkan, waar het deze winter al meermalen behoorlijk koud was, maar juist dit weekeinde in de felle zon hoge temperaturen zullen worden gemeten. In landen als Macedonië en Albanië stijgt het kwik tot rond 20 graden. Dat is een wel heel groot verschil met een week geleden toen juist een koudegolf het zuidoosten van Europa in de greep hield. Op veel plaatsen lagen de middagtemperaturen onder nul en viel er (veel) sneeuw.
Terug naar Nederland. Echt warm was het in februari 1990. Het voormalige weerstation Oost-Maarland in het zuiden van Limburg noteerde op 24 februari van dat jaar zelfs 20,4 graden, voor ons land is dit de hoogste februaritemperatuur sinds 1900. Ook de nachten waren toen superzacht, op 20 februari 1990 werden records geboekt: de laagste etmaaltemperatuur in De Bilt was 11,8 graden en de gemiddelde temperatuur over 24 uur (het etmaalgemiddelde) bedroeg 14,0 graden. Februari 1990 zou met een maandgemiddelde van 7,6 graden de zachtste sprokkelmaand ooit worden, normaal is 3,0 graden. In De Bilt werd het toen op 16 dagen warmer dan 10 graden en op 4 dagen werd het omstreeks 15 graden.
Ook vorig jaar was februari extreem warm, de gemiddelde temperatuur kwam uit op 6 graden, waarmee we deze sprokkelmaand op de zevende plaats in de lijst van zachtste februarimaanden sinds 1901 tegenkomen. Uiteindelijk zou de gehele meteorologische winter (december, januari en februari samen) de zachtste ooit worden. Op de tweede plaats in de lijst van zachtste februarimaanden staat overigens februari 2002 met 7,1 graden en op de derde positie prijkt februari 1995 met 6,7 graden.
In de hoogtestroming zien we dat de straalstroom bochten en kronkels vertoont, net als in een rivier. We noemen dit meanderen. Bij een sterke meandering worden (relatief) koude en zachte periodes snel door elkaar afgewisseld. De ene keer duurt de periode een paar dagen, de andere keer wat langer. Vooral in geval van een geblokkeerde straalstroom, een zogenoemde blokkade, is zelfs een aantal weken hetzelfde weertype mogelijk. Dat kan wisselvallig weer maar ook zonnig en bijvoorbeeld extreem droog weer zijn. Nu is de meandering niet al te sterk, een blokkade ontbreekt in onze omgeving, zodat het huidige zachte tot zeer zachte weer nog wel even duurt maar de scherpste kantjes worden er na het weekeinde alweer van afgeslepen. En, later volgende week zijn er sterke aanwijzingen dat de stroming wat gaat kantelen naar het noordwesten, waardoor koude lucht vanuit Noord-Europa zich een weg kan banen naar onze omgeving. Uiteindelijk kan dit zowaar temperaturen rond normaal opleveren (maximumtemperatuur 7 graden, minimumtemperatuur rond het vriespunt) en als er dan neerslag valt, is het niet ondenkbaar dat er (smeltende) sneeuw naar beneden komt, vooral als de bovenlucht voldoende afkoelt.
De stroming op zo'n 5 kilometer hoogte voor zaterdagmiddag 13 uur: de licht meanderende straalstroom, west-oost georiënteerd, loopt iets ten noorden van Nederland, weggedrukt door een uitloper van hoge druk (een rug) boven Frankrijk. Op grote hoogte bevindt zich hier een portie zachte lucht.
Bron: KNMI. Foto voorpagina: Gé Ensing uit Winterswijk.