Ondanks een relatief koude start aan het begin van deze maand, stevent januari op een uitzonderlijk hoge gemiddelde temperatuur af. Mogelijke wintersituaties die in de lange-termijn-computerberekeningen soms werden berekend voor later in de maand, bleken steeds ijdele hoop voor de winterliefhebbers. De winterliefhebbers die na de week met winterkou in december, naar meer smacht(t)en.
De eerste dagen van januari verliepen aan de koude kant. Met oud- en nieuw kwamen de temperaturen vooral in het oosten en noorden al iets onder nul. En in de nachten naar twee en drie januari vroor het op veel plaatsen licht, zeer lokaal matig. Op 3 en 4 januari lag het kwik overdag langdurig rond het vriespunt, al kwam het alleen in Stavoren (Friesland) tot een officiële ijsdag (gedurende het gehele etmaal temperaturen onder het vriespunt). In ieder geval lag het kwik gemiddeld over de hele dag gezien onder de normaal van rond 2,5 tot 2,7 graden. Daarbij waaide er een stevige oostenwind.
De noordelijke provincies houden meer bewolking, met heel soms ook een drup regen. Foto: Karin Broekhuijsen, woensdagochtend, Drenthe.
In de loop van vrijdag en zaterdag stroomde met een via zuidoost naar zuidwest draaiende wind minder koude en geleidelijk zelfs zachte lucht binnen. Vervolgens waren we in de ban van lagedrukgebieden, overwegend zuidwestelijke winden. Regelmatig passeerden regenstoringen die dan weer eens zeer zachte, dan weer net iets minder zachte lucht, naar ons land (en overigens grote delen van Europa) brachten.
Aanvankelijk werd het daarbij in Nederland overdag vaak 7 tot 11 graden. Rondom het afgelopen zeer regenachtige weekeinde was het, zo af en toe met uitzondering van het noorden, nog zachter. De maximumtemperaturen kwamen bijna overal boven 10 graden uit, tot geregeld 12 a 13 graden in het midden en zuiden van het land.
De plassen op de weilanden worden (na donderdag dus) kleiner. En vooral in het zuiden en midden zullen we bewolking soms ook afgewisseld zien worden door wat zon. Foto: An Roelen, dinsdag bij Chaam (Brabant).
Daarbij verschilden de dag- en nachttemperaturen vaak nauwelijks door het dagenlang geheel gesloten wolkendek en de veelal flinke zuidwestenwind. Hierdoor lag in De Bilt de gemiddelde temperatuur zaterdag tot en met maandag zelfs boven 10 graden. Dat is meer dan 7 tot 9 graden boven het klimatologisch gemiddelde over 1970-2000(!). De lopende gemiddelde temperatuur van deze maand werd hierdoor in korte tijd flink opgeschroefd. Zaten we aan het begin van vrijdag nog ruim onder 6 graden, nu zitten we daar al 3 tienden boven met 6,3 graden.
In de nacht naar dinsdag stroomde frissere lucht binnen gevolgd door een avond en nacht naar woensdag met in het oosten en zuiden op veel plaatsen minimumtemperaturen niet iets onder het vriespunt.
Als we kijken naar de vooruitzichten voor de rest van de maand dan zien we tot en met begin van volgende week de maximumtemperaturen in het binnenland toch geregeld dichtbij 10 graden uitkomen. Ook de nachten zijn veelal zacht, al levert de nacht naar vrijdag, en bij voldoende opklaringen misschien ook wel de nachten naar zaterdag en zondag, waarden onder 5, zeer lokaal niet ver van 0 graden op.
De lopende gemiddelde maandtemperatuur stijgt naar alle waarschijnlijk langzaam nog wat verder. Tegen de tweede helft van volgende week, helemaal aan het eind van de maand, komt er zeer waarschijnlijk een beduidend frissere luchtsoort binnenzetten, waardoor weer iets van die hoge gemiddelde waarden wordt afgeknabbeld.
Maar al met al is het onderhand vrijwel zeker dat deze januari als tweede warmste sinds 1901 eindigt. Nummer 1, januari 2007, lijkt met 7,1 graden onbetwist. Zoals het er nu voor staat, komen we deze januari uiteindelijk rond 6,6 graden uit, misschien nog 2 of 3 tienden hoger dan wel lager. De huidige nummers 2, 3 en 4 op de ranglijst (1983, 1975, 1921) zijn ooit op 6,2 graden uitgekomen. Kortom: na de werkelijk bizar zachte januari van 2007, is ook deze januari 2008 eentje die, in net iets mindere mate maar toch, historie gaat schrijven.
Januari 2007 zal als bijzonder zacht in de boeken gaan, want ook bijna het hele resterende deel van deze maand liggen de temperaturen op een hoog niveau. Daarbij zijn de neerslaghoeveelheden na donderdag overigens wel lange tijd beperkt. Het peil van de Overijsselse Vecht (foto: Reinier van Assen, woensdag) zal dan ook weer gaan dalen.
©Meteo Consult, KNMI
Januari 2008 was extreem zacht en nat. Met een gemiddelde maandtemperatuur van 6.5 °C tegen 2.8 °C normaal komt de maand op plek 2 terecht van warmste januarimaanden sinds 1706. Er viel bijna 1.5 keer zo veel regen dan normaal.
We hebben vrijwel heel de maand te maken gehad met aanvoer van zachte lucht vanaf de Atlantische Oceaan. Lagedrukgebied naar lagedrukgebied passeerde vanuit het westen ons land en zorgde voor zachte lucht en veel regen. De temperaturen lagen vaak rond waarden die gewoon zijn voor begin april. De warmste periode liep van 18-20 januari. In heel het land was het toen overdag 12-13 graden. In De Bilt bleef de nachttemperatuur op de 20e zelfs boven de 10 graden. De landelijk hoogste dagtemperatuur werd gemeten in Westdorpe (Zeeland): 13.5 °C op de 20e.
We zouden het haast vergeten maar de eerste dagen van het nieuwe jaar verliepen wel winters. Onder invloed van een krachtig hogedrukgebied boven Scandinavië werden de eerste drie dagen in De Bilt vorstdagen (minimumtemperatuur onder de 0.0 °C ). Normaal gesproken zijn dat er in januari 13. De laagste minimumtemperatuur werd bereikt op 2 januari. Op vliegbasis Twenthe werd het toen -6.6 °C. Er werd slechts 1 ijsdag genoteerd. Dat is een dag waarop de maximumtemperatuur niet boven de 0 graden uitkomt. De eer was voor Marknesse, in de de Noordoostpolder. In de rest van het land kwamen geen ijsdagen voor. Normaal gesproken zijn er in januari drie (langs de westkust) tot vijf ( in het noordoosten) ijsdagen te bespeuren.
Januari was naast zacht ook erg nat. Gemiddeld viel er over heel het land 90 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 69 mm. Bijna alle neerslag kwam in de vorm van regen over ons heen. Alleen in het begin van de maand viel er her en der een zoekgeraakte vlok sneeuw. De neerslag was slecht verdeeld over ons land. In het noorden viel plaatselijk 130 mm. In het zuiden viel op sommige plaatsen minder dan 50 mm.
De zon was de enige stabiele factor van januari 2008. Ze scheen 50 uur, normaal is dat 52 uur. De zonnestralen schenen niet gelijk matig over ons land. Het zuidwesten kreeg de meeste zon. In Vlissingen was de zon 67 uur te bewonderen. Het noorden kreeg niet alleen de meeste regen, maar ook de minste zon. Nieuw Beerta kreeg nauwelijks meer dan een dag zon over zich heen, 25 uur over de hele maand.
De maand sloot stormachtig af. Op 31 januari stond er aan de kust een zuidwesterstorm, windkracht 9. Op Texel en Vlieland kwam het bijna tot windkracht 10. Op Vlieland werden de zwaarste windstoten gemeten: 112 km/u.
©weeronline
Voor het tweede jaar oprij beleefden we in Ukkel een uitzonderlijk zachte maand januari maar het record van vorig jaar hield wel stand. Toen behaalden we een gemiddelde temperatuur van 7,2 graden terwijl die nu bleef steken op 6,5 graden. Normaal bedraagt deze voor januari 2,6 graden. Januari 2008 komt daarmee op de 2de plaats sinds de waarnemingen in 1833 van start gingen.
Opmerkelijk was dat het nauwelijks gevroren heeft de voorbije maand. Er werd geen enkele ijsdag genoteerd en vorst was er slechts van 2 tot 5 januari met als absolute minimum -3,1 graden op de 3de. De maximum temperatuur kwam maar liefst 24 keer tot 8 graden of meer. Terwijl de gemiddelde maximum temperatuur normaal 5,1 graden bedraagt behaalden we nu 8,6 graden (vorig jaar was dat 9,3 graden). Op 4 dagen werd meer dan 12 graden genoteerd met als absolute maximum 12,7 graden op de 19de. De gemiddelde minimum temperatuur bedroeg 4,0 graden terwijl -0,3 graden normaal is voor januari (vorig jaar was dat 4,9 graden).
Wat het aantal uren zon betrof was het zeer somber met slechts 41 uur en 45 minuten waar dat normaal 52 uur is. Vooral van de 15de tot de 21ste was het zeer grijs met slechts 10 minuten zonneschijn in 7 dagen.
Met 70,7 liter neerslag in 23 dagen week januari niet zoveel af van de normale cijfers (64,7 liter in 19 dagen). Ook het aantal onweersdagen (2) was vrijwel normaal (1,2).
De gemiddelde luchtdruk was met 1016,2 hPa ook zo goed als normaal (1017 hPa). De overheersende windrichting was ZZO (normaal ZW), de gemiddelde windsnelheid 4,8 m/s (normaal 4,0 m/s) en de relatieve vochtigheid tot slot bedroeg 83 % (normaal 86,3 %).
©VWKweb