Noordpoolijs op recordminimum
Noordpoolijs smelt in recordtempo
17 september 2007 - Op de noordpool is er sinds de satellietwaarnemingen (1978) nog nooit zo weinig ijs geweest. Het ijsminimum van dit jaar is boven alle verwachtingen, zowel van klimaatmodellen als van wetenschappers.
[img width=320 height=320]http://www.knmi.nl/VinkCMS/mmbase/images/38694;jsessionid=27822557E6C40661513047BF1573F05B[/img]
rode lijn: scheepsroute noordwest passage, nu open; groene lijn: scheepsroute noordoost passage: nog niet niet open
Deze zomer is al eerder geconstateerd dat de noordpool sneller dan andere jaren aan het afsmelten was (zie KNMI Kenniscentrum-artikel onder Verder lezen); de verwachting van onderzoekers dat het dieptepunt in september bereikt zou worden, is nu ook uitgekomen.
Aan de kant van de Beringstraat is nu een groot gebied met weinig of geen ijs meer. Zo’n 30 keer de oppervlakte van Nederland (1,1 miljoen vierkante kilometer) meer dan het vorige record van 2005 is weggesmolten. De oorzaak ligt gedeeltelijk in het weer van deze zomer: het weer is er onder invloed van een standvastig hogedrukgebied zeer zonnig geweest en de temperatuur relatief hoog. Het verband met het veranderende klimaat is volgens KNMI wetenschappers zeer aannemelijk. Het is nu goed denkbaar dat het noordpoolijs in de zomer al voor de helft van deze eeuw volledig weggesmolten zal zijn in plaats van voor het eind van deze eeuw, waar tot nu toe van werd uitgegaan (IPCC, zie ook onder Verder lezen). De meeste klimaatmodellen berekenden namelijk een veel minder snelle afsmelting van het zeeijs; het huidige afsmelttempo is door geen enkel klimaatmodel voorspeld.
Sommige schepen kunnen deze zomer al via de Noordpool naar Azië varen; in de toekomst zal deze vaarroute mogelijk drukker worden.
Gevolgen voor Nederland
Het smelten van zeeijs heeft geen directe gevolgen voor de zeespiegel, zo leert ons de Wet van Archimedes. Drijvend zeeijs verplaatst net zoveel water als het eigen gewicht. Als zeeijs smelt, wordt het verplaatste water vervangen door smeltwater.
[img width=480 height=300]http://www.knmi.nl/VinkCMS/mmbase/images/38698;jsessionid=27822557E6C40661513047BF1573F05B[/img]
[img width=480 height=288]http://www.knmi.nl/VinkCMS/mmbase/images/38702;jsessionid=27822557E6C40661513047BF1573F05B[/img]
© knmi
17 september 2007 - Op de noordpool is er sinds de satellietwaarnemingen (1978) nog nooit zo weinig ijs geweest. Het ijsminimum van dit jaar is boven alle verwachtingen, zowel van klimaatmodellen als van wetenschappers.
[img width=320 height=320]http://www.knmi.nl/VinkCMS/mmbase/images/38694;jsessionid=27822557E6C40661513047BF1573F05B[/img]
rode lijn: scheepsroute noordwest passage, nu open; groene lijn: scheepsroute noordoost passage: nog niet niet open
Deze zomer is al eerder geconstateerd dat de noordpool sneller dan andere jaren aan het afsmelten was (zie KNMI Kenniscentrum-artikel onder Verder lezen); de verwachting van onderzoekers dat het dieptepunt in september bereikt zou worden, is nu ook uitgekomen.
Aan de kant van de Beringstraat is nu een groot gebied met weinig of geen ijs meer. Zo’n 30 keer de oppervlakte van Nederland (1,1 miljoen vierkante kilometer) meer dan het vorige record van 2005 is weggesmolten. De oorzaak ligt gedeeltelijk in het weer van deze zomer: het weer is er onder invloed van een standvastig hogedrukgebied zeer zonnig geweest en de temperatuur relatief hoog. Het verband met het veranderende klimaat is volgens KNMI wetenschappers zeer aannemelijk. Het is nu goed denkbaar dat het noordpoolijs in de zomer al voor de helft van deze eeuw volledig weggesmolten zal zijn in plaats van voor het eind van deze eeuw, waar tot nu toe van werd uitgegaan (IPCC, zie ook onder Verder lezen). De meeste klimaatmodellen berekenden namelijk een veel minder snelle afsmelting van het zeeijs; het huidige afsmelttempo is door geen enkel klimaatmodel voorspeld.
Sommige schepen kunnen deze zomer al via de Noordpool naar Azië varen; in de toekomst zal deze vaarroute mogelijk drukker worden.
Gevolgen voor Nederland
Het smelten van zeeijs heeft geen directe gevolgen voor de zeespiegel, zo leert ons de Wet van Archimedes. Drijvend zeeijs verplaatst net zoveel water als het eigen gewicht. Als zeeijs smelt, wordt het verplaatste water vervangen door smeltwater.
[img width=480 height=300]http://www.knmi.nl/VinkCMS/mmbase/images/38698;jsessionid=27822557E6C40661513047BF1573F05B[/img]
[img width=480 height=288]http://www.knmi.nl/VinkCMS/mmbase/images/38702;jsessionid=27822557E6C40661513047BF1573F05B[/img]
© knmi
