Jaarwisseling 2024-2025
ECMWF: afkoeling en polaire buien na actief koufront
In EC is de 31ste een onstuimige dag. Er staat 's ochtends een stormachtige wind, mogelijk kort 9 bft aan de kust. Daarbij is het met 4 tot 6 graden voor het gevoel koud. 's Middags trekt er op oudjaarsdag een koufront over het land, waarbij buiige regen kan vallen. Na dit koufront klaart het 's avonds op en komen er vanaf de Noordzee talrijke polaire buien aan. Door een afkoelende bovenlucht kan er steeds vaker korrelhagel, onweer of natte sneeuw bij zitten.
Tijdens de jaarwisseling dus buien met regen, korrelhagel, onweer of plaatselijk natte sneeuw. Daarbij is het met 1 tot 4 graden vrij fris, de wind is in het Waddengebied nog 6 bft (krachtig) en 3 bft (matig) in het binnenland.
AIFS: een nacht lichte vorst rond jaarwisseling
In het met AI ondersteunde model zien we hetzelfde koufront op de 31ste (rond lunchtijd), alleen dan gevolgd door een klein hogedrukgebiedje.
De ochtend is opnieuw winderig, maar wel veel minder dan EC. AIFS komt tot 5 bft (vrij krachtig) aan de kust en 3 bft (matig) in het binnenland. In de vroege middag opnieuw een koufront, waarbij de temperatuur zakt van 7-9 vóór koufront naar 5-7 graden na passage. De bovenlucht koelt ook af, maar de buiigheid wordt door het kleine hogedrukgebied dat volgt onderdrukt. Hierdoor blijft het beperkt tot een paar lichte buien met regen of misschien plaatselijk natte sneeuw.
Tijdens de jaarwisseling neemt de wind fors af, 1 bft (zwak) in het binnenland tot 3 bft (matig) aan de kust. Daardoor gaat het ook snel afkoelen, tijdens de jaarwisseling 0 tot 4 graden, later die nacht lichte vorst. Er kan plaatselijk nog steeds een buitje vallen. Bevriezing van natte wegdelen zou tot gladheid kunnen lijden.
GFS: occlusiefront met regen tijdens jaarwisseling
In GFS zien we een andere setting. Hier eerst een zuidwestelijke stroming die omslaat naar een westelijke stroming. Een occlusiefront zou tijdens de jaarwisseling wellicht voor wat regen kunnen zorgen.
Op de 31ste stijgt de temperatuur van circa 1 graad in de vroege ochtend tot 6-7 graden tijdens de jaarwisseling. Daarbij raakt het gedurende de dag bewolkt, met 's avonds en 's nachts een beetje regen uit een zwak occlusiefront. Het front zorgt voor een windpiek tijdens de jaarwisseling. 4 bft (zwak) in het binnenland tot 7 bft (hard) aan de kust.
Al met al wil ik benadrukken dat er nog grote onzekerheid is op deze termijn. Dit is slechts een greep uit de mogelijke weerbeelden van de jaarwisseling. Toch zie ik vrij veel scenario's met wind en buien of regen. Een enorm hogedrukgebied zoals tijdens de kerstdagen is rond de jaarwisseling weinig te zien.
In EC is de 31ste een onstuimige dag. Er staat 's ochtends een stormachtige wind, mogelijk kort 9 bft aan de kust. Daarbij is het met 4 tot 6 graden voor het gevoel koud. 's Middags trekt er op oudjaarsdag een koufront over het land, waarbij buiige regen kan vallen. Na dit koufront klaart het 's avonds op en komen er vanaf de Noordzee talrijke polaire buien aan. Door een afkoelende bovenlucht kan er steeds vaker korrelhagel, onweer of natte sneeuw bij zitten.
Tijdens de jaarwisseling dus buien met regen, korrelhagel, onweer of plaatselijk natte sneeuw. Daarbij is het met 1 tot 4 graden vrij fris, de wind is in het Waddengebied nog 6 bft (krachtig) en 3 bft (matig) in het binnenland.
AIFS: een nacht lichte vorst rond jaarwisseling
In het met AI ondersteunde model zien we hetzelfde koufront op de 31ste (rond lunchtijd), alleen dan gevolgd door een klein hogedrukgebiedje.
De ochtend is opnieuw winderig, maar wel veel minder dan EC. AIFS komt tot 5 bft (vrij krachtig) aan de kust en 3 bft (matig) in het binnenland. In de vroege middag opnieuw een koufront, waarbij de temperatuur zakt van 7-9 vóór koufront naar 5-7 graden na passage. De bovenlucht koelt ook af, maar de buiigheid wordt door het kleine hogedrukgebied dat volgt onderdrukt. Hierdoor blijft het beperkt tot een paar lichte buien met regen of misschien plaatselijk natte sneeuw.
Tijdens de jaarwisseling neemt de wind fors af, 1 bft (zwak) in het binnenland tot 3 bft (matig) aan de kust. Daardoor gaat het ook snel afkoelen, tijdens de jaarwisseling 0 tot 4 graden, later die nacht lichte vorst. Er kan plaatselijk nog steeds een buitje vallen. Bevriezing van natte wegdelen zou tot gladheid kunnen lijden.
GFS: occlusiefront met regen tijdens jaarwisseling
In GFS zien we een andere setting. Hier eerst een zuidwestelijke stroming die omslaat naar een westelijke stroming. Een occlusiefront zou tijdens de jaarwisseling wellicht voor wat regen kunnen zorgen.
Op de 31ste stijgt de temperatuur van circa 1 graad in de vroege ochtend tot 6-7 graden tijdens de jaarwisseling. Daarbij raakt het gedurende de dag bewolkt, met 's avonds en 's nachts een beetje regen uit een zwak occlusiefront. Het front zorgt voor een windpiek tijdens de jaarwisseling. 4 bft (zwak) in het binnenland tot 7 bft (hard) aan de kust.
Al met al wil ik benadrukken dat er nog grote onzekerheid is op deze termijn. Dit is slechts een greep uit de mogelijke weerbeelden van de jaarwisseling. Toch zie ik vrij veel scenario's met wind en buien of regen. Een enorm hogedrukgebied zoals tijdens de kerstdagen is rond de jaarwisseling weinig te zien.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Jaarwisseling nat en/of winderig?
Helaas voor de vuurwerkliefhebbers zijn de vooruitzichten voor de jaarwisseling dit jaar niet gunstig. De meeste berekeningen voor de jaarwisseling hebben één van de drie eigenschappen; het is ofwel vrij nat, ofwel winderig ofwel vrij koud (polaire lucht). We gaan ze hier alle drie even langs.Winderig, overwegend droog en erg zacht
Dit is de optie waar de huidige GFS en EC opers voor gaan. Ik ga hieronder even het scenario door:
Op oudjaarsdag valt eerst lichte regen of motregen bij de binnenkomst van een warmtefront. Achter dit warmtefront neemt de temperatuur toe, terwijl de neerslagintensiteit afneemt (wellicht wordt het af en toe droog). Met name in het zuidoosten wordt het warmer (van 5 naar 9 graden), aan de kust ligt de temperatuur langere tijd rond de 9 of 10 graden. Het blijft oudjaarsdag matig tot hard waaien.
Tijdens de jaarwisseling is het dan op de meeste plaatsen droog, erg zacht en winderig. Aan de kust staat 7 bft (harde wind) tot misschien kort 8 bft (stormachtig). In het binnenland staat met 4 bft (matig) ook vrij veel wind. Aan de kust kunnen windstoten van circa 75 km/u voorkomen.
Nieuwjaarsdag zou opnieuw bewolkt en vrij winderig kunnen verlopen, maar tegen het einde van de dag nadert een front en neemt de wind af. De temperatuur blijft hoog met 6-7 graden in het zuidoosten en 10 of 11 graden in het westen. Laat in de avond na frontale passage wordt het duidelijk minder zacht.
Met name voor het noorden en voor de westelijke randstad kan de wind problematisch worden voor het vuurwerk en de vuurwerkshows. Ik heb even gegoogeled en bij ongeveer 5,3 m/s zijn veiligheidsmaatregelen nodig. Bij 8 m/s moeten vuurwerkshows misschien afgelast worden.
In het meest gunstige geval voor vuurwerkliefhebbers neemt de wind 's avonds al behoorlijk af, en verloopt de jaarwisseling met minder wind (mogelijk wel regenachtig). In het meest winderige geval houdt de harde wind nog enkele uren langer aan, en moeten vuurwerkshows afgelast worden.
Ter verduidelijking: we hebben het over een (vrij) krachtige of harde wind die vuurwerk kan verstoren. De kans op storm is met 2-5% kans erg klein.
Geel: te weinig wind, vervuilde vuurwerklucht blijft hangen. Groen: ideale windsnelheid is ongeveer tussen de 2 en 5 m/s. Geel: 5 tot 8 m/s levert veiligheidsrisico's op. Rood: boven de 8 m/s worden vuurwerkshows misschien afgelast.
Regen, minder zacht en minder wind
De AI-modellen AIFS en GraphcastGFS gaan voor minder wind maar meer regen tijdens de jaarwisseling.
Op oudjaarsdag is het zacht met 8 of 9 graden. Er staat een matige tot vrij krachtige wind (5 bft aan de kust). Helemaal droog is het niet, soms valt wat motregen of lichte regen. 's Avonds trekt er een front met regen over het noorden van het land.
Tijdens de jaarwisseling komt het regengebied boven Nederland tot stilstand, het front blijft hier enige tijd slepen. Het noorden komt vermoedelijk net ten noorden van het front uit, daar 5-6 graden, overwegend droog en weinig wind. Het midden en zuiden liggen onder het front, daar 6-7 graden en regenval.
Op nieuwjaarsdag volgt meer regen, meer zachte lucht (10 graden) en meer wind, mogelijk ruim 6 of 7 bft (krachtige of harde wind) aan de kust.
Ook in de pluim zien we dat het slechts in 10% van alle berekeningen helemaal droog is. Daar tegenover is het in 30% van de leden kletsnat (>10 mm regen).
(Winterse) buien, opklaringen en wat kouder
De voorgaande scenario's waren waarschijnlijk. De kans op het koudere scenario is aanzienlijk kleiner (maximaal 10% kans). Ik wil het nog wel even benoemen, aangezien dit in vorige runs ook af en toe al terugkwam.
In dit scenario ligt alles een beetje zuidelijker, waardoor we tijdens de jaarwisseling aan de koudere kant zitten. Dan vallen er met de jaarwisseling mogelijk polaire winterse buien.
Droge sneeuw kan zo goed als zeker worden uitgesloten. Een mix van regen, korrelhagel en natte sneeuw is nog wel een mogelijkheid. De kans is tijdens de jaarwisseling klein (10%), maar stijgt op 1 en 2 januari tot 30-40%.
Bovenste KNMI-grafiek laat de kans op winterse neerslag zien (korrelhagel en natte sneeuw). De onderste grafiek laat de kans op droge sneeuw zien (Weerplaza). | Gewijzigd: 25 december 2024, 13:35 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Meerderheid gaat voor droge en onstuimige oudjaarsdag en jaarwisseling
Misschien gevolgd door een front op nieuwjaarsdagOp oudjaarsdag en tijdens de jaarwisseling hebben we nog steeds te maken met een krachtig hogedrukgebied met de kern boven de Alpen (1032 hPa). Op de laatste dag van 2024 dringen lagedrukgebieden steeds meer aan, en in de eerste week van 2025 lijkt het doek voor dit grote hogedrukgebied te vallen.
Boven de Atlantische oceaan bouwt zich ook een rug van hogedruk op, langs de linkerzijde van deze rug stroomt koude lucht uit richting Schotland. Dit vergroot de temperatuursverschillen en leidt tot een actief weertype met lagedrukgebieden en fronten over Groot-Brittannië. Deze zone met lagedruk en fronten komt richting de jaarwisseling gevaarlijk dichtbij. De omslag naar een kouder en wisselvalliger weertype lijkt in de meeste modellen tussen 1 januari 00:00 en 2 januari 09:00 plaats te vinden.
Oudjaarsdag en jaarwisseling
Zoals eerder vermeld lijkt het nog steeds droog, bewolkt en winderig te gaan verlopen. De harde wind is een risico voor de vuurwerkshows.
Kust: windkracht 6-7 bft (krachtig tot hard), windstoten 60-75 km/u
Binnenland: windkracht 4-5 bft (matig tot vrij krachtig), windstoten 45-60 km/u
Helaas lijkt het ensemble ook naar (te) veel wind te bewegen richting de jaarwisseling:
Tussen de 20 en 29 km/u gemiddelde wind is de wind hinderlijk voor vuurwerk (geel). Boven de 29 km/u wordt het gevaarlijk (rood).
Op nieuwjaarsdag weersomslag
Nieuw jaar, nieuw weertype? Het lijkt er wel op. Een koufront passeert en daarna ligt de temperatuur tussen de 2 en 7 graden. Er is daarna een kleine kans op winterse buien met regen, korrelhagel, onweer en natte sneeuw. Er is een trend naar wat lagere temperaturen, maar dat is nog onzeker.
| Timing omslag (koufront) | |
|---|---|
| GFS | 1 januari 2025 16:00-22:00 |
| GraphcastGFS | 1 januari 2025 18:00-00:00 |
| ECMWF | 2 januari 2025 03:00-09:00 |
| AIFS | 1 januari 2025 00:00-23:00 |
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Ik vraag mij echt af of het anti-vuurwerk sentiment "wat bij een bepaalde tak in de samenleving heerst" de berichtgeving een beetje in kleurt.
Nu zeg ik niet dat er geen storm komt want die komt er wel.. maar niet zoals de pers doet geloven "in het hele land."
mijn ervaring is dat dit soort lagedruk gebiedjes vaak veel noordelijker (en ook razendsnel) langs trekken dan de modellen verwachten en dat de zgn overlast zich meestal beperkt tot het uiterste noorden vh land en dan met name de waddeneilanden
ECMWF AI laat in de laatste runs een acceptable oud/nieuw zien voor het grootste gedeelte van het land. Nee het is niet bladstil het zal absoluut waaien.. maar het drama waar de pers op dit moment mee schermt is naar mijn mening veel te pessimistisch.
dit is een plaatje van weerplaza.nl ECMWF AI en die laat toch een redelijk ander beeld zien.
dan hebben we Harmonie..
zoals je op beide kaarten kan zien valt het boven land met de wind wel mee..4/5 bfrt
hoe dan ook.. wat ik ook schrijf.. wat de pers ook schrijft.. kijk gewoon zelf naar buiten.. denk ZELF (!) na en beslis..want uiteindelijk gaat dit wbt de wind toch echt nowcasten worden.. Have fun met Oud en Nieuw.. steek je vuurwerk veilig af en geniet !!!!!
| Gewijzigd: 30 december 2024, 09:55 uur, door Callie-P
Nu zeg ik niet dat er geen storm komt want die komt er wel.. maar niet zoals de pers doet geloven "in het hele land."
mijn ervaring is dat dit soort lagedruk gebiedjes vaak veel noordelijker (en ook razendsnel) langs trekken dan de modellen verwachten en dat de zgn overlast zich meestal beperkt tot het uiterste noorden vh land en dan met name de waddeneilanden
ECMWF AI laat in de laatste runs een acceptable oud/nieuw zien voor het grootste gedeelte van het land. Nee het is niet bladstil het zal absoluut waaien.. maar het drama waar de pers op dit moment mee schermt is naar mijn mening veel te pessimistisch.
dit is een plaatje van weerplaza.nl ECMWF AI en die laat toch een redelijk ander beeld zien.
dan hebben we Harmonie..
zoals je op beide kaarten kan zien valt het boven land met de wind wel mee..4/5 bfrt
hoe dan ook.. wat ik ook schrijf.. wat de pers ook schrijft.. kijk gewoon zelf naar buiten.. denk ZELF (!) na en beslis..want uiteindelijk gaat dit wbt de wind toch echt nowcasten worden.. Have fun met Oud en Nieuw.. steek je vuurwerk veilig af en geniet !!!!!
| Gewijzigd: 30 december 2024, 09:55 uur, door Callie-P
Toch zijn wij amateurs wel redelijk scherp.. hieronder het laatste actuele kaartje van EC AI en... geen storm meer... ja op zee waait he aardig hard maar meer ook niet....( vannacht)
Al die vuurwerkshows in het binnenland die gecancelled hebben. ( wat sowieso al bijzonder was want met dit soort stormen stormt het NOOIT in het binnenland... Tilburg (!!!) hoe dan...
Al die vuurwerkshows in het binnenland die gecancelled hebben. ( wat sowieso al bijzonder was want met dit soort stormen stormt het NOOIT in het binnenland... Tilburg (!!!) hoe dan...
Allereerst allemaal de beste wensen voor 2025!
Over de weerbewaking en eventuele afgelasting van vuurwerkshows: ik werk samen met iemand die de weerbewaking van verschillende vuurwerkshows doet. Via die weg heb ik meegekregen wat er qua weer allemaal bij komt kijken om zo'n vuurwerkshow te organiseren. Misschien dat dit jullie iets anders doet kijken naar het werk van vuurwerkliefhebbers.
Ten eerste is in de wet "Vuurwerkbesluit" vastgelegd dat het afsteken van vuurwerk bij gemiddelde windsnelheden boven de 9 m/s verboden is, in verband met de veiligheid van omstanders. Een windsnelheid van 9 meter per seconde komt overeen met windkracht 5. Met de windsnelheid van 9 m/s wordt dus een kader aan de organisaties van vuurwerkshows gegeven om de veiligheid van omstanders te garanderen.
Hierbij ligt dus de grenswaarde op 9 m/s, de grenswaarde ligt dus niet op wel/geen stormkracht (20,8 m/s). Of er wel/geen storm staat is irrelevant voor vuurwerkshows, want wettelijk gezien ligt de limiet dus al op 9 m/s.
Deze kaart hierboven is in knopen, dus even omrekenen: 9 m/s = 17,5 knopen. Volgens bovenstaande kaart zou de wind op Limburg na in heel Nederland rond of boven de grenswaarde liggen.
Verder, dit kader van de overheid in acht nemende, maken de vuurwerkshows elk een eigen afweging. Daarbij zijn de locatie en de windrichting ook van belang. Ik neem even het vuurwerk bij de Erasmusbrug als voorbeeld. Het vuurwerk wordt vanaf een boot in de ronde cirkel afgestoken. De relevante eigenschappen van de locatie zijn als volgt: in het oosten ligt het Noordereiland. In het noordoosten stroomt de Nieuwe Maas.
Bij een westenwind gaan eventuele afzwaaiers richting de huizen en publiek op het Noordereiland. Bij een zuidwesten- of zuidzuidwestenwind hebben afzwaaiers veel minder impact, dan landen ze gewoon in het water.
Afgelopen jaarwisseling stond er uiteindelijk een zuidzuidwestenwind. Deze windrichting was voor de vuurwerkshow bij de Erasmusbrug gunstig, daardoor kon die doorgaan. Ik kan me voorstellen dat diezelfde windrichting in Tilburg juist ongunstig kan zijn. Bovendien was Tilburg een paar jaar terug ook de eerste die afgelast werd door harde wind. Ik kan me voorstellen dat het publiek daar misschien dichterbij staat, waardoor de veiligheid daar veel eerder in het geding komt. | Gewijzigd: 2 januari, 20:50 uur, door Thijs.
Over de weerbewaking en eventuele afgelasting van vuurwerkshows: ik werk samen met iemand die de weerbewaking van verschillende vuurwerkshows doet. Via die weg heb ik meegekregen wat er qua weer allemaal bij komt kijken om zo'n vuurwerkshow te organiseren. Misschien dat dit jullie iets anders doet kijken naar het werk van vuurwerkliefhebbers.
Ten eerste is in de wet "Vuurwerkbesluit" vastgelegd dat het afsteken van vuurwerk bij gemiddelde windsnelheden boven de 9 m/s verboden is, in verband met de veiligheid van omstanders. Een windsnelheid van 9 meter per seconde komt overeen met windkracht 5. Met de windsnelheid van 9 m/s wordt dus een kader aan de organisaties van vuurwerkshows gegeven om de veiligheid van omstanders te garanderen.
Hierbij ligt dus de grenswaarde op 9 m/s, de grenswaarde ligt dus niet op wel/geen stormkracht (20,8 m/s). Of er wel/geen storm staat is irrelevant voor vuurwerkshows, want wettelijk gezien ligt de limiet dus al op 9 m/s.
Deze kaart hierboven is in knopen, dus even omrekenen: 9 m/s = 17,5 knopen. Volgens bovenstaande kaart zou de wind op Limburg na in heel Nederland rond of boven de grenswaarde liggen.
Verder, dit kader van de overheid in acht nemende, maken de vuurwerkshows elk een eigen afweging. Daarbij zijn de locatie en de windrichting ook van belang. Ik neem even het vuurwerk bij de Erasmusbrug als voorbeeld. Het vuurwerk wordt vanaf een boot in de ronde cirkel afgestoken. De relevante eigenschappen van de locatie zijn als volgt: in het oosten ligt het Noordereiland. In het noordoosten stroomt de Nieuwe Maas.
Bij een westenwind gaan eventuele afzwaaiers richting de huizen en publiek op het Noordereiland. Bij een zuidwesten- of zuidzuidwestenwind hebben afzwaaiers veel minder impact, dan landen ze gewoon in het water.
Afgelopen jaarwisseling stond er uiteindelijk een zuidzuidwestenwind. Deze windrichting was voor de vuurwerkshow bij de Erasmusbrug gunstig, daardoor kon die doorgaan. Ik kan me voorstellen dat diezelfde windrichting in Tilburg juist ongunstig kan zijn. Bovendien was Tilburg een paar jaar terug ook de eerste die afgelast werd door harde wind. Ik kan me voorstellen dat het publiek daar misschien dichterbij staat, waardoor de veiligheid daar veel eerder in het geding komt. | Gewijzigd: 2 januari, 20:50 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Dan ten slotte ook nog een kleine evaluatie van de weermodellen voor de jaarwisseling. Bij mijn eerste post van 23 december op basis van de operruns was er nog geen enkel model met berekeningen die in de buurt kwamen van het daadwerkelijke verloop van de jaarwisseling. Toch was de richting al wel goed, ik kon toen al schrijven "Ik zie toch vrij veel scenario's met wind en buien of regen".
De daadwerkelijke weerkaart van de jaarwisseling:
Op 25 december kwam een EC run al heel dichtbij de daadwerkelijke uitkomst, alleen het lagedrukgebied zat iets verder westelijk (west van Schotland ipv oost van Schotland). GFS zat toen nog met 4 losse kernen, maar berekende al wel neerslag boven Noord-Nederland, waar het in EC helemaal droog bleef.
Opvallend is dat de AI-modellen beiden nog erg zoekende waren, en toch wel iets minder hebben gescoord op dit specifieke tijdstip (gebaseerd op mijn af-en-toe vergelijken van modellen). Ook zaten de modelruns na 25 december opvallend genoeg ook weer iets verder van de waarheid dan de run van 25 december.
Al met al gaat de "beste voorspelling" naar EC, met in mindere mate GFS. De AI-modellen waren in dit geval het minst accuraat.
De daadwerkelijke weerkaart van de jaarwisseling:
Op 25 december kwam een EC run al heel dichtbij de daadwerkelijke uitkomst, alleen het lagedrukgebied zat iets verder westelijk (west van Schotland ipv oost van Schotland). GFS zat toen nog met 4 losse kernen, maar berekende al wel neerslag boven Noord-Nederland, waar het in EC helemaal droog bleef.
Opvallend is dat de AI-modellen beiden nog erg zoekende waren, en toch wel iets minder hebben gescoord op dit specifieke tijdstip (gebaseerd op mijn af-en-toe vergelijken van modellen). Ook zaten de modelruns na 25 december opvallend genoeg ook weer iets verder van de waarheid dan de run van 25 december.
Al met al gaat de "beste voorspelling" naar EC, met in mindere mate GFS. De AI-modellen waren in dit geval het minst accuraat.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
