Sneeuw in zuiden Scandinavië, extreme kou in Lapland

Al enige tijd is Scandinavië een bolwerk van de winter, ook de afgelopen week waren er veel koude extremen. Scandinavië heeft een bijzondere koude anomalie. Nergens op aarde is het zoveel te koud als in ons eigen Noord-Europa. Helaas is het nog steeds vrijwel overal op de wereld warmer dan gebruikelijk, gemiddeld is de wereldtemperatuur nog steeds fors hoger dan normaal.

Een topografisch overzicht van al het weernieuws van de afgelopen week kan je hier vinden: https://umap.openstreetmap.de/nl/map/weernieuws-7-1_51356#7/52.164/6.987



Laagste temperatuur in bijna 25 jaar

---

Op 3 januari zakte de temperatuur in Kvikkjokk-Årrenjarka (Zweden) tot -43,6°C. Het was in Zweden voor het laatst in 1999 zo koud (!). Link1 Link2
De dag die volgde, 4 januari, werd een maximumtemperatuur bereikt van -42,3°C. Doordat de zon niet boven de horizon komt zijn er weinig verschillen tussen "dag" en nacht (er is eigenlijk alleen maar nacht of schemering). Deze bijzonder lage maximumtemperatuur is de op 3 na laagste max. temperatuur ooit gemeten in Zweden. Link

Weer een dag later, op 5 januari, werd het net over de grens in Finland ook extreem koud. Het koelde af tot -44,3°C. Het was in "Fennoscandinavië" (Noorwegen+Zweden+Finland+stukje Rusland) deze 21ste eeuw nog nooit eerder zo koud. In de 20ste eeuw werd het in Zweden overigens nog -52,6°C. Link1 Link2

Ook in Estland is het erg koud, het koelde er af tot -27,3 graden. De vele meren die het land rijk is zijn door de aanhoudende kou ook al enige tijd bevroren, aan de kust zien we her en der een strookje zeeijs. Link1 Link2

In het kader van klimaatverandering moeten we deze zeer lage temperaturen zien ten opzichte van de wereldwijde trend over een langere periode. Ook in Noord-Europa warmt het gemiddeld over langere periode op. Ondanks het koude extreem in Noord-Europa is het wereldwijd nog steeds warmer dan normaal. Lees hier een interessante uitleg over de extreme koude t.o.v. wereldwijde opwarming >Link< (klik op translate, het is in het Fins).

Zware sneeuwval in Denemarken, Zuid-Zweden en Zuid-Noorwegen

---

Ga je van Lapland naar het zuiden, wordt het langzaam minder koud. De grens tussen zachte en koude lucht vinden we in het zuiden van Scandinavië. Het lagedrukgebied dat bij ons voor storm Henk zorgde, zorgde in Zuid-Scandinavië voor bergen sneeuw en een harde wind. Dit veroorzaakte grote sneeuwduinen.

In Noord-Denemarken was 3 januari de hulp van het leger nodig om ingesneeuwde ambulances uit te graven, terwijl in het zuiden de zachte lucht toen nog voor wateroverlast zorgde. Link

In het zuiden van Zweden was er 4 januari sprake van verkeerschaos, automobilisten kwamen vast te zitten in sneeuwduinen en files. Uiteindelijk moest ook hier het leger de inzittenden komen bevrijden. Link

Dan naar de zuidkust van Noorwegen, hier viel tegen de hellingen van de Noorse bergen ook karrenvrachten aan sneeuw. Enorme hoeveelheden. Na dagenlange sneeuwval lag hier eind 3 januari zo'n 100 centimeter sneeuw. Sneeuwduinen kwamen soms wel tot 2 meter hoogte. Link1 Link2 Link3 Link4 Link5

Check ook deze link.. een bevroren ost-zee..
inmiddels wel ontdooid maar binnenkort weer bevroren ( verwachting)

https://www.wetteronline.de/wetterticker/satellitenbild-zeigt-gefrorene-ostsee--6b12cafa-730b-4c5f-b410-a2c83e9cfe46