Campi flegrei: de Europese supervulkaan
Op aanvraag wat informatie over de Campi Flegrei vulkaan. Allereerst, lees de kans op grote uitbarstingen nauwkeurig. Ik wil benadrukken dat de kans op een grote uitbarsting momenteel zéér klein tot nihil is.Ontstaan vulkaan
De vulkaan is ontstaan doordat de Afrikaanse plaat onder de Euro-aziatische plaat duikt. De Afrikaanse plaat smelt, magma zoekt een weg naar het oppervlakte en vult zo magmakamers onder de Italiaanse stad Napels. De Campi Flegrei vulkaan is dus geen hotspot vulkaan.
Supervulkaan
De meeste uitbarstingen van de Campi Flegrei vulkaan in de afgelopen tienduizenden jaren waren klein, maar ruim 39.000 jaar geleden was er een enorme uitbarsting van deze vulkaan. Dit is met een VEI (explosiviteitsindex) van 7 een zeer grote uitbarsting. De aspluim steeg 70 km in de atmosfeer, de grond boven de magmakamer stortte in, dit zorgde voor stromen van heet verpulverd gesteente die het leven in tot 100 km van de vulkaan liet verdwijnen. De krater (caldera) die overbleef, was 13 km in doorsnede. Een uitbarsting 39.000 jaar geleden is dus de reden dat de vulkaan tegenwoordig een supervulkaan heet. De laatste 2000 jaar waren de uitbarstingen van Campi Flegrei betrekkelijk klein.
De huidige activiteit
De Campi Flegrei vulkaan heeft regelmatig grondvervormingen (het stijgen en dalen van de grond door magmabewegingen). Stijgende bewegingen hebben in het verleden niet altijd tot uitbarstingen geleidt. De uitbarstingen die er waren, waren betrekkelijk klein. De stijgende bewegingen nu hoeven dus ook niet (in de nabije toekomst) voor uitbarstingen te zorgen, de kans op een kleine uitbarsting blijft daarom klein tot nihil.
Er was laatst ook een aardbeving van magnitude 3.6. Dat zorgde ervoor dat de media soms in koeienletters boven artikelen zetten "ITALIAANSE SUPERVULKAAN OP PUNT VAN UITBARSTEN?", en dan later in het artikel dat nuanceren, de clickbait is immers met de titel al gedaan.
Voorbeeldje: https://www.theguardian.com/world/2023/jun/09/parts-of-italian-volcano-stretched-nearly-to-breaking-point-study-finds?CMP=Share_iOSApp_Other
Maar wie doorleest, leest de volgende nuancering:Parts of Italian volcano ‘stretched nearly to breaking point’, study finds
Campi Flegrei (Phlegraean Fields) near Naples is now in ‘extremely dangerous’ state, say academic experts. Half a million people live on a sprawling volcano in Italy – and the risk of an eruption has never been greater, according to a study.
“We’re not saying there will be an eruption, we are saying that the conditions for an eruption are more favourable,” Christopher Kilburn from University College London told AFP.
The probability of a big eruption occurring is “very low”, Carlino said. “What is more likely are small eruptions.”
And while the volcano is closer to rupture, that does not necessarily mean an eruption will take place, Kilburn said. Even if the crust cracks, “the magma needs to be pushing up at the right location for the eruption to occur”, he said.
1:59 Update over stijgende grondbeweging Campi Flegrei
Ik ben vaak juist wel te spreken over nuanceringen die bijv. GeologyHub direct uitspreken wanneer ze een onderwerp als de Campi Flegrei vulkaan bespreken:
Krijg nou wat, je hebt gelijk. Kijken we naar de wikipedia dan is die daar heel duidelijk over, VEI 8 of hoger = supervulkaan, maar Campi Flegrei is met een VEI 7 ook een supervulkaan. Ik vond het ook heel raar, dus ik ben op onderzoek gegaan.
Definitie supervulkaan volgens enkele wetenschappers
Supervolcanic eruptions are defined as those where at least 1000 km3 of tephra were produced during the eruption, and these classify as VEI 8 or greater.
Shanaka de Silva (2008) Arc magmatism, calderas, and supervolcanoes.
Definitie supereruptie volgens andere wetenschappers
Super-eruptions are explosive volcanic events that eject more than 450 km3 of magma and they are perhaps the most catastrophic natural disasters on Earth, apart from giant impacts.Dus we hebben wetenschappers die het vaker over supervulkanen hebben (VEI >8 of >1000 km3 tephra), of over supererupties (450 km3 magma). Er is dus geen eenduidige definitie wanneer iets "super" heet, wetenschappers zijn het daar onderling ook nog niet helemaal over eens.
Malfait, W., Seifert, R., Petitgirard, S. et al. (2014) Supervolcano eruptions driven by melt buoyancy in large silicic magma chambers.
Self, S. (2006). The Effects and Consequences of Very Large Explosive Volcanic Eruptions.
Deze twee termen worden door elkaar gebruikt en zo heet Campi Flegrei momenteel zowel in media als in de wetenschap een supervulkaan, ondanks het feit dat het inderdaad nooit een VEI 8 uitbarsting of hoger heeft gehad.
De duitse wikipedia pagina van "supervulkaan" vat het heel mooi samen:
Supervulkanen
Uitbarstingen met een vulkanische explosiviteitsindexwaarde van 8 (VEI-8) worden supererupties genoemd, hoewel af en toe ook VEI-7-uitbarstingen worden meegerekend. Er is echter geen wetenschappelijk nauwkeurige definitie.