De klimaatstrepen van 2022

2023 is het jaar van de vijfde editie van de klimaatstreepjescode. In 2018 maakte klimaatonderzoeker Karin van der Wiel de eerste klimaatstrepen voor Nederland.

Met de streepjescode (figuur 1) zie je in een oogopslag de opwarming van de aarde. Ieder streepje staat voor de gemiddelde temperatuur in een jaar. De kleuren lopen van donkerblauw (koeler ten opzichte van het gemiddelde van de meetreeks) tot donkerrood (warmer). De witte strepen zijn voor jaren met een temperatuur tussen het koudste jaar (7.8 graden, 1963) en warmste jaar (11.7 graden, 2014 en 2020). De streepjescode is bijgewerkt voor 2022 (gemiddelde temperatuur: 11,6 graden) en laat duidelijk zien dat de aarde verder opwarmt.
 

Scenario's

De streepjescode van Nederland is gemaakt door klimaatonderzoeker Karin van der Wiel. Zij gebruikt hiervoor de temperatuurgegevens van meetstation De Bilt. ‘Over honderd jaar is de hele grafiek rood’, aldus Van der Wiel. ‘Hoe donker die kleur rood wordt, hangt af van de hoeveelheid broeikasgassen die we wereldwijd nog zullen uitstoten. In het meest positieve scenario halen we de Parijs-doelen, waarin de wereldwijde opwarming ruim onder de twee graden Celsius blijft. Echter, als dat niet lukt, kunnen we in een extreem scenario vier graden opwarming bereiken aan het eind van deze eeuw.’

Meer regen, meer zon

Naast een streepjescode voor temperatuur, zijn er ook strepen voor neerslag en zon (afbeelding 2). Het ene jaar valt er meer regen dan in andere jaren,  maar gemiddeld genomen is er meer neerslag sinds 1906. Tegelijkertijd zijn er ook meer zonuren sinds de jaren tachtig. Dit komt voor een deel omdat de lucht schoner wordt. Luchtvervuiling (door onder andere roetdeeltjes) blokkeert namelijk een deel van de zonnestraling.

Op het KNMI klimaatdashboard kun je de meetgegevens terugkijken.




Afbeelding 1: Ieder verticaal streepje staat voor één jaar, van het begin van de metingen in 1901 tot en met 2022. De kleur van het streepje geeft de gemiddelde temperatuur van dat jaar aan: blauw voor relatief koele jaren, rood voor relatief warme jaren.


Afbeelding 2: Klimaatstreepjescodes voor temperatuur, neerslag en zonneschijn. Ieder verticaal streepje staat voor de gemiddelde waarde van dat jaar, van 1901 tot en met 2022.

Bron: KNMI