Winter discussietopic 2022-2023
Er broeit weer wat in de weerkaarten
En deze keer is het géén extreem zachte lucht. We hebben het over (natte) sneeuw door neerslagafkoeling. Daarnaast komen met name de opers regelmatig met een forse wind (windpieken aan de kust tot 8-9 bft). De periode waarin we geOpers laten (natte) sneeuw zien door neerslagafkoeling, hoe zeker is dit?
Hiervoor kijken we naar het ensemble. Ik heb de aanvoer aan de grond zwart gemaakt, en de straalstroom rood. Je ziet dat we in vrijwel alle leden aan de koude kant van de straalstroom belanden. De koude kant van de straalstroom ligt altijd noordelijk van de straalstroom. We zien echter ook dat de wind in alle leden vanaf zee blijft komen. Het resultaat van dit alles is dat de temperatuur daalt naar zacht tot normale waardes (5 tot 8°C), verder kunnen we vaker polaire buien verwachten, die dankzij neerslagafkoeling soms winters kunnen zijn. De wind blijft overtuigend waaien uit het westen.
GFS06 op 17-01-2023 18:00 UTC. Deze scenario's zijn mogelijk ook (erg) gunstig voor de West-Alpen (cluster 3, 5 en 6: 42%), Oost-Alpen (cluster 2, 3 en 4: 52%) en de Zuid-Alpen (cluster 3, 5 en 6: 42%).
Hieronder de EC12 van gisteravond. Die liet goed zien wat er tot dusver (maximaal) mogelijk is. Als een front langskomt, terwijl de bovenlucht vrij koud blijft, kan de neerslag bij voldoende intensiteit (tijdelijk) overgaan naar (natte) sneeuw.
Bij deze kaart staat tevens een dikke 8 bft aan de kust, mogelijk 9 bft, met windstoten tot 120 km/u.
GFS en EC ensembles liggen mooi op één lijn, tussen 15 en 20 januari nemen de kansen op soms wat winterse neerslag een beetje toe.
De kans dat het tussen 15 en 20 januari één dag ergens in Nederland kan sneeuwen is behoorlijk, maar de kans dat het óp een bepaalde dag gaat sneeuwen is erg klein (10 %). We moeten nog wachten, en het is nog veel te vroeg details te benoemen. Dat laat de onderstaande staafdiagram mooi zien:
De oorzaak van de toename in sneeuwkansen kunnen we vinden in de temperatuur op 850 en 500 hPa. Op 850 hPa zakt de temperatuur mogelijk naar -5°C, dat is zo'n beetje de temperatuur op 1,5 km waarbij je aan (natte) sneeuw mag gaan denken.
15/16 januari zakt de temperatuur op 850 hPa van circa 0°C naar -5°C. Prikpunt De Bilt.
Langdurig sneeuwdek, vorst? Nee, zeer waarschijnlijk niet
Echt langdurig zal een eventueel sneeuwdek absoluut niet zijn, ook een periode met regelmatig nachtvorst zit er voorlopig niet in, gezien de huidige pluimen. Hieronder zien we opnieuw mooi de overgang per 15/16 januari. Het nulgradenniveau zakt van 900-2000 meter naar 400-800 meter. Sneeuw doet er vaak zo'n 300 meter over om te smelten, dus dan zit je tegen (natte) sneeuwwaardes aan, zeker als neerslagafkoeling de nulgradengrens nog net 100 meter laat zakken. Je ziet dus ook meteen dat de Ardennen en Sauerland veel beter ervoor staan dan het lage Nederland.
15/16 januari zakt het nulgradenniveau duidelijk. Prikpunt De Bilt.
Storm? Ensembles versus opers
Bij deze westenwind met koude bovenluchten kan er ook nog een harde of stormachtige wind voorkomen. Hier zien we echter dat de opers veel enthousiaster zijn dan de ensembles, hieronder zie je dat de GFS oper aan de kust net 9 bft aantikt, terwijl de leden met 7-8 bft komen.
Prikpunt IJmuiden.
Heel groot aandachtspunt: krachtige straalstroom
Dit hele verhaal over de koudere bovenluchten zijn afhankelijk van een rug op de Atlantische Oceaan, terwijl de straalstroom nog behoorlijk krachtig is. Ik heb de laatste week al vaker gezien dat de straalstroom op lange termijn te zwak berekend wordt. Dit heeft als gevolg dat de ruggen van hogedruk in werkelijkheid aanzienlijk minder uitgesproken blijken te zijn. Dit kan concreet voor ons betekenen dat de rug "platgewalst" wordt door de straalstroom, waardoor de trog boven Europa ook veel minder diep wordt. Mogelijk is de hierboven beschreven periode van (zeer) korte duur. We komen dan weer snel aan de warme zijde, met temperaturen van 8 tot 12°C.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Januari hard op weg naar (zeer?) natte maand
Wat is er al gevallen?In de eerste decade van januari is al 25 tot 65 mm gevallen. Drenthe is momenteel de natste provincie van Nederland. Ten zuiden van de grote rivieren was het duidelijk iets minder nat. Normaal valt er zo'n 25 mm in de eerste 10 dagen van januari. De eerste decade is dus al zéér nat verlopen, we zitten in het noorden al bijna aan de maandsom (75 mm).
Wordt de komende decade net zo nat?
Ik heb hieronder met een zwarte stippellijn het gemiddelde verloop van de cumulatieve neerslag van januari duidelijk gemaakt. Het gemiddelde in het ensemble komt de komende 10 dagen (2de decade) uit op 55 mm bij zowel GFS als EC. De som zou dan per 20 januari al op grofweg 80 tot 120 mm staan. Met zo'n som zou januari op de 20ste al ruim "te nat" zijn. Wat de 3de decade qua neerslag gaat doen is nog niet bekend.
Normaal valt er 65 tot 85 mm, het meeste rond de Veluwe en in Drenthe, het minste in Midden-Limburg. | Gewijzigd: 9 januari 2023, 19:22 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Citaat van Thijs., maandag 9 januari 2023, 18:58 uur
Opers laten (natte) sneeuw zien door neerslagafkoeling, hoe zeker is dit?
Bij deze westenwind met koude bovenluchten kan er ook nog een harde of stormachtige wind voorkomen. Hier zien we echter dat de opers veel enthousiaster zijn dan de ensembles, hieronder zie je dat de GFS oper aan de kust net 9 bft aantikt, terwijl de leden met 7-8 bft komen.
Heel groot aandachtspunt: krachtige straalstroom
Dit hele verhaal over de koudere bovenluchten zijn afhankelijk van een rug op de Atlantische Oceaan, terwijl de straalstroom nog behoorlijk krachtig is. Ik heb de laatste week al vaker gezien dat de straalstroom op lange termijn te zwak berekend wordt. Dit heeft als gevolg dat de ruggen van hogedruk in werkelijkheid aanzienlijk minder uitgesproken blijken te zijn. Dit kan concreet voor ons betekenen dat de rug "platgewalst" wordt door de straalstroom, waardoor de trog boven Europa ook veel minder diep wordt. Mogelijk is de hierboven beschreven periode van (zeer) korte duur. We komen dan weer snel aan de warme zijde, met temperaturen van 8 tot 12°C.
Mooie update wederom. Ben zo vrij om nog wel even wat op te merken mbt de genoemde "neerslagafkoeling".
Neerslag afkoeling is nl niet aan de orde, dit verschijnsel treedt op bij een isotherme (koude en liefst droge) opbouw van de onderste atmosfeer bij sterke neerslag en weinig doormenging (geen of weinig wind)
In de door jouw beschreven sysnoptische setting wordt de sneeuwvalgrens naar beneden getrokken door enerzijds de (winterse) buien en anderzijds de advectie van koude lucht vanuit de wat hogere atmosfeer zoals je zelf ook al aangeeft.
Meer over neerslagafkoeling zie
https://www.alpenweerman.nl/wikipedia-weer-en-klimaat-bij-alpenweerman/neerslagafkoeling-isothermie/
Er broeit weer wat in de weerkaarten
En deze keer is het géén extreem zachte lucht. We hebben het over (natte) sneeuw door neerslagafkoeling. Daarnaast komen met name de opers regelmatig met een forse wind (windpieken aan de kust tot 8-9 bft). De periode waarin we geOpers laten (natte) sneeuw zien door neerslagafkoeling, hoe zeker is dit?
Bij deze westenwind met koude bovenluchten kan er ook nog een harde of stormachtige wind voorkomen. Hier zien we echter dat de opers veel enthousiaster zijn dan de ensembles, hieronder zie je dat de GFS oper aan de kust net 9 bft aantikt, terwijl de leden met 7-8 bft komen.
Heel groot aandachtspunt: krachtige straalstroom
Dit hele verhaal over de koudere bovenluchten zijn afhankelijk van een rug op de Atlantische Oceaan, terwijl de straalstroom nog behoorlijk krachtig is. Ik heb de laatste week al vaker gezien dat de straalstroom op lange termijn te zwak berekend wordt. Dit heeft als gevolg dat de ruggen van hogedruk in werkelijkheid aanzienlijk minder uitgesproken blijken te zijn. Dit kan concreet voor ons betekenen dat de rug "platgewalst" wordt door de straalstroom, waardoor de trog boven Europa ook veel minder diep wordt. Mogelijk is de hierboven beschreven periode van (zeer) korte duur. We komen dan weer snel aan de warme zijde, met temperaturen van 8 tot 12°C.
Mooie update wederom. Ben zo vrij om nog wel even wat op te merken mbt de genoemde "neerslagafkoeling".
Neerslag afkoeling is nl niet aan de orde, dit verschijnsel treedt op bij een isotherme (koude en liefst droge) opbouw van de onderste atmosfeer bij sterke neerslag en weinig doormenging (geen of weinig wind)
In de door jouw beschreven sysnoptische setting wordt de sneeuwvalgrens naar beneden getrokken door enerzijds de (winterse) buien en anderzijds de advectie van koude lucht vanuit de wat hogere atmosfeer zoals je zelf ook al aangeeft.
Meer over neerslagafkoeling zie
https://www.alpenweerman.nl/wikipedia-weer-en-klimaat-bij-alpenweerman/neerslagafkoeling-isothermie/
Phantasie ist wichtiger als Wissen, denn Wissen ist begrenzt. (Albert Einstein)
In het kader van.. " je moet weer eens wat bij mega gebrek aan beter"
Nadat we vannacht/morgenvroeg. (Wo/do) een een stormachtige periode achter de rug hebben is er na het weekend m.i toch wel even een dagje met een aandachts punt..
GFS komt voor a,s. Maandag met best wel veel wintersebuien waarbij de kans redelijk groot lijkt te worden dat het toch wel even wit gaat worden.
850hPa doet het lekker met ruim -5 en kouder en aan de grond is het het rond het vriespunt... dus ik denk dat we maandag misschien wel even een speldenprikje gaan krijgen van koning winter......
Nadat we vannacht/morgenvroeg. (Wo/do) een een stormachtige periode achter de rug hebben is er na het weekend m.i toch wel even een dagje met een aandachts punt..
GFS komt voor a,s. Maandag met best wel veel wintersebuien waarbij de kans redelijk groot lijkt te worden dat het toch wel even wit gaat worden.
850hPa doet het lekker met ruim -5 en kouder en aan de grond is het het rond het vriespunt... dus ik denk dat we maandag misschien wel even een speldenprikje gaan krijgen van koning winter......
Nog 6 uur voor 1,7 mm: natste januaridag ooit gemeten?
We zitten heel dicht bij de natste januaridag ooit gemeten*. Er moet op weerstation Herwijnen nog 1,7 mm bijvallen, daar hebben we nog 6 uur voor (tot 01:00).*Gemeten op de huidige AWS (Automatische WeerStations) van het KNMI. Hierbij zitten dus niet de voormalige weerstations, en ook niet het vrijwillige (handmatige) neerslagnetwerk van het KNMI. De weerdata is niet homogeen doordat er tussen 1950 en 2000 veel nieuwe weerstations bijgekomen zijn.
In een strook van Vlaanderen tot aan de Veluwe is vandaag al ruim 20 mm gevallen. Het regent al bijna de gehele dag. Dit komt door een slepend stationair front over het zuiden en midden van het land. In Wageningen regent het al sinds 01:00 UTC (02:00) 's nachts aan één stuk door. Het ziet er voorlopig ook nog niet uit dat het snel droog gaat worden.
De minste neerslag viel op de Wadden, daar scheen van tijd tot tijd zelfs nog de zon, de meeste regen is tot dusver in Herwijnen gevallen, 40,3 mm zelfs! Dat is zeker voor januari heel erg veel! Daarom ben ik ook even gaan kijken of dit misschien wel een record is. Het blijkt dat we héél dichtbij een record zitten. Op 29 januari 1995 viel er in Arcen 44,7 mm. Dat is het te kloppen record. Er viel destijds in januari 1995 zoveel neerslag dat dit tot het bekende hoogwater van 1995 leidde. Vergeleken met toen viel er met name stroomopwaarts meer neerslag dan deze januari, een herhaling van het hoogwater van 1995 staat dus nog niet voor de deur.
Herwijnen heeft om 18:50 al een dagtotaal van 43 mm gemeten, en de dag is nog niet voorbij. Ook Gilze-Rijen en Woensdrecht zitten ruim over de 35 mm heen.
In Wageningen regent het al sinds 01:00 UTC (2 uur 's nachts) aan één stuk door . Het gaat daarbij vooral om langdurige lichte tot matige neerslag. Dit is het beeld voor grote gebieden in het midden en zuiden.
De oorzaak is een front dat stationair over het land sleept. Hierdoor stroomt er geen koude of warme lucht binnen, en heeft het niet de kenmerken van een kou- of warmtefront. Vanavond nadert dan uiteindelijk het koufront vanuit Engeland.
Momenteel is het de op één na natste januaridag, alleen in Arcen (1995) viel met 44,7 mm meer regen op een KNMI-station.
Als we op de radar kijken, dan zien we dat het vanuit het noorden en westen heel langzaam droger wordt, maar het zal in grote delen nog lang blijven regenen.
Morgen vaker droog
Gelukkig zijn er morgen vaker droge momenten, vooral in het westen kan de zon ook regelmatig te zien zijn. In het oosten overheersen de buien en vallen er nog enkele millimeters. Het is morgen vrijwel overal vaker droog dan vandaag, behalve misschien op de Wadden, waar het vandaag langdurig droog was. Plaatselijk kan er morgenmiddag op de Wadden ook een klapje onweer voorkomen. | Gewijzigd: 12 januari 2023, 19:41 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
| Gewijzigd: 12 januari 2023, 23:21 uur, door bolbliksem
