Het regent niet vaker, wel harder

Bron afbeelding: OnweerOnline

In de afgelopen zestig jaar is de hoeveelheid neerslag met 9% toegenomen. Het is niet vaker gaan regenen, maar wel harder. De natste dagen nemen relatief het snelst in aantal toe. Hun bijdrage aan de jaarlijkse hoeveelheid neerslag is verdubbeld.

Totale hoeveelheid neerslag per jaar is met 9% toegenomen
Als maat voor de jaarlijkse hoeveelheid neerslag in Nederland (de jaarsom) nemen we de gemiddelde neerslag gemeten op 13 stations verspreid over Nederland. De jaarsom is sinds 1906, het begin van onze neerslagmetingen, geleidelijk toegenomen (figuur 1). Tussen 1961-1990 en 1991-2020 ging deze van gemiddeld 780 naar 851 millimeter, een toename van 71 millimeter oftewel 9 procent. 



Natste dagen nemen relatief het snelst in aantal toe 
Gemiddeld regent het in Nederland op 192 dagen per jaar (alleen dagen meegerekend met meer dan 0,3 millimeter neerslag op tenminste 1 van de 13 stations). Dit aantal is in de afgelopen zestig jaar niet veranderd. Het regent dus niet vaker. Wel is het aantal dagen met veel neerslag toegenomen (figuur 2). Gemiddeld telt een jaar nu 23 dagen met meer dan 10 millimeter neerslag. Dat zijn bijna drie dagen meer dan in 1961-1990, een toename van 14 procent. Het aantal dagen met meer dan 20 millimeter steeg van 3,7 naar 4,6, een toename van 24 procent. De natste dagen nemen dus relatief het snelst in aantal toe. 



Bijdrage natste dagen aan de totale jaarneerslag verdubbeld 
Een steeds groter deel van de totale jaarneerslag valt op de natste dagen. Dit is duidelijk te zien als we de neerslagtoename berekenen op alleen die dagen met meer dan een bepaalde minimumhoeveelheid regen (figuur 3). Voor alle dagen (drempelwaarde van 0 mm) is de neerslagtoename de hierboven al genoemde 9 procent. Hoe hoger de drempelwaarde, hoe sterker de neerslagtoename. Voor dagen boven 20 millimeter is de toename al 30 procent. Voor dagen met meer dan 38 millimeter neerslag meer dan 100 procent. De bijdrage van de natste dagen aan de totale jaarneerslag is dus verdubbeld. Deze toename in extreme neerslag hangt deels samen met de opwarming van de aarde. 



Het was toch juist heel droog deze zomer?
Klimaatverandering in Nederland kent twee gezichten: het wordt zowel droger als natter. Dat in de zomer toch de kans op droogte toeneemt, komt omdat de verdamping toeneemt en de grond sneller uitdroogt. Ook valt er meer regen in korte tijd, daardoor zakt er minder water de grond in en wordt het water sneller afgevoerd. Het neerslagtekort berekenen we in het zomerhalfjaar, van april tot en met september. Maandag 3 oktober komen we met een nieuwsbericht over het afgelopen droge zomerhalfjaar. 

Bron: KNMI.nl