Koude aanloop kerstdagen, maar wordt kerst zacht of koud?
Ik begin met de huidige situatie, en die van de komende dagen. Later bespreek ik het weer rond kerst.Noordoostelijke wind brengt opklaringen
Vanuit het noorden komen opklaringen dichterbij, vannacht wordt het in het noordoosten als eerste helder. Onder heldere condities begint de temperatuur te dalen in het noordoosten (lichte vorst mogelijk!), daardoor kan er in Groningen en Drenthe mist gaan ontstaan.
Een nieuwe dag, een nieuw weertype: mist en zon
Maandag winnen de opklaringen steeds meer terrein, en uiteindelijk verandert het weertype ook in het zuidwesten van de Benelux in een mix van oplossende wolken en zon. Met wat hulp van de zon warmt het op naar 4-6°C.
Ik wil nog even terugkomen op de mist in het noordoosten. Deze mist is in sommige modellen hardnekkig, maar in andere modellen lost de mist makkelijker op. De KNMI guidance vermeldt dat deze mistlaag dun is en waarschijnlijk wel op zal lossen. De mist zorgt ervoor dat het zeker in de ochtend nog wat langer kan blijven vriezen in het oosten en noordoosten. Een officiële ijsdag is bij voorbaat al vrijwel uitgesloten omdat het kwik pas in de late nacht onder nul duikt (voor een ijsdag moet het van 01:00 tot 01:00 onder nul blijven).
Daar waar de mist (lokaal !) lang blijft hangen wordt het niet veel warmer dan 1 tot 2°C.
In Harmonie is de mist het meest hardnekkig en kan het in Groningen en Drenthe de hele dag blijven hangen. In o.a. Arome, Cosmo lost de mist tegen 12:00 wel helemaal op.
Nacht naar dinsdag: direct mistvorming zodra zon onder is
De temperatuur zakt in de nacht naar dinsdag tot -2°C à -6°C. Lokaal is er dus matige vorst mogelijk. Dat de temperatuur zakt zorgt ervoor dat direct weer waterdamp condenseert tot mistdruppeltjes.
Dinsdag hebben we dan een mistochtend op grote schaal, waar het hele spel van de oplossende mist opnieuw begint. Daar waar de mist vlotjes oplost schijnt de zon, en stijgt de temperatuur tot 1-3°C.
Er zullen wel plaatsen overblijven waar de mist de hele dag blijft hangen, daar kan het de hele dag niet warmer worden dan circa -1°C. Dinsdag is er dus kans op een eerste lokale ijsdag, ergens in de Benelux. Landelijk gezien zal de temperatuur op de meeste plaatsen wel boven nul komen.
De meeste modellen wijzen het (noord)oosten aan als plek waar de mist het langste kan blijven hangen, maar in de praktijk kan dit overal zijn.
Woensdag: opnieuw mistkans, grotere kans op mist-ijsdag
Op woensdag hetzelfde verhaal, maar ik denk dat de mist hardnekkiger zal zijn, en de kans op zon kleiner.
Donderdag 23 december: Zachte lucht rukt op tot Waddeneilanden
In de tussentijd is onze atmosfeer weer verbouwd. Waar ik in mijn vorige update nog uitging van een blokkade boven West-Europa, is dat beeld nu verschoven. Dit komt doordat het type blokkade is veranderd.
Momenteel hebben we een prachtvoorbeeld van een omega-blokkade (op afbeelding links). Hierbij maakt een straalstroom een lange golf (we weten, lange golven in straalstroom vormen blokkades). De Benelux zit hierbij nog aan het randje van de koude zijde (omgeving Moskou krijgt temperaturen van -20 tot -30°C).
Links de huidige situatie, een omega-blokkade (een blokkade is een hogedrukgebied dat lang stil ligt). Rechts zien we een "hoog-over-laag" blokkade
De straalstroom gaat echter een makkelijkere weg onder de blokkade door vinden. Hierdoor gaan we van een omega-blokkade naar een blokkade "hoog-over-laag". Dit wil zeggen dat er in ons geval een groenlandhoog vormt met daaronder een iets zuidelijkere straalstroom.
Een gevolg van deze verandering is dat we een competitie krijgen tussen zachte zuidenwinden en koude noordenwinden. De grens schommelt de afgelopen runs boven de Benelux. Kleine schommelingen hebben enorme impact op onze verwachting, dit schommelt van 0°C en sneeuw met kerst, tot 10°C en regen met kerst.
De eerste slag wordt gewonnen door de zachte lucht, want er is inmiddels wel enige zekerheid dat donderdag 23 december zachte lucht zal binnenkomen. In het zuiden is dit het meest waarschijnlijk met 7 tot 9°C in het zuiden. Waarschijnlijk verdwijnt de koude lucht in het hele land, maar op de Wadden is de kans nog aanwezig dat de koude lucht net standhoudt.
Telkens weer nieuwe lagedrukgebieden die de grens tussen warme en koude lucht weer op scherp stelt. De grens ligt in de meeste runs net iets ten noorden van de Benelux.
In de meeste opers en leden van het ensemble van GFS en EC komt die grens nu toch echt ergens iets ten noorden van de Benelux te liggen. De kans is dus gewoonweg het grootste dat we aan de zachte zijde van het verhaal komen te liggen (7-10°C). De kans op een koude kerst is zeer klein voor Vlaanderen, de kans op een koude kerst is nog aanwezig voor Noord-Nederland (daar ligt de koude lucht dichterbij). Voor een koude kerst op de Wadden, Friesland en Groningen hebben we alsnog een flinke portie geluk nodig.
Op de grens tussen warme en koude lucht vormen zich lagedrukgebiedjes, en fronten met sowieso behoorlijk wat neerslag tijdens de kerstdagen.
Conclusie
Staar je niet blind op de kerstdagen, komende dinsdag en woensdag verlopen gewoon koud, met veel vorst. De kerstdagen lijkt het dubbeltje in zowel EC als GFS nu de zachte kant op te vallen. Het is nu waarschijnlijk dat 24-25-26 december zacht verlopen met veel regen. De koude lucht blijft echter in de buurt, en dat merken we, want vanaf de 27ste zijn de koude berekeningen gewoon weer terug en hebben we weer een verdeling van 50% koude leden en 50% warme leden. De spreiding is dan weer ouderwets zeer groot.
GFS onderschat mist/lage bewolking, en de effecten daarvan. Daardoor denk ik dat GFS te warm is voor komende dinsdag & woensdag. Onder de invloed van mist in de ochtend kan het overdag lokaal kouder blijven (nipte ijsdag lokaal mogelijk).
=== Stoplicht : oranje ===
Ik zet het stoplicht voorlopig op oranje. Er is een grote kans op winterweer (de kou van 21-22 december). Er is een (zéér) kleine kans op winterse condities tijdens de kerst, en een 50% kans op winterweer tijdens de laatste dagen van de 10-daagse periode die we hanteren voor het stoplicht.
Termijn: tot 10 dagen vanaf plaatsing
Groen: Het is winter binnen de gestelde termijn.
Groen/oranje: Winter staat in de steigers met kans van slagen binnen gestelde termijn.
Oranje:
Bij een voorgaande winterperiode: lijkt deze op zijn einde te zijn.
Bij een voorgaande zachte periode: is er reële kans op winterweer, of kleine kans op winter.
Oranje/Rood: Er is geen kans op winter, maar er is een kleine kans dat winterweer in de steigers wordt gezet.
Rood: Geen kans op winterweer binnen de gestelde termijn.
Definitie winterweer:
De volgende weersomstandigheden kunnen binnen de termijn plaats vinden maar niet langdurig:
- (Stralings) vorst
- Hagel
- Sneeuw (nat en droog)
- IJzel
- IJsregen
Dezelfde weersomstandigheden als bij winterweer alleen hierbij is sprake van (bijna) elke nacht vorst en temperaturen overdag op of onder nul gedurende de periode.
Extra uitleg stoplicht: ik gebruik dit tooltje om de snelle lezers een hoop tekst lezen te besparen zodat je op een snelle manier kan zien of we winters blij worden.
Zo snel kan het gaan het door middel van die LMG, het verhaal van Thijs moet natuurlijk aangehouden worden. Gisteren schotelde de modellen nog 10 + graden voor. Ecmwf zal ook weer mee moeten gaan, want die toont dat nog wel. Maar dit is dus gewoon mogelijk binnen deze termijn. De strijd is nog niet beslist, maar uiteindelijk zal die koude of zachte kant gepakt worden. Maar dit willen we zien richting die data. Nog even volhouden en dan is het uitwerken met de korte termijn modellen. Ook Icon is weer verbeterd maar die zit net niet in die periode. Maar ook daarin zien we de LMG na een paar slechte runs weer afzakken.
De sneeuwval in deze run begint in de nacht van 24-25 december houd aan tot in de nacht van 2e kerstdag. Ongekend maar dit is een klassieke LMG setting waarbij het kan.
Sowieso gaan we met deze run volop de winter in, want het vervolg is namelijk ook dik. Die lijn word helemaal doorgetrokken tot oud en nieuw. De termijn word wel langer dan. Dus laten we ons eerst maar eens richten op kerst. Het is nog maar 5 dagen dus de spanning stijgt. En niet te vergeten we gaan vannacht al de vorst in. En dinsdag en woensdag kan het regionaal al tot ijsdagen komen. Daarbij is kans op mist, dus het kan ook mooie rijp plaatjes opleveren. Rond donderdag kan de temperatuur tijdelijk even omhoog schieten, en dan komt het aan op het LMG verhaal.
Persoonlijk zeg ik niks meer aan doen. | Gewijzigd: 20 december 2021, 07:25 uur, door Tatanka
Het enige positieve is dat de koude niet ver weg is, maar voordat die kou binnnkomt moet er nog wel wat verschuiven op de kaarten.
En tja, zo is het nu eenmaal, verder weg kijken dan een dikke week is niet erg zinvol. Dat hebben we de laatste week goed kunnen merken. Alles leek de goed kant op te gaan en dan maakt een verandering op een korte afstand zomaar 10 graden verschil.
Maar goed, morgen in de namiddag staat de zon loodrecht boven de Steenbokkeerkring en dan pas vangt de winter aan. Er kunnen nog genoeg spannende tijden komen.
Erg mooi Tatanka deze kaart en blij dat je weer iets hebt gepost, kaart van jou is natuurlijk droomsenario voor ons in het noorden.
zitten daar dan ook op de goede plaats, kou is niet ver weg.
idd , niets meer aan doen
gr winterliefhebbers
Oja, ECMWF is zeker nog niet perfect, maar begint stilaan de goeie kant op te gaan. Ook andere modellen zitten op de goede koers, maar zoals in post hierboven reeds beschreven, is het natuurlijk koffiedikkijken waar net die grens (en eventueel bijhorende sneeuwdump) net gaat vallen.
Vermoed wel dat de pluimen (zeker noordelijker) afgekoeld zullen zijn.
| Gewijzigd: 20 december 2021, 20:44 uur, door Sven
Gaat ECMWF mee?
Zo ziet het er stilaan wel naar uit! Zo dadelijk komt de pluim en die gaat mij inziens richting kerst verder afgekoelt zijn.
Als de modellen dit netjes laten staan, wordt het de komende dagen meer focussen op positie en hoeveelheden
| Gewijzigd: 21 december 2021, 20:46 uur, door Sven
Uitzonderlijk is dat er 4 dagen van te voren niks zinnigs te zeggen is . En nu de nieuwe pluim toch weer wat kouder lijkt, breekt er een spannende tijd aan. Ik zie graag het oordeel van de meet deskundigen hier.