Poollicht door magnetische storm

Een zonnevlek stond gericht op de aarde, en precies toen ontsnapte er een krachtige zonnevlam van het oppervlak van de zon. Deze zonnevlam katapulteerde een portie geladen deeltjes (plasma) richting de aarde. Deze portie komt met 1000 km per seconde naar de aarde toe, en doet er daardoor ongeveer 40-44 uur over om van de zon naar de aarde te komen.

De portie geladen deeltjes wordt omgebogen door het magnetische veld van de aarde, dat als een magneet deze deeltjes naar de noord- en zuidpool trekt. In de poolregio komen de geladen deeltjes in botsing met de atmosfeer (zuurstof en stikstof). De energie van deze deeltjes wordt voor ons zichtbaar als ze botsen met atomen, dan zorgen ze ervoor dat stikstof en zuurstof licht geven. Het poollicht komt voor op 80 tot 1000 km hoogte.

Rood: zuurstof (zeldzaam, hoog in atmosfeerr)
Groen: zuurstof (meest voorkomend)
Blauw: stikstof (lager in atmosfeer)

Roze of witte kleuren komen door een mix van bovenstaande kleuren.

Ook in Nederland zichtbaar?

---

Het komt zelden voor dat mensen op de Wadden (weinig lichtvervuiling, meest noordelijk) het noorderlicht met het blote oog waar kunnen nemen, maar met een camera is fotografisch noorderlicht vaker zichtbaarr op de Wadden. Dit jaar werd het al eerder gezien op de Wadden.

Deze uitbarsting is krachtiger, dus grotere gebieden in Noord-Nederland hebben kans. Het is echter de komende nacht vrij bewolkt met vooral lage en hoge wolken. Er zullen wel korte heldere momenten zijn, maar het merendeel van de tijd zal het vrij bewolkt zijn. Als je met je camera in de aanslag (lange sluitertijd) in een donkere regio lange tijd de lucht in de gaten houdt, kun je met geluk het noorderlicht in Nederland vastleggen komende nacht.
Mocht je lukraak af en toe naar buiten kijken met de hoop het noorderlicht te zien, dan is de kans nihil. Je zult er dus veel voor moeten doen (+ geluk) om het te zien te krijgen.

Ik verwacht wel veel mooie plaatjes van elders, hoewel het in Scandinavië momenteel op vrij veel plaatsen bewolkt is. Ook in Canada en de VS is het noorderlicht mogelijk.
 

Zaterdagnacht aan noordelijk hemel mogelijk #noorderlicht zichtbaar! https://t.co/BGpeIOanNE

— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) October 29, 2021

Hieronder zien we de zon (geel bolletje), de zon draait en dus zie je de spiralen aan materiaal dat de zon de ruimte in slingert. Je ziet duidelijk de portie die door de zonnevlam welke richting aarde komt (groene bolletje). Het bovenste plaatje laat de dichtheid van de geladen plasmadeeltjes zien. De afbeelding eronder laat de snelheid zien waarmee het beweegt.

🌌 Vannacht mogelijk #poollicht! Een krachtige zonnevlam (X1 klasse) bereikt straks de aarde: tijdens en vlak na impact kans op een G3 geomagnetische storm (KP-7). In Noord-NL kan dan noorderlicht worden gespot. Vanaf 21-22u zijn opklaringen mogelijk..
Credit: NOAA Space Weather pic.twitter.com/c3RbZPj9Qt

— Wouter van Bernebeek (@StormchaserNL) October 30, 2021

Dit is niet de huidige zonnevlam, maar een eerdere verstoring op het oppervlak van de zon. Fraai en fascinerend om naar te kijken.

Easy Tyger
This is what a tiny part of the Sun did for 2 days recently.
Lots of processing / repair.
Made with data from SDO pic.twitter.com/r1LKUP2P3R

— Seán Doran (@_TheSeaning) October 28, 2021

Hier zien we wel de huidige zonnevlam.

The X1 solar flare is a long duration event and a Earthward CME is very likely, while we await LASCO imagery for any details for an ETA we can enjoy this superb video of the flare pic.twitter.com/2RaFIsEKa9

— SpaceWeatherLive (@_SpaceWeather_) October 28, 2021

Poollicht werd waargenomen in Noord-NL

Eind oktober was er een zonnestorm welke zonnedeeltjes de ruimte in slingerde. De zon stond op dat moment naar de aarde gericht, dus konden we poollicht verwachten, verder zuidelijk dan normaal. De zonnestorm bleek echter later te komen, en minder intensief te zijn. Er waren begin november nog meer zonnestormen welke nog beter op de aarde gericht waren. Zodoende kwam het poollicht meerdere keren binnen zichtsveld van de Wadden en Noord-Holland. Vooral in donkere plaatsen met weinig lichtvervuiling was het (fotografisch) zichtbaar.

IJsland:

Tonight was an actual dream. KP7 aurora for our workshop groups first night. So grateful they got to see this incredible show 💚🙏 pic.twitter.com/2dyLWC7GNh

— Weatherby.Eth (@whereisweatherb) October 31, 2021

Friese kust:

🌌 Fraai #poollicht afgelopen nacht langs de kust van Friesland! We konden het noorderlicht visueel waarnemen en er waren korte tijd zelfs rode 'pilaren' zichtbaar. Grootste activiteit bleef wel noord van NL..@helgavanleur @weermanreinier @ADnl @NUnl @OmropFryslan @Weerplaza pic.twitter.com/wAGhWMTiRh

— Wouter van Bernebeek (@StormchaserNL) October 31, 2021

Indeed, one of the strangest #solarstorm series on record! Boggling us scientists in real-time, until enough solar wind data revealed this latest disturbance on Nov 1 was due to a fast #solar wind stream from the northern coronal hole. The expected G3 #solarstorm was a fizzle! https://t.co/0gEw09SVnm

— Dr. Tamitha Skov (@TamithaSkov) November 2, 2021

Shazam! This is what a G3 Geomagnetic Storm looks like from space when a coronal mass ejection (CME) from the Sun makes a direct hit with Earth. Enjoy these #VIIRS views of last nights #AuroraBorealis acquired by the #Suomi-NPP and #NOAA20 satellites. https://t.co/N94utqlp7f pic.twitter.com/m5jyZAOZmZ

— UW-Madison CIMSS (@UWCIMSS) November 4, 2021

Egmond aan zee:

🌌 Fraai rood en groen #poollicht zojuist op het strand bij Egmond aan Zee... erg zuidelijk voor een G2 geomagnetische storm! https://t.co/j6J4jPJsLL

— Wouter van Bernebeek (@StormchaserNL) November 3, 2021

🧑🏻‍🚀 L’astronaute français @Thom_astro nous offre ce soir des photos incroyables d’aurores boréales… Sans doute les plus belles que l’Homme ait pu capturer depuis l’espace 🌌 #Aurora #NorthernLights #AuroraBorealis pic.twitter.com/XqnaQYbpQd

— Nahel.B (@WxNB_) November 6, 2021