Lente discussietopic 2021
De nieuwe ECWMF pluim komt een aanzienlijke kans op een zomerse >25 graden op zondag 9 mei. Het is nog 1 week ver weg dus nog niet volledig zeker maar de eerste aanwijzingen op hogere temperaturen dan dat we de afgelopen weken hebben waargenomen zijn aanwezig. Ook maandag 10 mei kan volgens ECWMF zomers verlopen.
GFS is wat minder enthousiast over deze ontwikkeling en blijft achter. Als we GFS mogen geloven komen we niet verder dan 17 graden met het gemiddelde tegenover een gemiddelde van 23 graden bij ECWMF. Er is bij beide weerpluimen een grote kans op bewolking. In de perfecte situatie (zonder bewolking, droogte, geen zeewind en geen Saharazand zijn de voorwaarden om optimaal gebruik te maken van warmte) had het met de 850 hPa temperaturen mogelijk 28-29 graden op 1.5 meter hoogte kunnen worde
De komende dagen verlopen eerst nog te koel voor de tijd van het jaar. Met Dodenherdenking en Bevrijdingsdag is het weer niet al te best met onstuimig weer. Volgens ECWMF en ICON krijgen we met Dodenherdenking op grote schaal met windstoten van 100-110 km/u te maken al lijkt mij dat een tikje onrealistisch gezien ECWMF en ICON een bias hebben qua windsnelheden. Lokaal windstoten tussen de 90-100 km/u is wel mogelijk. De windsnelheden pieken precies tijdens de Dodenherdenking (20:00).
Temperatuurpluimen en kaarten:
Windstoten-kaarten:
| Gewijzigd: 2 mei 2021, 11:39 uur, door Novi
De lente slingert van zeer warm naar zeer koud
Wat is normaal? We zijn sinds februari amper rond normaal geweest. Tot dusver worden we van het koude naar het warme extreem geslingerd. Het begon met een zeer fraaie regionale koudegolf, gevolgd door een viertal recordwarme februaridagen (recordwarm in De Bilt) die onderdeel waren van een zeer warme periode, die met name lang duurde (6 dagen).
Maart bracht weer koude lucht, met 5 t/m 7 maart regelmatig matige vorst, het einde van maart kwam de temperatuur juist weer aan de extreem warme kant te liggen. Het werd op de 31ste maart al regionaal zomers warm met 26,1°C in Arcen, opnieuw een dagrecord aan de warme kant.
Gedurende de hele maand april hadden we te maken met noordelijke winden, daarmee werd de maand in geheel zeer koud (tot een recordkoude maand kwam het niet, er zijn koudere aprillen geweest vorige eeuw). In de nacht van 6 op 7 april trok er een actief sneeuwgebied over het midden en zuiden van het land, het liet lokaal zelfs 3 tot 6 cm achter!
De grote vraag is nu, wat gaat mei brengen? De oorzaak van het geslinger van zeer koud naar zeer warm is het gebrek aan een westcirculatie met west- en zuidwestenwinden. Daarentegen overheersen juist afwisselend de zuiden- en noord(oosten)winden. Met enige regelmaat kwamen zeer warme en zeer koude luchten met elkaar in botsing (zo ook bij de intensieve sneeuwval van 7 februari). Dit is het punt waar ik van het verleden naar de actualiteit beweeg, zo'n botsing staat met enige regelmaat in de berekeningen van GFS.
Supercel aan de Alpenrand
Nadat de koude noordoostenwinden heer en meester waren in april kreeg de warme lucht aan het einde van april al duidelijk meer ruimte. Warme lucht kon al het zuidoosten van Europa bereiken (25°C ten zuiden van Kroatië, 30°C in Griekenland). De 30ste april lag er een front dwars over Duitsland, met koude lucht in het noordwesten en warme lucht in het zuidoosten. Er stond ruim 40 knopen aan schering, en slechts enkele honderden J/kg aan CAPE. Tegen de algemene verwachting in zorgde een perfecte overlap tussen schering en onstabiliteit ervoor dat de schamele honderden J/kg aan CAPE voor een prachtige supercel met mooie structuur, een lange levensduur en veel ontladingen. Deze supercel ontstond iets oost van de Bodensee en trok zo parallel aan de Alpen naar het oosten. Het bereikte zelfs nog Salzburg!
Erster Zeitraffer der klassischen Superzelle bei Siegsdorf am 30. April. Eine ausführliche Reportage gibt es bald bei uns auf Facebook@JZ_Lpz @Unwetter_bln @TheNimbus @DWD_presse @Kachelmannwettr @WetterOnline pic.twitter.com/Q15qPVB87g
— Unwetter-Freaks (@MichaelHutter6) May 3, 2021
Het huidige weer
Voor het huidige weer nemen we allereerst een kijkje naar de straalstroom, op circa 8-9 km hoogte. De straalstroom heeft een ingang (waar de lucht de straalstroom ingezogen wordt) en een uitgang (waar de lucht weer trager gaat stromen). We kunnen de straalstroom zien als een rivier met vertakkingen en snelstromende stukjes. Door het veranderende krachtenevenwicht rond de straalstroom (natuurkunde) zijn de rechteringang en de linkeruitgang van een stuk straalstroom zeer gunstig voor het ontwikkelen van lagedrukgebieden. De tegenovergestelde linkeringang en rechteruitgang werken juist tegen lagedrukgebieden.
Ik heb hieronder de gunstige gebieden met groen omcirkeld. We zien heel veel losse gebieden, maar ook één gebied waar de gunstige uitgang van de éne vertakking overlapt met de gunstige ingang van de andere vertakking. Dit gebied ligt boven Engeland. Dit trekt onze aandacht, we gaan hier verder op inzoomen.
Flinke windstoten op dinsdag
We zien in dit gebied met gunstige omstandigheden voor lagedrukgebieden ook inderdaad een lagedrukgebied liggen. Op de satellietbeelden is die mooi te zien met een fraai krullend occlusiefront:
Verder kunnen we links en rechts nog wat moois aanwijzen. We zien hele kleine stippeltjes boven Frankrijk en België, dit is vermoedelijk stratocumulus ontstaan door warmte van de zon, het wordt echter door inversie tegengehouden en moet meer uitspreiden ('strato' betekend gelaagd, of plat). Boven de Noordelijke Atlantische Oceaan zien we meer een visgraatstructuur, dit zijn polaire buien. Boven Spanje-Algerije-Marokko zien we nog wat grote witte vlekken, we kijken hier tegen de bovenkant van flinke buien (convectie, buien door stijgende lucht).
Centraal boven Europa zien we dus het lagedrukgebied met een gunstige ontwikkeling. Hierdoor zullen we morgen flinke windstoten hebben. Het begint al vroeg in de ochtend, met al om 06:00 al de maximale windstoten aan de kust. Hier gaan de modellen voor 90 km/u aan de westkust, uitschieters gaan naar 100 km/u. In het binnenland waait het dan ook al gevoelig harder (60-70 km/u), maar hier ligt het hoogtepunt meer richting het middaguur.
Rond het middaguur neemt buiigheid behoorlijk toe, en bij deze buien beleeft het binnenland zijn windmaximum. Windstoten liggen dan rond de 70-80 km/u. Opvallend is dat zowel Harmonie als Arome het in de heuvels van Zuid-Limburg nog net wat harder laten waaien met 90 km/u.
Hiervoor heeft het KNMI een code geel uitgegeven.
Buien
Komende nacht passeert eerst een front met enige tijd regen, achter dit front komen droge momenten voor, afgewisselt met buien. We geven het KNMI even het woord, zij zijn zo lief om (ook) voor weerhobbyisten een guidance te schrijven.
Na passage van de occlusie zien we nog verhoogde convectieve activiteit bij de trog en de indraaiende occlusie. Bij en achter de occlusie zien we tot morgenavond een effectieve schering van ca. 30 kn, zo nu en dan tot rond 35 kn, de CAPE-waarden zijn laag met een MUCAPE van rond de 200 J/kg. De verwachte convectieve modus is morgen overdag bij en achter de occlusie beter georganiseerde multicells, en indien er weinig interferentie van buien in de buurt is, een kleine kans op low-topped supercells. De kans op hagel en onweer bij deze buien neemt geleidelijk toe, vooral in de avond en nacht naar woensdag.
We zien in de zuidoosthoek van het kaartje het occlusiefront dat komende nacht overtrekt, wegtrekken. Achter dit front vult de Benelux zich met buien. Deze buien kunnen soms pittige windstoten bevatten, ook hagel en een klapje onweer is mogelijk. De meeste buien zien we in het oosten en noordoosten.
Woensdag zijn er ook buien mogelijk, dan zien we ook in EC een signaaltje voor korrelhagel. De wind is woensdag al wat afgenomen, het meest aanwezig is de wind dan nog aan de Wadden.
Vooruitzicht: vanaf zaterdag warmte in onze omgeving
Zaterdag trekt er een warmtefront van zuid naar noord over het land, met vooral bewolking. Achter dit front begint de temperatuur wel meteen te stijgen. Waar we de zaterdag begonnen met een licht nachtvorstje in het binnenland, sluiten we zaterdagavond af met 14°C om middernacht(!).
Warme lucht stroomt zaterdag snel binnen.
Enorm verschil in resultaat EC en GFS
De warme nacht naar zondag is een springplank waar zondag, afhankelijk van bewolking, de temperatuur misschien wel kan stijgen naar 25°C in het zuidoosten, in het noordwesten mogelijk 20°C door slepende bewolking. Bewolking, buien en een front waarachter koude lucht binnenstroomt blijft voorlopig nog een groot risico! EC en GFS lopen hier mijlenver uit elkaar qua temperatuur. Het is een verschuiving die zeer grote gevolgen heeft.
In EC zitten we aan de warme zijde van het front (rode lijn). We hebben dan een zuidenwind, maar we zitten nog wel in het gebied met flarden bewolking en buienkansen (grijs).
Warme lucht blijft beperkt tot Beieren, bij ons zien we een noordenwind.
Pluim
In GFS is er toch wel een overeenstemming in het gehele ensemble dat de warmte bij ons in de buurt komt, maar ons niet bereikt. We zien hier zondag misschien al de maximale temperatuur met 15-20°C. Dat zou een redelijke temperatuur zijn, maar wel van korte duur, gezien het feit dat de kans op 10°C al vrij snel terugkeert in de verwachting.
In EC staan alle neuzen ook dezelfde kant op, het wordt warm. Zondag kan het voor het eerst sinds 31 maart weer zomers warm worden, wellicht nu ook de eerste landelijk zomerse dag. Het gemiddelde zakt wel weer terug naar 20-15°C (normale waardes), maar een sterke voorkeur voor een terugkeer van lage temperaturen is bij EC afwezig.
| Gewijzigd: 3 mei 2021, 23:22 uur, door Thijs.
wordt het spannend het weekend met dikke onweersbuien of gaat de erge warmte ons net niet bereiken.?
kan hier 22 gr worden heb ik gehoord ( Fryslan )
zaterdag in de loop van de dag veel regen ...
zie meer uit naar eventueel onweer maar ....
gr uit fryslan
Verandering stromingspatroon?
Tot dusver zagen we sinds februari sterke zuiden- of noordenwinden. Hierbij waren de noordenwinden vaak langer van duur, hierdoor hebben we tot dusver een lente met (t.o.v. de vorige eeuw) normale temperaturen. T.o.v. de afgelopen 30 jaar is deze lente één van de koudere.
In de data van de periode 1 maart t/m gisteren vinden we deze lente terug helemaal op de 45ste plaats (in totaal zijn er 121 lente's). Het is meteen duidelijk dat er al 44 lente's geweest zijn die kouder verliepen.
We zien dat lagedrukgebied rond de Britse Eilanden ervoor gaat zorgen dat de wind bij ons uit zuidwestelijke richtingen gaat komen. Hieronder is dat zichtbaar in de nieuwe windrichtingen-kansgrafiek van Weerplaza:
De rood-oranje-gele kleuren hebben vanaf zaterdag duidelijk de overhand. Pas vanaf de zeer lange termijn zien we de groene kleuren weer terugkomen. Daarom betwijfel ik of de omslag naar een weststroming met zuidwestelijke winden van lange duur zal zijn.
De omslag naar westenwinden zorgt er ook voor dat de temperatuur stabiel op 15°C overdag komt te liggen, dit is constant net iets onder het 30-jarige gemiddelde max. temperatuur (18°C). Ondanks dat de temperaturen beneden het 30-jarig gemiddelde liggen verdwijnt de kans op nachtvorst wel volledig door meer bewolking en aanvoer vanaf zee:
Constant 13 tot 17°C in de Benelux. Parallel met de windrichtingen zien we de onzekerheid op de zeer lange termijn wel toenemen, logisch gezien de onzekerheid qua windrichting.
Onweer? Dynamisch weertype? Mooie luchten?
De Benelux komt ten noorden van de straalstroom te liggen (straalstroom komt over Frankrijk). Hierdoor ontstaat er in de bovenluchten de ruimte voor koude lucht om binnen te stromen. Op 500 hPa of 5,5 km hoogte gaat de temperatuur inderdaad dalen van -15°C naar -25°C. Dit maakt onze atmosfeer onstabiel van opbouw:
In de bovenlucht komt vanaf komend weekend een trog over de Benelux te liggen. De trog loopt van de oceaan naar Duitsland.
De atmosfeer wordt dus onstabiel, onder de voorwaarde van dagelijkse gang. We zien in de pluim heel sterk terug dat de buien telkens rond het middaguur het talrijkst zijn, om vervolgens richting de avond weer in aantal af te nemen. De zon zien we juist vooral 's ochtends en in de late avond. Bij de buien kan er lokaal een beetje onweer voorkomen. Onstabiliteit is niet voldoende voor serieuze onweersbuien (slechts 100 - 500 J/kg CAPE)
Ten slotte de regionale verschillen:
Het zuiden: De komende dagen zullen de buien zich vooral boven het zuiden voordoen, elders vallen er de komende dagen nog niet heel veel buien. Door de voorsprong van de komende dagen valt in totaal de meeste neerslag in het zuiden: 15 tot 40 mm in één week tijd.
De kustregio's: Door de aanlandige wind zal het in de kustgebieden veel vaker droogblijven, hier valt de komende week 2 tot 20 mm.
Elders: Op het zuiden na zullen er donderdag en vrijdag nog weinig buien zijn, de buien focussen zich dan nog op het zuiden. Vanaf het weekend doet de hele Benelux volop mee met de buiigheid. In het midden en noorden van de Benelux valt de komende week 10 tot 25 mm.
De buien zijn sterk gebonden aan de landmassa's, rond de Noordzee zijn wat minder buien.
Weerupdate: nachtelijke buien & stormkans in ontwikkeling?
Hier zijn de meeste bezienswaardigheden op de satellietbeelden.
Vannacht bleven buien actief door de passage van een lagedrukgebied. Het lagedrukgebied hangt momenteel boven Zuid-Holland.
In de pluim zien we meteen het meest opvallende, een aantal leden van EC gaat naar windstoten van ruim 75 km/u (1ste stippellijn). 100 km/u windstoten staan voor Midden-Nederland niet in de verwachtingen.
We zien ook dat de kans op wind uit warme regionen zoals zuidoosten of zuidenwinden nog erg klein blijft. Tot in de lange termijn blijft noord- en noordwest de verwachting domineren.
De kans op stevige windstoten in EC. Voorlopig hoogtepunt lijkt te vallen in de nacht naar zaterdag 22 mei.
Kans op regenval is bijna dagelijks aanwezig, in 1 week tijd kan 20 tot 50 mm regen vallen. Meeste neerslag lijkt in Noord- en Midden-Nederland te vallen (uitgezonderd drogere kustzones).
Regenval ten tijde van stormkans.
Temperatuur blijft zeer constant tussen de 14 en 17 graden, in de zon nog soms aangenaam, in de schaduw of regen vrij fris.
Weerupdate: CAD op komst en abnormaal warm Rusland
Stroming wordt aangegeven met oranje pijl. We zien boven Oost-Europa de botsing tussen zeer warme lucht vanuit het zuiden en koele lucht vanuit onze omgeving. Boven Centraal-Europa zien we veel convectie, kleine buien op de dagelijkse gang (dagelijkse gang = het opwarmen van de lucht gedurende de dag).
In Rusland liggen de temperaturen veelal 10 tot 15°C boven het gemiddelde van 1979-2010. In Centraal-Europa vinden we juist een afwijking naar beneden, wel van slechts 2 tot 8°C beneden het gemiddelde. Rond Murmansk (Arctische noordkust Rusland) kan het zéér vroeg in het seizoen alweer 30°C worden.
Cold Air Development op woensdag
Een Cold Air Development is een type ontwikkelend lagedrukgebied. Waar de bovenluchten koud zijn, kan er een verstoring uitgroeien tot een komma-vormige buienstoring. Een trog kan uitgroeien tot een CAD, en een CAD kan uitgroeien tot een polar low (waarvan nu absoluut geen sprake is).
Buien verbonden met de naderende CAD. Hierdoor neemt woensdagochtend de buiigheid vanuit het zuidwesten steeds verder toe.
Pluim:KNMI Guidance
Een tweetal cold-air developments (CAD) lopen op elkaar in boven de Britse Eilanden. De oostelijke vult langzaam op en passeert in sterk afgezwakte vorm in de loop van de nacht en eerste deel van morgenochtend het land. In de middag passeert vervolgens het actievere westelijke systeem, waarop de convectieve activiteit waarschijnlijk sterk toeneemt.
Woensdag meer buien dan vandaag en ook op grotere schaal actievere convectie. De radarsimulaties van Harmonie verraden dat ook. Ondanks dat er meer bewolking en dus minder instraling is, is er grootschalig meer optilling aanwezig a.g.v. een inkomende scherpe hoogtetrog. Profielen lijken ook net wat dieper onstabiel. Regime is vandaag 500-1000 J/Kg SbCape en ca. 10-15 kn windschering. Morgen mogelijk een fractie meer schering. Typisch single cell convectie, morgen mogelijk iets meer organisatie. Zwaarte van randfenomenen hagel/onweer/windstoten/neerslag geven vandaag vooralsnog geen aanleiding tot de uitgifte van waarschuwingen. Woensdag is er op hoogte geringe stroming (< 10 kn op 700 hPa) en dus kan er lokaal wel behoorlijk wat neerslag vallen. PW is in deze luchtsoort echter relatief laag, < 20 mm.
In de temperatuurpluim weinig wijzigingen, de temperaturen blijven net enkele graden onder normaal. De oper is dinsdag 25 en donderdag 27 op zijn koudst. Dit is nog onzeker gezien de meeste leden netjes rond de 15°C blijven zitten.
De totale maandsom kan richting de 100 mm gaan. Momenteel is er op veel plaatsen al 50 tot 60 mm gevallen (droogste regio: Zuidoost-Brabant met 25 mm tot dusver, natste regio: Groningen & Groene hart met ruim 80 mm).
Volgens de neerslagpluim kan daar komende week nog 30 tot 50 mm bijkomen, dan zouden we 25 mei al op steeds meer plaatsen voorbij de 100 mm zijn! Normaal valt er in mei in totaal 50 tot 60 mm. Die grens passeren we dus nu al.
De zon zien we de komende dagen vooral in de ochtend en avond, overdag komen er door dagelijkse gang steeds meer wolken en buien. Dit patroon blijft zich waarschijnlijk nog even herhalen.
Vandaag meer buien & lagedrukgebied in ontwikkeling
We zien nog steeds zeer hoge temperaturen in Rusland. As we speak is de 30°C aan de Arctische kust bereikt. De straalstroom ligt zuidelijk en zorgt ervoor dat warme lucht ons niet kan bereiken. Vandaag trekt er een (ex-)CAD of trog van west naar oost. Hierdoor zijn buien vandaag wat nadrukkelijker aanwezig.Op de Atlantische Oceaan ontwikkeld zich een lagedrukgebied die ons vrijdag en zaterdag harde windstoten en pittige buien gaat geven.
Buien van vandaag
Vandaag meer buien dan gisteren en ook op grotere schaal actievere convectie. Ondanks dat er meer bewolking en dus minder instraling is, is er grootschalig meer stijgende beweging aanwezig a.g.v. een naderende scherpe hoogtetrog. Er is ongeveer 500-1000 J/Kg SbCape en 15 kn windschering. Typisch single cell waarbij convergentie aan de grond en grootschalige stijgende bewegingen de triggers zijn. Zwaarte van randfenomenen hagel/onweer/windstoten/neerslag geven vooralsnog geen aanleiding tot de uitgifte van waarschuwingen. Maar het is zeker niet ondenkbaar dat op een enkele plek hagel van ca. 1 cm gaat vallen. Vandaag is er in het noorden op hoogte geringe stroming (< 10 kn op 700 hPa) en dus kan er lokaal wel behoorlijk wat neerslag vallen. PW is in deze luchtsoort echter relatief laag, < 20 mm.
Momenteel zeer lokaal al een beetje onweersactiviteit, de meeste buien gaven slechts voor korte duur enkele ontladingen. De kans op onweer is dus beperkt vandaag (zoals al dezer dagen).
Pluim EC
Het hele ensemble is iets afgekoeld voor de periode 25-28 mei, met temperaturen van 11 tot 15°C. Na 28 mei kunnen we nog vrij weinig zeggen over de ontwikkelingen.
Meteorologische stilte voor de storm
Vrijdag is er kans op een stormachtige wind aan de kust, officiële storm staat niet in de verwachtingen (maar het spreekwoord "stilte voor de storm" is wel gebruikt).
We zien het lagedrukgebied dat ons morgen en overmorgen flinke windstoten gaat geven al klaarliggen voor de kust van Ierland. Voor zo'n lagedrukgebied waarin de lucht stijgt, zien we vaak een rug met een iets hogere luchtdruk en dalende luchtbewegingen. Dalende luchtbewegingen beperken buien en bevorderen lage bewolking of mist. Dit zien we terug aan de grond. De dag begon in grote delen vandaag bewolkt of met mist. Dat geeft al aan dat dalende lucht voor een stabieler weertype zorgt.
In het westen zien we vandaag de cirrus naderen, en dikker worden (cirrostratus, gesloten dek van sluierbewolking).
St is afkorting voor Stratus, Ci = Cirrus, Cs = Cirrostratus.
Onstuimig weer vrijdag en zaterdag
Morgenmiddag bereikt de wind een maximum, windkracht 8 (stormachtig) aan de kust. Een officiële storm staat niet in de verwachtingen. Windstoten bereiken met name in het noordwesten 90 tot 100 km/u. In het oosten en zuidoosten kunnen er buien voorkomen met windstoten tot 70-90 km/u. Hiervoor heeft Estofex een voorwaarschuwing uitgegeven, het is de vraag of de uiteindelijke forecast ook een level 1 voor convective gusts gaat geven, aangezien de meeste modellen niet verder komen dan een enkele bui met max. 80 km/u.
KNMI Guidance
Een zuid-noord georiënteerde trekrug passeert aan het einde van de ochtend de oostgrens. West van de rugas zijn enkele occlusierestanten aanwezig. Een lagedrukgebied ten westzuidwesten van Ierland trekt noordoostwaarts en bereikt aan het begin van de nacht naar zaterdag het uiterste noordwesten van de FIR. Bijbehorend occluderend systeem bereikt aan het einde van komende avond als occlusie het zuidwesten en verlaat in de nacht naar vrijdag het oosten. De occlusie is om het laag gedraaid.
De zware windstoten die vrijdag overdag in de westelijke kustgebieden verwacht worden zijn in EC waarschijnlijk te zwaar aangezet in ruimtelijke zin. De convectieve component die er overdag bij komt is duidelijk zichtbaar in EC en daarvan weten we dat die te fors is.
A level 1 was issued across the Netherlands into far NW Germany mainly for an isolated tornado/hail and strong to severe wind gust threat.
DISCUSSION ESTOFEX
... W/CNTRL Europe ...
Ahead of the English depression, a broad fetch of a maritime airmass advects E and beneath cold mid-levels, offering once again low/moderate CAPE for a vast area. No connections to subtropical regions exist so best LL moisture is forecast along the frontal boundaries from the Bay of Biscay to Belgium/the Netherlands/N-Germany into Poland.
Destructive interference of synoptic-scale subsidence and weak SBCAPE keeps thunderstorm probabilities for N France/Belgium and the Netherlands on the isolated to scattered side with some improvement during the evening hours over the Netherlands. This time frame (late afternoon/evening into the first part of the night hours) is currently the main focus for organized thunderstorms. Diffuse forcing (no clear post frontal convergence signal) and good diabatic heating assist in numerous thunderstorms which stay discrete for some time. With constantly tightening isobars due to the approaching depression, LL wind field response is strong with SRH3 increasing to 150-300 m^2/s^2 (slightly less in the 1km layer). Forecast hodographs reveal an increase of LL curvature especially for deviating storms. Combined with LCLs in the 600-800 m range, a few organized shallow mesocyclones could bring a few severe wind gusts, hail (in case of a few taller updrafts) and an isolated tornado. Limiting ingredient currently is elongated/thin CAPE profiles with 150-300 J/kg MUCAPE. However this area needs to be monitored closely for better CAPE build-up and was already highlighted with a level 1. | Gewijzigd: 20 mei 2021, 11:30 uur, door Thijs.
Weerupdate: lagedrukgebied is heer en meester
Vandaag wordt het weer in de Benelux volledig bepaald door een lagedrukgebied boven Groot-Brittannië. De huidige harde wind behoort daarbij. We bevinden ons vandaag met wat geluk tussen de fronten in, met slechts enkele pittige buien (uitgezonderd uiterste noordwesten, daar langere tijd regen).Morgen gaat dit veranderen, dan trekken er meerdere occlusiefronten over het land en valt enige tijd regen, we zien de fronten al klaarliggen rond Ierland.
Windstoten tot dusver:
De maximaal haarbare windstoot ligt rond de 90 km/u voor de kust van Noord-Holland en de Wadden. Elders aan de kust maximaal 70-80 km/u. In het binnenland windstoten tot 70, maar bij een bui zou het lokaal uit kunnen halen tot 90 km/u. Hiervoor is een Estofex waarschuwing.
Estofex
A level 1 was issued across Benelux into far NW Germany mainly for an isolated tornado/hail but mainly for a severe wind gust threat.
No substantial changes to the previous thoughts in yesterday's extended outlook. Dry slotted mid troposphere moistens somewhat in the 650-800 hPa layer. Modest/diffuse synoptic forcing inceases mid-level lapse rates a bit in this layer for some 200-400 J/kg MUCAPE build-up.
Shallow warm-core structure of the English depression yields an impressive sub 700 hPa wind field (50-70 kn), decreasing aloft. Hence forecast hodographs during the late afternoon/evening into the first part of the night show a strong kink in the sfc-3km layer. A severe wind gust driven level 1 was issued due to gradually structuring shallow but discrete mesocyclones and a well mixed an partially deep (1000 m plus) sub LCL layer. In addition numerical guidance differs in confined bands with better LL moisture sneaking in from the SW which lowers LCL to 800-500 m. An isolated tornado event can't be ruled out in such an environment. Overall storm coverage is not impressive but a few longer lived storms should occur.
Bedenkingen
Van alle korte-termijn modellen geeft alleen Arome zware windstoten op de buien die in de namiddag over het zuidoosten trekken. Hierbij soms meer dan 90 km/u. Harmonie, Cosmo, WRF geven echter allemaal veel minder windstoten bij de buien in het binnenland, vaak niet meer dan 60-70 km/u. In de KNMI guidance wordt ook niet gesproken over de kans op zware windstoten in de namiddag. Estofex geeft juist wel nadruk op de kans op zware windstoten.
Cosmo gaat zelfs zover om te stellen dat er amper buien komen in het zuidoosten vanavond.
Weinig noemenswaardige buien, geheel in tegenstelling tot wat Arome laat zien.
Al met al lijkt me de kans op zware windstoten in het zuidoosten in de namiddag erg klein, maar ik kan het niet uitsluiten gezien de consistentie waarmee Arome deze windstoten laat zien.
Er werd kortstondig windkracht 9 gemeten in Hoek van Holland en in IJmuiden. Echter werd dit geen officiële storm omdat er geen uurvak windkracht 9 werd gemeten. Langs de kust ook een vrij brede strook met windstoten van 90-100 km/u. Tijdens buien ging het er gisteren ook fors aan toe met bijvoorbeeld windkracht 8 in Eindhoven.
De komende dagen verlopen waarschijnlijk iets rustiger qua wind. Vannacht waren er nog forse windstoten maar die zijn inmiddels het land uit. Het blijft nog wel wisselvallig met iedere dag neerslag volgens ECWMF. Overdag maximale temperaturen van circa 15 graden maar op sommige dagen (zoals vandaag) blijft de temperatuur steken op 12-13 graden.
Fraai satellietbeeld & kans op onweer Zuid-Benelux
Op onderstaand satellietbeeld nemen we duidelijk twee lagedrukkernen die om elkaar heen cirkelen. De bovenste lagedrukkern is de "oudste" van de lagedrukfamilie. De onderste lagedrukkern is pas vandaag echt ontwikkeld, het zijn eerder troggen die om elkaar heen draaien.
Kans op onweer voor het zuiden
Eerder vandaag sleepte een occlusiefront over de Benelux, het duurde even voordat het mooi weer werd op 2de pinksterdag. In de zuidelijke stroming ontwikkelen zich echter al vrij snel buien. Deze buien kunnen de komende uren nog verschijnselen hebben als windstoten, hagel en onweer.
KNMI Guidance
De CAPE bij de trog van vanavond zit rond 700 J/kg, de schering is 20 kn, in het zuiden tot circa 25 kn. Buien zullen voornamelijk multicel zijn, toppen tot ongeveer FL270. Bij de trog in de nacht naar dinsdag vergelijkbare toppen, wat minder schering (circa 15 kn) en CAPE. Ook is er dan weinig forcering vanaf de grond. Dinsdag overdag 700-1000 J/kg CAPE met ongeveer 15 kn schering, dus voornamelijk single cell. Vanaf vanavond kunnen de buien vooral in het zuiden en zuidwesten gepaard gaan met onweer, hagel en windstoten, naarmate de buien noordelijker komen, wordt de kans op deze bijbehorende randverschijnselen kleiner.
Terugkeer naar normale temperaturen?
Momenteel ligt er een lagedrukgebied met een centrum boven de Duitse Bocht. Rondom dit lagedrukgebied ligt een occlusiefront die al enige tijd over het noorden van Nederland heen ligt. Op de dagelijkse gang onstaan nu door de hele Benelux buien, maar de meest actieve exemplaren vinden we in Limburg (hier kan de zon het oppervlak nog extra verwarmen).Infrarood satellietbeeld:
De buien worden getriggerd door een bel koude lucht op 500 hPa (5,5 km hoogte). Deze bel heeft zich gisteren afgesnoerd. De koudste temperaturen op 500 hPa liggen net boven Duitsland (-30°C).
We vinden talloze kleine troggen die van west naar oost over de Benelux trekken.
KNMI guidance Neerslag:
Talrijke buien. CAPE in de orde van 100-400 J/kg, vanmiddag 400-700 J/kg, in de oostelijke helft 700-1000 J/kg, met ongeveer 15 kn schering, dus voornamelijk single cell. Vooral verder landinwaarts met onweer en hagel, in het zuidoosten ook met windstoten. Vanaf de avond zien we de buiigheid vooral bij de occlusierestanten en neemt de kans op onweer en hagel sterk af. Bij de ingedraaide occlusie voornamelijk stratiforme neerslag, met daaronder en daar vooruit enige ondiepe convectie met inzaaiing.
Temperaturen richting 18-20°C
We krijgen komend weekend te maken met hoge luchtdruk met een noordoostenwind. Hierdoor is er meer ruimte voor wat zon en wordt de kans op neerslag veel kleiner. Het is al eind mei, dus een noordoostenwind kan al redelijk warme lucht brengen doordat het lucht aanvoert over het continent. Het heeft dan al de tijd om op te warmen, in ons geval tot 20°C.
Vrijdag tot maandag is de kans op neerslag vrij klein, en zien we afwisselend zon en een paar wolken.
Warme pluim met kans op eerste landelijk zomerse dag (25°C)
Eerst nog even de huidige situatie. We zien de laatste dag van enkele consistente systemen. Lange tijd lag lagedruk in de omgeving van Denemarken-Duitsland-Nederland, maar de komende 24 uur zal het gebied met lagedrukgebied aanzienlijk verzwakken en oostwaarts trekken.We zien ook het begin van het einde van de hogedruk bij IJsland. Dit hogedrukgebied zorgde ervoor dat lagedruk lang bij ons bleef hangen. Dit hogedrukgebied gaat op in een nieuw hogedrukgebied boven onze hoofd, hiermee neemt de toestroom van koele lucht vanuit het noorden flink af. Dat gaan we merken aan temperatuur.
Een rug met een nieuw opbouwend hogedrukgebied komt binnen vanuit het westen, en zorgt vandaag al voor een geleidelijke weersverbetering.
Andere opvallende zaken in Europa:
- We zien boven de relatief koele Atlantische oceaan duizenden kilometers aan stratus, helemaal van Noorwegen naar IJsland en Engeland. Boven de Noordzee valt de hoeveelheid stratus gelukkig mee (mogelijk stratus-risico voor Noord-Nederland is daarmee kleiner)
- Hoogtelaag zorgt voor stevige buien in Marokko en Zuid-Spanje.
Warm weer op komst
We zien een warme pluim waarbij de oper en controle het warmste zijn. We zien de komende 7 dagen weinig spreiding en een stijgende temperatuur die 3 juni uitkomt tussen 20 en 26°C. Ná 3 juni zijn de oper en control nog positief met meer regionaal zomerse dagen, wellicht ook landelijk zomers (zomers = 25°C). In het ensemble zien we ook een groep leden naar 15 tot 20°C gaan. Uiteindelijk is de spreiding zo groot dat we aan onzekerheid tussen de 16 en 28°C zitten.
Vandaag laatste regen, t/m zaterdag nog regionale bui, later geheel droog
De neerslagpluim is redelijk eenvoudig, vandaag valt er voor het laatst een significante hoeveelheid regen. De kans is groot dat het enkele dagen vrijwel geheel droog wordt. Voor vrijdag en zaterdag moet ik wel even vermelden dat er in het oosten en noordoosten nog wel echt een bui kan vallen.
Eerst nog noordenwind
Tussen vrijdag en zondag is de wind nog noordelijk en wordt er nog wat vocht aangevoerd vanaf de Noordzee, hierdoor bestaat er een risico op stratus aan de kust en wolkenvorming gedurende de middag in het binnenland. Pas vanaf maandag draait de wind naar een contintale noordoostenwind en krijgt de zon nog meer ruimte.
Stapelwolken gedurende de middag
In de zonpluim zien we dit ook terug, met overdag aanzienlijk meer stapelwolken, en 's ochtends en 's avonds meer zon. Vanaf dinsdag zit er in EC een flink gebied met sluierbewolking, dit ontbreekt overigens in GFS.
Vanaf gisteren stijgt de temperatuur al. Morgen wordt het mogelijk al 20 graden. In de nieuwe week kan het mogelijk regionaal zomers warm worden met een maximum temperatuur van 25-27 graden. Het wordt nog de vraag of we de eerste landelijke zomerse temperaturen kunnen gaan noteren want slechts een paar leden van GFS en ECWMF komen met zomerse temperaturen voor De Bilt. Je kunt er vaak nog wel wat bij optellen bij de maximum temperaturen in de weerpluimen gezien de maximum-temperatuur niet wordt weergegeven.
Met deze warmte is de wisselvalligheid dan ook eindelijk voorbij. De komende dagen verlopen droog. Later in de week zeer kleine kansjes op neerslag maar zeer waarschijnlijk blijft het gewoon droog. Het neerslagtekort loopt dan ook weer hard op. (Al is er eigenlijk geen sprake van een neerslagtekort maar lokaal zelfs een neerslagoverschot tot 60 mm maar dat neemt het KNMI niet mee in deze grafiek)
Sommige weermodellen zinspelen op tropische temperaturen volgende week:
De kans is klein dat we met tropische temperaturen van meer dan 30 graden te maken gaan krijgen gezien er weinig ondersteuning is van de andere weermodellen en GEM schat de temperaturen in de zomer vaak te hoog in, net zoals dat GEM in de winter ook niet erg betrouwbaar is. De (zeer kleine) kans bestaat echter wel dat we tot de 30-31 graden komen.
Na mist komt zonneschijn, 2de helft week onstabiel
We zien een blokkade boven Noorwegen liggen. Hierdoor zien we momenteel stabiel weer over de landen rondom de Noordzee. De koele Noordzee heeft een dek stratus, maar met een wind die naar oost draait hoeven we daar niet bang voor te zijn. (Sorry voor de typefout in afbeelding, naast = naar!) De Engelse kust daarentegen krijgt wel Noordzeestratus. Noord-Nederland ziet nog wel mist, welke ontstond door nachtelijke afkoeling. Deze mist lost vrij snel op, de komende middag is vrijwel overal zonnig.
Lichtblauwe lijnen: geopotentiaal 500 hPa (hoogte van het 500 hPa drukniveau)
Groot stratusveld Noordzee (St = Stratus). We zien twee hoogtelagen (gebieden met buienvorming door bel koude bovenlucht). Boven de Atlantische oceaan vallen nog vliegtuigstrepen (wijst op vochtige lucht op 10 km hoogte boven Baai v. Biskaje).
Onstabiel op donderdag en vrijdag
De stroming wordt donderdag eerder zuidelijk, zeker op hoogte. Daardoor wordt er dan vochtigere lucht aangevoerd. Tel daarbij op dat we in een convergentiezone komen (twee windrichtingen komen elkaar tegen, gedwongen te stijgen). Dit legt de basis voor een onweerskans. Er is relatief weinig windschering, dus we moeten denken aan single-multicells welke traag bewegen en lokaal veel neerslag kunnen geven.
Pluim
Een zomerse pluim met eerst 25°C, misschien ook de eerste 25°C in De Bilt (lukte eerder met 24,9°C nét niet). Eind van deze week zien we met 20°C nog steeds prima temperaturen.
| Gewijzigd: 31 mei 2021, 12:59 uur, door Thijs.
