Winter discussietopic 2020-2021
Citaat van Herdervriend, maandag 7 december 2020, 16:03 uur Hoe zit het met de Kerst? Wel/geen witte Kerst? Of is dat een paar dagen te vroeg om te vragen?
Volgende week lijkt t zo te zien nat en +10 te worden, maar daarna...
De klassieke vraag, leuk. Het zou dit jaar wel een beetje extra mooi zijn om witte feestdagen te hebben, beetje extra sfeer kunnen we wel gebruiken!
We moeten wel beseffen dat er in een normale winter gemiddeld slechts 13 sneeuwdekdagen zijn. Van nature is de kans dus al bijzonder klein dat die dagen precies met de kerst vallen (ook omdat de koudste periode van het jaar pas eind januari-begin februari valt). Een sneeuwdek voor meerdere dagen in december is dus behoorlijk zeldzaam.
Nu we ons bewust zijn van de kleine kans, kunnen we wel kijken of we al kunnen zeggen of die kans komende kerst íéts minder klein of juist nóg kleiner dan normaal is.
Extended range EC & GFS
GFS en EC rekenen ook eens per paar dagen verder door. EC rekent tot 1008 uur (42 dagen) i.p.v. 14 dagen, en GFS gaat tot 840 uur (35 dagen) i.p.v. 16 dagen (384 uur). Zodoende komt voor ons een pluim met o.a. temperatuur en neerslag beschikbaar. Dit gebruik ik echter nooit omdat het na grofweg 10 dagen totaal geen toegevoegde waarde meer heeft (omdat we kijken naar één punt, de spreiding is te groot en het gemiddelde van alle leden gaat vaak richting het klimatologisch gemiddelde).
In plaats daarvan moeten we niet naar één punt kijken, maar naar heel Europa. Als we dan kijken naar de gebieden waar luchtdruk, temperatuur, neerslag hoger of lager dan normaal is, kunnen we voorzichtig iets stellen over welke stroming we kunnen zien die periode.
Week 14 - 21 december: boterzacht
De rug boven de Newfoundland die de westcirculatie op een zeer zacht pitje houdt momenteel, brokkelt in de verwachting snel af. We zien rond de 14de een korte opleving in de kraamkamer van de westcirculatie (Newfoundland). Deze opleving is voldoende om een flink lagedrukgebied op te zetten. De stroming blijft echter geblokkeerd dus de échte westcirculatie zien we niet tot slechts zeer kort. Het lagedrukgebied gaat namelijk voor anker en verplaatst zich in de week 14-21 december amper. Het blijft daar op een ongunstige plek liggen voor winterweer.
Lagedruk gevangen tussen de blokkades, het zorgt voor zuid-zuidwestenwinden boven de Benelux. Temperatuur ligt tussen de 6 en 10°C.
Een typische weerkaart voor volgende week, geblokkeerd vanuit Rusland en zwakjes geblokkeerd vanuit Newfoundland (Canada). Daar tussen zien we een poel met kleine lagedrukgebiedjes die rondom elkaar draaien.
Het resultaat is een temperatuur van circa 2-4 graden te warm. Te koude temperaturen zijn ver te zoeken (poeltje boven de oceaan & in Kazachstan).
Met kerst: gunstiger geblokkeerd?
De week erna zien we wat veranderingen. Als de kaarten opnieuw geschud worden zitten wij gemiddeld iets vaker aan de koude kant van de straalstroom. We zien een lagere luchtdruk dan normaal rond de Middellandse zee, en een iets hogere luchtdruk boven Rusland/Scandinavië. De kans op noordoost- tot zuidoostenwinden is dus groter dan normaal.
Deze kaart laat geen absolute luchtdruk zien, maar slechts een afwijking van de normaal. Normaal is de luchtdruk ten noorden laag, op bovenstaande kaart is dat gemiddeld dus iets minder laag dan normaal.
De kans op zeer zachte temperaturen rond kerst is dus iets kleiner, de kans op een weertype zoals deze week is iets groter (dus 2-5°C overdag, soms lichte vorst). We kunnen wellicht een gunstige windrichting zien, door de zeer zachte voorgeschiedenis is echt winterweer lastig.
Stevig kouder dan normaal in Rusland. In onze omgeving zien we een blanco signaal, de koude opties zijn ongeveer even talrijk dan de zachte opties.
Conclusie
Voorlopig ligt kerst nog vér buiten de betrouwbare termijn, maar misschien dat de komende ongunstige setting omslaat in een iets minder ongunstige setting rond kerst.
Mijn voorlopige veilige gok zou zijn: normale temperaturen (Tmax 6,3°C & Tmin 1,2°C) en een groene kerst. | Gewijzigd: 9 december 2020, 20:00 uur, door Thijs.
Volgende week lijkt t zo te zien nat en +10 te worden, maar daarna...
De klassieke vraag, leuk. Het zou dit jaar wel een beetje extra mooi zijn om witte feestdagen te hebben, beetje extra sfeer kunnen we wel gebruiken!
We moeten wel beseffen dat er in een normale winter gemiddeld slechts 13 sneeuwdekdagen zijn. Van nature is de kans dus al bijzonder klein dat die dagen precies met de kerst vallen (ook omdat de koudste periode van het jaar pas eind januari-begin februari valt). Een sneeuwdek voor meerdere dagen in december is dus behoorlijk zeldzaam.
Nu we ons bewust zijn van de kleine kans, kunnen we wel kijken of we al kunnen zeggen of die kans komende kerst íéts minder klein of juist nóg kleiner dan normaal is.
Extended range EC & GFS
GFS en EC rekenen ook eens per paar dagen verder door. EC rekent tot 1008 uur (42 dagen) i.p.v. 14 dagen, en GFS gaat tot 840 uur (35 dagen) i.p.v. 16 dagen (384 uur). Zodoende komt voor ons een pluim met o.a. temperatuur en neerslag beschikbaar. Dit gebruik ik echter nooit omdat het na grofweg 10 dagen totaal geen toegevoegde waarde meer heeft (omdat we kijken naar één punt, de spreiding is te groot en het gemiddelde van alle leden gaat vaak richting het klimatologisch gemiddelde).
In plaats daarvan moeten we niet naar één punt kijken, maar naar heel Europa. Als we dan kijken naar de gebieden waar luchtdruk, temperatuur, neerslag hoger of lager dan normaal is, kunnen we voorzichtig iets stellen over welke stroming we kunnen zien die periode.
Week 14 - 21 december: boterzacht
De rug boven de Newfoundland die de westcirculatie op een zeer zacht pitje houdt momenteel, brokkelt in de verwachting snel af. We zien rond de 14de een korte opleving in de kraamkamer van de westcirculatie (Newfoundland). Deze opleving is voldoende om een flink lagedrukgebied op te zetten. De stroming blijft echter geblokkeerd dus de échte westcirculatie zien we niet tot slechts zeer kort. Het lagedrukgebied gaat namelijk voor anker en verplaatst zich in de week 14-21 december amper. Het blijft daar op een ongunstige plek liggen voor winterweer.
Lagedruk gevangen tussen de blokkades, het zorgt voor zuid-zuidwestenwinden boven de Benelux. Temperatuur ligt tussen de 6 en 10°C.
Een typische weerkaart voor volgende week, geblokkeerd vanuit Rusland en zwakjes geblokkeerd vanuit Newfoundland (Canada). Daar tussen zien we een poel met kleine lagedrukgebiedjes die rondom elkaar draaien.
Het resultaat is een temperatuur van circa 2-4 graden te warm. Te koude temperaturen zijn ver te zoeken (poeltje boven de oceaan & in Kazachstan).
Met kerst: gunstiger geblokkeerd?
De week erna zien we wat veranderingen. Als de kaarten opnieuw geschud worden zitten wij gemiddeld iets vaker aan de koude kant van de straalstroom. We zien een lagere luchtdruk dan normaal rond de Middellandse zee, en een iets hogere luchtdruk boven Rusland/Scandinavië. De kans op noordoost- tot zuidoostenwinden is dus groter dan normaal.
Deze kaart laat geen absolute luchtdruk zien, maar slechts een afwijking van de normaal. Normaal is de luchtdruk ten noorden laag, op bovenstaande kaart is dat gemiddeld dus iets minder laag dan normaal.
De kans op zeer zachte temperaturen rond kerst is dus iets kleiner, de kans op een weertype zoals deze week is iets groter (dus 2-5°C overdag, soms lichte vorst). We kunnen wellicht een gunstige windrichting zien, door de zeer zachte voorgeschiedenis is echt winterweer lastig.
Stevig kouder dan normaal in Rusland. In onze omgeving zien we een blanco signaal, de koude opties zijn ongeveer even talrijk dan de zachte opties.
Conclusie
Voorlopig ligt kerst nog vér buiten de betrouwbare termijn, maar misschien dat de komende ongunstige setting omslaat in een iets minder ongunstige setting rond kerst.
Mijn voorlopige veilige gok zou zijn: normale temperaturen (Tmax 6,3°C & Tmin 1,2°C) en een groene kerst. | Gewijzigd: 9 december 2020, 20:00 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Citaat van ybarmy, donderdag 10 december 2020, 9:01 uur kdekool is dit één van de 50 leden? Hoe graag ik ook zou willen dat dit uitkomt. De kaart van kdekool is de oper (hoofdberekening) van GFS. GFS heeft tegenwoordig 30 andere leden die vooruitrekenen met een iets andere startpositie (inclusief de control, die met minder rekenkracht met dezelfde data als de oper rekent).
EC heeft ook een oper en 50 leden (waaronder weer de control).
De leden zijn altijd heel nuttig om ze te verdelen in groepjes (clusters) die een bepaald patroon laten zien. Ik heb hier een analyse gemaakt voor 20 december 2020 01:00 (voorgeschiedenis kerst):
Noordelijke hogedruk: 7 leden (5 EC, 2 GFS) - Vorst - zon/stratus - vrij droog
Lagedruk Noordzee: 26 leden (15 EC, 11 GFS) - Winderig - wisselvallig - guur - wind vanaf zee
Lagedruk Midden-Europa: 12 leden (8 EC, 4 GFS) - Wisselvallig - guur - kleine kans (natte) sneeuw
Eurohoog: 3 leden (3 EC) - Zon/stratus - vrij droog - koud bij sneeuwdek of langdurige hogedruk
EC heeft ook een oper en 50 leden (waaronder weer de control).
De leden zijn altijd heel nuttig om ze te verdelen in groepjes (clusters) die een bepaald patroon laten zien. Ik heb hier een analyse gemaakt voor 20 december 2020 01:00 (voorgeschiedenis kerst):
Koude clusters: 7 leden (8%)
Noordelijke hogedruk: 7 leden (5 EC, 2 GFS) - Vorst - zon/stratus - vrij droog
Clusters normale temperatuur: 41 leden (49%)
Lagedruk Noordzee: 26 leden (15 EC, 11 GFS) - Winderig - wisselvallig - guur - wind vanaf zeeLagedruk Midden-Europa: 12 leden (8 EC, 4 GFS) - Wisselvallig - guur - kleine kans (natte) sneeuw
Eurohoog: 3 leden (3 EC) - Zon/stratus - vrij droog - koud bij sneeuwdek of langdurige hogedruk
Zachte clusters: 35 leden (42%)
(Zuid-)Weststroming: 26 leden (14 EC, 12 GFS) - Winderig - zacht - wisselvallig
Zuidstroming: 9 leden (7 EC, 2 GFS) - Zon/hoge bewolking - droog - Grensvlak fris & zacht
Een ander onderwerp:
Mogelijk komt vandaag de eerste regionale ijsdag binnen, in Hupsel is het kwik nog niet boven nul geweest. Vannacht werd het er -0,2°C onder een warm wolkendek, momenteel ligt het op de grens tussen zon - middelbare bewolking - mist. Momenteel is het er -0,7°C. In heel Nederland is het kwik verder gewoon boven nul.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Terugblik vorige cluster-analyse
De vorige keer, 4 dagen terug, keken we naar de modellen voor 240 uur vooruit. Dat was voor 20 december. We zagen 42% op zachte omstandigheden, 49% kans op normale temperaturen, en 8% kans op koude lucht. Als we naar de huidige uitdraai kijken van het gemiddelde en de opers, zien we dat één van de twee grootste clusters nu de overgrote meerderheid heeft. Dat was het cluster met lagedruk tussen IJsland en Schotland.De huidige EC-oper voor 20 december:(Zuid-)Weststroming: 26 leden (14 EC, 12 GFS) - Winderig - zacht - wisselvallig
Een lagedrukgebied pompt warme lucht naar Scandinavië, en koude lucht naar Ierland. Hoewel de koude lucht vanuit Ierland dicht bij ons in de buurt komt, kan mogelijk het lagedrukgebied op de oceaan komen toesnellen en zo de koude uitstroom verder van ons vandaan leiden (en zachte lucht ervoor in de plaats te brengen). Kleine kans dat het laag op de oceaan een zuidelijke koers ("duiken"), en zo wel koele lucht bij ons brengt.
Ik spreek over koude lucht boven Ierland, echter heeft deze lucht al een lange tocht afgelegd over de warme oceaan, en zodoende produceert het op onze hoogte een graadje of 6-7°C. De warme lucht produceert een graadje of 8-11°C.
Dan nu naar de nieuwe clusters, de 240 uurs ligt nu op de datum 24-12-2020 01:00.
Zachte clusters: 36 leden (43%)
Zuid- & Weststroming: 31 leden (21 EC, 10 GFS) - zacht - bewolkt
Hier blijft de koude uitstroom te ver westelijk op de oceaan, en zitten wij aan de zachte zijde.
Blokkade oceaan met aanlandige wind: 5 leden (5 EC) - bewolkt - kalm - zacht
Koude uitstroom komt niet zuidelijk genoeg, slechts tot Scandinavië.
Clusters normale temperaturen: 47 leden (57%)
Noord-Noordwestelijke stroming: 23 leden (10 EC, 13 GFS) - polaire buien - kleine kans vorst of korrelhagel - guur & fris
Koude uitstroom (helaas over oceaanoppervlak) bereikt ons enige tijd.
Lagedruk over Benelux: 16 leden (10 EC, 6 GFS) - kleine kans op (natte) sneeuw - gepriegel met windrichting & neerslagafkoeling - onstuimig
Globaal gezien is dit een heel kleine variatie op de het vorige cluster. Voor de Benelux is het een wereld van verschil. Het is opvallend dat er toch een redelijk grote groep een lagedrukgebied précies over de Benelux laat trekken.
Laag boven Groot-Brittannië: 7 leden (6 EC, 1 GFS) - soms onstuimig, bewolkt en weinig dagelijkse gang
De koude lucht komt met een grote omweg naar de Benelux, door de lange tijd boven de warme oceaan is de lucht opgewarmd tot 6-9°C.
Conclusie
De modellen liggen behoorlijk op één lijn, de meeste leden laten wel iets zien van een uitstroom van koele lucht tussen IJsland en Scandinavië. Het gaat aan de details liggen of het de Benelux net wel of net niet bereikt. Mogelijk is er ook een kans op wat meer wind, en een vlok is niet ondenkbaar, maar het is nog véél te vroeg daar definitieve uitspraken over te doen.
Op de 24ste zien we geen enkel lid met een Scandihoog, het gebrek aan Scandihogen ongunstig is voor vorst. De kans op ijs met de kerstdagen is zodoende ook bijna verwaarloosbaar dit jaar!
Bonus
Ik heb ook nog gekeken per lid waar de luchtdruk hoog en laag is, hieronder het resultaat:
(En dit geldt ook voor 24 december 00:00 UTC)
Situatie IJsland:
| Lagedruk bij IJsland | Geen van beiden | Hogedruk bij IJsland |
| 30,1% (25 leden) | 37,3% (31 leden) | 32,5% (27 leden) |
Situatie Middellandse Zee:
| Lagedruk Middellandse Zee | Geen van beiden | Hogedruk Middellandse Zee |
| 9,6% (8 leden) | 28,9% (24 leden) | 61,4% (51 leden) |
Overige locaties:
| Hogedruk bij Groenland | 64% (53 leden) |
| Blokkade ergens op Atlantische Oceaan | 63% (52 leden) |
| Lagedruk Scandinavië (meer NW-wind) | 63% (52 leden) |
| Aanwezig Azorenhoog | 46% (38 leden) |
| Lagedruk Groot-Brittannië (brengt nét ZW-wind) | 35% (29 leden) |
| Invloed Ruslandhoog | 28% (23 leden) |
| Lagedruk Midden-Europa | 25% (21 leden) |
| Hogedruk Frankrijk-Engeland | 23% (19 leden) |
Eerder W. in t Erland (Winterland)
I'm dreaming of a white Christmas...
Of misschien wel zoals iedereen Over 10 dagen is het alweer zover en ieder jaar hoopt iedereen (of toch bijna iedereen) hier toch wel op. Dus we kunnen al een voorzichtige blik gaan werpen. Vaak zien we de laatste jaren een strakke westcirculatie en is van een witte kerst zeker geen sprake. Integendeel, temperatuurrecords waren eerder aan de orde.
Goed, eerst even de pluim erbij nemen:
We zien hier de komende week nog boterzachte temperaturen met weinig spannende gebeurtenissen. Net voor kerst zien we een daling in de temperaturen die meer naar normaal gaan neigen.
We kunnen dan wel stellen dat de termijn van enige afkoeling nog veraf is, maar de inzet naar een ander weertype wordt reeds eerder ingezet.
Hieronder even wat plaatjes uit de laatste runs van GFS en ECMWF
We zien hierbij dat de oceaan op slot gaat. In deze situatie is het echter wel nog zat, maar stap 1 is dat de oceaan op slot gaat. Het doet denken aan de situatie eerder deze maand die zorgde voor een koeler intermezzo.
Maar net zoals in die situatie, moet alles net even goed vallen om tot winterse neerslag te gaan komen. Maar in de runs zie je bijvoorbeeld wel de temperaturen op 850hpa dalen tot -7 -8 op Kerstdag.
Is de kans op een witte kerst groot? Neen, deze blijft uiterst klein, maar het is niet uitgesloten dat er vlokken zouden kunnen vallen. Maar daarvoor is het nog veel te vroeg om er iets zinnigs over te zeggen.
Voor de lol maar even een de control van ECMWF
We houden jullie zeker verder op de hoogte!
| Gewijzigd: 15 december 2020, 22:20 uur, door Sven
Citaat van cvandijk, vrijdag 18 december 2020, 15:22 uur In deze "lockdown"-tijden misschien een lichtpuntje.
Begin 2021 een beetje winter....?
Goh dat is wel heel lange termijn en mij inziens volledig onbetrouwbaar Zeker als je naar details gaat kijken zoals neerslag.
Echte kou moeten we zeker in eerste instantie niet gaan verwachten (zie ook de pluimen hierboven). Maar actie op weergebied (winterse neerslag, tot zelfs storm) lijkt zeker mogelijk later deze maand.
Ik kom later vandaag of dit weekend nog wel eens met een update
Begin 2021 een beetje winter....?
Goh dat is wel heel lange termijn en mij inziens volledig onbetrouwbaar Zeker als je naar details gaat kijken zoals neerslag.
Echte kou moeten we zeker in eerste instantie niet gaan verwachten (zie ook de pluimen hierboven). Maar actie op weergebied (winterse neerslag, tot zelfs storm) lijkt zeker mogelijk later deze maand.
Ik kom later vandaag of dit weekend nog wel eens met een update
Cluster analyse
Terugblik 24 december
In de vorige analyse heb ik de leden in groepjes opgedeeld van gelijke patronen. Inmiddels hebben we enige zekerheid over donderdag de 24ste.5 dagen terug zagen we 5 mogelijkheden voor vandaag. In totaal ging 43% voor een stroming met zachte lucht naar ons, 57% ging voor meer noordwestelijke stroming met normale temperaturen. Inmiddels kunnen we zeggen dat de meerderheid, 57% het aan het rechte eind had, hoewel ook de zachte lucht de 24ste nog heel dichtbij zal zijn.
Inderdaad zal windrichting véél uit gaan maken, in België is de windrichting namelijk west-zuidwest waarmee zeer zachte lucht aangevoerd wordt, we zagen in de verwachtingen soms zelfs 15°C, maar nu sturen we toch aan op 10-12°C voor het uiterste zuiden.Lagedruk over Benelux: 16 leden (10 EC, 6 GFS) - kleine kans op (natte) sneeuw - gepriegel met windrichting & neerslagafkoeling - onstuimig
Kleine variatie op dit cluster:
Noord-Noordwestelijke stroming: 23 leden (10 EC, 13 GFS) - polaire buien - kleine kans vorst of korrelhagel - guur & fris
Globaal gezien is dit een heel kleine variatie op de het vorige cluster. Voor de Benelux is het een wereld van verschil. Het is opvallend dat er toch een redelijk grote groep een lagedrukgebied précies over de Benelux laat trekken.
In het noorden zien we noordelijke wind, en daar is de temperatuur slechts 2 tot 5°C. Aan de achterzijde van dit lagedrukgebied dat nét ten zuiden van de Benelux zal trekken komt de koude lucht overal binnen, met 6 tot 4°C is het dan waterkoud, een enkele bui met winterse neerslag is dan niet uit te sluiten. Het zonnetje zal zich ook soms laten zien!
De nieuwe analyse: geldig 29 december 01:00
Ter referentie is aangegeven voor welk tijdstip de clusters zich afspelen. Verder is ook aangegeven de regionale temperatuursverschillen op de 23/24ste, dan kan het in het zuiden nog dik 10°C worden, waar in het noorden het amper 5°C is.
De temperatuurspluim is er duidelijk over, geen echte kou, geen langdurig sneeuwdek. Heel misschien, en heel lokaal kan er wel een tijdelijk sneeuwdekje aanwezig zijn, de sneeuwgrens is laag.
Bij een 0°-grens lager dan 400 meter kan er aan de grond soms tijdelijk sneeuw vallen (want sneeuwvalgrens is niet hetzelfde als een 0°-grens). Tussen de 600 en 400 is natte sneeuw mogelijk. In het kustgebied liggen de temperaturen hoger en moet de 0°-grens nog lager zijn wil er kans zijn op iets winters.
Zachte clusters: 32 leden (39%)
Zuid tot zuidwestelijke stroming: 6 leden (4 EC, 2 GFS) - bewolkt - warmtefronten - zacht (10°C)
Weststroming: 15 leden (10 EC, 5 GFS) - afwisselend koufronten&warmtefronten - vrij zacht (6 - 10°C)
Blokkade met aanlandige wind: 11 leden (6 EC, 5 GFS) - weinig wind, kans op laaghangende bewolking - droog
Clusters normale temperaturen: 40 leden (48%)
Noordwestelijke lagedruk-circulatie: 21 leden (14 EC, 7 GFS) - Stevige noordwestenwind - polaire buien - "lagedrukpoort" IJsland open
Nieuwe lagedrukgebieden kunnen bij IJsland binnenkomen, dat bedoel ik met "de lagedrukpoort is open".
Geblokkeerde oceaan: 19 leden (12 EC, 7 GFS) - polaire buien - gunstige uitgangspositie voor winters vervolg
Doordat de lucht lange afstand over zee aflegd voordat het bij ons is, blijven de temperaturen rond normale waardes van 3 tot 6°C.
Koude clusters: 11 leden (13%)
Oostelijke winden: 11 leden (6 EC, 5 GFS) - regelmatig nachtvorst - temperatuur afhankelijk van (afwezig) sneeuwdek
Zoals te zien is, is de aanvoer van lucht wel continentaal, maar niet vanuit de koude brongebieden (Siberië momenteel). De kans op echte kou is dus erg klein en verbonden aan een eventueel sneeuwdekje.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
