2010 (Koudste jaar van het afgelopen decennium):
Vorstdagen: 89
Ijsdagen: 29
Matige vorst: 31
Strenge vorst: 4
2011:
Vorstdagen: 46
Ijsdagen: 1
Matige vorst: 3
Strenge vorst: 0
2012:
Vorstdagen: 51
Ijsdagen: 13
Matige vorst: 15
Strenge vorst: 7
2013:
Vorstdagen: 69
Ijsdagen: 13
Matige vorst: 17
Strenge vorst: 2
2014 (Warmste jaar ooit):
Vorstdagen: 27
Ijsdagen: 0
Matige vorst: 0
Strenge vorst: 0
2015:
Vorstdagen: 40
Ijsdagen: 1
Matige vorst: 2
Strenge vorst: 0
2016:
Vorstdagen: 60
Ijsdagen: 1
Matige vorst: 10
Strenge vorst: 0
2017:
Vorstdagen: 45
Ijsdagen: 4
Matige vorst: 9
Strenge vorst: 0
2018:
Vorstdagen: 50
Ijsdagen: 3
Matige vorst: 6
Strenge vorst: 0
2019:
Vorstdagen: 40
Ijsdagen: 2
Matige vorst: 2
Strenge vorst: 0
Gemiddelde vorstdagen 2010-2019 per jaar: 51.7
Normaal 1980-2010: 58
Gemiddelde ijsdagen 2010-2019 per jaar: 6.7
Normaal 1980-2010: 8
Gemiddelde matige vorst 2010-2019 per jaar: 9.5
Normaal 1980-2010: 13
Gemiddelde strenge vorst 2010-2019 per jaar: 1.3
Normaal 1980-2010: 1
Conclusie: Er was minder winterweer dan het gemiddelde maar er trad gemiddeld wel vaker strenge vorst op. Dit is echter geen garantie dat alle winters zo slecht waren want 2010 was een geweldig winterjaar. 2012 is bijvoorbeeld ook een zachte winter maar met een felle koudegolf die zelfs bijna leidde tot een Elfstedentocht. De gemiddelden van het afgelopen decennium wijkde niet zo heel veel af van het gemiddelde, de eerste winterjaren van het decennium waren prima maar daarna kwamen er zachtere winters met zelfs een recordzachte winter qua hellmannen, 2017 en 2018 kwamen vrij dicht bij de normalen en 2019 was weer een vrij depressief jaar qua winterweer ondanks dat we eventjes in januari toen op de schaats konden en er wat sneeuw viel.
| Gewijzigd: 26 januari 2020, 15:25 uur, door Novi
Zondag 3 Januari 2016: Grote tegenstellingen, van ijzel tot boterzacht
Na de warmste December in 3 eeuwen, zonder vorst in De Bilt, brengt het nieuwe jaar nieuwe kaarten met normale temperaturen hier. In Zeeland vandaag 'gewoon' 10 ºC terwijl we in Groningen haast een ijsdag hebben met ijzelbuien, code Oranje voor Groningen & Drenthe (Later ingetrokken). IJzel zorgt voor gladheid, waar je op sommige straten kan schaatsen. Sneeuw wordt komende nacht nog verwacht.
Dinsdag 5 Januari 2016: Code rood
Gisteren nog wat lokale sneeuw in t noorden. Vandaag code rood wegens zware ijzel. Op de straten daar ligt flink wat ijs. De scholen in het noorden hebben ijsvrij en er kan op de wegen geschaatst worden. Het verschil tussen NL is heel groot, minima -4,9 in groningen, 5,9 in Zeeland.
In groningen heeft men er al 2 ijsdagen opzitten en waarschijnlijk is vandaag de 3de.
Woensdag 6 Januari 2016: ijzel breidt zich uit
Vandaag heeft de koude lucht zich iets uitgebreid, met:
Code Rood
Groningen, Friesland, Drenthe
Code Oranje
Flevoland, Gelderland, Overijssel
Code Geel
Noord-Holland
Er zijn al heel veel plaatjes geweest van schaatsende mensen op straat. Hier in het zuiden nog steeds niks van dat alles meegekregen, gaat waarschijnlijk ook niet gebeuren, want morgen komt er weer zachtere lucht. Maar op de pluim ontstaat mogelijk een nieuwe koudere periode, maar dat is nog ver weg.
Donderdag 14 Januari 2016: nieuwe koude periode op komst
Een week geleden werd op donderdag de koude lucht verdreven, wat niet zonder slag of stoot ging in Groningen, er onstond nog even een sneeuwdek, die vervolgens weer wegsmolt. Hierna brak een Warmere periode aan (6 tot 9ºC).
De koude periode voorspeld vorige week: 'Maar op de pluim ontstaat mogelijk een nieuwe koudere periode, maar dat is nog ver weg.' Die staat er nog steeds op, en wel met het startsein vandaag. Er trekt komende nacht een lage drukgebied van noordwest naar zuidoost waarna het langzaam afkoelt met als hoogtepunt zondag en maandag.
Zaterdag 16 Januari 2016: sneeuwbuien
Vandaag in het noorden tot 15 cm sneeuw (natuurlijk daar weer). Want er trok een (voormalig) lagedrukgebied over het noord-oosten. Daarachter kwamen buien, waarvan ook 2 over mijn eigen woonplaats. Het was een mix van korrelhagel en natte sneeuw, de korrelhagel bleef even liggen op windluwe plekken en op t gras, wat het net een witte tint gaf. De 1ste was overigens ook best hevig, met veel wind en hagel. Na de buien was het een graad afgekoeld (4,5 naar 3,6). Vanavond gaan de buien nog even door, morgen geen neerslag maar zon en nog wat kouder. 's avonds nog heel erg lichte sneeuw. Later een redelijk korte maar hevige sneeuwbui, zorgde in eerste instantie voor 1 à 2 cm sneeuw.
Maandag 18 Januari 2016: regionaal strenge vorst
Zondagochtend smolt de sneeuw voor een deel weg, met name de delen in de zon. Tegen de avond lag er een gebroken dek tot 1 cm. Zondag was een mengeling van zon en wolken.
Vandaag zeer zonnig, vanacht helder en -8,0 hier en -10,0 in Groningen, aan de grond nog veel kouder: -11,3. Daarmee waren we in Volkel de koudste plek op 10 cm in NL!
Verder is er eigenlijk geen sneeuw weggesmolten. Maar waren er wel een paar mooie ijskristallen op het garageraam (enkel glas).
Dinsdag 19 Januari 2016: op de schaats!
Vandaag begon weer koud en zonnig. De nacht was nog kouder dan de vorige: -9,5 hier en -11,5 in Groningen. Aan de grond werd het hier in Volkel -13,2. De sneeuw blijft zo prima liggen en smelt niet meer weg overdag. Het valt nog wel mee met 't ijs maar in ondiepe plassen toch wel wat (6 cm in de emmer). Ik schreef dat het vandaag zonnig begon, in de loop van de dag steeds meer wolken dus en tegen de avond was 't bewolkt, er komen misschien nog een paar sneeuwbuien aan als die onderweg niet opgelost zijn. We zullen zien.
De koude periode gaat niet eindeloos duren helaas, Vrijdag op zaterdag wordt 't weer verdreven. Dus vinden er tussen vandaag en donderdag enkele marathons plaats.
Woensdag 20 Januari 2016: geslaagde dooiaanval
Vandaag draaide de wind naar het noordwesten wat betekende dat er wat warmere zeelucht over Nederland ging waaien. Met als gevolg maxima van 1 tot 5 graden. Ook waren er nog wat buitjes met winterse neerslag. Hier valt neerslag mee doordat de buien wat opgelost zijn. Het voelt wel wat koeler aan door de hardere wind en de bewolking die overigens 's middags weer openging.
P.S. echt nét geen ijsdagen, maandag en dinsdag allebei maxima van 0,0 graden. Alles voor de statistiek
Maandag 25 Januari 2016: extreem zachte lucht
Donderdag en vrijdag was het nog koud met temperatuur van 3 tot in de nacht -4. Zaterdag viel de dooi met veel kracht in en het was gelijk 7 à 8 graden. Sneeuw dooide meteen weg. Het ijs deed er wat langer over en er was zondag her en der nog een flinterdun laagje.
Vandaag in de Bilt dus de warmste Maandag ooit, 14,6 in de Bilt, hier in het zuiden 15 graden. Flink wat zon en weinig wind, dat maakt 't erg aangenaam. Koud winterweer heb ik natuurlijk liever, maar dat staat nog nergens op de verwachtingen, helaas.
Woensdag 10 Februari 2016: parelmoerwolken, storm en natte sneeuw
Weer even een update: Dinsdag 2 Februari keek ik naar buiten en daar zag een prachtige zonsondergang met 'n mooie gloed met oranje, rood, blauw en grijs, in het noorden werden echter ook parelmoerwolken gespot! Deze wolken kunnen alleen ontstaan door de extreem koude bovenlucht (stratosfeer van circa -80ºC).
Maandag 8 Februari was ook noemenswaardig omdat sommige modellen de dagen ervoor met spectaculaire uitkomsten kwamen van windstoten van rond de 200 km/u. Uiteindelijk werd de hoogste windstoot in NL gemeten in vlissingen: 112 km/u, Storm dus die dag. Dit zorgde ervoor dat veel carnavalsoptochten afgelast waren, helaas.
Gisteren (9 Februari) was kletsnat en waterkoud! Het regende de hele dag vrij hard. De bovenlucht was nog steeds vrij koud, dus het koelde flink af in de regen, in de avond zorgde dit voor een mooie verrassing: natte sneeuw!
Vandaag een paar buitjes, komende dagen wordt het elke dag wat kouder tot 4 graden aan toe, 's nachts misschien nog wat nachtvorst?
Zaterdag 13 Februari: nachtvorst
Ja, we hebben nu al 2x nachtvorst gehad, morgen vies weer, namelijk een mix van regen en natte sneeuw. Als de temperatuur ook maar een halve graad zou zakken zitten we al in sneeuw. Dus die witte wereld zou erg mooi zijn!
De verwachtingen zijn iets verbeterd, op sommige dagen gaat het kwik 's nachts naar de -3 á -4 graden, wel jammer dat we deze kaarten nu hebben en niet een halve maand geleden, want nu is er nauwelijks kou aanwezig in oost-Europa.
Zondag 14 Februari: sneeuwval
Vandaag begon het 9:00 met lichte natte sneeuw. In de loop van de dag bleef de temperatuur gelijk en bleef de natte sneeuw vallen.
Update 15:00: de sneeuw blijft stapje voor stapje liggen, voornamelijk gras en auto.
Update 20:00: er ligt bijna 2 cm op het gras, en op het dak en auto's ook al wat. Straat nog niks
Maandag 15 Februari: hogergelegen gebieden sneeuw
Er viel niet veel meer bij, alhoewel er nog wel flink wat natte sneeuw viel. In de ochtend dooide het allang, en tegen 15:00 was er niks meer van te zien. We hebben nog wel mooie dagen voor de boeg, met veel zon, overdag 2 tot 4 graden. In de nacht matige vorst (lokaal streng?) door de wegvallende wind en het heldere weer. Zuid-Limburg en de Veluwe waren gisteren de gelukkigen, met ongeveer 5 cm.
Donderdag 18 Februari: zachte lucht op komst
Na 3 prachtige dagen was het vandaag weer bewolkt en voor 't gevoel wat kouder. Misschien vanavond nog wat zeer lichte (natte) sneeuwval, omdat nu vanuit het westen lichte neerslag nadert. Daarna wordt het rap warmer, tot boven de 10 graden. Maar komende week koelt het opnieuw af, met overdag ongeveer 6 graden, in de nacht misschien nog wat lichte nachtvorst. Natte sneeuw is niet uitgesloten.
Vrijdag 19 Febuari: eventjes sneeuw
Nog een verassing vanochtend, sneeuw! Met was een mix van sneeuw en natte sneeuw (waar we deze winter aan gewend zijn geraakt). Op windluwe plekken bleef 1cm liggen. Toen de neerslag stopte en de temperatuur steeg was het helaas snel gedaan met die sneeuw.
Update 22:00:Nog iets bijzonders gezien, 's avonds per toeval een (dubbele) halo rond de maan gezien, mooi gezicht!
Dinsdag 23 Februari: hagelbuien
Mooie buienluchten de hele dag lang. Rond 12 uur was er nog wat hagel. Rond Oosterbeek (Arnhem) hagelde het zo zwaar dat het even glad werd. Mooi wit plaatje van een groene winter.
Donderdag 25 Februari: winterse buien
Vanochtend bleek dat er even wat korrelsneeuw gevallen was, te zien aan de grond. Om 8:30 viel er nog wat korrelsneeuw gemixt met grotere vlokken, die smolten vervolgens snel weg. Daarna verliep het droog, tot 17:15, toen viel er: Regen => Hagel => Droge sneeuw => Natte sneeuw => regen. Uiteraard smolt dit zeer snel weg, toch leuk om weer even gezien te hebben.
Dinsdag 1 Maart: Ardennen
Afgelopen weekend naar de Ardennen geweest, de temperaturen waren normaal (voor de Ardennen), een graad of 4. Zaterdag was zeer zonnig en met weinig wind was het erg aangenaam, bovendien lag er in het dal in de schaduw zo nu en dan tot 2 cm sneeuw. Op de berg was het een aaneengesloten dek van 4 cm. Op de hoge venen lag een prachtig dekje van zn 10 cm. Zondag was het wat koeler, was het bewolkt met een waterig zonnetje, en de harde wind maakte het voor het gevoel erg koud. Op de terugweg over de hoge venen nog 2 kraanvogels gezien. Gisteren (weer in NL terug) ook zonnig, vandaag, op de 1ste dag van de lente, was er (natte) sneeuw verwacht aan de voorkant van een front. Die natte sneeuw hebben we dus niet gezien want het begon meteen te regenen. Wel was de nacht koud met matige vorst, aan de grond streng.
Zaterdag 5 Maart: natte sneeuw en mist
Gisteren was het weer een net-niet situatie. Het begon om 7:00 nat te sneeuwen, rond 8:00 waren er enorm grote natte sneeuwvlokken, wel mooi om te zien. Dit ging de hele dag door (de intensiteit schommelde nogal), totdat het rond 15:30 droog werd. Toen werd het rond 20:00 helder, en meteen ontstond er mist. De mist was zéér lokaal zeer dicht. Toen ik naar huis fietste was het de ene straat helder. De andere straat zag je alles amper 30 meter voor je wit worden (van de mist). Vandaag begon mistig, verder was het half bewolkt en een beetje frisjes.
Donderdag 10 Maart: lente op komst
Ik denk dat de winter nu definitief (op een paar nachtvorstjes na) voorbij is. Het wordt de komende weken zo rond de 10 graden en zon met kans op wat wolkenveldjes. Wel typisch dat we in de winter continu zuidwestenwind hadden, met een paar onderbrekingen na half Januari. Nu het lente wordt lijkt het erop dat in ieder geval 1 week lang de wind strak uit het oosten komt door een blokkade boven scandinavië (zakt wel wat naar zuiden).
Maandag 14 Maart: terugblik
Als ik zo terugkijk dan zou ik zeggen dat voor het gevoel de winter op 9 maart is afgelopen. Begonnen is de winter op 1 Januari (voor mijn gevoel dan). Vanaf 9 maart voelt het warm door de zon. Wel de komende dagen wat hardnekkige wolkenvelden, met name morgen.
8 jaar geleden: veel sneeuw en de koudste nacht van de eeuw (en decennium)
Vrijdag 3 en zaterdag 4 februari 2012 zijn twee dagen die bij de weerliefhebbers in het geheugen gegrift staan. Niet alleen viel er 3 februari op veel plekken een dik pak sneeuw, de nacht erna was ook nog eens de koudste sinds 1985 – en tot nu toe de koudste van deze eeuw.Op 29 januari 2012 kwam op veel plekken de kou al binnenstromen en de eerste ijsdag van deze vorstperiode werd op de meeste plekken op 30 januari bereikt. Na een week met onvervalst winterweer, -ijsdagen, matige tot strenge vorst ’s nachts en van tijd tot tijd wat sneeuw- zette de winter op 3 februari nog een tandje bij.
De polar low van 3 februari
In de nacht ontstond boven de Noordzee een polar low, een gebied met geclusterde sneeuwbuien. Een polar low ontstaat wanner ijskoude lucht over relatief warm zeewater strijkt. Er ontstaan dan talrijke, stevige sneeuwbuien. Deze buien clusteren samen en er ontstaat een intens, klein lagedrukgebiedje, qua structuur vergelijkbaar met een tropische cycloon – maar dan veel kleiner. Het systeem heeft dus ook een soort oog.
Het polar low zakte af naar het zuiden en trok 3 februari over het land. In de vroege nacht vielen al een paar sneeuwbuien langs de noordkust. Voor de buien uit vroor het in heldere lucht bij een wegvallende wind bijna overal streng: aan zee werd het -6,4 bij Lauwersoog tot -12,5 bij Wijk aan Zee. Landinwaarts kwamen we uit tussen -9,2 bij Schiphol tot -14,9 bij Maastricht.
Sneeuw in Roodeschool 3 februari 2012. Foto: Jannes Wiersema
Bizarre verschillen in korte tijd en op kleine afstand
In de vroege ochtend trok het zich ontwikkelende polar low vanuit het noorden tussen Vlieland en Terschelling door om aan het eind van de middag Zeeuws-Vlaanderen te bereiken. Het oog van het systeem was heel klein en zorgde voor enorme verschillen op slechts een aantal kilometer afstand. Zo stond op één en hetzelfde moment een tegengestelde windrichting op Vlieland (noordwest) en Terschelling (zuidoost).
Met die noordwestenwind liep de temperatuur vlak aan de kust snel op naar lichte dooi. Na passage van het systeem draaide de wind weer naar noordoost en ging het direct licht tot zelfs matig vriezen. Zo daalde de temperatuur in Den Helder maar liefst 5 graden binnen 10 minuten! Op veel andere plekken in het land kwam het kwik die dag überhaupt niet boven de -5 uit.
Sneeuw in Weesp op 3 februari 2012. Foto: Daan van den Broek
Sneeuwbuien zorgen voor chaos in het land
In de ochtend trokken de sneeuwbuien behorend bij het polar low het noorden van het land binnen, in de middag begon het ook in de zuidelijke provincies te sneeuwen. Achter de sneeuwbuien klaarde het al snel op. Het sneeuwdek verschilde regionaal sterk. Over het algemeen lag er aan het eind van de dag een dek van 3 tot 10 centimeter, maar in stroken over het land lag 10 cm of meer. De meeste sneeuw lag in de buurt van Lelystad: 17 centimeter. Langs de oostgrens lag het minste: op sommige plekken is het niet wit geworden, op andere plekken kwam het nog tot 1-2 cm.
Spoorwegen en wegverkeer kwamen door de sneeuw voor een deel tot stilstand. Vooral in het westen en midden van het land was de chaos enorm. Op het hoogtepunt stond er meer dan 800 km file – toentertijd een vierde plek in de drukste filesituaties ooit.
De ochtend van 4 februari. Foto: Robbert Rosdorff
Temperatuur keldert
In de opklaringen na de sneeuwbuien ging de temperatuur direct hard naar beneden en tegen aan het eind van de middag vroor het op sommige plekken al streng. Zo was het in Marknesse om 18 uur -12,9. Het bleek een opmaat naar wat de koudste nacht sinds 1985 ging worden.
De minimumtemperatuur voor 4 februari 2012. Bron: KNMI
Nederland op 4 februari 2012. Bron: NASA Worldview
De koudste nacht van deze eeuw!
Het sneeuwdek, in combinatie met een heldere hemel en weinig wind, maakte het tot een ideale nacht om de temperatuur hard onderuit te laten gaan. Al voor middernacht vroor het op veel plekken zeer streng. Na middernacht werden de minimumtemperaturen gehaald. Maar liefst 7 stations maten een temperatuur van -20 of lager. De laagste minima waren voor Marknesse (-22,8) en Lelystad (-22,9).
Arctische zeerook boven de Waal. De Ooijpolder in Nijmegen op 4 februari 2012. Foto: Reinout van den Bron
Flinke rijp aan de bomen in Persingen op 4 februari 2012. Foto: Reinout van den Born
Lees ook: