Winter discussietopic 2019-2020
Twee windvelden brengen windstoten
Twee windvelden brengen vandaag de sterkste windstoten. Nummer één hebben we net gehad, daar kijken we even op terug. Nummer twee komt er nog aan, daar kijken we naar vooruit.
Vanochtend windveld boven noordwesten
Vanochtend bereikten de windstoten hun piek al boven het noordwesten, daar werd het sinds vanochtend al steeds rustiger. Hieronder de verwachting voor het windveld van vanochtend. De verwachting klopte best redelijk, inderdaad kwamen er in het uiterste noordwesten windstoten van 100 - 110 km/u voor. In Noord-Holland en Friesland is het al een stuk rustiger gebleven.
In de verwachting zien we goed de zwaarste windstoten continu vóór het koufront. Na de passage van het koufront wordt het rustiger.
De actuele situatie
We zien momenteel het (licht slepende) koufront over het land liggen.
Ook hier weer, na de passage van het koufront neemt de wind af.
Het koufront golft een klein beetje, dat houdt in dat er ook minder actieve delen zijn (bijvoorbeeld dat iets teruggaande deel bij Noord-Holland in het rood).
Het voorste front heeft een scherpe overgang en is goed zichtbaar op de radar. Het tweede koufront zit daar vlak achter en is minder goed zichtbaar op de radar.
Tweede windveld vanavond
Momenteel nadert het tweede windveld Vlaanderen vanuit Frankrijk. Vanavond zal dit deel over Vlaanderen, Zuid-Nederland en Midden-Nederland trekken, richting Duitsland. Dit deel zal minder krachtige windstoten bevatten (85 - 95 km/u). Uiteindelijk komt ook hier het koufront over en neemt de wind in kracht af.
Windstoten van 85 tot 95 km/u. In het noordwesten deze keer amper windstoten, hier is het koufront al overgetrokken.
Spaanse pluim winter-editie
Verder hebben we nu een enorme warmte-advectie (verplaatsing van warme lucht). Dankzij de verplaatsing van warme lucht over grote afstanden naar Europa worden er hier nu warmterecords verbroken. We zien een advectie van de Atlantische oceaan tot aan Finland. Het gaat hier over maritiem subtropische lucht.
De theta-E of equivalent potentiële temperatuur is een maatstaaf voor de temperatuur en vochtigheid. Hiermee kan men luchtsoorten van elkaar onderscheiden en fronten aanwijzen.
Theta-E temperatuur wordt bepaald door zowel vochtgehalte als temperatuur. Men laat een deeltje condenseren zodat alle condensatiewarmte (latente warmte) vrijkomt, vervolgens brengt men het deeltje terug naar de grond. In feite is het dus: temperatuur + temperatuursverhoging door aanwezigheid vocht = theta-e. Des te meer vocht er aanwezig is, des te hoger de theta-e waarde.
Achter het koufront daalt de temperatuur enkele graden (maar het blijft vrij zacht).
| Gewijzigd: 16 februari 2020, 14:54 uur, door Thijs.Guidance KNMI
Een stevige zuidwestelijke stroming voert maritiem tropische lucht aan. Een enigszins slepend koufront ligt rond 12 UTC boven het uiterste noordwesten, trekt oostwaarts en verlaat halverwege de avond het zuidoosten, kort gevolgd door een secundair koufront (van oorsprong een CAD). Langs het koufront is een stabiele golf ontwikkeld nabij de Normandische kust. Deze golf trekt langs het front NO-waarts en beweegt in de tweede helft van de middag over het land. Pas na passage van de golf beweegt het (ana)-koufront sneller oostwaarts.
Modelbeoordeling
Ten aanzien van de passage van het koufront wijkt met name Hirlam sterk af. De overige modeluitvoer is erg consistent, qua positie geven EC en Harmonie de huidige positie van de fronten prima weer. Vooral aan de zuidkant van de frontale golf zien we boven land in de tweede helft van de middag weer een gradiënt toename. Noordwest van het front een duidelijke afname. wat opvalt is dat met name HAP3 vanavond lokaal nog zware windstoten berekent op het secundaire koufront.
wind
In de warme sector boven zee 8-9 Bft. Windstoten tot ca. 80 km/uur, net voor het koufront zuid van de golf kan de wind ook boven land nog wat meer uitschieten tot rond 90 km/uur. In de polaire lucht blijft de wind stevig doorstaan met voortdurend zware windstoten aan de kust. De trog op maandagmiddag is een aandachtspunt qua uitschieters, met name boven land. Door de onstabiele opbouw is meer uitwisseling mogelijk icm de organisatiegraad van de buien.
Neerslag
Bij passage van het (ana)koufront matige regen, onderin is wel enige onstabiliteit zichtbaar hetgeen de opgelijnde neerslag verklaart op de beide fronten.
Koufront duidelijk te zien op radar en met temperatuur en windstoten
Verder heb ik ook nog enkele mooie grafieken met een apart temperatuurs- en drukverloop.
Hier heb ik niet meteen een verklaring voor, mogelijk kwam met het koufront vooral koude lucht in de onderste laag van de atmosfeer binnen. Wellicht was de lucht erboven nog warm. Rond 14:40 zouden de luchtlagen even gemixt kunnen zijn waardoor de warmte van hoger in de atmosfeer naar beneden kwam. Aan de andere kant is dit niet meteen de situatie waar je dit in zou verwachten (dit vindt vaker 's nachts in de zomer plaats).
Waarschijnlijk veroorzaakt door een dalende luchtbeweging direct na het koufront, waardoor de druk meteen even steeg.
| Gewijzigd: 16 februari 2020, 18:01 uur, door Thijs.
3de kaarsrecht koufront in de maak?
Harmonie en arome laten de luchtdruk mogen in de loop van de dag steeds verder dalen, totdat we in de avond te maken krijgen met een koufront. Na dat koufront stijgt de luchtdruk weer.
Over het algemeen hebben we morgen niet veel wind. Enkel bij de passage van het koufront kan het kortdurend even wat harder gaan waaien. Windstoten tot 85 km/u zijn mogelijk, tot in het binnenland. Aan de kust mogelijk bij de passage een windstoot boven de 95 km/u.
Een ana-koufront betekend een koufront waarbij de vochtige lucht ervoor omhoog wordt geduwd. Dit zorgt ervoor dat de buienactiviteit op het front vaak erg hoog is.KNMI Guidance:
Vanavond bereikt een warmtefront, behorende bij een laag in de buurt van IJsland, het zuidwesten van het land. Het warmtefront trekt vanavond en vannacht noordoostwaarts en verlaat ons land in de loop van de nacht. Donderdag overdag verblijven we tot aan het einde van de middag in de warme sector. Op dat moment bereikt een koufront het westen. Dit koufront vertoont de typische eigenschappen van een ana-koufront. Het koufront beweegt donderdagavond snel (in 2 1/2 uur) richting Duitsland en wordt in de avond kort achter het front gevolgd door een trog in de bovenlucht. In de nacht naar vrijdag treedt stabilisatie op als gevolg van het naderen van een doorstroomde rug van hoge druk.
Modelbeoordeling
Aandacht gaat uit naar het ana-koufront van donderdagavond waarop alle modellen weer lijnconvectie laten zien. De timing ervan is in de modellen vrijwel gelijk. Hirlam is deze run als enige model een fractie trager dan de andere modellen geworden. Aandachtspunt worden de windstoten op de passage van het koufront. Modellen geven allemaal een smalle lijn met windstoten rond 75 km/uur, in het noordwestelijk kustgebied mogelijk rond 90 km/uur. Duurt allemaal maar kort (1/2 uurtje). EC komt met kans 50-60% op overschrijding van 90 km/uur in het (uiterste) noordwesten. Kans op overschrijding van 75 km/uur ligt landinwaarts rond dezelfde waarde. Harmonie komt met name voor de +75 km/uur windstoten hoger uit. In het hele land is de kans >90%.
Neerslag
Bij het koufront matige regen, op het grondfront zelf kortdurend zware (buiige) regen. Harmonie modellen laten lijnconvectie zien in de radarsimulaties. Is te koppelen aan sterk stijgende luchtbewegingen (optilling van relatief warme lucht door de aanwezigheid van een zuidelijke low-level jet van 50-60 kn, tussen 700-900 hPa).
Edit tieske: Wat is een wc, is dat een grapje met het toilet?
Edit Thunderlover123: Dat is een West Circulatie...
Edit tieske: Dankjewel
Edit Thunderlover123: Geen probleem <3
Onstuimig weekend
Bron afbeelding: OnweerOnline
We hebben dit weekend opnieuw te maken met onstuimig weer. Zowel vandaag als morgen komen regionaal zware windstoten voor en valt er opnieuw ook de nodige regen.
Op dit moment verlaat het warmtefront het zuidoosten en zit de gehele Benelux in de warme sector. In deze warme sector komen met name in de kustgebieden veel wind voor. Zo staat er namelijk op dit moment in de kustgebieden een 7-8 bft met windstoten tot 90 km/uur. Voor deze windstoten is door het KNMI code geel uitgegeven. Deze windstoten blijven aanwezig totdat vanmiddag het koufront passeert want achter dit koufront neemt de wind wat af. Wel kunnen de windstoten op het koufront nog net een fractie hoger uitpakken met in de (noordwestelijke)kustgebieden kans op windstoten tot 100 km/uur. Dit koufront bereikt actueel de Wadden.
Actuele windsnelheid en windstoten. Bron afbeelding: Weerplaza.nl
In de loop van de middag en avond trekt het koufront langzaam zuidwaarts en blijft boven het midden/zuiden slepen wat daar voor een wat buiig weertype gaat zorgen. In de loop van de nacht gaat het dan vanuit het westen in de gehele Benelux weer regenen. Deze regen is te linken aan een (frontale) golf die ontstaan is in het eerder genoemde koufront.
Deze golf zorgt ervoor dat het zuiden en deels ook het midden van de Benelux in de zachtere lucht komt. In het gebied met zachtere lucht staat wel behoorlijk wat wind met in de kustgebieden een 8 bft en landinwaarts een 6-7 bft. Ook de windstoten pakken weer uit met in de kustgebieden windstoten tot 100 km/uur en landinwaarts tot 80/85 km/uur. Voor deze windstoten heeft het KNMI en KMI code geel uitgegeven.
Verwachting van de neerslag en windstoten voor morgenochtend volgens Harmonie. Bron afbeelding: WXcharts.eu
Het noorden/midden zit nog in de koudere lucht en deze regio's valt met name in de nacht en ochtend behoorlijk wat regen. Regionaal kan er wel eens 30-40 mm regen vallen zondag(ochtend). In de middag trekt het dit gebied met neerslag naar het zuidoosten weg en komt de gehele Benelux in de koudere lucht terecht. Helemaal droog wordt het pas morgenavond.
Wel is het belangrijk om in het achterhoofd te houden dat de zachtere lucht, en daarmee ook de windstoten, in de modellen steeds wat noordelijker uitkomen. Dit kan ervoor zorgen dat meer gebieden morgen te maken gaan krijgen met zware windstoten dan er op dit moment in de waarschuwingen en verwachtingen staat.
Februari vrijwel vorstloos in De Bilt
Februari faalt in vorst, maar winterse neerslag is niet uit te sluiten. Op basis van de huidige weerkaarten zou het goed kunnen dat er midden volgende week nog de allereerste significante sneeuw van dit winterseizoen gaat vallen. Dit seizoen viel er op Vlaams-Nederlandse bodem niet meer dan zeer lokaal kleine hoeveelheden. Zo was er lokaal ongeveer 1 cm aan uitsneeuwende mist in Zuid-Limburg en uit kleine winterse buien viel net een centimeter in de Limburgse heuvels en Groningen.
Bijna stevenden we af op de eerste winter zonder enige vorm van sneeuwval in De Bilt sinds metingen (1901). Tot nu toe had iedere winter wel iets van meetbare sneeuwval. Maar het is mogelijk dat dit niet lukt, want op de valreep zou er 3 dagen voor het einde van de meteorologische winter nog (natte) sneeuw kunnen vallen. (Alhoewel deze sneeuwkans nog steeds onzeker is en de winter dus goed op veel plaatsen nog steeds sneeuwloos kan verlopen.)
Vorst in februari
Tot nu toe is er in februari in De Bilt 2x vorst geweest, op 7 februari werd het het koudste, -0,9°C. Ukkel (BE) telde 1 vorstnacht, ook -0,9°C.
Hieronder nog 4 prikpunten met de hoeveelheid vorst:
| Station | Vorst 2020 | Tmin | Huidig record |
| De Bilt | 2x vorst | -0,9°C | 1x vorst, 2014 |
| Ukkel | 1x vorst | -0,9°C | - |
| Eelde (Groningen) | 1x vorst | -3,5°C | 2x vorst, 2014 |
| Berkhout (N-Holland) | 1x vorst | -0,2°C | 0x vorst, 2014 |
| Westdorpe (Zeeland) | 0x vorst | +0,1°C | 0x vorst, 2014 & 1995 |
| Maastricht (Limburg) | 1x vorst | -1,3°C | 1x vorst, 2014, 1914 & 1961 |
Naar verwachting kan februari er nog 0 tot 3 vorstdagen bij krijgen, dus mogelijk dat met name in het westen het oude record geëvenaard wordt.
Morgen
We beginnen bij de situatie morgen, deze is in de post hierboven al uitgebreid besproken.
1) De frontale golf is weergegeven met zwarte lijnen.
2) De warme sector is rood gearceerd. Dit is het gebied tussen het warmte- en koufront.
3) De trekrichtingen van de frontale golven zijn weergegeven.
Deze frontale golven zullen zich verder uitbouwen tot aparte lagedrukgebieden. De golf van morgen is nog klein en jong. Dat houdt in dat het kan slepen (langdurig over dezelfde regio trekken) en aanzienlijke neerslagsommen achter kan laten.
De golf die wij op de oceaan zien, is al volwassen. Dit wil zeggen dat het een apart laag heeft gevormt. Met dit lagedrukgebied krijgen wij maandag te maken.
Lagedruk op maandag
Maandagmiddag trekt het lagedrukgebied over de Noordzee, wij krijgen een te maken met windstoten op het koufront en het noorden krijgt 's avonds nog een schampschot van het windveld rond de kern. Het lagedrukgebied trekt te ver noordelijk om echt zware windstoten te brengen.
De kust moet denken aan windstoten van 75-100 km/u, het binnenland eerder 65 km/u. Voor carnaval verloopt de maandag rustiger dan de zondag, maar eveneens redelijk winderig. Het is kantje boord benoemenswaardig, maar vanwege carnaval toch even aangestipt.
Het noorden komt er goed mee weg, een iets zuidelijkere koers was gelijk stormachtig geweest, maar die koers is onwaarschijnlijk.
De bovenluchten kouder > neerslagafkoeling
Na de passage van het koufront maandagmiddag stroomt koudere lucht binnen. Op 850 hPa (1,5 km) daalt de temperatuur van 3°C naar -5°C. Op 500 hPa (5,2 km) daalt de temperatuur nog veel sterker, van -16°C naar -37°C. (-16°C op die hoogte is boterzacht).
De huidige situatie, een zéér krachtige straalstroom (zwarte pijl) houdt koude bovenluchten ten noorden van ons (blauw) en laat zachte lucht de Benelux bereiken (rood).
Een trog op 5 km hoogte komt boven Europa te liggen en de straalstroom (zwart) wordt zwakker (en splitst gedeeltelijk op in 2 takken). Hierdoor kan koude lucht verder naar het zuiden uitstromen.
Door de temperatuursverschillen tussen de grond (3 tot 6°C) en de bovenlucht (-37 tot -40°C) kan neerslagafkoeling een groot effect hebben. Door neerslagafkoeling daalt bij intensieve neerslag de sneeuwgrens. Dit gaat ook gebeuren bij buien die dinsdag & woensdag gaan vallen. We kunnen het opdelen in twee categoriën:
1) Winterse buien: korrelhagel, regen, natte sneeuw. Kleine kans op tijdelijk sneeuwdek door kortdurende neerslagafkoeling.
2) Trog: intensievere neerslag, dus sterkere neerslagafkoeling. Kans op regionaal tijdelijk sneeuwdek.
Onzekerheid is groot! Details nog niet te geven.
Dit zijn situaties waarbij de marges klein zijn. Afhankelijk van intensiteit, temperatuur op hoogte, temperatuur aan de grond en trekrichting kan er nog veel veranderen. Gezien het feit dat EC en GFS (en ICON nu langzaam ook) allen een eigen variatie hebben, maar wel allen ergens in het laagland sneeuwsignalen laten zien, vermeld ik het.
GFS: Trog: voorkeur voor Zuid-NL en Vlaanderen. Polaire winterse buien: voorkeur voor Frankrijk
EC: Trog: voorkeur voor Noord-NL (zie kaart). Polaire winterse buien: voorkeur België en Zuid-NL.
ICON: Trog: voorkeur voor Waddeneilanden. Polaire winterse buien: hele Benelux.
Voor nu zit er niet veel meer op dan te kijken hoe dit zich gaat ontwikkelen. We kunnen regen nog niet uitsluiten, net zoals we een regionaal sneeuwdek ook niet kunnen uitsluiten. Verder op de lange termijn zou het kwik 29 februari weer op kunnen lopen naar 10°C, gelukkig is dat gezien de termijn ook nog onzeker. Fijn weekend allemaal!
Vierde storm in ruim 2 weken tijd
Het zuidwesten van Nederland en delen van België hebben op dit moment te maken met storm. Dit is tevens ook de 4de officiele storm van 2020 want op het KNMI station van Vlissingen werd langer dan een uur windkracht 9 gemeten. Tevens komen er in het zuidwesten windstoten tot 110 km/uur voor.Ook landinwaarts staat redelijk wat wind met een 6-7 bft en windstoten tot 75-85 km/uur. Het windveld breidt zich de komende uren nog wat verder noordoostwaarts uit maar in het uiterste noorden blijft het zeer waarschijnlijk rustig weer. Het KMI en KNMI hebben voor deze windstoten code geel uitgegeven
Actuele windsnelheid en windstoten. Bron: Weerplaza
Voor de rest is er vandaag regionaal al behoorlijk wat regen gevallen. Zo viel er in De Bilt viel sinds middernacht bijvoorbeeld al bijna 30 mm regen. Deze regen trekt vanmiddag naar het (zuid)oosten weg en het wordt op een enkele bui na droog.
P 2 Stormschade (INCI-15) (boom) Breestraat de Roolaan Westmaas 185831
— 112 HW (@112puttershoek) February 23, 2020
Foto Karen pic.twitter.com/XLPt4D12Vq
| Gewijzigd: 23 februari 2020, 11:17 uur, door Lako☄️☄️☄️ De RWS71 afvarend op het Hollandsch Diep thv de Moerdijkbruggen. ???? Collega Johan @Rijkswaterstaat 24/7 #storm pic.twitter.com/Flak6BYpyj
— Verkeersleider Rolph (@VLW_Rolph) February 23, 2020
