GFS laat een diepe depressie zien boven Groot-Brittanie, hierbij zit een pittig koufront die over ons heentrekt, hierop zit een actieve lijn met regen en zware tot zeer zware windstoten!
ECMWF doet er nog een schepje erbovenop en laat de kern van de depressie zelfs vlak langs de kust lopen, op de onderstaande kaart is te zien wat dit voor windstoten oplevert. Vrij heftig inderdaad
Het is natuurlijk nog een eindje weg en we moeten nog even wachten op de korte termijnmodellen maar zeker even interessant om te volgen voor de stormliefhebbers!
Voor volgende week staat er iets interessants in de kaarten.
Veel modellen laten namelijk op de dinsdag een storm zien.
Sommige modellen komen en kwamen zelfs met zeldzaam hoge windstoten en -snelheden.
Hieronder heb ik van de belangrijkste modellen hun windstoten en -snelheden verwachting gezet.
Deze zijn gerangschikt op onstuimigheid.
1) Het weermodel genaamd 'ICON' is het onstuimigst.
Dit model komt actueel met windstoten tot meer dan 125 km/u op verschillende plekken in de Benelux.
Ook komt hij aan de Zeeuwse- en noordelijke kust met een gemiddelde uurlijkse windsnelheid van 80 km/u, wat een windkracht 9 (stormkracht) is.
De kans dat deze windstoten en -snelheden uit zullen komen is klein (ongeveer 25%)
In de run van vanochtend berekende hij zelfs een maximale windstoot van 205 km/u aan de kust van Noord-Holland!
Ook werd daarbij een gemiddelde uurlijkse windsnelheid van zo'n 120 km/u berekend, wat een dikke windkracht 12 (orkaankracht) is.
De kans dat deze windstoten en -snelheden uit zullen komen is extreem klein (<5%)
Samenvatting ICON middagrun:
- Maximale windstoot op het land: 125> km/u (op verschillende plekken)
- Maximale gemiddelde windsnelheid over een uur: 80 km/u - windkracht 9, storm (Zeeuwse- en noordelijke kust)
- Kans op uitkomst: klein (ongeveer 25%)
Samenvatting ICON ochtendrun:
- Maximale windstoot op het land: 205 km/u (Noord-Hollandse kust)
- Maximale gemiddelde windsnelheid over een uur: 120 km/u - windkracht 12, orkaankracht (Noord-Hollandse kust)
- Kans op uitkomst: extreem klein (<5%)
Let op: ICON laat heel vaak (veel) te veel wind in zijn berekeningen zien bij storm-situaties en is dan ook geen heel goed model hiervoor.
Windstoten en -snelheid kaart ICON middagrun:
Windstoten en -snelheid kaart ICON ochtendrun:
2) Het weermodel genaamd 'GFS' volgt qua onstuimigheid.
Dit model komt actueel met windstoten tot 117 km/u in de Maasvlakte.
Ook komt hij daar en aan de Zeeuwse kust met een gemiddelde uurlijkse windsnelheid van 75 km/u, wat nét een windkracht 9 (stormkracht) is.
De kans dat deze windstoten en -snelheden uit zullen komen is redelijk (ongeveer 35%).
In de run van vanochtend berekende hij maximale windstoten tot meer dan 100 km/u op de Wadden en in het binnenland van de Benelux.
Daarbij werd er iets later op de Wadden een gemiddelde uurlijkse windsnelheid van 77 km/u berekend, wat ook nét een windkracht 9 (storm) is.
De kans dat deze windstoten en -snelheden uit zullen komen is matig (ongeveer 50%).
Samenvatting GFS middagrun:
- Maximale windstoot op het land: 117 km/u (Maasvlakte)
- Maximale gemiddelde windsnelheid over een uur: 75 km/u - nét windkracht 9, storm (Maasvlakte en Zeeuwse kust)
- Kans op uitkomst: redelijk (ongeveer 35%)
Samenvatting GFS ochtendrun:
- Maximale windstoot op het land: 100> km/u (Wadden en binnenland Benelux)
- Maximale gemiddelde windsnelheid over een uur: 77 km/u - nét windkracht 9, storm (Wadden)
- Kans op uitkomst: matig (ongeveer 50%)
Windstoten en -snelheid kaarten GFS middagrun:
Windstoten en -snelheid kaarten GFS ochtendrun:
2) Het weermodel genaamd 'ECMWF' is, vooral in de laatste run, het minst onstuimig.
Dit model komt actueel met windstoten tot 91 km/u km/u in de Ardennen.
Ook komt hij op de Wadden met een gemiddelde uurlijkse windsnelheid van 60 km/u, wat nog nét een windkracht 7 (hard) is.
De kans dat deze windstoten en -snelheden uit zullen komen is groot (ongeveer 75%) .
In de run van vanacht (dit model heeft geen ochtend- en avondruns) berekende hij een maximale windstoot van 117 km/u op de Wadden.
Daarbij werd daar een gemiddelde uurlijkse windsnelheid van 81 km/u berekend, wat een windkracht 9 (stormkracht) is.
De kans dat deze windstoten en -snelheden uit zullen komen is redelijk (ongeveer 35%).
Samenvatting ECMWF middagrun:
- Maximale windstoot op het land: 91 km/u (Ardennen)
- Maximale gemiddelde windsnelheid over een uur: 60 km/u - windkracht 7, hard (Wadden)
- Kans op uitkomst: groot (ongeveer 75%)
Samenvatting ECMWF nachtrun:
- Maximale windstoot op het land: 117 km/u (Wadden)
- Maximale gemiddelde windsnelheid over een uur: 81 km/u - windkracht 9, storm (Wadden)
- Kans op uitkomst: redelijk (ongeveer 35%)
Windstoten en -snelheid kaarten ECMWF middagrun:
Windstoten en -snelheid kaart ECMWF nachtrun:
Let op dat er nog veel onzekerheid is, aangezien het nog 5 dagen ver is en de korte termijn modellen nog niet bekeken kunnen worden!
Bron weerkaarten: WXCHARTS
| Gewijzigd: 23 januari 2020, 21:43 uur, door Tieske
Van rustig naar onstuimig weer
Wat kan het weer soms toch verschillen in één week. Waar men in West-Europa 3 dagen geleden nog met een recordhoge luchtdruk van 1045 tot regionaal 1050 hPa te maken had, zien we nu in de modellen een mogelijke storm over 4 dagen met een kerndruk van mogelijk 980 tot op de Noordzee 960 hPa.
Momenteel: rustig en kalm
Als we een kijkje nemen op de weer-waarnemingen van vandaan zien we vooral streepjes. Deze streepjes staan in de weerkunde voor mist (2 streepjes is mist, 3 is dichte mist, mist met een V-vorm erdoorheen betekend mist met rijp).
Verder staan stippen voor regen, en een neerwaartse driehoek staat voor buiig weer. Klik hier voor alle symbolen
Als we kijken op de satellietbeelden zien we een vergelijkbaar beeld, veel mist (herkenbaar als witte vlekken met scherpe grenzen)
Een grote verandering
Momenteel verzwakt de rug van hogedruk boven Europa steeds verder en komt lagedruk vanuit het westen steeds dichterbij. Zondag neemt de wind al toe en maandag krijgen we te maken met het eerste front dat in rap tempo over het land trekt. Maandag gaan we dus in rap tempo van een stabiel, grijs (lokaal zonnig) weertype naar een dynamisch en onstuimig weertype met regelmatig regenval.
De rode pijl laat de positie van de straalstroom zien, zwart omcirkelt is een gebied met een vochtige lucht dat onze kant opkomt. Het komt gedurende maandag mogelijk gunstig te liggen t.o.v. de straalstroom.
Net 12 uur verder ziet de weerkaart er opeens heel anders uit, voor onze deur trekt ineens een diep lagedrukgebied langs, met de nodige regenval en wind. Het moment van overtrekken van het windveld ligt momenteel in de nacht van maandag op dinsdag en dinsdagochtend. De luchtdruk is in gedaald van 995 hPa naar 965 hPa gedaald, we liggen hier dus binnen de criteria voor een weerbom/bombogenesis (24 hPa daling in 24 uur), onzekerheid is nog wel groot.
Hoe kan zo'n lagedrukgebied ineens ontstaan?
Het ontstaan van zo'n lagedrukgebied heeft alles te maken met de straalstroom. Bekijk eerst even rustig onderstaande afbeelding. De dikte van de pijlen geeft de kracht van de winden aan.
1) Het begint allemaal bij een versnelling in de straalstroom. Doordat de straalstroom op een bepaalde plaats plots in snelheid toeneemt wordt er meer lucht van onderen aangezogen. Dit valt enigszins te vergelijken met de opwaartse luchtstroom in de schoorsteen als er bovenaan de schoorsteen (buiten) een harde wind staat, de lucht wordt de schoorsteen ingezogen. (Hmm, alhoewel, zoveel mensen zullen geen schoorsteen meer hebben..)
2) Doordat er lucht omhoog gezogen wordt, daalt de luchtdruk aan de grond ineens zeer snel, dit proces heet uitdiepen. Als een lagedrukgebied zeer snel uitdiept, heet dat bombogenesis. Door het sterk dalen van de luchtdruk, worden de drukverschillen tussen dit lagedrukgebied en de lucht eromheen ook fors groter. Dit veroorzaakt een hoge windsnelheid en mogelijk storm.
3) Waar er lucht stijgt, moet er ook ergens lucht dalen, dit gebeurt achter het koufront. Om het opzuigen van lucht te compenseren daalt de lucht wanneer het lagedrukgebied passeert, de luchtdruk stijgt weer. Deze dalende lucht zorgt voor extra windstoten.
4) Door de dalende lucht vindt er verdamping plaats, verdamping kost energie. Deze verdamping gaat ten koste van de temperatuur, de temperatuur daalt. Doordat de dalende lucht ten opzichte van zijn omgeving kouder en dus zwaarder wordt, valt het steeds sneller naar beneden. De windsnelheden nemen toe, tot het de grond bereikt. Aan de grond veroorzaakt het op kleine schaal zware windstoten. Dit proces is beter bekend als een sting jet.
De dalende lucht is herkenbaar aan de vochtigheid (waterdamp). De lucht hoog in de atmosfeer is droger, ver weg van de bronnen van vocht zoals planten en wateroppervlak. Als deze lucht gaat dalen zien we dat op onderstaande afbeelding als donkere plekken. We zien precies de ''donkere'' dus droge lucht dalen aan de achterzijde van het lagedrukgebied (blauwe pijl). Aan de andere zijde zien we vochtige lucht stijgen (rode pijl). Onderstaande afbeelding is een voorbeeld-lagedrukgebied van vorige week.
Op de infrarood zien we ook de stijgende lucht (rood gemarkeerd) terug in grote neerslaggebieden (witte plukken eronder). Blauw gemarkeerd zijn de dalende bewegingen.
Terug naar de verwachtingen
Op de weerkaarten zien we inderdaad deze versnelling in de straalstroom, die de lucht naar boven zuigt.
In de zwarte cirkel bevindt zich het lagedrukgebied in de nacht naar dinsdag. We zien inderdaad de straalstroom versnellen van 60 knopen (108 km/u) naar 102 knopen (220 km/u).
Hoe waarschijnlijk is een storm?
Nu jullie (hopelijk) hebben begrepen waarom een goede ligging t.o.v. van de straalstroom cruciaal is, is het ook logischer om tot het daadwerkelijk ontstaan van het lagedrukgebied een slag om de arm te houden. Een kleine verschuiving kan ervoor zorgen dat het laag juist niet of amper uitdiept.
Als we kijken naar het GFS ensemble, dan gaat circa 75% voor een stormachtige wind met windstoten van meer dan 80 km/u. Als we kijken naar zware windstoten van meer dan 120 km/u zien we nog maar 40% steun. (Ik ga aan de hoge kant zitten omdat GFS vaak stormen net wat onderschat, maar meteociel heeft juist van GFS zulke kans-kaarten).
Conclusie
Er is een grote kans op een stormachtige nacht en ochtend met weinig impact.
Aan de andere kant is er een (zeer) kleine kans op een zeer zware storm met grote impact.
De komende dagen zullen uitwijzen of het scenario met zeer zware storm bijval krijgt, of dat het gewoon een erg onstuimige tijd gaat worden!
Ensemble ECMWF, een kleine kans (8% op zeer zware windstoten).
Alvast een fijn weekend! | Gewijzigd: 23 januari 2020, 22:47 uur, door Thijs.
Eerste winterse neerslag op Nederlands-Vlaamse bodem?
Eerste winterse neerslag in Benelux is het niet, want in de Ardennen heeft het van tijd tot tijd al wat gesneeuwd (ook daar véél minder dagen met sneeuwdek dan normaal). Waar we wel kans op maken, is de eerste winterse neerslag in het laagland. Daarover hier meer!
Kou op grote hoogte
De straalstroom lag niet op de perfecte plaats om een zeer zware storm te laten uitdiepen (zoals eerder uitgelegd, de kans daarop was altijd al erg klein). In plaats daarvan ligt de straalstroom iets ten zuiden van de Benelux. Hierdoor krijgt de koude lucht op hoge hoogte de kans iets verder zuidwaarts uit te stromen.
Op onderstaande kaart zie je de hoogte van het 500 hPa drukvlak. Wanneer de hoogte waarop de druk 500 hPa snel afneemt, is dat een indicatie voor een harde windsnelheid. Op onderstaande kaart zie je de straalstroom met rood ingetekend waar de lijnen dicht bij elkaar liggen. De straalstroom heeft een ''instroompunt'' bij Newfoundland (vergelijk het met een wildwaterbaan, wanneer water door een dunne opening geperst wordt, versnelt het (=de straalstroom)). Boven Midden-Europa komen de lijnen weer verder uit elkaar te liggen, hier stroomt de lucht uit over een groter oppervlak en neemt de snelheid af. Meestal is de vergelijking tussen een rivier en de straalstroom best passend.
Met toenemende hoogte, neemt de luchtdruk af. Er zitten steeds minder moleculen boven je die een druk op je uitoefenen. 500 hPa is de hoogte waarop de druk gehalveerd is (van ongeveer 1000 hPa aan de grond). Op onderstaande kaart is de hoogte van het 500 hPa niveau weergegeven in tientallen meters (decameter). 520 decameter = 5200 meter.
Koudere bovenlucht brengen buien
De Noordzee ligt momenteel tussen de 4 en 8°C. De lucht op 5,2 km hoogte is -37°C. Dat is een temperatuursverschil van circa 43°C, dit is de drijvende kracht achter de polaire buien die we morgen gaan krijgen.
Het noorden heeft vooral te maken met een groter neerslaggebied dat hoort bij het lagedrukgebied (dat in enkele runs uitdiepte tot stormlaag). Het rest van de Benelux heeft te maken met buien, richting de middag kan er met name in het zuidwesten wat vaker de zon voor korte tijd bij komen.
Neerslagsoort
Het overgrote deel van de neerslag zal vallen in de vorm van regen, maar lokaal is er korrelhagel of een natte flats mogelijk. De kans op substantiële natte sneeuw is klein, maar lokaal kan dit wel voorkomen. In de Ardennen en het Sauerland kunnen er (natte) sneeuwbuien vallen, dus ook voor deze regio's iets wat op winter lijkt.
Een momentopname van de buien. Oranje gearceerde gebieden staan voor korrelhagel en natte sneeuw. Naar mijn mening is meteociel iets te enthousiast met het arceren van deze gebieden, maar gedurende actieve buien is winterse neerslag mogelijk, zeker wanneer meerdere buien achter elkaar overtrekken.
Windstoten
De wind trekt vannacht aan tot 7-8 bft aan de kust. Morgen zijn er ook krachtige windstoten mogelijk. Met name wanneer een bui overtrekt kan de wind uithalen tot 60-70 km/u op grote schaal. Bij zware buien, en dan met name in het noorden, kan de wind uithalen tot maximaal 95 km/u.
De maximale windsnelheden bereikt op dinsdag.
KNMI guidance:
Bij de eerste golftop enige verschillen in positie, maar wel overeenstemming tussen de modellen dat kortdurend 7 Bft kan worden gehaald langs de kust. Dinsdag is 8 Bft vrijwel zeker. Windstoten orde 60-70 km/uur boven land (al is zeer kortstondig en lokaal >75 km/uur niet helemaal uitgesloten, 75-90 km/uur langs de kust. In convectie boven de noordkust is lokaal een keer > 90 km/uur mogelijk.
Regen
Eerst lokaal een bui of wat regen. Bij de eerste barokliene zone perioden met regen, boven zee wellicht ook een ingebedde bui. Hirlam neigt overigens naar licht onstabiele temps bij passage van de eerste barokliene zone, maar actueel zien we geen tekenen van onweer op het systeem boven Frankrijk. Bij en vooral na de tweede barokliene zone enkele buien, mogelijk met korrelhagel en onweer. Ook windstoten (zie wind) zijn mogelijk. MuCape is in de orde 500 J/Kg boven zee en 100+ J/Kg boven land (KEPS ziet er realistischer uit dan Hirlam). Schering uiteenlopend van 25 kn in de kustgebieden (daar staat onderin al meer wind) en 30-35 kn in het oosten. Een enkele goed georganiseerde multicel met risico op zware windstoten is mogelijk. Overigens is een vlok natte sneeuw niet helemaal uitgesloten, zie progtemps en NESO (die van Hirlam is niet realistisch).
De lange termijn
Op de lange termijn ziet het er ondertussen minder zacht uit op de lange termijn. Gedurende sommige runs wordt er gehint op een rug op de oceaan waardoor de wind hier tijdelijk noordelijk kan worden. We hebben deze winter nog amper winterse stromingen op de weerkaarten gezien, dus dit is al heel wat (ook al staat het nog op de lange termijn). De wind blijft, zoals de huidige weerkaarten zijn, vanaf zee waaien. Dit heeft als gevolg dat de temperatuur overdag ruim boven nul zou blijven, en de focus meer gaat naar meer winterse buien.
Tot het zover is, zitten wij nog in spanning of de modellen voet bij stuk houden...
Zo, ik was met mijn gedachten al zo'n beetje bij het voorjaar, staat er toch iets MOGELIJK interessants qua winter op de kaarten.....
Interessant stukje is het zeker. Wie weet......
https://www.severe-weather.eu/mcd/arctic-outbreak-possible-early-february-mk/
Weather casten.....en wie weet.....winter casten....
Maar als ik dan weer de kaarten van vandaag bekijk, zakt het euforisme toch weer behoorlijk (zie afbeelding hieronder).
De verwachte rug van Hogedruk zie je omcirkelt in het wit, de Benelux is het zwarte cirkeltje. Alles hangt af van de positie van zo'n Hogedrukgebied.
Zoals het er nu voor staat, zitten we slechts 2 daagjes in de koudere sector. Het Hogedrukgebied "trekt" te ver door naar het Zuidoosten, waardoor we weer vlot in de warmere sector belanden (rode en blauwe pijltes).
Maar goed, in ieder geval is de ontwikkeling zeker interessant om te gaan volgen. Niets is zo veranderlijk als het weer zeggen ze wel eens, maar als een weerpatroon er eenmaal goed in zit (zoals nu die westcirculatie) zie je vaak dat het lastig is om dit te doorbreken. Ben benieuwd waar de rug zich uiteindelijk zal gaan nestelen....