Gaat Sahara stof mogelijke hitte records frustreren?!
Het moge inmiddels een ieder welk duidelijk zijn dat we te maken gaan krijgen met een eerste hittegolf. Zullen er hitte records gaan sneuvelen en hoe zit het ook alweer met de hitte en warmte stress!? Dit en meer vanmorgen in het uitgebreide Alpenweer praatje.Afdruipend (hoogte)laagje
Gisteren hadden we in de Alpen nog te maken met de aanvoer van warme en vochtige luchtmassa’s en onder invloed van lagedruk (hoogtelaagje) en weinig drukgradiënt viel er opnieuw weer neerslag of buien. Tijdens de zwaarste buien plensde het af en toe behoorlijk door en ook werd er lokaal weer hagel gemeld.
Met de wat koelere lucht op 500 hPa lag de vorstgrens gisteren rond de 3200 meter. Voor de gletsjergebieden in bijvoorbeeld het Oberwallis (Saas-Fee, Mittelallalin 3500 meter) was dat voldoende voor een laag verse sneeuw bij een temperatuur van -1 graad. Het zal voorlopig echter de laatste sneeuw zijn en voor de gletsjers breken weer barre tijden aan!
In de loop van de middag en avond werd het in de westelijke Zwitserse en Franse Alpen uiteindelijk droog en begon het zwerk open te trekken. De weersverbetering hebben we te danken aan het wegtrekken van de lagedruk naar de Balkan en de toenemende invloed van hoog – Ulla – vandaag met kern boven de Noordzee.
Van west naar oost meer zon en oplopende temperaturen
De westelijke Alpen en de westelijke delen van de oostelijke Alpen krijgen vandaag al te maken met drogere en stabieler luchtmassa’s. In de ochtend hebben ze hier lokaal nog te maken met wat “rest vocht”, de lagere wolken zullen echter vrij snel het veld moeten ruimen voor de zon en enkele onschuldige stapelwolkjes en het belooft een mooie zomerse ZONdag te gaan worden.
De middagtemperaturen komen in alle hoogtes een graad of 5 hoger uit dan gisteren. Op 1500 meter wordt het een graad of 18 en het nulgradenniveau stijgt naar circa 3900 meter in de middag en tot 4300 a 4500 meter in de avond.
Meer naar het oosten toe, pak bevindt zich nog vochtigere en onstabiele lucht met lokaal nogmaals een regen of onweersbui, dit geldt met name voor de oostelijke Oostenrijkse deelstaten. de temperaturen veranderen hier nog niet veel en het kwik komt hier algemeen een graad of 5 lager te liggen dan in het al opwarmende westen.
UV-Index
Mocht je de bergen ingaan en met name het hooggebergte houdt dan rekening met een zeer hoge stralingsbelasting (UV index westelijke Alpen vandaag 9 tot 11 / 1000 – 3000 meter). Meer over de UV index en de invloed op de mens zie – HIER –
Hittegolf
Met de start van de nieuwe week gaat de zuid Europese / noord Afrikaanse hitte pomp op volle toeren draaien en krijgen we te maken met een onvervalste hittegolf die de gehele week zal aanhouden. De aanvoer van de zeer warme, of zeg maar gerust hete luchtmassa’s, wordt dan goed in gang gezet tussen enerzijds een depressie op de Atlantische Oceaan luisterend naar de naam – Nasir — en anderzijds hoog – Ulla – met zwaartepunt boven het zuidoosten van Scandinavië en de Oostzee
Aanvankelijk is de hoogtestroming nog zuidoostelijk, draait echter in de loop van de week naar het zuidelijke richtingen. Daarmee kan dan de zeer warme (hete) tropische lucht vanuit noordwest Afrika met als brongebied de Sahara / Marokko / Algerije naar het noorden toe terrein gaan winnen.
De meest warme luchtmassa’s zullen vooral via Frankrijk tot over de Benelux en Duitsland als ook over de westelijke Alpen gaan uitstromen. Iets minder warm (minder heet) wordt het in de oostelijke delen van de Alpen.
Vervolgen we gemakshalve even de temperaturen op het 850 hPa vlak (1500 meter) dan zien we maandag temperaturen die tot 23 graden oplopen, dinsdag en woensdag gaat het dan richting de 25 graden. In de oostelijke Alpen zoals gezegd algemeen wat minder warm en hier oplopend tot 20 a 21 graden in de oostelijke regionen. Hieronder een animatie van de temperaturen op 850 hPa voor de komende 3 dagen.
In het Alpenlaagland en de Alpendalen kan het kwik in de westelijke Alpen tot 35 a 38 graden gaan oplopen, in de oostelijke Alpen van west naar oost naar tot 36 a 30 graden. Ook in de bergen gaat het kwik in de lift. Op 2000 meter stijgt het kwik naar 20 tot 23 graden en de vorstgrens trekt zich terug naar circa 4800 meter.
Sahara zand
De vraag is dan natuurlijk of er warmterecords gebroken zullen gaan worden. Mocht dit het geval zijn dan moeten wel alle puzzel stukjes goed moeten vallen! Daarbij is het ook nog even afwachten in hoeverre Sahara stof / zand wat met de zuidelijke hoogtestroming in de hogere atmosfeer wordt meegevoerd de thermische hoogstandjes respectievelijk hitte records zal gaan frustreren.
Dauwpunten / Luchtvochtigheid
Hoe dan ook staan we aan de vooravond van een eerste onvervalste hittegolf met vanaf maandag dagelijks tropische temperaturen. Gelukkig is deze hete warme lucht ook droog en met name in de bergen hebben we te maken met relatief lage(re) dauwpunten en dus een lage(re) luchtvochtigheid. Immers, Het dauwpunt wordt gedefinieerd als de temperatuur waarbij de werkelijke waterdamp in de lucht maximaal is (100% relatieve vochtigheid). Bij een relatieve luchtvochtigheid van 100% is het dauwpunt dan ook gelijk aan de luchttemperatuur.
Gevoelstemperatuur
Dauwpunten tot 12 graden worden door ons mensen levend in de gematigde klimaat zones probleemloos geaccepteerd en je zult niemand horen klagen. Vanaf 12 tot 15 graden gaan diegenen die altijd zweten beginnen met zweten, tussen de 16 en 18 graden zweten we allemaal en vanaf 18 a 19 graden is het voor de meesten van ons niet meer te harden en wordt de warmte als (zeer) onaangenaam ervaren en begin het grootschalige gejammer. Vanaf 20 graden hebben wij west Europeanen te maken met omstandigheden zoals je die in het tropische regenwoud aantreft en wordt ook de geringste inspanning een kwelling!
Het is dus juist de droge(re) lucht (lage luchtvochtigheid) die ervoor zorgt dat de hitte vooral wat hogerop in de bergen niet als onaangenaam (benauwd, broeierig) wordt ervaren. Mocht het met de hitte dan toch allemaal wat teveel van het goede worden, en dat geldt speciaal voor de dalen waar de warme lucht met weinig stroming wordt opgesloten, kunnen we het altijd nog verder hogerop zoeken! Vuistregel; met elke 100 hoogtemeter koelt het circa 0,6 graden af, oftewel met iedere 1000 hoogte meter wordt het zo’n 6 graden kouder. (onder normale atmosferische omstandigheden in de onderste atmosfeer)
Hitte index /warmtestress
Een andere manier om te bepalen hoe stress gevoelig we voor de warmte zijn kunnen we bepalen aan de hand van de zogenaamde “hitte-index” opgesteld volgens de formule van de Amerikaan Robert Steadman. Hierbij wordt de warmteoverdracht tussen lichaam en omgeving beschreven. Anders gezegd, hoe makkelijk kunnen we zweten en dus afkoelen.
Deze hitte-index, die geldt voor zonnig weer, wordt bepaald uit een combinatie van temperatuur en relatieve luchtvochtigheid. Er zijn daarbij vier waarschuwingsniveaus te onderscheiden, gekoppeld aan de mogelijke gevolgen voor de gezondheid bij grote lichamelijke inspanning. (tabel hieronder)
De hitte-index geeft dus informatie over de warmtestress op een bepaald moment. De gevolgen van warmtestress zijn echter ook gekoppeld aan de duur van de warmte episode. Bij meerdaagse aanhoudende hitte speelt vooral ook de nachtelijke afkoeling een belangrijke rol. Indien het tijdens de nachten, tussen de warme dagen onvoldoende afkoelt, zal de warmtestress in belangrijke mate toenemen. Met name dit laatste zal de komende week een thema gaan worden wanneer we te maken gaan krijgen met tropennachten ( Tmin > 20 graden)
Enige afkoeling tegen einde van de maand
Tegen het einde van de maand gaat een Engelse depressie het thermische geweld wat onderdrukken en kunnen we weer fris(ser) doorademen en slapen. De temperaturen gaan dan weer wat omlaag en ook de kans op een verfrissende regen of onweersbui neemt dan weer toe.
Vakantieweer
Niet alle de Alpen gaan de komende dagen gebukt onder de extreme warmte, eigenlijk geldt dit voor geheel Europa. De hoogste temperaturen zullen in de binnenlanden van Spanje worden gehaald alweer het kwik tot boven de 40 graden gaat uitkomen.
Een andere hotspot met wellicht net zo hoge temperaturen vormt het zuiden van Frankrijk. Mede door ondersteunende werking van de föhn (Pyreneeën) kan ook hier het kwik tot 41 en misschien wel 42 graden gaan oplopen!
Minder heet (warm) is het tijdelijk in het noordwesten van Portugal, de Britse Eilanden en Scandinavie en langs de kusten (zeewind).
Later in de week gaat het ook afkoelen in Polen en de Baltische Staten wanneer aan de achterzijde van een depressie boven de Baltische Staten en west Rusland koudere lucht vanuit het noorden naar het zuidoosten gaat uitstromen! Hier gaat dan ook neerslag vallen.
Ook de Benelux gaan vanaf het einde van de maand weer (tijdelijk) afkoelen, de temperaturen komen dan 12 tot 15 graden lager uit. Tmax dan “nog maar” 20 tot 25 graden. Neerslag van betekenis gaat de afkoeling waarschijnlijk niet opleveren.
Verder wordt er de komende dagen nergens neerslag van betekenis verwacht, de kans op een lokaal warmte onweder met voorkeur voor de berggebieden is echter aanwezig, dat geldt met namen voor de Balkan landen en west Griekenland alwaar de drukverdeling een stuk vlakker zal zijn.
Kijken we nog even naar de zeewater temperaturen; Middellandse Zee van west naar oost 20 tot 26 graden, Atlantische kust 19 tot 16 graden, Azoren 19 tot 20 graden, Noordzee 11 tot 19 graden, Oostzee 18 tot 19 graden.
Tot zover dit extra uitgebreide weerbericht vanuit een inmiddels weer onbewolkt Termen in Oberwallis. Een ieder waard dan ook een heel fijne zondag gewenst en graag weer tot een volgende keer. Ciao
Meer weer en foto’s vind je op Facebook Instagram en/of Twitter. Ook zijn we natuurlijk blij met steun in de vorm van LIKES en FOLLOWS. Foto’s zien we graag tegemoet op foto@alpenweerman.nl.
Alpenweerman Team zoekt versterking
Meer info in verband met “vertrek” Rico en Lars zie HIER