Rook uit Portugal boven België

Sinds 17 augustus 2016 heeft het LIDAR-ceilometernetwerk van het KMI de aanwezigheid van een rooklaag, die vanaf de grond niet zichtbaar is voor het blote oog, boven België opgemerkt. Deze laag situeert zich op een hoogte van ongeveer 1,5 à 2 km. Op dit ogenblik bevindt ze zich boven het westen en centrum van het land. In de hoogste laag gaat de rook hier en daar ook gepaard met wolken.

Deze rookwolk heeft geen invloed op onze gezondheid. Ze bevindt zich op grote hoogte en heeft helemaal geen interactie met de atmosferische laag nabij de grond. Een typisch kenmerk van deze niet-interactie is de beperkte aanwezigheid van partikeltjes (blauw op de beelden) tussen de rooklaag en de luchtlaag boven het aardoppervlak.


Beelden afkomstig van de LIDAR-ceilometers te Zeebrugge, Ukkel, Diepenbeek en Humain van 18 augustus 2016 om 13.30 u. locale tijd (11:30 UTC). De zwarte punten geven de aanwezigheid van een wolkenbasis aan. De kleurencodes op deze beelden geven de intensiteit van het door de LIDAR-ceilometer gemeten signaal aan, wat overeen komt met de dichtheid van de partikeltjes of de waterdruppeltjes in de atmosfeer. De stoflaag op de beelden is in het geel omcirkeld.

De rookpluim is afkomstig van het zuiden van Europa, meer bepaald van Portugal waar er rond 10 augustus 2016 hevige bosbranden woedden. Deze brandhaarden waren duidelijk zichtbaar op satellietbeelden (zie de foto's van de NASA hieronder). Ook de rookwolk die deze branden met zich meebrachten, kon je langzaamaan zien opklimmen over Frankrijk vooraleer ze op 17 augustus 2016 België bereikte.



In de loop van de voorbije jaren zijn waarnemingen van rookwolken, afkomstig van bosbranden, niet zo zeldzaam in België. In juni 2013 en in juli 2014 werden er een aantal rookwolken afkomstig van grote bosbranden in Noord-Amerika boven België waargenomen.

Het feit dat ons LIDAR-ceilometernetwerk in staat is om deze rooklaag, die niet zichtbaar is voor het blote oog, waar te nemen, bevestigt alweer de capaciteit van ons LIDAR-ceilometernetwerk om een stofdeeltjeslaag in real time boven België te volgen. Het vermogen om dit te monitoren is belangrijk voor de veiligheid van de luchtvaart in Europa met name bij het opsporen van asdeeltjes van vulkanische oorsprong. In dit specifieke geval zijn de deeltjes waaruit de rooklaag bestaat niet gevaarlijk voor de veiligheid van de luchtvaart.

Momenteel bestaan er twee Europese onderzoeksprojecten (E-profiel en TOPROF) waar wetenschappers werken aan de coördinatie, de uitwisseling en het in real-time centraliseren van de metingen uitgevoerd door de verschillende - bestaande en toekomstige - LIDAR-ceilometernetwerken binnen Europa. Het KMI werkt actief mee aan beide projecten.

Bron: KMI