T.b.v. : Extra procedurevergadering vaste commissie Economische Zaken d.d. 12
februari 2013 en evt. Verlengd Algemeen Overleg
Van : Bestuurders uit de provincie Groningen
Datum : 12 februari 2013
Betreft : Gaswinning Groningen-veld – Aardbevingen
Op 5 februari jl. hebben wij, bestuurders van de provincie Groningen, per brief gepleit voor een
vertrouwenwekkend en proportioneel pakket aan maatregelen in verband met het toegenomen
risicoprofiel door zwaardere aardbevingen in het noorden van Nederland.
Wij hebben kennis genomen van het debat in de vaste kamer commissie Economische Zaken op 7
februari jl. Wij stellen vast op basis van de beantwoording van de minister dat hij voornemens is pas
na 1 december 2013 handelend op te treden. Hij heeft diverse onderzoeken aangekondigd, maar
geen maatregelen om de aardgaswinning aan te passen. Ook niet als, uit onderzoek (eerder dan 1
december), blijkt dat de winning op een andere manier tot minder schade en aardbevingen kan
leiden.
Een veelgehoord argument is dat er al langer aardbevingen voorkomen in het gebied en dat wanneer
men nu maatregelen neemt, dit toch niet direct effect heeft in verband met een naijl-effect. Vanwege
dit effect kunnen we de aardbeving van morgen niet meer voorkomen. De aardbeving van volgend
jaar echter wel. In verband daarmee stellen wij ook vast dat er binnen een periode van vijf dagen
inmiddels 8 aardbevingen in het gebied zijn opgetreden. Zelfs de seismologen van het KNMI zijn
verrast door de grote onrust in de Groningse bodem.
Zoals een aantal van u op basis van eigen ervaringen vast heeft kunnen stellen, vertaalt deze onrust
in de bodem zich in een toenemende onrust bij onze inwoners. De gevoelens van onveiligheid in het
gebied zijn substantieel en groeiende.
Schades stapelen zich op schades. De NAM maakt inmiddels geen onderscheid meer naar bevingen
bij het tellen van de schademeldingen. Het mag duidelijk zijn dat wij ons, samen met onze inwoners,
grote zorgen maken over de veiligheid.
Wij willen u nogmaals onder de aandacht brengen dat het afwijken van de gedragslijn om het
voorzorgprincipe niet strikt toe te passen een extra verantwoordelijkheid met zich meebrengt in relatie
tot de veiligheid van burgers en ondernemingen in het gebied. Voor de minister, maar ook voor de
leden van de Tweede Kamer.
Daarbij constateren wij dat de toezeggingen die de minister op 28 januari jl. in Loppersum heeft
gedaan nog niet in gang gezet zijn. Wij stellen ons de vraag of de minister voldoende doordrongen is
van de verantwoordelijkheid die hij heeft als hij het voorzorgprincipe niet strikt toepast. Daarom
dringen wij nogmaals aan op snelheid in het proces, desnoods afgedwongen door een motie van uw
kant. Zowel wij als onze inwoners zitten met veel vragen waar op korte termijn een antwoord op moet
komen.
Wij vinden dat het rijk:
a. zo snel mogelijk helderheid moet geven over aanpassingen in de aardgaswinning die de
kans op zwaardere aardbevingen reduceren. Dus niet wachten tot 1 december. Mogelijke
maatregelen naar voren halen, zodra deze uit de quick scan of onderzoek blijken!
b. zo snel mogelijk duidelijk moet maken welke preventieve maatregelen getroffen moeten
worden om schade te voorkomen dan wel te beperken en hoe dat in zijn werk gaat. Hiervoor
dient door het ministerie van EZ snel, in 1ste kwartaal van 2013, de quick scan georganiseerd
te worden, zodat het onderzoek in het 2de kwartaal tot uitvoering wordt gebracht.
2
c. moet toezien op een goede en snelle schadeafhandeling van huizen, bedrijven en
watersystemen. We maken ons zorgen over de afhandelingscapaciteit.
d. moet bezien hoe er gedurende de gaswinning langjarig vormgegeven kan worden aan een
positieve voorziening/gebaar als ‘versterking van het gebied’, bijv. door voorop te lopen als
duurzaam energiegebied. Wij pleiten voor een commissie van wijzen (zoals de cie Meijer voor
het Waddenfonds) die hier naar kijkt en met ideeën komt.
Onze inzet met de maatregelen a t/m c is om de negatieve effecten zo veel mogelijk tegen te gaan
maar dat lukt nooit 100%. Het element d is om de balans van de winning in het gebied weer positief te
krijgen.
Hoogachtend,
Dhr. Rodenboog (Burgemeester Loppersum)
Mevr. Van Beek (Burgemeester Eemsmond)
Dhr. Rehwinkel (voorzitter Veiligheidsregio en Burgemeester Groningen)
Dhr. Van de Nadort (Burgemeester Ten Boer)
Dhr. Ten Brink (Burgemeester Slochteren)
Dhr. Groot (Burgemeester Delfzijl)
Mevr. Pot (Burgemeester Appingedam)
Dhr. Michels (Burgemeester Winsum)
Dhr. Bakker (Burgemeester Bedum)
Dhr. Middel (Dijkgraaf Waterschap Noorderzijlvest)
Dhr. De Vey Mestdagh (gedeputeerde provincie Groningen)
http://www.slochteren.nl/slochteren/incontact/productie/basis/ic_website_webgen.nsf/pages/_CE2B78C8B70278DBC1257B02004F9DFE/$file/Reactie+Bestuurders+Groningen+12februari2013.pdf
Edit Bronk: Zou je de bron willen vermelden | Gewijzigd: 19 februari 2013, 22:49 uur, door Turfsteker
het gerommel beneden onze voetjes,begint nu meer en meer naar ons eigen te komen
doen zij er niets aan .????
wil niet de ............... maar de geruchten gaan al ter ronde, ,wie niet horen wil ,zal het merken .
oef en als de boertjes boos gaan worden .kunnen ze in den haag ,kolen gaan halen
binnenkort verkrijgbaar in de eemshaven .
hoe kan hij in 2 week al weten dat de bevingen van zijn pietpraat ietsjes mindert .
snelle onderzoek ?? dus kan wel in 2 week
| Gewijzigd: 14 februari 2013, 23:06 uur, door jurrie
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat over een aantal weken een nieuw klein gasveld bij Veendam aanboren.
Dat zei een woordvoerder van de NAM vrijdag voor de NOS-microfoon. Bewoners zijn nog niet op de hoogte van de boringen. De NAM gaat een inloopavond organiseren om ze te informeren.
In het veld bij Veendam zit 1 miljard kubieke meter aardgas. In het Groningenveld in Noord-Groningen zit ongeveer 2800 miljard kuub aardgas. In dat gebied zijn regelmatig kleine en grote aardschokken.
Onrust vanwege aardbevingen
In Groningen is veel onrust over een rapport van minister Henk Kamp (Economische Zaken). Daarin staat dat aardbevingen als gevolg van aardgaswinning zwaarder kunnen worden dan eerder werd aangenomen.
De gemeente Veendam wilde vrijdag niet reageren. De boringen door de NAM komen bovenop die van Nedmag, die bij Veendam op een diepte van 1500 meter zout uit de grond wint.
Inwoners van het zoutwinningsgebied klagen al jaren over schade aan hun woningen die volgens hen wordt veroorzaakt door zoutwinning. Uit onderzoek bleek vorig jaar dat er geen verband is tussen de winning van zout en de scheuren in huizen en gebouwen in het gebied.
Bron: RTLNieuws
Onweersdagen: 0
Opnieuw een lichte aardbeving (kracht 2,0) in de provincie Groningen, vrijdagmiddag. Het epicentrum lag bij het dorp Wirdum in de gemeente Loppersum. In dat gebied wordt veel gas gewonnen. Mensen kunnen zulke schokken net voelen. Dat meldde het KNMI.
In Groningen zijn deze maand al 17 aardbevingen en trillingen geweest. Vier daarvan waren sterker dan die van vrijdagmiddag. De zwaarste beving van deze maand, op 7 februari, had een kracht van 3,2. Veel Groningers meldden daarna dat er scheuren in hun muren waren ontstaan. Sommige aardbevingen zijn daarentegen zo licht dat ze niet worden gevoeld. Ze richten ook geen schade aan.
Bron: nu.nl
Het ledenaantal van de Groninger Bodem Beweging (GBB) is de afgelopen weken verdubbeld. In totaal heeft de belangenvereniging nu 670 leden die zich zorgen maken over toenemende risico's van aardgaswinning in Noord-Groningen. Dat maakte de GBB maandag bekend.
Het ledenaantal groeide snel na het uitkomen van een rapport van minister Kamp van Economische Zaken waarin staat dat aardbevingen als gevolg van gaswinning heviger kunnen worden. Het rapport en recente aardbevingen zorgen volgens de GBB voor 'veel onrust' onder bewoners.
Bron: AD
Weer aardbeving in regio Groningen
Loppersum - Opnieuw heeft zich in de provincie een kleine aardbeving voorgedaan. De 18e al weer.
Omstreeks 01.06 uur van zondag op maandag was er een beving met een kracht van 1.9 op de Schaal van Richter. Het epicentrum lag bij de plaats Nieuwolda.
Het ontstaat door de gaswinning. Het valt op dat er nog nooit zoveel bevingen geweest zijn in zo`n korte tijd.
(bron: www.112groningen.nl)
De toename van het aantal aardschokken in Noord-Groningen in korte tijd zegt nog niets over het verdere verloop van bevingen in het gebied. In totaal registreerde het KNMI in 2013 al 28 bevingen en dat is meer dan anders. Maar volgens hoofd seismologie Bernard Dost gebeurt het vaker dat er in sommige periodes meer bevingen zijn. Dat kan de komende tijd ook weer minder worden, zo meldde het meteorologisch instituut maandag.
Nieuwolda
Maandag even na middernacht werd Nieuwolda, op ongeveer 10 kilometer van Delfzijl, nog getroffen door een beving met een kracht van 1,9 op de schaal van Richter. Daarmee kwam de teller voor februari alweer op 16 aardschokken te staan.
In januari trilde de grond ook al 12 keer. In de laatste 2 maanden van 2012 trilde de grond boven het gasveld 13 keer. Als de huidige trend zich doorzet, dan komt het aantal bevingen hoger uit dan het gemiddelde van 100 kleine en grote schokken per jaar.
Spreiding
Het KNMI erkent dat er in korte tijd veel bevingen zijn geweest. Volgens seismoloog Dost is er een grote spreiding van de verschillende schokken over het gasveld. ''Omdat er niet één plek is, waar ineens veel bevingen zijn, verwachten we niet dat er iets vreemds aan de hand is”, zegt hij.
Onlangs legde het Staatstoezicht op de Mijnen voor het eerst een relatie tussen gaswinning en het aantal aardbevingen. De dienst stelt dat het aantal bevingen toeneemt als er meer gas wordt gewonnen. Daarbij treedt volgens Dost wel een vertraging op van 6 tot 12 maanden. ''We moeten dit verband nog verder onderzoeken”, aldus de seismoloog. Volgens het KNMI speelt het weer geen rol en kan het aantal bevingen per maand verschillen.
Zwaarste beving
De zwaarste beving van dit jaar was op 7 februari toen Zandeweer werd getroffen door een beving met een kracht van 3,2. Nog geen uur daarvoor was op dezelfde plaats ook al een beving met een kracht van 2,7. Ook ’t Zandt (2,7), Overschild (2,3), Garrelsweer (2,0) en Wirdum (2,0) kregen te maken met goed voelbare aardschokken. Veertien aardschokken hadden een kracht die lag tussen de 1,0 en 2,0 op de schaal van Richter. Acht kleine schokken met krachten tussen 0,6 en 0,9 zijn niet gevoeld.
Bron: Nu.nl
Het risico op aardbevingen als gevolg van gaswinning in kleine velden wordt onderschat. Dat zegt oud-NAM ingenieur Adriaan Houtenbos.
Volgens de ingenieur, die tegenwoordig werkt als onafhankelijk adviseur, ligt het aantal bevingen in kleine velden niet per definitie lager dan in grote velden en dus is voorzichtigheid geboden. Ook vindt de oud-NAM ingenieur dat lokale bestuurders zich feller moeten verzetten tegen gaswinning in kleine velden. Volgens Houtenbos hebben veel bestuurders het gevoel dat er niets tegen te doen valt, maar volgens hem is bij kleine velden juist goed aan te tonen dat het grotere belang van gaswinning niet altijd opweegt tegen de nadelen voor bewoners.
NAM-voorlichter Chiel Seinen laat in een reactie weten dat de risico's op bevingen van veld tot veld verschillen. Bovendien worden deze risico's voor iedere nieuwe locatie afzonderlijk onderzocht.
http://www.rtvnoord.nl/artikel/artikel.asp?p=118222
Oudewater maakt zich zorgen over plannen om in het nabijgelegen Haastrecht naar gas te boren. Dat meldt de zender RTV Utrecht. Onlangs gaf de gemeente Vlist, waaronder Haastrecht valt, een vergunning af aan Northern Petroleum Nederland (NPN) voor een proefboring.
Bij een positief resultaat heeft NPN plannen om daar permanent gas te winnen. Oudewater wil betrokken worden bij de ontwikkeling van alle plannen. De gemeente is benieuwd naar de gevolgen van de boringen voor de bodem, het wegennet en de kwaliteit van het grondwater.
Bron: AD
Onweersdagen: 0
http://nos.nl/audio/478153-nam-in-veendam-komt-geen-aardbeving.html
Ik zie liever een rapport van een onafhankelijke en onafhankelijk betaalde wetenschapelijke firma met een goede reputatie op dat gebied...
Het chemiepark in Farmsum (Delfzijl) is mogelijk niet bestand tegen eventuele aardschokken die voortkomen uit de winning van aardgas. Dit zou volgens de NOS blijken uit een inventarisatie die gedaan is door de bedrijven die gevestigd zijn in het Chemiepark. Eind vorige maand werd er een onderzoek ingesteld en bleek bij er bij het ontwerp en de bouw van de bedrijven geen rekening gehouden te zijn met aardschokken. De publicatie over de gaswinning en de mogelijke zwaardere aardschokken is aanleiding geweest voor het onderzoek. Eerder meldde de Veiligheidsregio Groningen al dat er bij de bouw van fabrieken in de provincie Groningen geen eisen zijn gesteld aan de bestendigheid tegen aardschokken.
Bron: BoN | Gewijzigd: 31 januari 2017, 10:46 uur, door Joyce.s
Het is onwaarschijnlijk dat gaswinning in Bedum leidt tot een aardbeving die sterker is dan 3,9 op de schaal van Richter. Dat blijkt uit een analyse van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) op verzoek van de gemeente Bedum.
De NAM boort sinds begin februari bij Bedum naar gas. Het gaat om een kleiner gasveld, dat niet in verbinding staat met het Groningenveld. Uit onderzoek van SodM en de NAM blijkt onder andere dat de breuken onder Bedum te klein zijn om zware aardschokken te veroorzaken.
Een maximale kracht van 3,9 is voor SodM aanvaardbaar. In januari van dit jaar werd duidelijk dat gaswinning in het grote Groningenveld kan leiden tot een beving met een kracht van 4 tot 5 op de schaal van Richter. Eerder werd die maximale kracht nog geschat op 3,9. SodM adviseerde vervolgens de gaswinning in het veld te beperken.
Bron: RTL
De Nederlandse Aardoliemaatschappij gaat inventariseren welke risico's oude kerken in Noord-Groningen lopen bij aardbevingen. Dat bevestigt de NAM naar aanleiding van berichten van RTV Noord.
Een specialist van de NAM bekijkt samen met de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK) of en welke maatregelen genomen moeten worden om de kerken in de toekomst te beschermen. De SOGK beheert 65 monumentale kerken in Groningen. Dertien daarvan raakten bij recente aardbevingen beschadigd. Volgens een woordvoerder van de stichting ging het daarbij vooral om flinke scheuren. De kerken worden binnenkort hersteld.
De inventarisatie is onderdeel van het plan om gebouwen die grotere kans op schade hebben, preventief te beschermen.
Door de aardagaswinning in Groningen zijn er in de provincie geregeld lichte aardschokjes. In februari werd de regio getroffen door een aantal zwaardere bevingen, waarbij schade is ontstaan.
Bron: RTL
De Nederlandse Aardolie Maatschappij mag van minister Kamp (Economische Zaken, VVD) meer gas gaan winnen onder en rond de Waddenzee. Dat blijkt uit drie besluiten, vrijdag gepubliceerd in de Staatscourant over gaswinning bij Lauwersoog, Vierhuizen, Moddergat, Anjum en Ameland.
Het gaat om 15 miljard kubieke meter gas extra de komende twintig jaar. Dat betekent voor sommige kleine gasvelden onder het Wad, zoals het ‘Nesveld’, dat de productie verdrievoudigd wordt. Een woordvoerder van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) laat weten dat “de productie inmiddels is verhoogd”. Onder de Waddenzee is sinds 2007 tien miljard kubieke meter gas gewonnen, bij Ameland was dat vanaf 1986 veertig miljard kubieke meter.
Juist deze week begon de NAM een charmeoffensief in Groningen om verontruste bewoners gerust te stellen. De directeur van de NAM gaat binnenkort op de koffie bij Groningers die schade claimen als gevolg van aardbevingen die door gaswinning zijn veroorzaakt. Veel van hen zijn bezorgd over hun veiligheid, sinds begin dit jaar bleek dat de winning kan leiden tot meer en zwaardere aardbevingen, met een kracht van 4 of meer op de schaal van Richter.
Gaswinning gestopt bij te snelle bodemdaling
De bodemdaling die met de nieuwe gaswinning onder de Waddenzee gepaard gaat, blijft volgens berekeningen van de NAM binnen de afgesproken grens van zes millimeter per jaar. Elk jaar moet het bedrijf, een joint venture van Shell en ExxonMobil, daarover verantwoording afleggen aan een ‘auditcommissie’. Wordt de norm overschreden, dan gaat “de hand aan de kraan”, zegt een woordvoerster van minister Kamp. Dat wil zeggen: dan wordt de gaswinning teruggeschroefd of gestopt.
Anders dan bij het grote gasveld in Groningen leidt meer gaswinning in het Waddengebied niet tot meer en zwaardere aardbevingen, verwachten NAM en ministerie. De woordvoerster van Kamp: “Het gaat hier om allemaal kleine gasvelden. Uit de gegevens blijkt dat er maar één gasbeving voelbaar was, in 2005 op Ameland. Die had een kracht van 1,8 op de schaal van Richter.”
Waddenvereniging kritisch over gevolgen voor natuur
Directeur Arjan Berkhuysen van de Waddenvereniging is kritisch. Hij dringt aan op een onafhankelijk en gedegen onderzoek naar bodemdaling en zeespiegelstijging. “Dat moet niet gedaan worden door een belanghebbende partij zoals de NAM, die werkt met oude modellen.” Als uit dat onderzoek blijkt dat de bodem forser daalt dan toegestaan, moet op basis van die feiten “direct de hand aan de kraan”. Zowel de NAM als het ministerie van Economische Zaken laat weten dat de verhoogde gasproductie in het Waddengebied niet leidt tot minder gaswinning in Noord-Groningen.
Foto: ANP
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) neemt maatregelen om ook in de toekomst gas te kunnen winnen uit het Slochterenveld bij Groningen.
De NAM plaatst daartoe op een van de 20 winlocaties een compressor die ervoor moet zorgen dat het gas onder de juiste druk de leidingen ingaat, zo bevestigde een woordvoerder woensdag een bericht daarover op RTV Noord.
Omdat het gasveld steeds leger raakt, komt het gas onder minder hoge druk de grond uit. Bij wijze van proef wordt eerst bij een locatie, Schaapbulten bij Delfzijl, een compressor geplaatst. Na evaluatie wordt besloten of ook de andere locaties in aanmerking komen. In verband met de plaatsing van de compressor ligt de winlocatie enkele maanden stil.
Dichtdraaien
Vanwege de kans op zwaardere aardschokken neemt minister Henk Kamp (Economische Zaken) later dit jaar een besluit over het eventueel deels dichtdraaien van de gaskraan in Groningen.
De NAM wacht die beslissing niet af. ''Het besluit om een compressor te plaatsen is al jaren geleden genomen en noodzakelijk om Nederland ook in de toekomst van gas te kunnen voorzien."
Bron: NU.nl
Het is mogelijk dat Groningen een aardbeving krachtiger dan 5 op de schaal van Richter te verduren krijgt. Dat zegt directeur Bart van de Leemput van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) in dagblad Trouw.
Onlangs bleek uit onderzoek al dat Groningen rekening moet houden met mogelijke bevingen van kracht 4 of 5. Dat zorgde voor ophef omdat steeds was volgehouden dat het maximum op 3,9 zou liggen. Nader onderzoek volgde en Van de Leemput sluit nieuwe inzichten niet uit: 'We weten niet waar het maximum ligt'.
De directeur voelt niets voor een compensatiefonds van 1 miljard euro, waar onder meer de Groningse commissaris van de koningin Max van den Berg op aandringt. De NAM beschouwt bijdragen aan versterking van de regio als haar taak 'maar daarbij denk ik aan aanzienlijk lagere bedragen', aldus Van de Leemput.
Bron: AD
De olie-opslag van Vopak Terminal Eemshaven is onvoldoende aardbevingsbestendig. De tanks moeten daarom worden verstevigd. De kosten daarvan wil Vopak verhalen op de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Dat zei een woordvoerder van het bedrijf tegen Dagblad van het Noorden.
De energiecentrale in de Groningse Eemshaven. © anp.
NAM stelt eigenaren van woningen schadeloos als de woningen zijn beschadigd door aardbevingen. Volgens Vopak zou NAM daarom ook bedrijven schadeloos moeten stellen.
Vorig jaar opende Vopak de nieuwe terminal aan de Eemshaven. Er ligt 660.000 kubieke meter olie opgeslagen. Ook zijn er andere producten als kerosine, diesel en benzine opgeslagen.
Bron: AD
Een aantal woningbouwverenigingen in Groningen gaan honderden miljoenen euro's eisen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij. De NAM wordt aansprakelijk gesteld voor de financiële schade als gevolg van aardbevingen die zijn veroorzaakt door gasboringen.
Volgens het advocatenkantoor De Haan, dat de zaak behandelt, hebben deskundigen berekend dat zo'n 10.000 woningen van de verenigingen tussen de 20.000 en 50.000 euro in waarde zijn gedaald. Het kantoor treedt nu al op namens twee verenigingen, maar dat worden er zeker vier, en mogelijk zeven, zegt De Haan.
Bron: De Redactie