Chaseverslag 13 mei 2015: Chasen in Frankrijk, een ééndagsreis naar de VS

13 mei 2015, precies een week na de eerste stormchase van 5 mei 2015, was er weer de mogelijkheid om te gaan chasen. En we horen de oplettende lezer al denken: “Chasen in Frankrijk?!, Die lui zijn knettergek!”. Ons antwoord: “Ja dat klopt, maar de eerste paar regels in onderstaande alinea leggen kort uit waarom”…

De setting was werkelijk fenomenaal, veel CAPE, veel shear (zowel richtingsschering als snelheidsschering), leuke SREH en een aantal mogelijke triggers. In Nederland zijn dit de situaties die vaak fout gaan, dan gebeurt er namelijk he-le-maal niks. Echter was het niet voor Nederland, dus dat moest wel goed gaan… Het nadeel: als iemand iets van deze setting wilde meekrijgen was het rijden geblazen, namelijk naar zuidwest Duitsland en noordoost Frankrijk ter hoogte van de Zwitserse grens. Na lang wikken en wegen en het lief aankijken van de leidinggevenden op de werkvloer, werd uiteindelijk de knoop afgelopen dinsdagavond doorgehakt: WE GAAN!!!



Samen met Wouter Mol en Mikal de Langen zou deze chase worden gemaakt naar het vaak zonnige Frankrijk. Eén statistiek hadden we in elk geval al mee: Wanneer iets de eerste keer is voor Mikal, dan wordt het spectaculair (Flashback naar 2012: eerste chase van Mikal leverde hem meteen een high end EF-0 tornado op. Ditmaal was het de eerste keer Frankrijk ooit voor Mikal…)

Diezelfde avond nog kwam Mikal de Langen naar het pittoreske Homoet, en nee, niet voor het geweldige internet dat ze er aanbieden. ’s Avonds laat werden de laatste kaarten ‘snel’ bekeken: Ik zeg ‘snel’, want het laden van de kaarten duurde een eeuwigheid. Wel werd duidelijk dat het ergens in de regio rondom de Elzas moest gebeuren. Met die gedachte werd het wekkertje om 06:00 gezet en de nachtrust ingezet.



De volgende ochtend, helaas veel te vroeg voor een gemiddelde student, ging de wekker al. Een mooie voorjaarsochtend met wat mist tekende de skyline van Homoet (zie foto). Na een ontbijtje werd de auto geheel chase-klaar gemaakt in ingeladen met alle nodige spullen. Daarna werd koers gezet richting het centraal station van Nijmegen om Wouter op te halen, die net als ons veel te vroeg was opgestaan om te gaan chasen. In Nijmegen werd de auto nog verder ingeladen met de spullen van Wouter, en Wouter zelf natuurlijk, en er werd koers gezet naar het vaak zonnige zuiden.

Als eerste werd het zuidwest Duitse Freiburg ingevoerd als doelbestemming. Dit lag vrij centraal in ons doelgebied, en van hieruit kon de perfecte locatie worden gezocht. Na een rit van pakweg 4,5 uur kwamen we nabij Baden-Baden de eerste onstabiel ogende luchten tegen in de vorm van kanteelwolken. Dit gaf al aan dat de atmosfeer op middelbare hoogte toch degelijk aan het destabiliseren was. De foto rechts laat de kanteelwolken zien die nog een heel eind omhoog kwamen dankzij het zetje van de heuvels van het Schwarzwald.



Na ongeveer een uur rustig aan gereden te hebben over nota bene de Duitse snelweg (ja ook daar kun je lekker relaxt 110km/h rijden), kwamen we aan op onze eerste bestemming net ten noorden van het Zuidwest-Duitse Freiburg. Ook op deze plaats kwamen we net als in Baden-Baden kanteelwolken tegen die duiden op de toenemende onstabiliteit. Naast deze kanteelwolken kwamen we ook nog andere chasers tegen in de vorm van Marcel Bruggeman, de man die ons tijdens de autorit nog voorzag van een heuse “wettervorhersage”, en Anton Hilhorst (Weershots), de doorgewinterde chaser die meer heeft gezien dan menig chaser in ons land! Na een kort gesprekje over koetjes, kalfjes en supercellen gingen onze wegen weer uit elkaar: Marcel en Anton naar een goede spot in de buurt en wij richting het Franse Belfort.

Luister zijn wettervorhersage hier: https://soundcloud.com/mikal-de-langen/wettervorhersage

Eenmaal aangekomen in het Franse Belfort was de lucht ten westen van ons nog altijd even blauw, zoals men normaal van Frankrijk verwacht. Ten oosten van ons bleef het maar borrelen, met name boven de bergen die Zwitserland kenmerken. Maar op onze plek bleef het vooralsnog verdacht stil. Het geluid van de krekels typeerden de mate van actie in de atmosfeer op dat moment.



Om een goede plek te zoeken hebben we off-road wegen getrotseerd, vele pittoreske dorpjes doorkruist en een bezoek gebracht aan de plaatselijke Lidl om ons weer uit te rusten met de nodige calorieën. Uiteindelijk hadden we een mooie locatie gevonden, net ten noorden van het Franse Roppe. Na het nuttigen van stokbroden, ciabatta’s en enkele sixpacks met water, werd het uiteindelijk exact warm genoeg om in combinatie met de convergentielijn en de aanwezige landschapsrimpels wat luchtpakketten te liften, convectie noemt men dat ook wel.

Echter leek het voor de eerste pogingen nog net wat te droog. Verschillende cumuli ondernamen een dappere poging om een cumulonimbuswolk te worden, maar werden helaas door entrainment geveld: de lucht was nog nét te droog. Vanuit het zuidwesten werd gelukkig voor ons en minder gelukkig voor een aantal dorpen in deze omgeving wat vocht aangevoerd waardoor nieuwe pogingen wel slaagden: HET BEGON!



Vanaf deze plek waren we getuigen van de geboorte van een forse cell die later een uitgroeide tot een enorme supercell met alles erop en eraan (ze worden heel snel oud die kleine celletjes). Voor de beelden van deze supercell (letterlijk) verwijs ik u door naar beeldmateriaal van de eerder genoemde Marcel en Anton. Onze eerste interesse ging uit naar de meest zuidelijke cell van het complex, die net als andere cellen fraaie radarsignaturen had. Om perfecte foto’s te kunnen maken zijn we richting het Rijndal gereden, net ten oosten van de Vogezen, om de cell over de heuvels te kunnen zien denderen.

Als eerste stopten we nabij het dorpje Meyenheim waar we een mooi overzicht hadden op de nog kersverse buien. Deze buien waren inmiddels al uit de kluiten gewassen aambeelden die zich over een enorm oppervlak wisten te verspreiden. Menig pannenkoekenbakker kan hier nog een puntje aan zuigen. Dit tafereel gaf het volgende beeld:





Onze zeer korte termijn weersverwachting klopte en we kwamen de cell ook tegen op afgesproken locatie, wel zo netjes van beide partijen. Een prachtige stijgstroom, voorzien van een flanking line en een fe-no-me-naal aambeeld met mammatiete…. Eeeh mammatus, domineerden aan de horizon boven de Vogezen. Hiervan hebben we onderstaande plaatjes kunnen maken:







Het plaatje hier hierboven biedt meer dan alleen een gigantisch aambeeld met mammatus. Tegelijk waren boven Zwitserland forse CB’s ontstaan waarvan de stijgstromen moeiteloos door de bijbehorende aambeelden heen schoten. De plaatjes hieronder ter illustratie (de tweede is op een later moment gemaakt).





Niet veel later werden er een aantal uiterst verdachte uitzakkingen zichtbaar boven en tussen de heuvels van de Vogezen. Achteraf zijn er meldingen van een tornado binnen gekomen, maar zelf hebben we niet overduidelijk iets kunnen waarnemen. Wat we wel zagen waren een aantal zeer lage uitzakkingen zagen die ook zeer snel van vorm veranderden. Een wallcloud sloten we niet uit, opvallend was het op zijn minst zeker wel. Op de foto hieronder drie stills uit een video, de besproken uitzakking is in de linker twee in het midden te zien. In de derde still, 25 seconden na de tweede, is de uitzakking opgelost.



Niet veel later, toen de bui de heuvels van de Vogezen gepasseerd was, hadden we zicht op een verlaagde en neerslagvrije basis. Al snel zagen we dat er een wallcloud onder deze basis hing met daaronder nog eens een extra verlaging. Of het geheel (snel) roteerde konden we vanwege de behoorlijke afstand niet zien. De chasers Marcel en Anton kunnen dit wel toelichten, zij hadden immers deze wallcloud recht over hun heen gehad!





Helaas, zoals we ook gewend zijn vanuit de Nederlandse chaserij, liet de bui het vlak voor onze neus afweten. Zeer jammer, maar het was wel zo sociaal van de bui om zijn letterlijke en figuurlijke nakomelingen ook een kans te bieden. Net als de kersverse nieuwe geïsoleerde cellen profiteerden ook wij van deze uitgelezen kans en zetten koers naar wat meer noordelijke regio’s: Heiteren, hier komen we!
Na ongeveer 30 minuten rijden over de Franse wegen kwamen we eindelijk aan nabij Heiteren. Een geschikte locatie vinden was hier niet heel moeilijk, een fraaie plattelandsregio met meer weide dan andere landschapselementen.

***Deze plaats werd bewust gekozen, omdat we pal langs een weg stonden met een noord-zuid-oriëntatie. Dit is ten alle tijden van belang wanneer het mogelijk om supercells gaat, je wilt immers niet in de core belanden, of erger… Door een tornado worden achterhaald.***  

Eenmaal aangekomen op de plek troffen we vrij snel een bui aan die nog niet lang ervoor het levenslicht zag. De neerslagvrije voet van een eerdere bui ging nog voor de nieuwe bui uit. Opvallend was de zwak aangezette tailcloud van de voorste cell die het vocht uit de achterste cell haalde (zie beeldmateriaal).



Niet veel later verdween deze structuur en kreeg de nieuwe bui fors de overhand. Er werd ineens gestrooid met cg’s alsof ze gratis waren. In de 15 minuten die we op de locatie stonden hebben we meer foto’s met CG gemaakt dan in de voorgaande twee jaren bij elkaar (alsnog wisten we er verschillende te missen, maar gelukkig was de GoPro van Mikal scherp en heeft ze allemaal gevangen).







Dit agressieve onweer ging maar door en kwam natuurlijk steeds dichterbij. Toen een CG het nodig vond om ongeveer een kilometer van ons af wat gras te roosteren, vonden wij het welletjes en begonnen we met het inpakken van de statieven met camera’s. Echter was er iets dat ons plan verstoorde: Ineens ontstond werkelijk binnen één(!!) minuut een forse wallcloud onder de eerder verdachte verlaagde basis aan de zuidwestkant van de bui. Deze wallcloud was erg ambitieus en probeerde net zo groot en sterk te worden als zijn voorbeelden uit de Stormchasers-serie. Dit lukte de ambitieuze wallcloud ook nog eens! Dit leverde voor ons alle drie platen op die we nog nooit hadden gemaakt, echt een supercell à la USA!





Niet lang na het nemen van deze foto’s vond de bui het nodig om in plaats van nét langs ons op ineens vol koers te zetten over ons heen. Met de huidige hagelverwachtingen en met een forse supercell voor onze neuzen was het rijden geblazen: alle hens aan dek en volop zuidwaarts! Met knap navigatiewerk van Wouter en mooi videowerk van Mikal hebben we het ergste van de bui kunnen ontwijken, maar geheel droog hielden we het niet. De enorme wallcloud trok al roterend over ons heen en vrijwel direct erna werden we bekogeld met hagelstenen van ruim 3cm! 





Gelukkig vonden we nét op tijd een leegstaande carport op een boeren erf en zonder enige twijfel en vooral zonder te vragen werd de chasemobiel onder het afdak gedropt. De beherende boer keurde het tafereel gelukkig goed en zonder enige hagelschade kon de chase worden voortgezet. 



Helaas bleek de supercell supersnel, dus achterhalen was niet meer mogelijk. Het radarbeeld vlak na de passage liegt er niet om; eentje voor de archieven (bron radarbeeld: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=814098918673375&set=p.814098918673375&type=1).



Gelukkig voor ons waren er kortbij nieuwe cellen ontstaan die nog voor wat bliksem zorgden. Hiervan hebben wij op een achteraf weggetje nog wat foto’s kunnen maken. Op dat moment stonden we meer na te genieten van het hoogtepunt toen we oog in oog stonden met de enorme supercell eerder die avond. Al die kilometers rijden zijn ook daadwerkelijk beloond! Maar genoeg verhaal, er waren nog enkele buien bliksemactief voor onze lenzen. Ook hiervan zijn inderdaad goede foto’s van gemaakt!





Nadat de meeste buien fototechnisch niet meer de moeite waard waren, hebben we besloten koers te zetten richting Nederlands grondgebied. We werden ook nog vriendelijk uitgezwaaid door de Franse politie, tja hoe vaak zien die nou Nederlandse chasers op boeren weggetjes staan? Na een rit van ongeveer 6 uur en een aantal bestuurderswissels kwamen we weer veilig aan in Nijmegen. Alhier zijn Wouter en Mikal op de trein gezet (dat is overdreven, gewoon netjes voor de ingang van het station) en is Wilfred naar huis gereden. Het was een zeer lange dag voor ons allemaal, meer dan 24 uur is er doorgehaald, maar het was het allemaal meer dan waard!!

Bij nieuwe vergelijkbare situaties zal zeker opnieuw de overweging worden gemaakt om wederom zo’n chasetrip te plannen. Wij kunnen het zeker iedereen aanraden! Op naar de volgende situatie, dat die maar wederom spectaculair mag zijn… Echter ligt het spreekwoordelijke latje nu vrij hoog door deze topchase zo vroeg in het seizoen. | Gewijzigd: 20 mei 2015, 23:11 uur, door Justin

Erg cool om te lezen en superfoto's!

Veilig houden we het altijd (althans, zo veilig mogelijk)! Een chase is niks waard als je je eigen veiligheid in gevaar gaat brengen. Daarom hebben we ALTIJD een plan B voor als er iets onverwachts gebeurd

prachtig verslag en foto,s! mooi in woord en beeld gebracht!

Mooi duidelijk verhaal met dito fotomateriaal en inderdaad hoef je voor deze ervaring dus niet helemaal naar Amerika.