Blokkade
Lange periodes van droogte en al naar gelang het seizoen warmte, hitte of kou hangen vaak samen met blokkades in de atmosfeer. In de meteorologie is sprake van een blokkade wanneer een hogedrukgebied de weg blokkeert voor depressies. Regengebieden kunnen ons dan moeilijk of niet bereiken, zodat het een tijd lang droog en zonnig kan zijn.


_{Een blokkade leidt tot standvastig weer met kans op mist (Bron: Meteo Schweiz)}

Met name in het voorjaar en de zomer kan een blokkade leiden tot droogte. Het standvastige weer met veel zon en 's zomers hoge temperaturen zorgt er bovendien voor dat veel water verdampt waardoor de droogte met de dag kan toenemen. In het najaar leidt het rustige weer tijdens een blokkade vaak tot vorming van mist, die door de geringere kracht van de zonnestraling hardnekkig kan zijn.

Het begrip blokkade is afgeleid van de weerkaart waarop de druksystemen zodanig kunnen liggen dat ze de doorgang versperren. Een omvangrijk hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan met uitlopers naar de Noordzee of het zuiden van Scandinavië zorgt ervoor dat depressies afbuigen naar de Middellandse Zee of ver ten noorden van ons trekken. Het hogedrukgebied kan op de kaart de vorm aannemen van de Griekse letter Omega en wordt dan ook wel Omegablokkade genoemd.



_{Blokkade op de weerkaart op 500 hPa vlak en afwijking van de temperatuur in het extreem droge jaar 1976 (Bron: KNMI/ECMWF)}


De precieze positie van het blokkerende hogedrukgebied is van groot belang voor de richting waaruit de lucht wordt aangevoerd en daarmee ook voor de temperatuur. Bij voortdurende aanvoer van lucht uit warme gebieden kan dat leiden tot warmte maar bij aanvoer uit een van oorsprong koud gebied blijft de temperatuur juist lange tijd onder de maat. In beide gevallen blijft de neerslag uit afgezien van lokale buien die ontstaan door het hete weer of kleine storingen die toch door de barricade weten te dringen. Meestal maken die geen einde aan de geblokkeerde situatie en herstelt het standvastige weer zich dan weer snel.

_{Blokkade op de weerkaart op 500 hPa vlak en afwijking van de temperatuur tijdens de winter van 2009/2010 die leek op de winter van 1963 maar toch minder koud was (Bron: KNMI)}

De blokkade is in de weerkunde al decennia geleden geïntroduceerd maar nog steeds is onduidelijk waardoor zich blokkades in de atmosfeer opwerpen, waardoor ze zo lang in takt blijven en waarom ze ineens ook weer weg zijn. Voor de wetenschap zijn dat belangrijke vragen. Als die beantwoord worden kunnen lange periodes met extreem weer misschien beter worden voorzien. Voor de weersverwachtingen op de lange termijn en seizoensverwachtingen zou dat een grote stap voorwaarts zijn temeer daar juist grote afwijkingen van normaal van belang zijn voor de samenleving.

_{Bron: Uit KNMI Nader verklaard}