Was het gisteren ( 13 juni 2014) voor Spanje in Brazilië nog code oranje vanwege de Nederlandse wervelwind op het veld, in Nederland zelf is het vandaag code groen, ofwel er is geen enkele sprake van kans op gevaarlijk weer. Hoe anders was dat afgelopen maandag, Tweede Pinksterdag met regionaal zwaar onweer. In Limburg kwam het zelfs tot code rood, een door de overheid uitgegeven weeralarm. Het was de afsluiter van een Pinksterweekend vol met extreem weer in West-Europa.
Naast overlast leverde het gevaarlijke weer in West-Europa ook fraaie beelden op, waaronder een aantal bijzonder mooie timelapses. Sven Simcic maakte in Borgloon, België, de onderstaande timelapse van een overtrekkende ‘shelfcloud’ van een naderende onweersbui, vermoedelijk hetzelfde zware onweer dat over Limburg trok. De versneld afgespeelde beelden laten goed zien hoe het er aan de voorzijde van een zware bui aan toe kan gaan.
De zogenaamde shelfcloud die op de beelden te zien is - ook wel kranswolk genoemd - ontstaat op het grensvlak tussen uitstromende koude lucht uit de bui en warme lucht die de bui instroomt. De koude lucht levert aan de grond windstoten op. Iets dat in het filmpje onder meer zichtbaar wordt door opvliegend stof.
Tegelijkertijd stroomt warme lucht in tegenovergestelde richting de bui in. Deze warme lucht wordt door de koude lucht met kracht gedwongen op te stijgen. De koele en met sneltreinvaart uitstromende lucht is immers zwaarder. Bij de snelle stijging koelt de warme en vochtige lucht af. Hierdoor loopt neemt de relatieve luchtvochtigheid toe en komt het na verloop van tijd tot condensatie. Daarmee is shelfcloud geboren.
Rolwolk of shelfcloud?
De wolk lijkt daarbij overigens als het ware ‘achteroverrollend’ voorbij te trekken. Vandaar dat shelfclouds ook wel eens ‘rolwolken’ worden genoemd. Meteorologisch gezien zit daar echter nog wel een klein verschil tussen. Lees meer over het verschil tussen shelfclouds en rolwolken (vierde en vijfde alinea).
Twee voor de prijs van één.... Een rolkwolk met op de achtergrond een zich ontwikkelde shelfcloud. Foto door Marij Bouwers, Zuid-Limburg. Tweede Pinksterdag.
Shelfcloud passeert Wageningen, gezien vanuit de weerkamer. Gefotografeerd door Grieta Spannenburg, Tweede Pinksterdag.
Onweer in Zuid-Limburg, Wouter van Bernebeek, tijdens de Pinksterdagen.
Shelfcloud, april 2014, bij Assen. Foto: Steyn van Antwerpen.
Shelfcloud, april 2014, Hans Tadema.
Shelfcloud boven zee, april 2014, Henk Kloosterziel, bij Vlissingen.
Martin Tamminga, april 2014.
Bron: MeteoGroup
Lees ook: