ESA gaat op zoek naar planeten bij verre sterren


^{Een voorstelling van het zicht vanop een maan van een exoplaneet.}

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft groen licht gegeven voor de PLATO-missie, een ruimtetelescoop die op zoek zal gaan naar rotsachtige planeten rond andere sterren. De missie zou in 2024 gelanceerd moeten worden met een Soyoez-raket. PLATO is een acroniem voor Planetary Transits and Oscillations of stars en het wordt de derde middelgrote wetenschappelijke ruimtemissie (de zogeheten M3-missie) van de ESA. Het werd gekozen uit een lijst van vijf mogelijke missies en zal bestaan uit een reeks erg sterke en precieze ruimtetelescopen en camera’s. De ruimtemissie zal planeten zoeken op basis van de periodieke vermindering van het gedetecteerde licht van een ster, veroorzaakt doordat een planeet voor de ster passeert en een fractie van het licht blokkeert. PLATO zal ook kleine veranderingen in sterrenlicht detecteren die worden veroorzaakt door trillingen in de moederster. Deze trillingen maken asteroseismologisch onderzoek mogelijk.


^{ESA Een ontwerp voor PLATO van EADS/Astrium.}

Exoplaneten
De voorbije 20 jaar werden al heel wat exoplaneten gevonden, planeten rond andere sterren dan de zon. Geen enkele van deze nieuwe exoplaneten bevindt zich echter in de leefbare zone rond zijn ster, zoals de aarde ten opzichte van de zon. Met PLATO wil de ESA nu op zoek gaan naar dergelijke planeten. Om te weten te komen of een planeet leven kan ondersteunen, is het noodzakelijk om zowel de straal als de massa te meten. Zo kan men het onderscheid maken tussen gasrijke planeten en rotsachtige planeten met een ijzerkern zoals de Aarde. Er zijn al enkele “super-aardes” gevonden met afmetingen en massa’s iets groter dan die van onze planeet. Voorlopig zijn er geen kleine exoplaneten waarvan de massa, straal en ouderdom nauwkeurig werden vastgesteld. Daar zou PLATO verandering moeten in brengen. Na de lancering in 2024 verwachten de onderzoekers de eerste ontdekkingen van planeten van het type van de aarde binnen de drie jaar.

Europees en Belgisch
Binnen PLATO werken talrijke Europese onderzoeksinstellingen en honderden Europese wetenschappers samen, aangevuld met onderzoekers van over de hele wereld. De catalogus van potentieel leefbare planeten die PLATO zal opleveren, zal de basis vormen voor verdere metingen om de atmosferen van de betreffende planeten te onderzoeken. Ook Belgische onderzoekers zullen aan PLATO meewerken. Wetenschappers en ingenieurs van het Instituut voor Sterrenkunde van de KU Leuven bereiden de nieuwe ruimtemissie al tien jaar voor. Ze doen dit in samenwerking met andere Belgische instituten. De Leuvense wetenschappers houden zich bezig met asteroseismologie. Deze onderzoeksmethode neemt de trillingen in een ster of planeet onder de loep. Deze trillingen leveren heel wat informatie op over de interne structuur en ouderdom van de ster of planeet. Professor Conny Aerts is de Belgische hoofdonderzoeker voor PLATO. Ze vertegenwoordigt de Belgische wetenschappelijke gemeenschap in het bestuur van de ruimtemissie.

^{Bron: de Redactie} | Gewijzigd: 26 april 2017, 15:55 uur, door Joyce.s