De koudste plaats op aarde bevindt zich in het oosten van Antarctica. Daar werd een temperatuur van min 94,7 graden Celsius gemeten in de zomer van 2010, een nieuw kouderecord. Dat blijkt uit de gegevens van ruimtevaartorganisatie NASA.
Uit data van satellieten van het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA blijkt dat het in juli van dit jaar daar weer bijna prijs was voor een record: min 92,9 graden. Beide waarden verwezen het vorige record van min 89,2 graden, naar de prullenmand.
"Deze erg lage temperaturen zijn moeilijk in te beelden", vertelt Ted Scambos van de National Snow and Ice Data Center tegen BBC. "De gemeten temperatuur is bijna dezelfde waarde onder het vriespunt als kokend water boven het vriespunt is. Het is ook dertig graden kouder dan in Groenland."
De temperaturen zullen niet in het "Guinness book of records" komen aangezien de waarden gemeten zijn met satellieten en niet met thermometers.
Bron: de Redactie
The coldest place on earth is in the East Antarctic Plateau, but not at the highest peak. Rather, the coldest spots develop just downhill from a ridge that runs from Dome A to Dome Fuji. Data from NASA-USGS Landsat 8 satellite, and NASA's MODIS sensor on the Aqua satellite.
Image Credit: NASA's Goddard Space Flight Center
This narrated animation shows the process by which the coldest place on Earth develops its extreme low temperatures.
Image Credit: NASA's Goddard Space Flight Center
With remote-sensing satellites, scientists have found the coldest places on Earth, just off a ridge in the East Antarctic Plateau. The coldest of the cold temperatures dropped to minus 135.8 F (minus 93.2 C) -- several degrees colder than the previous record.
Image Credit: Ted Scambos, National Snow and Ice Data Center
Niet voor te stellen zo koud. Maar liefst 93,2 graden onder het vriespunt! Dat is de temperatuur die volgens Amerikaanse onderzoekers op de Zuidpool is voorgekomen. Er is op de ogenschijnlijk exacte -93,2 graden echter wel het één en ander aan te merken. Toch is er bijzondere informatie boven water getoverd, namelijk de tot op heden meest exacte bepaling van het koudste gebied op aarde.
Oost-Antarctica. Foto: Atsu Muto.
Eerst maar eens even kijken hoe een en ander is uitgezocht. Op zichzelf al boeiend genoeg. Een onderzoeksteam van het National Snow and Ice Data Center (NSIDC) van de University of Colorado Boulder heeft als eerste stap aan de hand van ruim 30 jaar aan NASA-satellietbeelden berekend waar op Antarctica zich de koudste plekken bevonden. Vervolgens zijn voor dat gebied met hogere resolutie satellietdata de daarbij beschikbare winterperiodes van 2003 tot en met 2013 onder de loep genomen. In die periode van ruim 10 jaar was de laagst gevonden temperatuur op basis van de satellietbeelden -93,2 graden. Het gaat hierbij om berekeningen die zijn afgeleid uit stralingsmetingen van de temperatuur zelf.
Overzichtskaart Antarctica zoals die op de site van NSIDC staat. Met op de afbeelding dus ook de 'te precieze' -93,2 graden Celsius.
Een aantal zaken zijn opvallend in dit geheel. Om te beginnen wordt een zeer exacte waarde van 93,2 graden Celsius onder het vriespunt genoemd. Hoe precies de gebruikte satellietbeelden ook mogen zijn, een dergelijk exacte uitspraak tot op de tiende nauwkeurig suggereert een precisie van 0,1 graad, wat twijfelachtig is.
De temperatuur van -93,2 graden staat in een afbeelding – ook hiernaast te zien – die geplaatst is bij het persbericht op de site van NSIDC . In de tekst van het persbericht staan veel globalere waarden, namelijk temperaturen tussen -92 en -94 Celsius. En dat verspreid over een veelvoud aan locaties in een gebied dat duizenden kilometers lang is. Waarden die bovendien in de meeste jaren in die periode van 2003-2013 voorgekomen zijn. De tot nu toe laagste temperatuur die binnen de standaard van de Wereld Meteorologische Organisatie is gemeten, is overigens genoteerd buiten het nu door de Amerikanen gelokaliseerde koudste gebied, namelijk op meetstation Vostok, elders op Antarctica. De Russen noteerde daar in 1983 -89,2 graden. Nog altijd het officiële record. Ten slotte gaat het bij de uit de satellietbeelden gedestilleerde temperaturen om de temperaturen direct aan de grond en dus niet op reguliere meethoogte, waarop bijvoorbeeld die -89,2 is gemeten.
Kortom: meest interessant is niet zozeer die precisie veinzende -93,2 graden - want daar is dus nog wel het een en ander op aan te merken – maar wel dat de locatie van de koudste regio ter aarde vrij nauwkeurig bepaald is. Daarnaast kunnen we concluderen dat het officiële temperatuurrecord voorlopig nog in Russische handen zal blijven: -89,2 graden Celsius, 1983, Vostok.
Bronnen: MeteoConsult, NSIDC (University of Colorado, Boulder), NASA