Getijdenstroming Noordzee

Getij
De aantrekkingskrachten van de maan en zon op de watermassa’s op aarde zijn de veroorzaker van de wisselende waterstanden en van de richtingen en de snelheid van de getijdestromingen. Door de werking van de zwaartekracht trekt de maan het water op aarde aan. Het punt van de aarde dat het dichtst naar de maan toe is gedraaid, ondervindt de grootste invloed van deze zwaartekracht. Omdat de aarde draait, zal dit punt doorgaans tweemaal per dag gepasseerd worden.


Uitleg springtij en doodtij.

Maan
Bij volle maan en nieuwe maan, hebben de getijdekrachten van de maan en zon dezelfde richting en staan dus in een rechte lijn met de aarde. Hierdoor versterken ze elkaar maximaal en treedt er springtij op. Bij het eerste en laatste kwartier van de maan, staan de zon en maan ten opzichte van de aarde, loodrecht tegenover elkaar. De krachten van de zon en maan staan hierdoor loodrecht op elkaar, waardoor ze elkaar verzwakken en treedt er doodtij op.


Volle maan op zee.

Springtij en doodtij
Tijdens doodtij is het verschil tussen hoog- en laagwater minimaal. Het hoge water is minder hoog dan gemiddeld en het lage water is minder laag dan gemiddeld. Tijdens springtij is het hoogteverschil tussen hoog- en laagwater het grootst. Het hoge water is hoger dan gemiddeld en het lage water lager dan gemiddeld. Hoogwater is het einde van de vloedperiode, de beweging hier naartoe is de vloedbeweging van het getij, ook wel opkomend tij genoemd. Eb is niet het moment waarop het laagwater is, nee het is de dalende beweging tussen hoog- en laagwater.


Duidelijk is te zien dat de oceanen vervormen in twee richtingen, waardoor er twee waterbulten ontstaan.

12H25min
Doordat de aantrekkingskracht van de maan op het water op aarde niet overal hetzelfde is en door de aardrotatie loopt de schijnbare positie van de maan per dag zo 50 minuten achter. Hierdoor zie je een tijdsverschil tussen het begin van de ene vloed en het begin van de volgende vloed, dit is ongeveer 12 uur en 25 minuten. Hoewel de maan in een periode van 24H en 50 minuten ieder punt op het aardoppervlak slechts eenmaal passeert, treedt er toch tweemaal hoogwater op. Doordat de aantrekking van de maan, de oceanen in twee richtingen vervormt, ontstaat er aan beide kanten van de aardbol een waterbult.


De grens tussen twee stromingsgebieden op zee.

Getijdegolf
De aarderotatie en de zwaartekracht van de maan zorgen ervoor dat de waterbult, ook wel getijgolf genoemd, zich over de aarde verplaatst. In de Atlantische oceaan verplaatst deze golf zich met een snelheid van 200 meter per seconde, waarbij tweemaal daags de Noordzee wordt aangedaan. Door de vorm van zeeën, oceanen, landmassa’s en smalle zeestraten, die de golf onderweg tegenkomt, zie je dat de getijdegolf afbuigt en er grote circulatiepatronen ontstaan. In de Noordzee gaat de getijdestroming in een grote boog langs de kusten.


De twee getijdegolven op de Noordzee zijn aangegeven met de rode lijn. De golf via het Nauw van Calais is geringer, wat ook te zien is aan de dikte van de lijn.

Noordzee
De Noordzee heeft met twee getijdegolven te maken. De eerste komt vanuit het zuiden, vanaf de Atlantische Oceaan via het Nauw van Calais. Tegen de wijzers van de klok in beweegt deze golf zich naar het noorden. De invloed van deze golf is gering voor de Noordzee. De tweede golf komt vanaf de Atlantische Oceaan om Schotland heen de Noordzee binnen, en beweegt via de oostkust van Schotland en Engeland zuidwaarts. Na versmelting met de zuidelijke getijdegolf, verplaatst deze zich langs de kust van Nederland, Duitsland en Denemarken. Deze twee golfen schelen een dag in leeftijd met elkaar. Als de ene golf verhoogd is, dan is de andere juist verlaagd. Dit verklaart waarom het dagelijkse hoogteverschil in met name de zuidelijke Noordzee zo gering is.


Mont Saint Michel, in Frankrijk, is alleen bereikbaar met laagwater.

_{Bron: MeteoConsult}