In ongeveer een week tijd heeft een lagedrukgebied gevuld met koude lucht, een zogeheten koudeput, letterlijk en figuurlijk een rondreis door Europa gemaakt. Met alle gevolgen van dien. Vorige week zaterdag lag het zwaartepunt van het weersysteem op het niveau rond 5 kilometer hoogte (het zogeheten 500 hectoPascal-vlak) boven Frankrijk en deze zaterdagochtend ligt het daar weer, op zelfs min of meer dezelfde positie als vorige week zaterdag! In de tussenliggende periode kreeg hij 'een reisgenoot vanuit de Noordpool', die hem afgelopen donderdag 'vergezelde' of beter gezegd: nieuw leven inblies. Uiteindelijk bleef 1 lagedrukkern in de bovenlucht op het niveau rond 5 kilometer hoogte over...
Nog een rondreis!?
En deze koudeput lijkt dezelfde reis nogmaals te willen maken!? Want kijken we naar de verwachting voor de eerstkomende dagen dan zien we het zwaartepunt alweer via Italië naar het oosten van Europa schuiven. Vervolgens boekt hij een hotel voor een dag of twee in Polen, om het zo maar even te zeggen, want een nieuwe depressie van boven de oceaan houdt de westelijke verplaatsing van de koudeput tegen en de oceaandepressie (ook weer gevuld met koude lucht trouwens!) neemt bovendien de rol van de dan 'Poolse' put over. Zie de weerkaart voor het 500 hPa-vlak, van de hoofdberekening van het ECMWF van afgelopen nacht, geldig voor maandag.
De Poolse put, tegen die tijd degraderend tot 'putje', trekt vervolgens aan het einde van de werkweek richting Zweden - zijn eindbestemming - en de nieuwe put ligt dan met zijn zwaartepunt boven Italië. Zie de weerkaart voor het 500 hPa-vlak, van de hoofdberekening van het ECMWF van afgelopen nacht, geldig voor donderdag 30 mei 0 UTC (2 uur lokale tijd).
Koudeput op 500 hPa-vlak (circa 5 km hoogte) boven Frankrijk op zaterdag 25 mei 2 uur in de nacht. De put lag precies een week geleden op min of meer dezelfde plek! In de tussenliggende periode maakte de depressie ongeveer de aangegeven ronde
Weerkaart voor 500 hPa-vlak geldig voor a.s. maandagmiddag 27 mei.
En hier de kaart voor het 500 hectoPascal-vlak geldig voor donderdagnacht 30 mei.
Sneeuw beïnvloedt Giro d'Italia
Dit is allemaal leuk en aardig, maar wat betekent dit allemaal voor het weer in Europa? Nou, dat het in veel landen voorlopig blijft ontbreken aan standvastig, droog weer. Kort gezegd. En gezien de koude lucht waarin de depressie(s) verkeren, was en/of is het tot op geringe hoogtes in sommige berggebieden wit door sneeuwval..... Daar weten de wielrenners die deelnemen aan de Giro d'Italia alles van! Voor de tweede keer deze week heeft de organisatie, na het schrappen van de negentiende etappe, ook fors moeten ingrijpen in het parcours van de twintigste rit. Door de hevige sneeuwval kunnen de renners niet meer over, onder meer, de Passo Giau op 2236 meter hoogte. Ook twee bergen van de tweede categorie, de Passo Costalunga en de Passo di San Pellegrino, moeten worden gemeden. De aankomst op de Tre Cime di Lavaredo is niet geschrapt door de organisatie.
Webcambeeld van het Sloveense skigebied Soriška planina, op 1307 meter, vanochtend. Bron: litostrojska-koca.si
Webcambeeld van Zugspitze in Duitsland, Ehrwald, vanochtend. Bron: Zugspitzarena.com
Warm bij kerstman
Ondertussen profiteert bijvoorbeeld een groot deel van Scandinavië van de 'reizen der putten', want aan de flanken van de lagedrukgebieden hebben hogedrukgebieden invloed. Dit geldt ook bijvoorbeeld voor het noorden van Scandinavië, waar oostenwinden warmte vanuit Rusland aanvoeren. Neem Rovaniemi, de 'woonplaats van de Kerstman': daar is het mooi en warm weer de komende dagen.
Vrijdagavond 24 mei in Zuidhorn, Groningen. Onweersbui met weinig regen. Het onweer komt ook door onder andere de (ijs)koude bovenlucht in/van de depressie. Foto: Gerard Kiewiet.
De kou en nattigheid van de afgelopen dagen is bijzonder slecht voor de jonge vogels, omdat er niet voldoende voedsel voorradig is. Foto: Burry van den Brink. Op moment van opname was het half bewolkt met vrij veel wind.
Nederlandweer komende dagen
In ons land lijkt het tussen alle wisselvalligheid door af en toe heel aardig weer te zijn. Ondanks de lage temperatuur en de vlagerige wind is deze zaterdag bijvoorbeeld aardig begonnen met afwisseling van wolken, zon en daarbij droog weer. Maar, op het moment van schrijven begon regen vanuit het noordoosten alweer terreinwinst te boeken.....
Morgen, zondag, trekt de regenstoring via het zuidoosten weg en begint het vanuit het noordwesten al vrij snel op te klaren. Met een noordwestelijke wind kracht 3 tot 6 wordt het 11 tot 14 graden. Maar op maandag draait de stroming tijdelijk naar het zuidwesten en wordt, jawel, zachte lucht aangevoerd! Met hulp van flink wat zonneschijn en droog weer (!), stijgt de temperatuur landinwaarts tot rond 18 of 19 graden. En dinsdag kan de temperatuur nog iets hoger uitpakken, met middagtemperaturen die zelfs de 20 graden kunnen bereiken. Mocht dat in landelijk weerstation De Bilt gebeuren, dan zal dat voor het eerst sinds 8 mei zijn. Daarbij zijn er eerst zonnige perioden en is het droog. In de namiddag of avond volgt echter wel weer een storing met regen en lokaal onweer, vanuit het zuidwesten.
Kortom, lichtpunten in een nog altijd wisselvallige periode met zelfs zicht op 20 graden na het weekend.
Bron: MeteoConsult, sportdome.nl
Een actief lagedrukgebied, bezig aan een ‘rondje Europa’, heeft tussen vrijdagochtend en vanochtend plaatselijk grote hoeveelheden regen veroorzaakt in met name Polen en Wit-Rusland. In Lublin werd 32, Warschau 46 en in de Wit-Russische stad Brest 65 mm opgevangen. Ook in Oekraïne ging het van dik hout: in Volodymyr-Volynskyi werd 56 mm afgetapt.
In de warme sectoren van het lagedrukgebied was het goed toeven in Estland, Finland en in delen van Zweden. Het Finse Ylistaro Pelma registreerde 21,1, het Zweedse Norrberg-Norrhög 21,8 en Kihna in Estland 23,4º. Ronduit heet was het in het zuiden en zuidoosten van Rusland. Divnoe en Yusta noteerden een maximumtemperatuur van 33,9º. In Moskou werd het vrijdagmiddag 23,6 en vanmiddag circa 25º.
In Spanje werd het plaatselijk tropisch warm in de regio’s Extremadura en Andalucia. Don Benito en Mérida noteerden 30,1 en Coín, Málaga, 30,7º.
weerman Jan Visser, Purmerend, 25 mei 2013, 18 uur