Met het begin van de zomer is in sommige plaatsen in het Alpengebied ook weer het seizoen van het afdekken van smeltende gletsjers begonnen. Onder meer in Zwitserland wordt hier op diverse plaatsen mee geëxperimenteerd, maar ook een flink deel van de restanten van de gletsjer op de Duitse Zugspitze liggen sinds enige tijd ‘onder zeil’.
[img width=480 height=269]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/dd7663f1b9.jpg[/img]
Gletsjers, overal ter wereld, smelten snel.
Doel van het afdekken van de gletsjers is tijdens de warme zomermaanden sneeuw te ‘sparen’. Op de Zugspitze is het doel 30.000 kubieke meter sneeuw te behouden. De zeilen isoleren en leiden het regenwater af. De sneeuw eronder blijft daardoor op de gletsjer liggen en beschermt zo het ijs dat eronder ligt. Zo gaat de gletsjer langer mee. Toch zal het afdekken de gletsjer niet kunnen redden. Hij lijkt hoe dan ook te verdwijnen.
De Triftgletsjer in Berner Oberland is een van de gletsjers in Europa die het snelste smelt, vooral omdat de tong ervan de laatste jaren in een meer lag. De angst is dat ijslawines van de gletsjer het meer deels laten overlopen. Het water komt dan in het onderliggende dal terecht.
Het zijn druppels op een gloeiende plaat. Sinds 1850 hebben de gletsjers in de Alpen ongeveer de helft van hun volume verloren, zo toonden Zwitserse onderzoekers vorig jaar aan. De laatste jaren is een flinke versnelling van de afsmelt te zien. Zo lijkt het erop dat alleen al de in het Alpengebied extreem warme en droge zomer van 2003 goed was voor het verdwijnen van 5 tot 10 procent van het toen nog aanwezige ijs. De onderzoekers vrezen dat het meeste ijs voor het einde van deze eeuw uit de Alpen zal zijn verdwenen, als de opwarming van het klimaat in het gebied in het huidige tempo doorzet.
[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/10a50fd597.jpg[/img]
Op Groenland wordt vooral aan de randen snelle afsmelt van gletsjers waargenomen
Veel gletsjers in het Alpengebied hebben sinds de millenniumwisseling tientallen tot soms enkele honderden meters aan lengte ingeboet. Het gaat dan vooral om de gletsjers die diep de dalen in steken. De hooggelegen gletsjers, bij voorbeeld die op het Mont Blanc massief, laten een veel geringere tot soms zelfs nauwelijks een afname zien. Een van de snelst smeltende gletsjers is de Triftgletsjer in het Zwitserse Berner Oberland, die de laatste 5 a 6 jaar ongeveer een kilometer korter is geworden. Op de plaats, nu onderaan de gletsjer, waar zich vroeger ijs bevond, is een groot meer ontstaan. De angst bestaat dat ijslawines, die van tijd tot tijd van de gletsjer omlaag komen, in het meer zulke hoge golven teweeg brengen dat het overloopt. Een deel van het water zou dan het onderliggende dal in kunnen storten.
[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/uploads/pics/FOTO_S_3.JPG[/img]
De Saasgletsjer bij Saas Fee de afgelopen winter.
Het snel smeltende ijs in de Alpen brengt op allerlei manieren problemen teweeg. Niet alleen verdwijnt een bijzonder stukje natuur, ook komt het op de plaatsen waar vroeger ijs lag geregeld tot puinlawines of aardverschuivingen, vooral in perioden dat het regent. Aardverschuivingen ontstaan ook door het steeds verder smelten van de permafrostgebieden in het hooggebergte. Hellingen worden daardoor onstabiel, grote stukken ervan kunnen zomaar ineens naar beneden storten. Met het ijs verdwijnt een belangrijk deel van de waterbuffer in de Alpen. Indirect heeft dit ook gevolgen voor Nederland, want de waterstand in de Rijn wordt mede bepaald door het smeltwater dat in de zomer uit de Alpen komt. Wordt die aanvoer minder, dan krijgen wij vaker met lage waterstanden in de Rijn te maken.
[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/uploads/pics/FO423A_1_01.JPG[/img]
Ook dit is een Triftgletsjer, maar deze ligt boven Saas Grund, tegenover de Saasgletsjer.
Ook economisch gezien vormt het verdwijnen van de gletsjers een bedreiging voor het Alpengebied. Tot voor enkele jaren was het zo dat op veel gletsjers het hele jaar door geskied kon worden, de laatste jaren lukt dat vaak niet meer. Tegelijkertijd komt ook in de winter de sneeuwgrens hoger en hoger te liggen. Gebieden met een gletsjer gelden dan nog steeds als sneeuwzeker, maar de omvang van die gletsjers neemt wel af. Om de problemen een hoofd te bieden, hebben veel skigebieden hun toevlucht genomen tot het installeren van sneeuwkanonnen. De enorme hoeveelheden water, die met de sneeuwproductie gepaard gaan en die aan de omgeving worden onttrokken, zijn een zware belasting voor het milieu. Steeds vaker komen uit het Alpengebied dan ook berichten over grote droogtes.
Het krimpen van de gletsjers is overigens niet een typisch Europees probleem, maar wordt op dit moment wereldwijd waargenomen. In Afrika is al bijna geen ijs meer over, het lijkt er op dat de laatste restjes daar in de komende 20 tot 40 jaar zullen verdwijnen. Snel smeltende gletsjers worden verder aangetroffen in Scandinavië, Canada, de Verenigde Staten, het zuiden van Argentinië en in de Himalaya. Ze duiden allemaal op hetzelfde, namelijk dat er sprake is van een sterke opwarming van het mondiale klimaat.
Tijdens de top van de rijke industrielanden en Rusland, die de komende dagen in het Duitse Heiligendamm wordt gehouden en waarbij ook de Chinese president te gast is, staat klimaatverandering hoog op de agenda. De verschillen in inzicht tussen de verschillende deelnemers zijn echter zo groot dat weinig van het overleg wordt verwacht.
Bron: Meteo Consult,