Als mensen denken aan tornado's, dan gaat de focus al snel uit naar het tornadoseizoen in het voorjaar en begin van de zomer. In eerdere berichten in en post, en kijkend naar het meest recente event - de kerst tornado uitbraak van 2012 - is duidelijk te zien, dat tornado's het hele jaar door voor kunnen komen. Daar waar de meeste winter tornado-uitbraken niet voor komen in de lijst met grootste uitbraken, zijn er toch heftige tornado events geweest sinds 1950*.
Afhankelijk hoe je de definitie opsteld van een tornado uitbraak**, hebben sinds het bijhouden van de moderne gegevens rond de 27 events (inclusief de uitbraak van kerst 2012) 20 of meer tornado's veroorzaakt, die zijn bevestigd door de NWS. Dit zou neerkomen op een gemiddelde van één tornado-event per 2 jaar. Echter als je de meeste tornado statestieken bekijkt, gaat het aantal in bundels. Het is dus lastig om op een goed gemiddelde uit te komen.
Grote tornado uitbraken in de winter per maand
Iedere afzonderlijke wintermaand (volgens de meteorologische kalender december-februari) heeft te maken gehad met grote tornado uitbraken. De maand december neemt met 14 events de meeste voor z'n rekening neemt. De top vijf van uitbraken met 20 tornado's of meer hebben daarintegen plaatsgevonden in de maanden januari (3) en februari (2).
Hieronder een kort overzicht van de grootste uitbraak in de winter per maand.
December | 23/25-12-1983 | 43 tornado's tijdens deze uitbraak| Sterkste F4***
Nr 6 overal winter uitbraak
Deze uitbraak hield tot voor kort het record van tornado's aan de grond op deze twee feestdagen. Dit record is verbroken met 28 tornado's aan de grond uitbraak van 2012 op 1ste kerstdag. Het event in 1983 een lang event, met een aantal pauzes dicht bij de grens kwamen, waarbinnen men spreekt over een uitbraak. De uitbraak begon de 23ste december in de middag en eindige de 25ste december 1983 in de ochtend.
Zoals vaker met grote winter uitbraken werd Arkansas het zwaarst getroffen tijdens dit event: 29 tornado's trokken door de staat. De staat Missouri staat op een 2e plaats en kreeg 9 tornado's te verduren. Oklahoma werd getroffen door 4 tornado's. Missisippi, Tennessee en Texas kregen elk één tornado te verduren. Het langste pad in deze uitbraak werd veroorzaakt door een F4*** en trok van Noord Arkansas naar Missouri en veroorzaakte 11 gewonden in zijn pad. In totaal kwamen 3 mensen om het leven en raakten 82 personen gewond door deze uitbraak.
500mb Progression – 0z 12/23 thru 12z 12/25
Januari | 21/ 22-01-1999 | 129 tornado's in de hoofd uitbraak| Sterkte F4***
Nr 1 in de overal lijst
Januari 1999 zet de standaard voor winter tornado's; niet alleen als de nummer 1 in de winter top 5, maar ook een andere top 5. Tevens een record met een 3e uitbraak met over de 20 tornado's. Met meer dan 200 tornado's in deze maand tijdens uitbraken heeft januari dat record veroverd.
Dit event begon vroeg in de middag van 21 januari and ging door tot de avond van de 22ste. Tijdens deze uitbraak kwamen 129 tornado's aan de grond in een groot gebied in de Missisippivallei. 56 tornado's troffen Arkansas, 27 stuks in Missisippi en Louisiana kwamen er 18 aan de gron. Ook waren er een aantal tornado's in Alabama (5), Illinois (3), Kentucky (2), Missouri (12), Tennessee (7) en Texas (2).
Tijdens deze uitbraak waren er 28 grote tornado's, die over het landschap trokken, met als zwaarste 9 F3***'s en één F4*** tornado. Het langste pad was ruim 60 km lang. 9 mensen kwamen om en 131 mensen raakte gewond tijdens deze uitbraak. Sommige bronnen, waaronder het National Weather Service, geven ook het event van 17 januari als "de grootste", echter werden de tornado's veroorzaakt door meerdere systemen tegelijk, waardoor deze niet geheel aan de criteria voldoet.
500mb Progression – 0z 1/21 thru 6z 1/23
Februari | 5/6-02-2008 | 86 tornado's | sterkste EF4
Nr 2 op de lijst
De winter van 2007-2008 is een gedenkwaardige als het aankomt op tornado's. Hierin vond de "Super Tuesday Outbreak" plaats, die een groot deel van de februari tornado's voor z'n rekening neemt.
Dit event startte in de middag van 5 februari en duurde tot in de ochtend van de 6e. Tijdens deze periode kwamen 86 tornado's voor in een groot gebied. Tennessee en Kentucky werden het zwaarste getroffen, met 25 tornado's in beide staten. Missisippi en Arkansas kregen elk 12 tornado's te verduren. Alabama (7), Missouri (2), Illinois (2), Texas (1), Louisiana (1), en Indiana (1) maken de lijst compleet.
27 tornado's werden geklassificeerd als sterk (EF2+). 5 van deze waren EF3's en 5 kregen de classificatie EF4. 10 van de tornado's zorgden voor 57 doden. Hiermee is deze uitbraak de dodelijkste in de moderne winter historie van tornado's en tevens ook de zwaarste in de laatste 20 jaar. De tornado met het langste pad trok een spoor van vernielingen over bijna 200 km in het noorden van Arkansas. Hij werd geclassificeerd als een EF4 en kostte aan13 mensen het leven. Er raakten 139 mensen gewond. 7 andere tornado's hadden een pad van 40 km, of langer.
500mb Progression – 0z 2/5 thru 18z 2/6
Paar feitjes:
- Zoals eerder beschreven, is er een eenvoudige indicatie van een uitbraak van 20 tornado's of meer om de 2 jaar, echter zijn deze uitbraken zwaar gewogen naar deze tijd.
- Twee van zulke uitbraken waren in de jaren '50, twee in de jaren '60, twee in de jaren '70, twee in de jaren '80, zes in de jaren '90, 10 van 2000 tot 2009, en drie sinds 2010.
- 20 winters veroorzaakten deze winter uitbraken, waarvan 6 winters 2 of meer uitbraken hadden met 20 of meer tornado's. De winter van 1998-1999 is de leider met maar liefst 3 uitbraken, welke allemaal in de maand januari 1999 plaatsvonden.
- Bijna 40% van de uitbraken had een zeer zware tornado er tussen zitten. Onder aan de lijst op plaats 19 is een F5*** van 18 december 1957 te vinden. Nummer 12 van december 23/24 is ook opvallen: geen enkele tornado was krachtiger dan F1***
- 4 van de 27 uitbraken met 20 of meer tornado's verliep zonder doden, inclusief die van kerst 2012. De dodelijkste was de 2008 Super Tuesday tornado outbreak van 5/6 Februari 2008.
* De officiële lijst wordt bijgehouden sinds 1950.
** Tornado uitbraak definitie; Tijdens een uitbraak komen geen pauzes voor langer dan 6 uur.
*** Voor 2007 werden tornado's aangegeven in de F schaal.
© Onweer-Online
Bron: USTornadoes by Ian Livingston http://www.ustornadoes.com/
| Gewijzigd: 24 januari 2013, 12:19 uur, door Marga