Kijkje bij de kerstman....

In Scandinavië regeert Koning Winter al. Bij het kantoor van de kerstman ligt een pak sneeuw. En de komende dagen blijft het winterse weer in het grootste gedeelte van Scandinavië aanhouden.


_{Sneeuwdek in Scandinavië, gemeten op 7 november om 6 UTC (7 uur Ned. tijd). De vlag staat bij Rovaniemi.}

De kerstman woont in Fins Lapland, ergens bij de Korvatunturi Fell. Maar waar precies weet niemand. Dit stukje ligt ten noorden van de poolcirkel, ofwel op de Noordpool. Hij schijnt in een prachtig, magisch kasteel te wonen. Maar hij heeft nog een huis, met kantoor, in Finland en dat staat in Rovaniemi. Daar kan iedereen hem bezoeken en met hem op de foto gaan. Ook Rovaniemi ligt vrijwel op de poolcirkel.

Klimaat Rovaniemi
De stad Rovaniemi is de noordelijkste stad van Finland en de hoofdstad van de provincie Lapland. Er heerst een continentaal klimaat met koude zomers en het hele jaar vrij weinig neerslag. In de zomermaanden komt de temperatuur zelden boven de 20 graden uit en gedurende de periode november tot en met maart vriest het vrijwel continu. Overdag wordt het in de koudste maanden december, januari en februari vaak niet warmer dan -8 tot -10 graden en 's nachts kunnen temperaturen voorkomen van 20 tot 30 graden onder nul. De zon gaat eind juni niet onder en is het gewoon 24 uur per dag licht. In de wintermaanden is het juist andersom, eind december is het zo'n 21-22 uur per dag donker en is de zon vrijwel niet zichtbaar.


_{Webcambeeld van het kantoor van de kerstman in Rovaniemi. Screenshot van vanmiddag 7 november. Bron: rovaniemi.fi}

November
In november komt de gemiddelde maximumtemperatuur niet meer boven het vriespunt uit en in de nachten is matige tot strenge vorst geen uitzondering. En het gemiddeld aantal uren zon per dag is deze maand slechts één uur. December en januari zijn dan de maanden met nul uren zon.

Sneeuw
Sneeuw is in het winterhalfjaar in Rovaniemi ook geen uitzondering. De eerste sneeuw valt in het noorden van Finland begin oktober en dooit pas in mei weg. In het noorden van Finland is het grootste skidorp Levi, ten noorden van de poolcirkel. In het zuiden van het land blijft de sneeuw tussen november en april liggen.

Tiental centimeter sneeuw
Terug naar de (tweede) woonplaats van de kerstman, Rovaniemi. Op dit moment ligt er bij het weerstation van Rovaniemi 22 centimeter sneeuw. En nog iets noordelijker in Finland worden sneeuwdiktes van 25 tot 35 centimeter doorgegeven. Maar op veel meer plekken in Scandinavië ligt er momenteel sneeuw. De meeste sneeuw van Scandinavië wordt gemeten in Mannen in de Noorse bergen in het zuiden: 80 centimeter. En in het uiterste noorden van het land geeft het weerstation van de plaats Oteren 64 centimeter door.


_{Weerkaart met luchtdruk en temperatuur van woensdagmiddag 7 november in Scandinavië. Twee depressies koersen oostwaarts. Aan de achterzijde waaien (stevige) noordelijke tot noordwestelijke winden met aanvoer van Noordpoollucht en sneeuwbuien/-zones. Maar donderdag en vrijdag wordt het landinwaarts in Scandinavië droger en rustiger.}

Oktober was te koud
Het eerste winterweer van het najaar kwam in de loop van oktober op gang, toen Noordpoollucht zich een weg baande over Scandinavië middels noordwesten- of noordenwinden. Uiteindelijk werd heel de maand in Noorwegen gemiddeld te koud (en dat terwijl september nog warmer was dan normaal) met 0,9 tot 1,4 graden onder normaal, aldus het Noorse weerinstituut. In de zuidelijke provincie Buskerud werd op de laatste dinsdag van de maand op het vliegveld van Dagali een minimumtemperatuur van -22,5 graden gemeten. En in Hardaland, in het westen van Noorwegen, werd het die dag minimaal -22,4 graden, een maandrecord.


_{Radarbeeld met neerslagsoorten, te zien via WeatherPro Premium voor o.a. iPad. De rode kleuren betekenen sneeuwval. Plaatje van gistermiddag. Met dank aan Maarten Noort.}

Vooruitzichten
Sinds die tijd heeft zich al een soort van koude reservoir opgebouwd en ook de komende dagen zullen we op vrij grote schaal middagtemperaturen onder het vriespunt zien. Alleen de Noorse west- en zuidkust, maar ook het zuiden van Zweden en de meeste kustplaatsen van Finland hebben middagtemperaturen (ruim) boven nul. Zo wordt het donderdagmiddag in het zuiden van Zweden her en der 9 graden, meteen de warmste hoek van Scandinavië.


_{De eerste sneeuwval in Noorwegen vorig jaar op 6 oktober. Foto: Karin Broekhuijsen.}

Qua sneeuwval lijkt het eerst mee te vallen. Oceaanstoringen die de kou proberen te verdrijven met soms veel wind en bijbehorende vochtige, zachte lucht, komen niet verder dan tot het zuid(west)en en westen van Scandinavië. Pas in het weekend, als de stroming naar het zuiden draait, kunnen de storingen ook tot Noord-Finland zoals Rovaniemi reiken met als gevolg op grotere schaal neerslag, vooral in de vorm van sneeuw. Voor die tijd blijft het in grote delen van voornamelijk Zweden en Finland droog en zijn er opklaringen. Boven de sneeuwdekken kan het dan in de nachtelijke uren - zeker daar waar de wind goed afzwakt - makkelijk matig tot zeer streng vriezen met minimumtemperaturen van plaatselijk -22 graden.


<sub>Screenshot van de webcam van de wintersportplaats van Rovaniemi, Ounasvaara. Bron: rovaniemi.fi

Bron: Meteo Consult, Noorse en Finse weerdienst.</sub>