Een vaste waarnemer van Meteo Consult, Jannes Wiersema in Roodeschool, maakte donderdagavond rond 23 uur een vijftal foto’s vanaf de Groningse kust richting de Noordzee en daarop was een groene schemering aan de lucht te zien, soms afgewisseld met een ietwat rodere tint. Op dat moment waren er opklaringen boven de Noordzee aanwezig, soms een beetje sluierbewolking en was er een afnemende maan zichtbaar. De groene kleur verdween toen iets na 23 uur de dikkere bewolking begon toe te nemen. Heeft hij poollicht ofwel Aurora Borealis waargenomen?
Donderdagavond maakte Jannes Wiersema uit Groningen een vijftal foto's met een groene schemering erop. Het noorderlicht.
Als we puur even naar de globale feiten kijken dan was er op die bewuste avond niet heel veel activiteit op de zon. Een geomagnetische storm op de zon is over het algemeen een goede leidraad of er die avond of nacht poollicht gezien kan worden of niet. De ingeschatte kansen op het zien van poollicht worden vastgelegd in een grafiek. Eerst worden de waarnemingen van de zonnewind van de afgelopen uren, soms ook dagen getoond en vervolgens wordt er naar aanleiding daarvan, en nog enkele andere factoren, een inschatting gemaakt of er poollicht te zien zal zijn of niet. Zo’n grafiek of index noemen we de Kp-index.
De Kp-index gaf een groot deel van die avond K<4 aan en dat betekent geen kans op poollicht. Toch waren er wel 2 uitschieters naar K=4. Bron: NOAA.
Kp-index
In die Kp-index worden vier verschillende niveaus onderscheiden en wel actief (K=4), kleine storm (K=5), grote storm (K>6) en extreme storm (K=9). Zodra de index dus K=4 aangeeft, is er een geringe kans op poollicht. Op die specifieke donderdagavond gaf de grafiek een groot deel van de tijd K<4 aan, waarbij er dus geen of nauwelijks kans was op poollicht. Op een tweetal momenten kwam het in de Kp-index van de NOAA-Space Weather Prediction Center echter toch tot een K=4 en dat betekent dus een positieve (maar kleine) kans op poollicht. Er was die avond dus wel een licht magnetische verstoring door activiteit op e zon met daarin mogelijk ook enkele pieken.
Op station Kiruna in Zweeds Lapland was rond de klok van tienen ook wel degelijk een kortstondige, maar heftige magnetische storing te zien.
Magnetische storing
Door verder te zoeken naar gegevens, is uiteindelijk duidelijk geworden dat er op diverse plaatsen toch wel een kortstondige, heftige magnetische storing te zien was in de grafieken. Onder andere in Lapland, maar ook elders in Scandinavië, IJsland en Schotland.
Ook de Aurora Forecast liet zien dat er die avond poollicht te zien was, wat vanaf de Nederlandse noordkust dus ook gezien is.
Schotland en IJsland
Na nog verder zoeken, bleek inderdaad dat er diezelfde avond in Schotland poollicht was gezien en na contact te hebben opgenomen met een collega die zich momenteel in IJsland bevindt, bleek dat ook hij het Noorderlicht diezelfde avond heel duidelijk had waargenomen en zelfs op de camera had vastgelegd. Er was die avond dus met zekerheid sprake van poollicht.
Collega van Omroep Brabant, Bob Schellens, bevond zich op dat moment in Reykjavik, IJsland en daar nam hij op diezelfde avond deze prachtige foto van het Noorderlicht ofwel Aurora Borealis.
Groenverlicht booreiland
Nu is het natuurlijk de vraag of dat noorderlicht ook in Nederland te zien kan zijn geweest. Vanaf de Groningse kust naar de Noordzee kijkend, is er natuurlijk weinig lichtvervuiling te zien. Soms is daar de verlichting van een enkele boot of een booreiland te zien, maar veel meer dan dat is er niet. Een verlicht booreiland zou eventueel een optie zijn, omdat de meeste daarvan in deze tijd van het jaar groen gekleurd zijn in verband met de vogeltrek. Het groene licht zou kunnen weerkaatsen op de bewolking, waardoor er een soort lichtbundel aan de horizon te zien zou zijn, maar op het moment van fotograferen was het breed opgeklaard.
Nog een foto van Jannes Wiersema van het poollicht.
Poollicht
Met de zekerheid van de kortstondige en tegelijkertijd heftige magnetische verstoring en de daadwerkelijke waarnemingen uit verschillende regio’s in het noorden van Europa, met de daarbij horende foto’s lijkt het er toch dus wel op dat Jannes Wiersema in Groningen inderdaad het Noorderlicht, ofwel Aurora Borealis mooi op de plaat heeft vastgelegd.
Bronnen: Meteo Consult, Jannes Wiersema, Bob Schellens, KNMI, Weerspiegel, NOAA Space Weather Prediction Center
Poollicht.be
Leg uit?
MeteoConsult kan er een mooie draai aangeven:
Punt 1
Op een tweetal momenten kwam het in de Kp-index van de NOAA-Space Weather Prediction Center echter toch tot een K=4 en dat betekent dus een positieve (maar kleine) kans op poollicht
Dikke onzin natuurlijk, een Kp van 4, is echt veel te weinig om noorderlicht te zien. Vanaf een Kp van 6 is er een kleine kans, bij Kp van 4 is de kans er gewoon niet op onze breedtegraad!
Punt 2:
Schotland en IJsland
Na nog verder zoeken, bleek inderdaad dat er diezelfde avond in Schotland poollicht was gezien en na contact te hebben opgenomen met een collega die zich momenteel in IJsland bevindt, bleek dat ook hij het Noorderlicht diezelfde avond heel duidelijk had waargenomen en zelfs op de camera had vastgelegd. Er was die avond dus met zekerheid sprake van poollicht.
Schotland en IJsland liggen westelijker dan ons, en hoe westelijker je gaat des te beter het wordt. Dit heeft alles te maken met dat de aarde niet helemaal om z'n polen heen loopt (daardoor heb je in amerika op dezelfde breedtegraden als dat wij leven een veel grotere kans).
De foto's in Schotland hebben sluitertijden van 30 seconden, hierbij zie je ook alleen op de horizon noorderlicht, de foto's van Jannes zijn zeker te weten van kortere sluitertijd en zou je dan nooit noorderlicht hebben kunnen zien.
En ja IJsland, die licht in de ring of fire (bij het minste of geringste activiteit is er al noorderlicht te zien), en de foto's in IJsland zijn nou niet van dien aard dat het hard is gaan stormen daar.
Punt 3:
Het groene licht zou kunnen weerkaatsen op de bewolking, waardoor er een soort lichtbundel aan de horizon te zien zou zijn, maar op het moment van fotograferen was het breed opgeklaard.
Oke, waarom zie ik dan geen sterren?
Punt 4:
Met de zekerheid van de kortstondige en tegelijkertijd heftige magnetische verstoring en de daadwerkelijke waarnemingen uit verschillende regio’s in het noorden van Europa
heftig? alsjeblieft, dit is een speldenprikje. Als de magnetometer in Kiruna beneden de 1000 uitslaat dan praten we over heftige magnetische verstoring!
Nog een aantal andere vragen over de foto van Jannes.
Waarom zien we geen andere kleuren van het noorderlicht, en waarom in Schotland wel?
Waarom zien we alleen een klein stukje groen?
Waarom lijkt het licht van onderaf te komen?
Waarom zijn er geen meldingen vanuit Noord-Duitsland en of Denemarken?
Dit zijn allemaal vragen waar gewoon geen antwoord op word gegeven door MeteoConsult en ze binden een conclusie aan het feit dat er in IJsland en Schotland noorderlicht te zien was, dus dan heeft Jannes Wiersema het ook maar gezien....
Zoals mijn voorganger ook al zei, kijk eens op poollicht.be, zij hebben al lang bevestigd dat het absoluut geen noorderlicht kan zijn geweest. Deze mensen die er echt heel erg veel verstand hebben van dit fenomeen en niet MeteoConsult (die ik normaal heel erg hoog heb zitten).
Kijk ook nog even goed naar dit plaatje want dit zegt naar mijn mening alles, kijk eens hoe mooi Schotland hierbinnen valt.
Ik hoop dat ik het nu goed onderbouwd heb | Gewijzigd: 3 november 2012, 19:23 uur, door Roan