Studie: Verandering van Arctische zomerwindpatronen kan effect hebben op afname zeeijs en weerpatronen in USA en Europa

De veranderingen in de zomerse Arctische windpatronen kunnen niet alleen bijdragen tot een onvoorspelde afname van het Arctische zee ijs, maar ook veranderingen te weeg brengen in het weer in het noorden van Amerika en in Europa. Dit zijn de bevindingen van een nieuwe studie van NOAA, die op 10 oktober 2012 zijn gepubliceerd in Geophysical Research Letters. 

Het onderzoeksteam werd geleid door James Overland, Ph.D., van het NOAA’s Pacific Marine Environmental Laboratory (PMEL)  n Seattle, Washington. Tijdens de studie werden de windpatronen van 2007-2012 in de subarctica in het begin van de zomer vergeleken met het gemiddelde van 1981-2010. De onderzoekers ontdekten, dat de eerder normaal west-naar-oost vloeiende winden in de hoogste luchtlagen vervangen zijn door een meer noord-zuid undulatie (golfbeweging). Dit nieuwe windpatroon transporteert warmere lucht Arctica in en duwt de Arctische lucht verder naar het zuiden. Dit heeft invloed op de waarschijnlijkheid van de voortdurende weersomstandigheden in de midden-breedtegraden. 

"Ons onderzoek onthult een verandering in het zomerse Arctische windpatroon gedurende de laatste 6 jaar. Deze verschuiving toont een fysieke verbinding aan tussen de afname van het Arctische zee ijs in de zomer, het verlies van het ijs op Groenland en mogelijkerwijs het weer in Noord Amerika en Europa," zegt Overland, een oceanograaf verboden aan het Coastal and Arctic Research Division van het PMEL. 

De verschuiving biedt aanvullend bewijs, dat veranderingen in Arctica niet alleen maar toe te schrijven zijn aan de globale opwarming, zoals blijkt uit de warmere lucht en hogere zeetemperaturen. De veranderingen maken ook deel uit van de "Arctische amplificatie" via welke meerdere Arctisch specifieke fysische processen interfereren waarbij de temperatuursveranderingen, de ijs variabiliteit en ecologische effecten versnellen. 

Bij de studie waren onderzoekers van de Rutgers Universiteit in New Jersey (USA), de universiteit van Sheffield (UK) en het Joint Institute for the Study of the Atmosphere and Ocean (samerwerkingsverband tussen NOAA en de universiteit van Washington) betrokken. De studie met de naam “The Recent Shift in Early Summer Arctic Atmospheric Circulation”. 

Voor 2007 waren de typische zomer winden aan de oppervlakte in Arctica meer variabel, maar neigen vooral naar een stroming vanuit het westen. Sindsdien bliezen de zomerwinden consequent vanuit het zuiden, door de Bering Straat, over de Noordpool richting de Atlantische Oceaan. Deze winden namen extra warmte vanuit het zuiden richting de Noordpool met zich mee. Het zee ijs werd over de Arctic geblazen naar de Atlantische Oceaan. Mede hierdoor is een record verlies aan zomer zee ijs ontstaan. Het arctische zee ijs heeft in 2012 een record minimum bereikt. (Zie berichtgeving). 


_{Beeld van de webcam van de Noordpool van 27 juli 2012. Er zijn vijvers ontstaan door het smelten van het zomerijs.}

Het weer in Europa
Een hogere luchtdruk boven het Noord Amerikaanse continent en Groenland is de drijvende kracht achter deze veranderingen in de zomerwindpatronen, zegt Edward Hanna, Ph.D, van de universiteit van Sheffield. De veranderingen hebben niet alleen invloed in Arctica maar hebben ook gevolgen voor het weer in Groenland, de USA en het westen van Europa. Uiteraard zijn dit geen harde conclusie, maar aannames, waar nog meer onderzoek naar gedaan moet worden. De effecten van de Arctic Amplificatie zullen toenemen als in de komende decades het zomerijs zich terugtrekt. De toenemende opwarming van Arctica heeft tevens effect op de jetstream: de west-naar-oost winden worden afgeremd en veroorzaken meer noord-zuid meanders (golven) in de jetstream. Hoe deze golven zullen gaan verlopen en waar op aarde het weer door deze golfbeweging wordt beïnvloed blijft nog koffiedik kijken. 

Volgens de onderzoekers zal er meer zonne-energie worden geabsorbeerd door de Arctische Oceaan, omdat het zee ijs afneemt. Er is reden om te verwachten, dat meer extreme weersomstandigheden zullen gaan plaatsvinden: hevige sneeuwval, hittegolven en overstromingen in Noord Amerika en Europa. Maar dit zal van plaats tot plaats variëren in intensiteit en in tijd. 

"Wat we nu zien is sterk bewijs, dat de geleidelijke temperatuurstijging niet het belangrijkste verhaal is achter de klimaatverandering: De snelle regionale veranderingen en de toename in frequentie van extreme weeromstandigheden zijn de factoren, die de globale opwarming veroorzaken. Als de Arctic twee keer zo snel dan het globale gemiddelde opwarmt, verwachten wij een verhoogde kans op extreme weersomstandigheden in de gematigde breedtegraden van de noordelijke halfrond, waar miljarden mensen wonen," zegt Jennifer Francis, Ph.D, of Rutgers universiteit. 

© onweer-online
_{Bron: NOAA} | Gewijzigd: 11 oktober 2012, 18:35 uur, door Marga