In het jaar 1006 werd de helderste supernova-explosie ooit geobserveerd. Wetenschappers van de Universiteit van Barcelona zeggen nu dat die explosie is ontstaan doordat twee witte dwergsterren in botsing zijn gekomen. Het onderzoek is vandaag in Nature gepubliceerd. Supernova’s oftewel exploderende sterren zijn de meest gewelddadige en helderste gebeurtenissen in het universum. Eén manier waarop zo’n explosie kan ontstaan is als een kleine witte dwergster grote hoeveelheden materie weet aan te trekken van een begeleidende ster. Wanneer de witte dwerg op die manier zwaarder wordt dan 1,4 keer de massa van de zon zal zij onvermijdelijk exploderen als een heldere supernova.
Om te achterhalen of dat ook het mechanisme is geweest achter de supernova die in 1006 werd gezien zochten astronoom Jonay Hernández en collega’s naar de mogelijk begeleidende ster die er nog steeds zou moeten zijn. In de regio van de explosie werd echter niets meer dan de resten van de explosie zelf gevonden. Mede op basis daarvan concluderen de astronomen dat het hier om twee witte dwergen ging die samensmolten en beiden explodeerden, zonder dat er een begeleidende ster aan te pas kwam. In grote delen van de wereld werd er in mei 1006 melding gedaan van een nieuwe, zeer heldere ‘ster’ aan de hemel. Sommigen astronomen schatten de helderheid van het object een kwart van de volle maan. Wekenlang was de explosie zichtbaar aan de hemel, naar verluidt zelfs overdag. We weten nu dat het om een supernova-explosie ging op een afstand van 7000 lichtjaar van de aarde. De resten van de explosie zijn met telescopen nog steeds waar te nemen.
Bron: Astronieuws
Tussen 30 april en 1 mei van het jaar 1006 was het helderste stellaire fenomeen ooit aan de hemel te zien: een supernova die door verschillende beschavingen op verschillende plaatsen op aarde geobserveerd werd. Wetenschappers hebben nu ontdekt dat die explosie waarschijnlijk veroorzaakt werd door het samensmelten van twee witte dwergen. Dat hebben Spaanse wetenschappers ontdekt, meer dan 1.000 jaar later. Hun studie staat in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
@AP
De supernova van 1006 is niet onopgemerkt voorbijgegaan: Chinese astronomen benadrukten het feit dat het fenomeen drie jaar lang zichtbaar was en de meest gedetailleerde beschrijving komt van de Egyptische dokter en astronoom Ali ibn Ridwan. Die schreef dat het fenomeen zo'n drie keer helderder was dan Venus en dat het uitgestraalde licht overeenkwam met zowat een kwart van de helderheid van de maan.
Wetenschappers hebben nu het gebied bestudeerd waar de explosie zich voorgedaan heeft en ze hebben geen ster gevonden die beschouwd kan worden als de voorvader van de explosie. "We hebben het gebied waar de supernova van 1006 plaatsgevonden heeft, uitgebreid onderzocht en niets gevonden. Dat brengt ons ertoe te denken dat de gebeurtenis waarschijnlijk het resultaat was van de botsing en het samensmelten van twee witte dwergsterren met een even grote massa", zei een onderzoeker van het Instituto de Astrofisica de Canarias.
Dubbelster
De supernova SN1006 was van het type dat zich voordoet bij dubbelsterren, twee astronomische objecten die bij elkaar worden gehouden door hun zwaartekracht. Zo'n systeem kan bestaan uit een witte dwerg en een gewone ster, die materie verliest aan de witte dwerg tot die een massa bereikt die gelijk staat aan die van 1,4 keer onze zon. Eens de witte dwerg die kritische massa bereikt heeft, ontploft het systeem in een supernova.
Een andere mogelijkheid is dat het systeem bestaat uit twee witte dwergen, die uiteindelijk samensmelten en dan ook exploderen. Bij die explosie wordt veel energie geproduceerd en er worden grote hoeveelheden materie tegen een grote snelheid de ruimte in geslingerd. Bij een dergelijke supernova blijft er niets over behalve de weg geslingerde materie die nog eeuwen later bestudeerd kan worden (zie foto).
Witte dwerg
Een witte dwerg is een ster die aan het eind van haar leven is gekomen en waarin geen reacties meer plaatsvinden. De ster zwelt eerst op tot een rode reus en stoot dan een deel haar materie af. De overblijvende kern stort dan in tot een witte dwerg. De materie in de kern is ontaard en erg dicht. Een typische witte dwerg heeft de massa van de zon maar is niet groter dan de aarde.
Een jonge witte dwerg heeft een zeer hoge temperatuur die heel langzaam afkoelt. Uiteindelijk wordt een witte dwerg een zwarte dwerg, maar omdat het afkoelen tientallen miljarden jaren duurt, - wat langer is dan de leeftijd van het heelal -zijn er nog nooit zwarte dwergen waargenomen.
Bron: De Redactie