Om de aandacht te vestigen op de opwarming van de aarde, zal de Italiaanse avonturier Alex Bellini in de lente van volgend jaar op zoek gaan naar een ijsberg waarop hij zal wonen tot hij smelt. Dat meldt The Daily Mail.
Bellini zal in 2015 naar het noordwesten van Groenland trekken op zoek naar een ijsberg waar hij een jaar op zal doorbrengen.
Eerder roeide Bellini al de Middellandse Zee en de Atlantische oceaan over en liep hij al meer dan 22.000 km aan marathons, maar dit zou wel eens zijn zwaarste uitdaging ooit kunnen worden.
Capsule
Hij zal er in een speciale capsule op gedroogde voeding leven en zal het grootste deel van de tijd alleen zijn. Mocht het te gevaarlijk worden om op de ijsberg te blijven, kan hij in zijn capsule op de oceaan drijven tot hij gered wordt.
Bellini wil hiermee aantonen hoe snel ijs de laatste jaren is beginnen smelten en hoopt anderen aan te zetten om ook actie te ondernemen tegen de opwarming van de aarde.
Om de aandacht te vestigen op de opwarming van de aarde
Als je iets wilt bewijzen, dan doe je dat met objectieve data en niet met een of andere ego-trip stunt.
Data geven aan dat de gemiddelde temperatuur op de aarde de afgelopen 17 jaar geen significante stijging, maar ook geen significante daling heeft laten zien.
Hier een leuk stukje: http://klimaatgek.nl/wordpress/2014/07/16/het-wordt-nog-steeds-steedswarmer/#more-2628
Ook in het populaire plaatje Ojmjakon, één van de koudst bewoonde plaatsen op het noordelijk halfrond, is de winter in aantocht. Waar het er nu nog 25 graden is, klapt de temperatuur in de komende 14 dagen al richting 8 graden en overdag rond het vriespunt. In de maanden november-maart kan het hier lange periodes tot onder de -65 graden worden.
Overigens is dit een klein beetje off-topic, Omjakon ligt namelijk zo'n 3000 km van de Noordpool af. Ondanks dat is het een interessant gebied om te volgen.
| Gewijzigd: 27 augustus 2014, 13:56 uur, door Justin
Na jaren van teruggang, lijkt het zeeijs in het Noordpoolgebied zich heel aarzelend iets te herstellen. Net als vorig jaar komt de minimum ijsbedekking van de ijszeeën dit jaar tussen 5 en 6 miljoen vierkante kilometer uit, ver verwijderd van het laagterecord uit 2012. Opvallend is dat het zomerijs dit jaar gemiddeld wel duidelijk dikker was dan dat van vorig jaar. Of hiermee sprake is van het begin van een herstel blijft de vraag. De trend is nog steeds sterk dalend.
Met nog 1 a 2 weken smelt te gaan, zit het zeeijs in het Noordpoolgebied tegen zijn jaarlijkse minimumoppervlakte aan. Het zeeoppervlak dat voor minstens 15 procent met zeeijs bedekt is, beslaat nu een gebied ter grootte van iets minder dan 6 miljoen vierkante kilometer (ongeveer 1 miljoen vierkante kilometer minder dan normaal). De ijsbedekking aan het einde van het seizoen ligt daarmee net iets boven vorig jaar om deze tijd en veel hoger dan in 2012 (circa 2 miljoen vierkante kilometer meer) toen het absolute minimum in de meetreeks werd bereikt.
De ijsbedekking in het Noordpoolgebied is op dit moment duidelijk lager dan normaal, maar niet zo laag als de afgelopen jaren rond deze tijd vaak het geval was.
Dikker ijs
Opvallend is dat de gemiddelde ijsdikte met ongeveer 1,5 meter wel duidelijk boven die van vorig jaar ligt. Toen was het ijs om deze tijd slechts rond 1,1 meter dik. Het totale volume aan ijs in het Noordpoolgebied heeft zich daarmee hersteld tot het niveau van 2007 en ligt daar nu zelfs iets boven. Die ontwikkeling is verrassend, omdat nog geen twee jaar geleden juist steeds recordlage ijsvolumes werden gemeten. Het (lichte) herstel kwam voor vele volgers dan ook onverwacht.
In dit staatje is te zien dat de ijsbedekking in het jaar 2012, toen het nu nog steeds geldende laagterecord werd bereikt, nog veel lager was. We zitten nu op een niveau, vergelijkbaar met dat van 2007. Bron: NSIDC.
Toen het smeltseizoen vorig jaar (2013) begon met recordlage ijsdiktes, hielden velen hun hart vast. Na het spectaculaire laagterecord van het zeeijs een jaar eerder zag het er toen wel heel slecht uit. Het smeltseizoen kwam echter veel later op gang dan normaal. Lagedrukgebieden boven de Noordpool hielden het (dunne) ijs mooi bij elkaar en voorkwamen een snelle smelt. Aan het einde van de zomer van 2013 bleef daardoor niet alleen veel meer zeeijs over dan in het recordjaar ervoor, ook de dikte van het ijs herstelde zich enigszins en liet alweer twee andere jaren achter zich.
Het ijsoppervlak aan het einde van de huidige zomer is vergelijkbaar met dat van vorig jaar. Bron: NSIDC.
Gespannen
Toen de zomer van dit jaar begon, zag het er allemaal dan ook wat gunstiger uit. Hoewel er niet meer ijs was dan een jaar eerder, was het aanwezige ijs wel dikker. Vanwege de spectaculaire ontwikkelingen van een jaar eerder, keek iedereen gespannen toe hoe het deze zomer zou gaan. Opnieuw kende het smeltseizoen een trage start. In mei en gedurende een flink deel van juni verliep het smelten trager dan we van de laatste jaren gewend waren. Bovendien ontstonden op het ijs nauwelijks de gebruikelijke meertjes van smeltwater, zoals andere jaren al wel gebeurde.
Alleen is de gemiddelde ijsdikte dit jaar een stuk groter. Het scheelt met vorig jaar bijna een halve meter. Bron: PIOMAS.
Daardoor heeft het ijsvolume zich hersteld tot het niveau van 2007 en zelfs iets daarboven. Dat is tamelijk onverwacht. Bron: PIOMAS.
Het smelten van zeeijs is een ingewikkeld proces en wordt door allerlei factoren beïnvloed. De luchttemperaturen spelen natuurlijk een belangrijke rol, maar bepalend zijn ook de hoeveelheid zonneschijn, de zeestromingen en de windrichting en windkracht in het gebied. In het algemeen kun je stellen dat hoe meer de ijsschotsen op elkaar gepakt liggen, hoe beter het ijs overleeft. Verder is een bewolkt weerbeeld met weinig zonneschijn gunstig en ook het zo min mogelijk ontstaan van smeltmeertjes op het ijs. In vergelijking met het witte ijs is het water in die meertjes namelijk veel donkerder en neemt dus ook veel meer warmte van de zon op. Zodra er water op het ijs staat, smelt het ijs eronder dan ook veel sneller. Het uit elkaar slaan van ijsvelden door stormen kan eveneens tot een versnelling in het smelten van het ijs leiden. Dat gebeurde in het recordjaar 2012.
Warmer dan normaal
Hoewel het ook dit jaar in delen van het Noordpoolgebied warmer dan normaal was, werkten andere factoren wel mee aan het laten overleven van het zeeijs. Echte stormen bleven dit keer uit, zodat het ijs mooi op elkaar bleef liggen. Verder ontstonden, vroeg in het seizoen, niet de gebruikelijke smeltmeertjes op het ijs, zoals andere jaren wel. Dit lijkt van groot belang te zijn voor de ontwikkelingen later in het smeltseizoen. Als zo’n rustige start als dit jaar er eenmaal is, is het veel lastiger dan anders om er later in het seizoen alsnog een versnelling uit te persen.
Een dergelijke versnelling kwam er de afgelopen maanden overigens wel, eind juni en in de eerste weken van juli, maar later vlakte de snelheid van het smelten van het ijs weer af en werden de verschillen met de voorgaande jaren groter. Dat was vooral goed te zien in de gemiddelde dikte van het ijs dat overbleef. Het verschil met vorig jaar is met 40 centimeter toch opvallend groot. Qua totale oppervlakte is het verschil minder groot, maar records bleven dit jaar ver uit zicht.
Als je alle ijsschotsen tegen elkaar aanschuift, krijg je een andere oppervlakteberekening. Die is in deze grafiek te zien. Ook dit plaatje laat zien dat we nog boven vorig jaar zitten. Het verschil met 2012 is helemaal groot. Bron: Universiteit van Illinois.
Zet broos herstel door?
De grote vraag is nu natuurlijk of dit aarzelende herstel van het zeeijs de komende jaren doorzet? Een antwoord hierop is moeilijk te geven. Net zo verrassend als het voorzichtige herstel van nu, was de enorme teruggang in zeeijs die we in het jaar 2007 beleefden en die ook door niemand was zien aankomen. De factoren die de smelt van het ijs in het zomerseizoen bepalen, lijken op een erg ingewikkelde manier op elkaar in te werken. Het evenwicht is daarbij dermate broos dat het eindresultaat net zo makkelijk in negatieve als in positieve zin kan opvallen, zonder dat meteen duidelijk is welk van de op het proces inwerkende factoren daarbij de doorslag heeft gegeven. En ook al klinkt dat flauw, het is dus afwachten. En nog meer van het proces proberen te begrijpen.
Warm Groenland
Behalve op het zeeijs, wordt gedurende de zomermaanden ook altijd gelet op de afsmelt van het landijs op Groenland. Daar hebben ze weer een behoorlijk warme zomer achter de rug. Vooral aan de randen van de ijskap heeft het veel en hard gedooid. Bovenop de ijskap bleven de temperaturen in het algemeen beneden het vriespunt of kwamen er slechts enkele dagen boven. Voor het landijs op Groenland is het dus zeker (zoals vaak de laatste jaren) geen goede zomer geweest.
Ook Groenland heeft een warme zomer achter de rug met veel afsmelt van ijs. Bron: NSIDC.
Bronnen: MeteoGroup, NSIDC.
Lees ook:
Het ijs lijkt momenteel inderdaad al te stagneren of zelfs op sommige kaarten aan te groeien. Maar pas over een week of 2 zou de echte ommekeer moeten gaan plaatsvinden, ik durf nog niet uit te spreken dat het ijs gestopt is met smelten, dat zou vrij uniek zijn. De zuidpool heeft helaas wel een periode van redelijk sterkte dooi achter de rug, dat is veel te vroeg maar gebeurde vorig jaar zelfs nog later en is toen nog volledig hersteld. Het kan voor zowel de noord- als zuidpool dus nog alle kanten op gaan de laatste 2 weken.
-------------
Smeltend ijs doet Antarctische zee sneller stijgen dan het globale gemiddelde
Smeltende gletsjers hebben de zeespiegel rond de kust van Antarctica twee centimeter meer doen stijgen dan het globale gemiddelde van zes centimeter. Dat ontdekten Britse onderzoekers na een nieuwe studie van satellietgegevens van de voorbije 19 jaar.
Wetenschappers van de universiteit van Southampton en de Britse instellingen National Oceanography Centre en British Antarctic Survey bestudeerden satellietbeelden van een gebied van meer dan een miljoen vierkante kilometer. Daarnaast voerden ze computersimulaties uit die de gevolgen van smeltende gletsjers voor de Antarctische Oceaan toonden. De resultaten van de simulaties weerspiegelden vrij getrouw het echte beeld dat de satellietgegevens toonden.
Door het smelten van de Antarctische ijskap en het verdunnen van drijvende ijsplaten is 350 gigaton zoet water toegevoegd aan de oceaan, besluiten de onderzoekers, die hun studie publiceerden in het vakblad Nature Geoscience. Dat heeft geleid tot een vermindering van het zoutgehalte in de omringende oceanen - iets wat bevestigd werd door onderzoeksexpedities per boot.
Zoutgehalte
"Zoet water is minder dicht dan zout water", legt hoofdauteur van de studie Craig Rye uit. "Daardoor verwachten we een plaatselijke stijging van het zeeniveau in gebieden waar een teveel van zoet water is. Computermodellen bevestigen ons vermoeden dat de stijging van de zeespiegel die we in de satellietgegevens zien bijna volledig veroorzaakt wordt door een afname van het zoutgehalte in het water."
Het samenspel tussen lucht, zee en ijs in deze zeeën is bepalend voor de stabiliteit van de Antarctische ijskap, aldus Rye. "Het heeft daardoor een grote invloed op de globale zeespiegel en andere klimaatprocessen, zoals het genereren van het Antarctische bodemwater dat wereldwijd de grootste oceaandiepten afkoelt en ventileert."
HLN.be
Warm Groenland
Behalve op het zeeijs, wordt gedurende de zomermaanden ook altijd gelet op de afsmelt van het landijs op Groenland. Daar hebben ze weer een behoorlijk warme zomer achter de rug. Vooral aan de randen van de ijskap heeft het veel en hard gedooid. Bovenop de ijskap bleven de temperaturen in het algemeen beneden het vriespunt of kwamen er slechts enkele dagen boven. Voor het landijs op Groenland is het dus zeker (zoals vaak de laatste jaren) geen goede zomer geweest.
Ook Groenland heeft een warme zomer achter de rug met veel afsmelt van ijs. Bron: NSIDC.
Bronnen: MeteoGroup, NSIDC.
Lees ook:
Ik heb toch een ander plaatje en wel van het Deens meteoroogisch Instituut DMI
De grafiek toont hoe groot een fractie met smeltende vorm ijskap oppervlakte tijdens de zomer. De blauwe curve toont de waarden van dit jaar, terwijl de grijze lijn geeft het gemiddelde over de periode 1990-2011. De lichtgrijze gearceerde gebied rond de grijze kromme toont de variatie van de dagwaarden van jaar tot jaar, echter, de hoogste en laagste waarde voor elke dag minder.
(Door translater laten vertalen uit het Deens, Ben47)
OK er wordt vanaf 1990 gekeken en niet vanaf 1981, maar dan toch...Dit zou betekenen dat de afsmelt in 2014 lager ligt dan het gemiddelde over 1990-2011! | Gewijzigd: 1 september 2014, 20:34 uur, door Ben47
De Noordwestelijke Doorvaart is een route van de Atlantische Oceaan naar de Grote Oceaan door de poolarchipel van Canada.
Er ligt op die route deze zomer meer zee-ijs dan het gemiddelde over 1981-2010 (zie blauwe lijn).
Zelfs de Amundsen route is niet geheel geopend. (Amundsen bevoer deze route in 1905!)
Bron:nsid
Bijna aan einde smeltseizoen; nog een paar dagen te gaan. Hier gelijk aan hetzelfde moment in sept 2013. Situatie zee-ijs gebied 6 sept 2014
Bron detail grafiek: arctic.atmos
Volgens het Japans International Arctic Research Center was mate van zee-ijs gisteren groter dan 2013
Bron gradiek: International Arctic Research Center (IARC)
Bron
Temperatuur op Groenland is weer gedaald naar onder nul. Duidelijk te zien dat de omkanteling tussen nacht en dag op de noord- en zuidpool weer in gang gezet is:
Bron: www.ehabich.info/
Ook goed nieuws voor de Zuidpool, waar de laatste maanden vrij onstabiel verliepen. Enkele weken geleden zetten opnieuw een periode van smelt in maar ook nu weer is deze volledig herstelt en nu bijna op het hoogste niveau ooit:
Bron
Bron
En dan ook gelijk nog maar even een blik naar het plaatsje Ojmjakon waar ik eerder ook al over berichtte. Zomers kan het er heerlijk warm zijn, 's winters is het één van de (sommige stellen zelfs dé) koudst bewoonde plaatsen van het noordelijk halfrond. Vandaag is het voor de inwoners hun laatste "warme" dag geweest, hier gaan ze nu minimaal 7 maanden lang de winter in. Wat een walhalla....
| Gewijzigd: 16 september 2014, 17:09 uur, door Justin
Courtesy of The National Snow and Ice Data Center
Arctische en subarctische branden waren krachtiger in 2014 dan ooit werd tevoren. Photo by Jason Box/NASA
Bron en meer info: Slate.com | Gewijzigd: 31 januari 2017, 13:56 uur, door Joyce.s
Bron:arctic.atmos.uiuc
In de winter neemt de hoeveelheid zee-ijs in het Noordpoolgebied toe. Het bereikt aan het eind van de winter (maart) een maximum. Daarna begint de hoeveelheid zee-ijs – onder invloed van hogere temperaturen – weer af te nemen om vervolgens aan het eind van de zomer (september) een minimum te bereiken. Dat minimum is nu bereikt, zo meldt NASA nu.
Net als vorig jaar
Op het moment waarop het minimum bereikt werd, was er in het Noordpoolgebied 5,02 miljoen vierkante kilometer aan zee-ijs te vinden. Dat is vergelijkbaar met de hoeveelheid die we vorig jaar in dezelfde tijd in hetzelfde gebied maten. Het minimum van dit jaar ligt wel sterk onder het gemiddelde minimum in de periode tussen 1981 en 2010 (6,22 miljoen vierkante kilometer).
Op de afbeelding hierboven zie je in wit het zee-ijs dat momenteel in het Noordpoolgebied te vinden is. De rode lijnen geven aan tot hoever het zee-ijs in de periode tussen 1981 en 2010 gemiddeld in diezelfde periode kwam.
Geen record
Het jaar 2014 is geen recordjaar. Er zijn – sinds de metingen begonnen – vijf jaren te noemen waarin er in deze periode minder ijs in het Noordpoolgebied te meten viel. “De zomer begon relatief koel en miste de grote stormen of sterke winden die ijs kapot kunnen maken en het smeltproces kunnen bevorderen,” vertelt onderzoeker Walter Meier.
2012 is nog altijd het recordjaar. Toen lag er in deze tijd slechts 3,41 miljoen vierkante kilometer zee-ijs. Dat we in 2013 en 2014 rond het zee-ijsminimum meer ijs zien, wil echter niet zeggen dat het Noordpoolgebied aan het herstellen is. Ook het minimum van dit jaar past in de neerwaartse trend die we over een langere periode kunnen waarnemen: de Noordelijke IJszee verliest per decennium ongeveer dertien procent van zijn zee-ijs.
bron | Gewijzigd: 23 september 2014, 11:23 uur, door Ossekop
Op 19 september bedroeg de 5-daags gemiddelde oppervlakte van het ijspakket meer dan 20 miljoen km2 en hiermee is het het grootste ijsoppervlak sinds satellieten de ijskap in de gaten houden.
De hoeveelheid ijs is in nagenoeg alle regio's meer aanwezig dan in de afgelopen jaren (obv de gemiddelden over 1981-2010) en met name in de noordelijke Rosszee en in de gebieden grenzend aan de Indische Oceaan.
Het gemiddelde wordt "net" niet gehaald in de gebieden rond de Noordelijke Beringhausenzee en een klein gebied ten zuiden van Australië
dank aan nasa / nsidc | Gewijzigd: 23 september 2014, 17:09 uur, door Ossekop
Terwijl het Arctische zeeijs, nu de zomer voorbij is en het winterhalfjaar begonnen, met net iets meer dan 5 miljoen vierkante kilometer zijn minimum van dit jaar heeft bereikt, besloeg het zeeijs rond Antarctica (waar de winter ten einde is gegaan) voor het eerst sinds het begin van de satellietwaarnemingen (35 jaar geleden) een oppervlakte van meer dan 20 miljoen vierkante kilometer. Voor de Arctische oceaan betekent het minimum van dit jaar een zesde plaats op de lijst van jaren met een lage ijsbedekking. In het Zuidpoolgebied is de zeeijsbedekking aan het einde van de winter juist nog niet eerder in het satelliettijdperk zo groot geweest als dit jaar.
Al jaren zien we rond de twee polen van de aarde tegengestelde ontwikkelingen, als het om zeeijs gaat. Daar waar de trend in het Noordpoolgebied al lange tijd sterk dalend is, groeit het zeeijs rond de Zuidpool. Het tempo van de daling in het noorden is daarbij overigens bijna vier keer zo hoog als de snelheid waarmee het ijs rond de Zuidpool toeneemt; per saldo gaat het dus achteruit. Toch stelt de toename van het zeeijs rond Antarctica de deskundigen voor de nodige hoofdbrekens. Want hoe kan het dat in een gebied, waarin zowel in de zeeën als op het land een stijging van de temperaturen wordt waargenomen, toch ook de zeeijsbedekking steeds groter wordt?
Mogelijke oorzaken
Een paar mogelijke oorzaken hebben we in eerdere verhalen op deze site al besproken. Zo leiden de hogere temperaturen in het Zuidpoolgebied ertoe dat gletsjers vanaf het vasteland van Antarctica hun ijs in een hoger tempo dan voorheen naar zee afvoeren, waardoor er meer ijs in het water terechtkomt. Ook verlaat meer smeltwater dan voorheen het vasteland van de Zuidpool. Dit smeltwater komt in zee terecht. Het zeewater wordt hierdoor gekoeld en minder zout, met als gevolg dat het water in de zuidpoolwinter makkelijker bevriest. Dan krijg je meer ijs.
Een volledige verklaring voor de sterke groei van de laatste drie jaar, waarin record op record is gevestigd, hebben we hiermee echter nog niet. Er wordt daarom verder gekeken, bij voorbeeld naar het water dat onder het Zuidpoolijs (op het land) vandaan in de zeeën rond Antarctica terechtkomt. Het gaat om water dat onder hoge druk van het ijs erboven (soms wel tot 3 kilometer dik) naar zee verdwijnt. Door die hoge druk is dit water bij een veel lagere temperatuur vloeibaar dan gewoon water. Eenmaal in zee verplaatst het koude water zich naar de oppervlakte en bevriest dan meteen. Omdat de hoeveelheden water, die van onder de ijskappen in zee verdwijnen, toenemen, kan hiermee wellicht ook een deel van de groei van het zeeijs rond de Zuidpool worden verklaard.
Nog een andere oorzaak ligt mogelijk in het feit dat de koude toplaag van het water, die in de zeeën rond Antarctica bovenop een warme waterlaag op wat grotere diepte ligt, dikker wordt (door de grotere hoeveelheden smeltwater die in zee terechtkomen), of minder turbulent (bij voorbeeld door veranderingen in het wind- of zeestromingspatroon in het gebied). In elk geval lijkt het erop dat het warmere water op wat grotere diepte niet meer zo gemakkelijk aan het oppervlak van de zee komt als voorheen. En dat zou weer kunnen verklaren waarom het zeeijs in het gebied minder makkelijk smelt. Ten slotte kunnen veranderingen in het windpatroon rond de Zuidpool ervoor zorgen dat het zeeijs in het gebied verder van het land af wordt geblazen, waarmee de oppervlakte van het door (minimaal met 15 procent) ijs bedekte deel van de zee natuurlijk extra kan toenemen.
Interessante puzzel
Het is een interessante puzzel, waarin waarschijnlijk veel van de erder genoemde factoren op een bepaalde manier met elkaar samenwerken. Hoe het precies gaat, wordt op dit moment nog niet compleet begrepen en daarom is het record van dit jaar in het Zuidpoolgebied ook voor de volgers een verrassing. We meten het en weten dat het zo is. Zoals we ook weten dat de klimaatverandering ervoor zorgt dat het ook in en rond Antarctica warmer wordt, zowel op het land als in de zee. Hoe het ene dan toch het andere kan veroorzaken, is nu dan ook onderwerp van onderzoek.
Noordpool
Het zeeijsminimum in het Noordpoolgebied is dit jaar, zoals we een paar weken geleden op deze site al schreven, ver bij het recordminimum van 2012 vandaan gebleven. Tegelijkertijd ligt het met een oppervlakte van 5 miljoen vierkante kilometer (net iets minder dan vorig jaar) nog steeds wel dik onder het gemiddelde (1981-2010). Daarmee blijft de sterk dalende trend voor het Noordpoolgebied onverkort van kracht, ook al lijkt er de laatste twee jaar een licht herstel te zijn ten opzichte van het absolute minimum in 2012. Maar: net zoals het weer gedraagt ook het zeeijs zich grillig en daarom zegt de (langjarige) trend in dit geval veel meer dan de uitslagen van de afgelopen twee jaar.
Bronnen: MeteoGroup, NSIDC, The Carbon Brief.
Lees ook: