De schildvulkaan is een 367m hoge vulkaan op het eiland Santorini (Thera). De vulkaan met haar seile caldera met op de rand witgekalkte dorpen is één van de schilderachtige hoogtepunten in de Egeïsche zee. Het ronden eiland is opgebouwd uit overlappende schildvulkanen met io zijn minst vier gedeeltelijk overlappende caldera's.
Geschiedenis van de vulkaan
Het oudste vulkaancentrum op het eiland is gelegen in het gebied van Akrotiri. Geologisch materiaal op vele plaatsen op het eiland bevatten een groot aantal van gemineraliseerde zeeorganismen. De koolstofdatering toont aan dat de fossielen een ouderdom hebben van tussen de 645000 en 585000 jaar v. Chr.! Een 50,000 jaar later werd de vulkaan van Peristeri gecreëerd tussen Therasia (Thirasia) en het noorden van Thera. Het is 400 meter hoog, waarvan het hoogste punt de Mikros Profitis site is. Gedurende dezelfde periode werden andere vulkanen “geactiveerd” zoals Balos, Kokkini Paralia en Kokkinopetra. Er kwam een periode van hevige eruptiesmet biljoenen tonnen as die de lucht werden ingeblazen, waarvan een deel op het eiland neerviel en zo het eiland een vorm gaf. De assen die na de uitbarstingen achterbleven verdeelden zich over de atmosfeer van de gehele planeet. Als gevolg van deze reeks uitbarstingen, viel de vulkaan uiteindelijk in en maakte een grote opening die werd gevuld door de zee. Dit noemen we de “caldera”, wat komt van het spaanse woord “cauldron”. Het magma bleef uit de vulkaan komen in de caldera en creëerde een nieuwe vulkaan. De vulkaan zakte in, werd terug gevuld door de zee en barstte nog 12 keer uit in de voorbije 400000 jaar. Er zijn nog vele lagen lava zichtbaar in de afgrond onder het dorp Imerovigli, maar ook op de top van de kloof van Therasia zijn overblijfselen van de Skaros vulkaan. Het mooie dorp Ia is gebouwd op de rode tefra, dat uit de vulkaanuitbarsting kwam 50000 jaar geleden.
De laatste grote uitbarsting
Een van de grootste uitbarstingen van de vulkaan was ongeveer in 1650 v. Chr. Gedurende deze periode werd het eiland Strongyle genoemd, wat rond betekent, dankzij zijn cirkelachtige vorm. Het eiland vormde als het ware een ring rond Pharos en Aspronisi. Deze twee locaties werden verdeeld door een kanaal waardoor de zee in de caldera vloeide waar een vulkaantop een beetje boven het water uitstak. Maanden voor de eruptie waren de seismische activiteiten zo intens dat het aanzienlijke schade toebracht aan de nederzettingen, wat het voor de inwoners extreem moeilijk maakte. Waarschijnlijk is de vulkaan uitgebarsten in de lente. Er wordt geschat dat er 90 biljoen ton gesmolten steen in de lucht werd geblazen, en dit in slechts een paar dagen tijd. Vulkanische tefra bedekte het hele eiland met een laag as tot tien meter dik, en de rest verdween in de atmosfeer. Opmerkelijk is dat er zelf vandaag nog assen en sulfer is gevonden op de gletsjers in Groenland. Het is wetenschappelijk bewezen dat de eruptie een vulkanische winter met zich meebracht en de temperatuur op aarde daalde met 1 à 2 °C.
De vulkaanuitbarsting is verantwoordelijk voor de vorming van het eiland Santorini zoals we het vandaag kennen. De eruptie maakte ook een enorm hoge tsunami die waarschijnlijk verantwoordelijk is voor de verwoesting van de Minoïsche beschaving op het eiland Kreta, 110 km ten zuiden van Santorini. Als resultaat van een mildere vulkanische activiteit werden de eilanden Palea Kameni en Nea Kameni gecreëerd in het centrum van de caldera. De kloven op deze caldera bevatten nog steeds sporen van oude flora, wat een uitstekende informatiebron is over de evolutie en de geschiedenis van de flora in het gebied. In 197 v. Chr., ongeveer 1500 jaar nadat de caldera ontstond, ontstond er ook een nieuw eiland op het oppervlak.
De vulkaan tegenwoordig
Acht erupties zijn geteld sinds de vulkaan werd gecreëerd, met als hoogtepunt het ontstaan van de eilanden Palea Kameni en Nea Kameni. De laatste uitbarsting dateert van in 1950. Sindsdien is de vulkaan niet meer actief, maar zijn er wel vele warmwaterbronnen op de stranden van het eiland, zowel als warme gassen die uit de kraters komen van het eiland Nea Kameni. Uit studies van vulkanologen van over de hele wereld is gebleken dat een grote en verwoestende uitbarsting in de toekomst zou kunnen plaatsvinden. De explosie zou gelijkaardig zijn met de zogenaamde Minoïsche en zou heel Santorini kunnen verwoesten en een grote impact kunnen hebben op het hele Egeïsche en het oostelijke mediterrane gebied.
© onweer-online
Bron: mygreektrip | Gewijzigd: 29 maart 2017, 11:45 uur, door Joyce.s