weervragen
weervragen
Onlangs vierde mijn buurvrouw haar 65e verjaardag. Normaal bezoek ik haar niet op haar verjaardag, maar bij deze bereikte mijlpaal dus wel. “Wat heeft dat met het weer te maken,” vraagt u zich wellicht af? Niets, uiteraard, totdat mijn buurvrouw de aanwezige visite vertelde dat haar buurman meteoroloog is… Het gespreksonderwerp draaide toen radicaal om. Wat kwamen er een ‘weervragen’ los! En daarmee werd ook dit verhaal geboren.
Op veel dagen valt er een buitje in ons land, maar in werkelijkheid regent het maar ongeveer 7% van de tijd. Zeker een hoosbui zoals deze duurt doorgaans maar kort. Foto: Jannes Wiersema.
“Het regent vaak in Nederland.”
Dit was één van de eerste opmerkingen die loskwam. Vervolgens liet ik de aanwezigen eens schatten hoeveel procent van de tijd het in Nederland regent. Die schattingen zaten tussen 25 en 55%. De werkelijkheid is voor de regenhaters veel rooskleuriger. Eén op iedere drie dagen verloopt sowieso geheel droog, dat is al 33%. Maar op de overige dagen regent het natuurlijk niet de hele dag. Vaak valt er slechts één bui, of een paar buien. Zelfs als het ’s ochtends urenlang regent, zeg van 8 tot 12 uur, is het dus 20 van de 24 uur in dat etmaal droog! Uit metingen blijkt dat het slechts in (afgerond) 7% van de tijd hard genoeg regent om de straten nat te maken en te houden. De volgende opmerking sluit hier op aan.
“Het regent bijna nooit de hele dag.”
Klopt! De weerspreuk ‘regen voor acht uren, zal de ganse dag niet duren’, komt vaak uit! Zelfs op een kletsnatte dag met langdurig regen of een hele stoet aan buien, is het best wel eens af en toe droog. Op de officiële meetstations wordt naast de neerslaghoeveelheid ook de neerslagduur gemeten. En wat blijkt? Sinds het begin van de vorige eeuw is het slechts in een handvol etmalen tot méér dan 23 uur met neerslag gekomen, en dan kijken we toch écht naar een periode van meer dan honderd jaar…
Een hele dag regen, waarbij het dus geen moment droog is, komt in ons land eigenlijk niet voor. Sinds het begin van de vorige eeuw is er maar een vijftal etmalen geweest met méér dan 23 uren regen. Omdat het na een bui natuurlijk een tijdje duurt voordat alles is opgedroogd (zeker in het winterseizoen) is het beeld dat men heeft, een stuk negatiever. Foto: Ria Snoek.
“De meeste buien trekken langs.”
Ook dit is waar. Natuurlijk, soms trekken buien pal over en krijg je een gietbui op je pet, maar veel vaker is er sprake van een ‘schampertje’ of trekt de bui inderdaad in zijn geheel langs. Buien hebben soms wel een voorkeur om in bepaalde gebieden te vallen en in andere niet. In de herfst bijvoorbeeld vallen de meeste buien langs de kust, en in het voorjaar juist diep landinwaarts. Het grappige is echter dat bijna overal in het land de meeste buien langs lijken te trekken. Dat komt omdat we veel meer van de hemel kunnen zien dan we denken. Vooral als de hemel niet al te vol met wolken zit, kunnen bijvoorbeeld buien, die zich ontladen langs de westkust, of in de Achterhoek, nog gemakkelijk vanuit Midden-Nederland worden gezien.
“Als we van Arnhem naar Amsterdam rijden, regent het altijd rondom Utrecht.”
Arme Utrechtenaren… als deze bewering juist is, zitten ze altijd met nattigheid opgescheept. Uiteraard blijkt dat niet uit de neerslagtotalen in, en in een wijde boog rondom Utrecht. Het blijkt dat mensen een selectief geheugen hebben. Als het een paar maal voorkomt dat het in Arnhem en Amsterdam droog is, maar dat er juist ter hoogte van Utrecht een bui valt, dan blijft die gebeurtenis hangen. Iedere keer als dat daarna wederom voorkomt, is dat een bevestiging van dat beeld. Als het juist in Utrecht droog is en/of in Arnhem en Amsterdam regent, dan wordt dat genegeerd. Maar regent het wél rondom Utrecht? Wellicht wordt er dan gezegd: “Zie je wel? Alweer!”
Als men tijdens wisselvallig weer met de auto het land doorkruist, is de kans behoorlijk groot dat men onderweg een bui treft. Dat kan bij Utrecht zijn, maar natuurlijk ook nabij of in een andere plaats. In Utrecht is het gemiddeld bezien, echt niet natter dan in Amsterdam of Arnhem. Foto: Fam. Donker.
“Jullie zitten er vaak naast.”
Dat is ook de reden waarom mevrouw Pelleboer geen kinderen had. Haar man zat er te vaak naast… Maar alle gekheid op een stokje, het is moeilijk om de gedragingen van onze wispelturige atmosfeer goed in te schatten. Toch zijn de weersverwachtingen tegenwoordig beter dan ooit, met (grofweg) een score tussen 75 en 95%, voor de eerste paar dagen. Dat betekent toch één à twee missers in iedere twee weken. Dat is vaak genoeg dat de mensen dit onthouden en dan komt het selectieve geheugen opnieuw om de hoek kijken. “Zie je wel, er klopt weer niets van!” Dat op de meeste dagen de weersverwachting wel uitkwam, wordt dan vergeten.
“Het weer in de tropen is beter te verwachten dan in Nederland.”
Dat is waar, en dat komt omdat er in de tropen geen echte seizoenen zijn, hooguit is er sprake van een droge en een natte tijd. Het weer in de tropen is, zeker als we naar de temperaturen kijken, veel gelijkmatiger. In onze streken is het internationaal de afspraak om een periode van 30 jaar aan te houden om te bepalen wat het ‘gemiddelde’ weer is. Nu hanteren we de periode van 1981 tot en met 2010. In de tropen volstaat een kortere periode. Tien tot vijftien jaar meten is daar voldoende om een goed beeld te verkrijgen van het klimaat ter plekke.
De meeste buien die men ziet hangen, trekken langs. Dat komt omdat men best een behoorlijk stuk van de hemel kan zien. Ook deze buien hangen nog op een behoorlijk grote afstand. Foto: Sander Uitzicht.
“Alweer een slechte zomer!”
Over dit punt zullen de meteorologen en het gemiddelde publiek wellicht altijd van mening blijven verschillen. In Nederland zijn de zomers gemiddeld vrij koel en aan de natte kant. ‘Goed zomerweer’ is voor de meeste mensen een droge dag, met flink wat zonneschijn, weinig wind en maximumtemperaturen tussen 22 en 26 graden. Liever niet hoger, want dan wordt het weer té warm. Het liefst hebben we dat weerbeeld minstens een hele week lang. Helaas is dat in Nederland vaak geen haalbare kaart. Je zou kunnen zeggen dat een koele, natte en sombere zomer voor het grote publiek een bedroevend slechte zomer is, maar een ‘gemiddelde’ zomer ook nog matig. Dan wordt de spoeling inderdaad dunnetjes, want een zomer die ‘normaal’ is voor de Cote ‘d Azur, (het ideaalbeeld voor veel mensen) komt hier nu eenmaal slechts zelden voor.
“Kan je inderdaad horen hoever het onweer weg is?”
Een inkoppertje voor een ieder die iets van het weer af weet, maar niet iedereen is kennelijk bekend met deze materie. Het licht van de bliksem komt met de lichtsnelheid (300.000 km/sec) naar ons toe en zien we dus direct, terwijl het geluid van de donder (die op hetzelfde moment ontstaat) met de geluidssnelheid (ongeveer één km per drie seconden) naar ons toe komt. Met het tijdverschil tussen bliksem en donder kunnen we dus goed schatten hoever de ontlading van ons vandaan was. Drie seconden is dus één kilometer, zes seconden zijn twéé kilometers, enzovoorts.
Wie dit op zich af ziet komen, kan maar beter een schuilplaats zoeken. Foto: Wouter van Bernebeek.
“Tijdens onweer kan je beter niet onder een boom schuilen.”
Dat is inderdaad onverstandig. Bliksem zal vaker op een hoog punt inslaan en daarom is een (eenzame) boom in een open veld geen verstandige schuilplaats. Heeft men geen keuze, dan is het het beste om gehurkt met de voeten bij elkaar te schuilen. De kans op een directe inslag is dan kleiner en ook zijn de gevolgen van inductiestroom ten gevolge van een nabije inslag dan geringer. Koeien, die met hun vier poten ver uiteenstaan, zijn van dat laatste vaak een slachtoffer. In een bos kan men daarom het best midden in het bos schuilen, waar alle bomen min of meer even hoog zijn, dan aan de bosrand, waar de eerste bomenrij boven het land daaromheen uitsteekt. Juist dáár zal de bliksem vaker inslaan.
“Je kunt beter onder een beukenboom schuilen dan onder een eikenboom.”
Dit sluit aan op een Duitse weerspreuk, die vrij vertaald luidt: ‘Eiken zal men mijden en beuken zal men zoeken.’ Toch is dit grote onzin. Beuken worden even vaak door de bliksem getroffen als eiken. Wél is het zo dat eiken een ruwe stam hebben, waardoor de gevolgen van de inslag vaak duidelijk zichtbaar zijn. Een beuk heeft een gladde stam, waarop de bliksem vaker ‘afglijdt’. Daardoor is een inslag minder duidelijk zichtbaar. Het lijkt daarom dat beuken door de bliksem meer gespaard worden, maar bliksem is echt niet kieskeurig, wat dat betreft.
Bij onweer is het heel onverstandig om een boom als schuilplaats uit te zoeken. Vooral een eenzame boom kan wellicht het doelwit van een inslaande bliksem worden. Foto: Wouter van Bernebeek.
Dit zijn dan zomaar tien vragen die door de verjaardagsvisite op mij werden afgevuurd en er werden nog meer vragen gesteld. Maar die bewaren we voor een andere keer. In ieder geval vond het aanwezige gezelschap het een leerzame, en gezellige middag. En zo blijkt maar weer… over het weer raak je nooit uitgepraat!
Bron: Meteo Consult
Onlangs vierde mijn buurvrouw haar 65e verjaardag. Normaal bezoek ik haar niet op haar verjaardag, maar bij deze bereikte mijlpaal dus wel. “Wat heeft dat met het weer te maken,” vraagt u zich wellicht af? Niets, uiteraard, totdat mijn buurvrouw de aanwezige visite vertelde dat haar buurman meteoroloog is… Het gespreksonderwerp draaide toen radicaal om. Wat kwamen er een ‘weervragen’ los! En daarmee werd ook dit verhaal geboren.
Op veel dagen valt er een buitje in ons land, maar in werkelijkheid regent het maar ongeveer 7% van de tijd. Zeker een hoosbui zoals deze duurt doorgaans maar kort. Foto: Jannes Wiersema.
“Het regent vaak in Nederland.”
Dit was één van de eerste opmerkingen die loskwam. Vervolgens liet ik de aanwezigen eens schatten hoeveel procent van de tijd het in Nederland regent. Die schattingen zaten tussen 25 en 55%. De werkelijkheid is voor de regenhaters veel rooskleuriger. Eén op iedere drie dagen verloopt sowieso geheel droog, dat is al 33%. Maar op de overige dagen regent het natuurlijk niet de hele dag. Vaak valt er slechts één bui, of een paar buien. Zelfs als het ’s ochtends urenlang regent, zeg van 8 tot 12 uur, is het dus 20 van de 24 uur in dat etmaal droog! Uit metingen blijkt dat het slechts in (afgerond) 7% van de tijd hard genoeg regent om de straten nat te maken en te houden. De volgende opmerking sluit hier op aan.
“Het regent bijna nooit de hele dag.”
Klopt! De weerspreuk ‘regen voor acht uren, zal de ganse dag niet duren’, komt vaak uit! Zelfs op een kletsnatte dag met langdurig regen of een hele stoet aan buien, is het best wel eens af en toe droog. Op de officiële meetstations wordt naast de neerslaghoeveelheid ook de neerslagduur gemeten. En wat blijkt? Sinds het begin van de vorige eeuw is het slechts in een handvol etmalen tot méér dan 23 uur met neerslag gekomen, en dan kijken we toch écht naar een periode van meer dan honderd jaar…
Een hele dag regen, waarbij het dus geen moment droog is, komt in ons land eigenlijk niet voor. Sinds het begin van de vorige eeuw is er maar een vijftal etmalen geweest met méér dan 23 uren regen. Omdat het na een bui natuurlijk een tijdje duurt voordat alles is opgedroogd (zeker in het winterseizoen) is het beeld dat men heeft, een stuk negatiever. Foto: Ria Snoek.
“De meeste buien trekken langs.”
Ook dit is waar. Natuurlijk, soms trekken buien pal over en krijg je een gietbui op je pet, maar veel vaker is er sprake van een ‘schampertje’ of trekt de bui inderdaad in zijn geheel langs. Buien hebben soms wel een voorkeur om in bepaalde gebieden te vallen en in andere niet. In de herfst bijvoorbeeld vallen de meeste buien langs de kust, en in het voorjaar juist diep landinwaarts. Het grappige is echter dat bijna overal in het land de meeste buien langs lijken te trekken. Dat komt omdat we veel meer van de hemel kunnen zien dan we denken. Vooral als de hemel niet al te vol met wolken zit, kunnen bijvoorbeeld buien, die zich ontladen langs de westkust, of in de Achterhoek, nog gemakkelijk vanuit Midden-Nederland worden gezien.
“Als we van Arnhem naar Amsterdam rijden, regent het altijd rondom Utrecht.”
Arme Utrechtenaren… als deze bewering juist is, zitten ze altijd met nattigheid opgescheept. Uiteraard blijkt dat niet uit de neerslagtotalen in, en in een wijde boog rondom Utrecht. Het blijkt dat mensen een selectief geheugen hebben. Als het een paar maal voorkomt dat het in Arnhem en Amsterdam droog is, maar dat er juist ter hoogte van Utrecht een bui valt, dan blijft die gebeurtenis hangen. Iedere keer als dat daarna wederom voorkomt, is dat een bevestiging van dat beeld. Als het juist in Utrecht droog is en/of in Arnhem en Amsterdam regent, dan wordt dat genegeerd. Maar regent het wél rondom Utrecht? Wellicht wordt er dan gezegd: “Zie je wel? Alweer!”
Als men tijdens wisselvallig weer met de auto het land doorkruist, is de kans behoorlijk groot dat men onderweg een bui treft. Dat kan bij Utrecht zijn, maar natuurlijk ook nabij of in een andere plaats. In Utrecht is het gemiddeld bezien, echt niet natter dan in Amsterdam of Arnhem. Foto: Fam. Donker.
“Jullie zitten er vaak naast.”
Dat is ook de reden waarom mevrouw Pelleboer geen kinderen had. Haar man zat er te vaak naast… Maar alle gekheid op een stokje, het is moeilijk om de gedragingen van onze wispelturige atmosfeer goed in te schatten. Toch zijn de weersverwachtingen tegenwoordig beter dan ooit, met (grofweg) een score tussen 75 en 95%, voor de eerste paar dagen. Dat betekent toch één à twee missers in iedere twee weken. Dat is vaak genoeg dat de mensen dit onthouden en dan komt het selectieve geheugen opnieuw om de hoek kijken. “Zie je wel, er klopt weer niets van!” Dat op de meeste dagen de weersverwachting wel uitkwam, wordt dan vergeten.
“Het weer in de tropen is beter te verwachten dan in Nederland.”
Dat is waar, en dat komt omdat er in de tropen geen echte seizoenen zijn, hooguit is er sprake van een droge en een natte tijd. Het weer in de tropen is, zeker als we naar de temperaturen kijken, veel gelijkmatiger. In onze streken is het internationaal de afspraak om een periode van 30 jaar aan te houden om te bepalen wat het ‘gemiddelde’ weer is. Nu hanteren we de periode van 1981 tot en met 2010. In de tropen volstaat een kortere periode. Tien tot vijftien jaar meten is daar voldoende om een goed beeld te verkrijgen van het klimaat ter plekke.
De meeste buien die men ziet hangen, trekken langs. Dat komt omdat men best een behoorlijk stuk van de hemel kan zien. Ook deze buien hangen nog op een behoorlijk grote afstand. Foto: Sander Uitzicht.
“Alweer een slechte zomer!”
Over dit punt zullen de meteorologen en het gemiddelde publiek wellicht altijd van mening blijven verschillen. In Nederland zijn de zomers gemiddeld vrij koel en aan de natte kant. ‘Goed zomerweer’ is voor de meeste mensen een droge dag, met flink wat zonneschijn, weinig wind en maximumtemperaturen tussen 22 en 26 graden. Liever niet hoger, want dan wordt het weer té warm. Het liefst hebben we dat weerbeeld minstens een hele week lang. Helaas is dat in Nederland vaak geen haalbare kaart. Je zou kunnen zeggen dat een koele, natte en sombere zomer voor het grote publiek een bedroevend slechte zomer is, maar een ‘gemiddelde’ zomer ook nog matig. Dan wordt de spoeling inderdaad dunnetjes, want een zomer die ‘normaal’ is voor de Cote ‘d Azur, (het ideaalbeeld voor veel mensen) komt hier nu eenmaal slechts zelden voor.
“Kan je inderdaad horen hoever het onweer weg is?”
Een inkoppertje voor een ieder die iets van het weer af weet, maar niet iedereen is kennelijk bekend met deze materie. Het licht van de bliksem komt met de lichtsnelheid (300.000 km/sec) naar ons toe en zien we dus direct, terwijl het geluid van de donder (die op hetzelfde moment ontstaat) met de geluidssnelheid (ongeveer één km per drie seconden) naar ons toe komt. Met het tijdverschil tussen bliksem en donder kunnen we dus goed schatten hoever de ontlading van ons vandaan was. Drie seconden is dus één kilometer, zes seconden zijn twéé kilometers, enzovoorts.
Wie dit op zich af ziet komen, kan maar beter een schuilplaats zoeken. Foto: Wouter van Bernebeek.
“Tijdens onweer kan je beter niet onder een boom schuilen.”
Dat is inderdaad onverstandig. Bliksem zal vaker op een hoog punt inslaan en daarom is een (eenzame) boom in een open veld geen verstandige schuilplaats. Heeft men geen keuze, dan is het het beste om gehurkt met de voeten bij elkaar te schuilen. De kans op een directe inslag is dan kleiner en ook zijn de gevolgen van inductiestroom ten gevolge van een nabije inslag dan geringer. Koeien, die met hun vier poten ver uiteenstaan, zijn van dat laatste vaak een slachtoffer. In een bos kan men daarom het best midden in het bos schuilen, waar alle bomen min of meer even hoog zijn, dan aan de bosrand, waar de eerste bomenrij boven het land daaromheen uitsteekt. Juist dáár zal de bliksem vaker inslaan.
“Je kunt beter onder een beukenboom schuilen dan onder een eikenboom.”
Dit sluit aan op een Duitse weerspreuk, die vrij vertaald luidt: ‘Eiken zal men mijden en beuken zal men zoeken.’ Toch is dit grote onzin. Beuken worden even vaak door de bliksem getroffen als eiken. Wél is het zo dat eiken een ruwe stam hebben, waardoor de gevolgen van de inslag vaak duidelijk zichtbaar zijn. Een beuk heeft een gladde stam, waarop de bliksem vaker ‘afglijdt’. Daardoor is een inslag minder duidelijk zichtbaar. Het lijkt daarom dat beuken door de bliksem meer gespaard worden, maar bliksem is echt niet kieskeurig, wat dat betreft.
Bij onweer is het heel onverstandig om een boom als schuilplaats uit te zoeken. Vooral een eenzame boom kan wellicht het doelwit van een inslaande bliksem worden. Foto: Wouter van Bernebeek.
Dit zijn dan zomaar tien vragen die door de verjaardagsvisite op mij werden afgevuurd en er werden nog meer vragen gesteld. Maar die bewaren we voor een andere keer. In ieder geval vond het aanwezige gezelschap het een leerzame, en gezellige middag. En zo blijkt maar weer… over het weer raak je nooit uitgepraat!
Bron: Meteo Consult
Bekijk het van de zonnige kant, de meeste regen valt naast je.
