Neerslag
Neerslag
Neerslag is het uit de atmosfeer op het aardoppervlak vallen van water in vloeibare of vaste vorm. In Nederland valt jaarlijks behoorlijk veel regen en in mindere mate een andere vorm van neerslag. Gemiddeld valt er ongeveer 750 mm neerslag. Deze 750 mm neerslag valt in circa 570 uur naar beneden. Dat komt neer op ongeveer 7 procent van de tijd in een jaar. In de 20ste eeuw waren er veel uitschieters, zoals in 1965 met 1230 mm in Apeldoorn.
Neerslaghoeveelheid
De neerslaghoeveelheid wordt uitgedrukt in millimeters en altijd herleid tot vloeibare vorm.
Neerslagintensiteit
Dit is de hoeveelheid neerslag per tijdseenheid. Dit wordt meestal in millimeters per uur uitgedrukt. In weerrapporten wordt door de waarnemer een beschrijving van de intensiteit van de verschillende weersverschijnselen gegeven door middel van een weercode.
Neerslagvormen
Regen en sneeuw
Regen en sneeuw ontstaan op dezelfde manier, hoog in de wolken. Op aanwezige ijskristalletjes zet de aanwezige waterdamp zich af. Op deze manier wordt het kristalletje groter en groter en groeit uit tot een sneeuwvlok. De sneeuwvlok valt door zijn geringe gewicht langzaam naar beneden, maar komt tijdens zijn val in steeds warmere lucht terecht. Meestal smelt de sneeuw in de onderste lagen van de atmosfeer en komt als regendruppel op de grond. De grootste sneeuwvlok ooit waargenomen is 38 cm breed en 20 cm dik en werd geregistreerd op 28 januari 1887 te Fort Keogh, in Montana, V.S.
Natte sneeuw
Als de temperatuur in de winter ook in de onderste lagen van de atmosfeer onder nul ligt, dan bereikt de neerslag als sneeuw de grond. Als het aan de grond vriest, dan spreken we van droge sneeuw. Ligt de temperatuur in de onderste paar honderd meter van de atmosfeer boven nul, dan dooit de sneeuw nog net voordat ze de grond bereikt en valt dan als natte sneeuw (of net als regen).
Mist en nevel
Valt regen in zeer kleine druppeltjes, dan spreken we van motregen. Als de druppeltjes zo klein zijn dat ze blijven zweven en zijn het er zoveel dat het zicht daardoor sterk terugloopt, tot minder dan 1000 meter, dan hebben we te maken met mist. Mist in combinatie met temperaturen onder nul vriest aan en veroorzaakt vaak mooie, wit berijpte bomen en struiken. Wordt het zicht door minuscule waterdruppeltjes verminderd, maar blijft het zicht wel boven de 1000 meter, dan spreken we van nevel.
IJzel
Heel soms regent het, terwijl het vriest of vallen regendruppels op bevroren grond. Komt de vallende druppel in aanraking met een bevroren voorwerp en bevriest hij direct, dan spreken we van ijzel. Het komt gelukkig niet zo vaak voor, maar veroorzaakt altijd weer ernstige problemen met name in het verkeer. Vrij zelden ijzelt het zo lang en hard, dat hoogspanningsdraden en boomtakken onder het gewicht van de erop aangevroren ijslaag bezwijken. De meeste schade door ijzel werd veroorzaakt in het oosten van Canada en de aangrenzende staten van de V.S. op 6 januari 1998. Hoogspanningsleidingen bezweken onder een 10 cm dikke ijslaag en circa 3 miljoen mensen in Quebec zaten zonder stroom.
Stofregen
Een bijzondere vorm van regen is stofregen. In Nederland valt de stofregen meestal in het voorjaar. Deze regen bevat stof of kleine zanddeeltjes. Dit kan zoveel zijn dat het zeer goed zichtbaar is op bijvoorbeeld auto's. Het stof of zand komt in de meeste gevallen uit de woestijnen van Afrika. Daar krijgt het stof, bijvoorbeeld tijdens een zand- of stofstorm, op tot grotere hoogte in de atmosfeer om vervolgens met een sterke wind te worden getransporteerd naar een regengebied. Daar condenseert het water in de wolken op de stof- en zanddeeltjes met als gevolg de vorming van door stof en zand vervuilde regendruppels.
Hagel
Hagel ontstaat alleen in een actieve buienwolk, waarin de lucht met grote snelheden omhoog wordt gevoerd. Onder deze specifieke omstandigheden kan een flinke ijskorrel ontstaan. Hoe sterker de opstijgende luchtstroom in de bui, hoe langer het zwaarder wordende korreltje (ondanks z'n gewicht) in de wolk kan circuleren. Vooral in een zomerse onweersbui aan het eind van een hete zomerdag kan de lucht met grote snelheid omhoog stromen. Vandaar dat de kans op grote hagelstenen juist in de zomer, met warm weer, het grootst is. In de winter komen lichte hagelbuien voor. Een enkele keer worden hagelstenen net zo groot als tennisballen of honkballen gesignaleerd! Uiteraard is de schade dan niet te overzien, temeer daar er tijdens zon zware bui ook zware windstoten voorkomen. De agrarische sector heeft vaak de meeste schade door hagel. In wijngebieden wordt de methode van hagelschieten nogal eens gebruikt om zware neerslag van hagel te voorkomen. Dreigende cumulonimbus-wolken worden met licht geschut of raketten onder vuur genomen. Zo kan het groeiproces van de neerslag vroegtijdig worden afgebroken en zal de neerslag veel minder hevig zijn. De zwaarste geregistreerde hagelstenen wogen 0,77 kg. Deze hagelstenen zijn waargenomen op 3 september 1970 in Coffeyville in Kansas (V.S.).
Dauw
Dauw is een afzetsel van waterdruppeltjes op voorwerpen, doorrechtstreekse condensatie van waterdamp uit de omringende lucht. In koude lucht kan zich minder vocht bevatten dan in warme lucht. De afkoelende, vochtige lucht kan het dauwpunt (condensatiepunt) bereiken. Is de temperatuur hierbij onder het vriespunt dan ontstaat er geen dauw, maar rijp. Dauw wordt onderscheiden in advectieve dauw en stralingsdauw.
Sneeuw in Mount Baker (Archief)
Wereld-extremen
Extremen in Nederland
Neerslag is het uit de atmosfeer op het aardoppervlak vallen van water in vloeibare of vaste vorm. In Nederland valt jaarlijks behoorlijk veel regen en in mindere mate een andere vorm van neerslag. Gemiddeld valt er ongeveer 750 mm neerslag. Deze 750 mm neerslag valt in circa 570 uur naar beneden. Dat komt neer op ongeveer 7 procent van de tijd in een jaar. In de 20ste eeuw waren er veel uitschieters, zoals in 1965 met 1230 mm in Apeldoorn.
Neerslaghoeveelheid
De neerslaghoeveelheid wordt uitgedrukt in millimeters en altijd herleid tot vloeibare vorm.
Neerslagintensiteit
Dit is de hoeveelheid neerslag per tijdseenheid. Dit wordt meestal in millimeters per uur uitgedrukt. In weerrapporten wordt door de waarnemer een beschrijving van de intensiteit van de verschillende weersverschijnselen gegeven door middel van een weercode.
Neerslagvormen
Regen en sneeuw
Regen en sneeuw ontstaan op dezelfde manier, hoog in de wolken. Op aanwezige ijskristalletjes zet de aanwezige waterdamp zich af. Op deze manier wordt het kristalletje groter en groter en groeit uit tot een sneeuwvlok. De sneeuwvlok valt door zijn geringe gewicht langzaam naar beneden, maar komt tijdens zijn val in steeds warmere lucht terecht. Meestal smelt de sneeuw in de onderste lagen van de atmosfeer en komt als regendruppel op de grond. De grootste sneeuwvlok ooit waargenomen is 38 cm breed en 20 cm dik en werd geregistreerd op 28 januari 1887 te Fort Keogh, in Montana, V.S.
Natte sneeuw
Als de temperatuur in de winter ook in de onderste lagen van de atmosfeer onder nul ligt, dan bereikt de neerslag als sneeuw de grond. Als het aan de grond vriest, dan spreken we van droge sneeuw. Ligt de temperatuur in de onderste paar honderd meter van de atmosfeer boven nul, dan dooit de sneeuw nog net voordat ze de grond bereikt en valt dan als natte sneeuw (of net als regen).
Mist en nevel
Valt regen in zeer kleine druppeltjes, dan spreken we van motregen. Als de druppeltjes zo klein zijn dat ze blijven zweven en zijn het er zoveel dat het zicht daardoor sterk terugloopt, tot minder dan 1000 meter, dan hebben we te maken met mist. Mist in combinatie met temperaturen onder nul vriest aan en veroorzaakt vaak mooie, wit berijpte bomen en struiken. Wordt het zicht door minuscule waterdruppeltjes verminderd, maar blijft het zicht wel boven de 1000 meter, dan spreken we van nevel.
IJzel
Heel soms regent het, terwijl het vriest of vallen regendruppels op bevroren grond. Komt de vallende druppel in aanraking met een bevroren voorwerp en bevriest hij direct, dan spreken we van ijzel. Het komt gelukkig niet zo vaak voor, maar veroorzaakt altijd weer ernstige problemen met name in het verkeer. Vrij zelden ijzelt het zo lang en hard, dat hoogspanningsdraden en boomtakken onder het gewicht van de erop aangevroren ijslaag bezwijken. De meeste schade door ijzel werd veroorzaakt in het oosten van Canada en de aangrenzende staten van de V.S. op 6 januari 1998. Hoogspanningsleidingen bezweken onder een 10 cm dikke ijslaag en circa 3 miljoen mensen in Quebec zaten zonder stroom.
Stofregen
Een bijzondere vorm van regen is stofregen. In Nederland valt de stofregen meestal in het voorjaar. Deze regen bevat stof of kleine zanddeeltjes. Dit kan zoveel zijn dat het zeer goed zichtbaar is op bijvoorbeeld auto's. Het stof of zand komt in de meeste gevallen uit de woestijnen van Afrika. Daar krijgt het stof, bijvoorbeeld tijdens een zand- of stofstorm, op tot grotere hoogte in de atmosfeer om vervolgens met een sterke wind te worden getransporteerd naar een regengebied. Daar condenseert het water in de wolken op de stof- en zanddeeltjes met als gevolg de vorming van door stof en zand vervuilde regendruppels.
Hagel
Hagel ontstaat alleen in een actieve buienwolk, waarin de lucht met grote snelheden omhoog wordt gevoerd. Onder deze specifieke omstandigheden kan een flinke ijskorrel ontstaan. Hoe sterker de opstijgende luchtstroom in de bui, hoe langer het zwaarder wordende korreltje (ondanks z'n gewicht) in de wolk kan circuleren. Vooral in een zomerse onweersbui aan het eind van een hete zomerdag kan de lucht met grote snelheid omhoog stromen. Vandaar dat de kans op grote hagelstenen juist in de zomer, met warm weer, het grootst is. In de winter komen lichte hagelbuien voor. Een enkele keer worden hagelstenen net zo groot als tennisballen of honkballen gesignaleerd! Uiteraard is de schade dan niet te overzien, temeer daar er tijdens zon zware bui ook zware windstoten voorkomen. De agrarische sector heeft vaak de meeste schade door hagel. In wijngebieden wordt de methode van hagelschieten nogal eens gebruikt om zware neerslag van hagel te voorkomen. Dreigende cumulonimbus-wolken worden met licht geschut of raketten onder vuur genomen. Zo kan het groeiproces van de neerslag vroegtijdig worden afgebroken en zal de neerslag veel minder hevig zijn. De zwaarste geregistreerde hagelstenen wogen 0,77 kg. Deze hagelstenen zijn waargenomen op 3 september 1970 in Coffeyville in Kansas (V.S.).
Dauw
Dauw is een afzetsel van waterdruppeltjes op voorwerpen, doorrechtstreekse condensatie van waterdamp uit de omringende lucht. In koude lucht kan zich minder vocht bevatten dan in warme lucht. De afkoelende, vochtige lucht kan het dauwpunt (condensatiepunt) bereiken. Is de temperatuur hierbij onder het vriespunt dan ontstaat er geen dauw, maar rijp. Dauw wordt onderscheiden in advectieve dauw en stralingsdauw.
Sneeuw in Mount Baker (Archief)
Wereld-extremen
- Er viel 29 meter sneeuw in de winter van 1998/1999 op de Mount Baker in de staat Washington (V.S.).
- De zwaarste sneeuwstorm ooit waargenomen was in Mount Shasta in Californië (V.S.). Deze storm duurde van 13 tot en met 19 december 1955. Tijdens deze storm viel er 480 cm sneeuw.
- De meeste sneeuw in een etmaal viel in Bessans (Frankrijk). Op 5 en 6 april 1969 viel er 173 cm in 19 uur tijd.
- Lloro in Colombia is de plaats met de meeste regenval. De laatste 30 jaar valt er gemiddeld 13.300 mm regen.
- De meeste regen op een dag viel op het eiland La Réunion in de Indische Oceaan. Er viel 187 cm regen van 15 op 16 maart 1952.
- De meeste regen binnen een jaar viel in India, in de plaats Cherrapunji. Van augustus 1860 tot juli 1861 kwam er ongeveer 24.466 mm regen naar beneden. Te Cherrapunji, India is ooit is tijdens een regenachtige maand 9296 mm regen gevallen.
Extremen in Nederland
- De vroegste dag met sneeuw die enige tijd bleef liggen is 13 oktober 1975, dit was vooral het geval in Zuidwest-Nederland.
- De laatste dag met sneeuw is 16 mei 1941 bij Winschoten en 17 mei 1935 in de omgeving van De Bilt.
- Op 2 maart 2005 viel in Friesland plaatselijk 50 cm sneeuw. Dit komt zelden voor in de maand maart.
- Op 13, 14 en 15 februari 1979 woedde er in Nederland een extreem zware noordooster sneeuwstorm. In de noordelijke helft van Nederland ontstonden hierdoor metershoge sneeuwbergen.
- Op 23 juni 1976 viel in Gouda 146 mm regen in een etmaal. Deze regen werd veroorzaakt door uit Duitsland komend zwaar onweer. Dit zwaar onweer trok langzaam over Nederland.
Every cloud has a silver lining
