Wat wordt er verstaan onder de warmtesom? Het is een zeer eenvoudige methode die een indruk geeft van de hoeveelheid warmte die een zomer oplevert. Simpelweg wordt van iedere dagelijkse maximumtemperatuur het restant genomen, voor zover dit boven de 20 graden ligt. Alle dagen met een maximum van 20.0 graden of lager leveren zodoende nul punten op, maar een dag met een maximum van bijvoorbeeld 25.0 graden levert vijf punten op en een tropische dag met een maximum van 30.0 graden, al tien! Op extreem warme zomerdagen komt er nog een extra bijdrage bij, namelijk als ook de minimumtemperatuur boven de 20 graden blijft. Op officiële stations op het platteland komt zo’n een zeer warme nacht maar uiterst zelden voor, maar in grotere dorpen en zeker in steden treden dergelijke nachttemperaturen vaker op, vooral tijdens hittegolven. Een etmaal met een minimum van 22 graden en een maximum van 34 graden levert voor de warmtesom dus 14 + 2 = 16 punten op.
Net zoals voor de vorstsom in de winter uitsluitend naar de periode van 1 november tot en met 31 maart wordt gekeken, geldt dat in de zomer voor de periode 1 mei tot en met 30 september.
De afgelopen warmte telt dus helemaal nog niet mee voor de zomer van 2007! Op zich is dat niet onlogisch, want “normaal†is april natuurlijk helemaal geen zomermaand; gematigde temperaturen zijn eerder regel dan uitzondering. Dat blijkt ook als we de afgelopen 20 grasmaanden eens onder de loep nemen.
Dagen met een maximumtemperatuur van tussen 10 en 15 graden waren de afgelopen twintig aprilmaanden gemeengoed, op bijna de helft van alle dagen (46%) traden deze kwikstanden op. Ronduit kille maxima van tussen 5 en 10 graden zijn in Bennekom bijna even vaak voorgekomen als warme lentedagen met een maximum van 20 graden of hoger (ruim 12 om ruim 13%), waarbij de nu bijna afgelopen extreem warme aprilmaand dus al is meegenomen. Het verschil tussen de gemiddelde “taartpunt†over de laatste twintig aprilmaanden en de “taart†van de afgelopen maand maakt dat verschil pijnlijk duidelijk. In het navolgende zullen we ons op die warme dagen concentreren.
Een enkele, of een paar warme dagen met een maximumtemperatuur van 20 graden of meer komen dus in vrijwel elke aprilmaand wel voor. Toch bleef in 1989, 1992 en 1997 de warmtesom in Bennekom in april op nul punten staan, terwijl de score in 1999, 2001, 2002 en 2005 beneden twéé punten bleef. In de helft van alle aprilmaanden werd de vijf punten niet gehaald en slechts vijf aprilmaanden wisten minimaal tien “warmtepunten†te scoren.
April 2000 kwam tot precies 10.0 punten, er traden toen vijf warme dagen op. In april 2003 was de score met 21.6 punten meer dan dubbel zo hoog en de punten werden gedurende negen warme dagen bijeengesprokkeld. Vergelijkbaar qua warmte verliep april 1996 met 22.2 punten en zeven warme, als ook drie zomerse dagen. Dat laatste was nipt: op 20, 21 en 22 april waren de maxima 25.3; 25.0 en 25.2 graden. April 1993 leverde de warmste Koninginnedag op sinds deze op 30 april wordt gevierd. In Bennekom werd het toen 27.4 graden en was dat toen de derde zomerse dag op rij. Totaal werden er toen in april 35.3 warmtepunten vergaard.
Dit alles verbleekt echter totaal met de warmte die we in de voorbije maand hebben gehad. Er zijn zeven zomerse dagen opgetreden, even veel als alle 19 aprilmaanden daarvóór bij elkaar opgeteld! En het was nog niet eens nipt ook. De “koudste†van deze zeven dagen was 28 april, met een maximum van 26.2 graden. De totale warmtesom van deze maand is op een indrukwekkende 62.3 punten uitgekomen, méér dus dan het totaal van de twee warmste aprilmaanden voor dit jaar bij elkaar opgeteld!
Morgen verschijnt mei op de kalender en dan kan ook de officiële warmtesom in beweging worden gezet. Tegelijkertijd zal de warmte wat meer gematigd zijn en kan het best een tijdje duren alvorens die 62.3 punten opnieuw worden bereikt. Het blijft daarbij zonnig en droog en ook wat dat betreft zullen de records alleen maar verder worden aangescherpt, want tot en met het komende weekeinde lijkt er nog weinig in het weerbeeld te veranderen. Daarna lijkt er een voorzichtige kentering te volgen, al is dat nog ver weg en daarom nog tamelijk onzeker.
[img width=420 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/4c92f00f47.jpg[/img]
Het temperatuurverloop in april 2007 in Bennekom. De beide warmtegolven springen er duidelijk uit.
[img width=430 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/9ed73dbd09.jpg[/img]
Grafische weergave van de maximumtemperaturen gedurende de afgelopen 20 aprilmaanden in Bennekom. Maxima van 10 tot 15 graden zijn heel gewoon (groene taartpunt) en écht warme dagen niet (donkerrode taartpuntje).
[img width=416 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/b3c2ba4ea9.jpg[/img]
Hoe anders was het beeld in de afgelopen maand! Het verschil met de "taart" uit de vorige afbeelding (waar deze maand óók in zit verwerkt) is wel zeer opvallend!
[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/c7a1748ebb.jpg[/img]
Het was in ieder geval qua weer een perfecte Koninginnedag. De optocht in Mook.
[img width=480 height=319]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/b2ee1dbcb3.jpg[/img]
De droogte houdt maar aan. Veel plaatsen hadden 0 of minder dan 1 mm af te tappen deze maand (Bennekom 0.1 mm). De mais kon amper kiemen en zal beregend moeten worden.
[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/0457b98eed.jpg[/img]
Het omploegen van de akker is bij dit weer een stoffige bezigheid.
©weer.nl