Dubbele magmabel vormt zich bij het Hades ventilatiekanaal van de West Mata submariene vulkaan
De beelden van een uitbarstende submariene vulkaan, die gloeiende lava bellen spuwt, werpen een licht op hoe submariene vulkanen een invloed hebben op het leven in de oceanen en hoe deze het gezicht van de aarde veranderen. Het zijn de foto's van de diepste actieve eruptie ooit in beeld gebracht. De uitbarstingen onder de zeespiegel zijn verantwoordelijk voor driekwart van alle uitbarstingen op de aarde. Door de bovenliggende oceaan en de pure uitgestrektheid van de zeebodem maakt het detecteren en observeren van de actieve submariene vulkanen zeer moeilijk. De tot nu toe enige data van een submariene uitbarsting, zijn die van de vulkaan NW Rota-1, nabij het eiland Guam in het westelijk deel van de Stille Oceaan.
Nu zijn onderzoekers getuige geweest van die diepste uitbarsting ooit. Het gaat om de West Mata vulkaan, nabij de Fiji eilanden in het zuidwestelijke deel van de Stille Oceaan in het Lau Bassin. De snelheid van subductie (= het schuiven van de ene tektonische plaat onder de andere) is hier het hoogste ter wereld. De regio vertoont voldoende bewijzen voor recente vulkanische activiteit.
Een pilaar van lava vormt zich aan de basis van het Hades ventilatiekanaal van de West Mata vulkaan
Verbazingwekkend explosieve eruptie
Onderzoekers hebben de West Mata submariene vulkaan ontdekt in 2008 tijdens een onderzoek van het noordoostelijke deel van de Lau Bassin. In de jaren hierna waren er steeds explosieve erupties waar te nemen. De waarnemingen werden gedaan door een op afstand bediend voertuig. De eerste grote eruptie kreeg de naam Hades en de tweede Prometheus. Beide erupties vonden plaats op een diepte van zo'n 1.200 meter. De bijna continue uitbarstingen genereren gloeiende met gas gevulde bubbels van lava met een doorsnede oplopende tot 1 meter. Het gas, wat door de gloeiende lava stroomt, kan soms het uiterlijk hebben van vlammen. "Het was absoluut adembenemend en opwindend, die hebben we nog nooit op de bodem van de zee gezien", zegt onderzoeker Joseph Resing, oceanograaf aan de universiteit van Washington in Seattle.
Garnalen voeden zich met microben uit het uitvloeiingsgesteente, slechts op tientallen meters van de eruptie. De metalen stok verzamelt het vloeibare uitvloeiingsgesteente
De rijke soep van chemicaliën, die tijdens de erupties vrijkomt, voeden diverse ecologische gemeenschappen in de diepe oceaan. Een voorbeeld hiervan zijn de garnalen op de bovenstaande foto, die zich te goed doen aan de microben. Het kan zo zijn, dat het diepe zee vulkanisme biljoenen jaren geleden het eerste leven op aarde heeft gevoed.
Deze submariene uitbarsting is de diepste ooit waargenomen. De eruptie vond zo'n 700m dieper plaats van NW Rota-1. Het gebeurde op een grotere diepte, dan daar waar wetenschappers een submariene uitbarsting verwachten. "De waterdruk gaat omhoog, naarmate je verder de diepte in gaat. Het vermogen van gas, welke uit de magma komt, om te exploderen is sterk verminderd. Dus we gingen ervan uit, dat er geen explosieve erupties onder de 1.000 meter konden voorkomen," zegt Resing.
Een explosieve eruptie bij het Prometheus ventilatiegat van de West Mata. De witte rook is zwavel
Vragen blijven bestaan
Uitbarstingen op de bodem van de oceaan komen in relatief korte periodes voor met een duur van enkele uren tot maanden. Dit gebeurt bij bijna alle uitbarstingen op aarde. Echter West Mata lijkt vanaf het moment van ontdekking in 2008 continu uit te barsten. De reden hiervan kan zijn, dat de magma hier geconcentreerd is, in plaats van over verschillende vulkanen verdeeld te zijn. "Echter, dit is een aanname. Of het daadwerkelijk zo is, weten we niet," zegt Resing.
Uit monsters, die verzameld zijn rond de West Mata, blijkt, dat de vulkaan boninite uitspuwt. Dit is een soort lava met een hoog watergehalte. Boninite, die gevonden is, is nieuw aangemaakt. Hiervoor kwam dit materiaal alleen maar voor in oude, zeer oude, afzetlagen. Boninite wordt altijd gerelateerd met subductie zones. Deze ongerepte monsters kunnen nieuwe aanwijzingen geven over subductie, in het bijzonder over de eerste fases. Subductie speelt een hoofdrol in vormen van het aanzicht van de planeet door het consumeren en recyclen van het materiaal van de oceanische platen.
"We hebben eigenlijk geen idee, wat er nu precies daar beneden op de bodem van die diepe oceaan gebeurt," zegt Resing. "Door de bovenliggende oceaan en de enorme grootte maken het eigenlijk onmogelijk om alles goed te onderzoeken."
© Onweer-Online
Bron: LS, Wikipedia | Gewijzigd: 25 oktober 2011, 19:49 uur, door Marga
"We hebben eigenlijk geen idee, wat er nu precies daar beneden op de bodem van die diepe oceaan gebeurt," zegt Resing. "Door de bovenliggende oceaan en de enorme grootte maken het eigenlijk onmogelijk om alles goed te onderzoeken."
Een heel eerlijke mening/bevinding. Dat mag ik wel.
Zo vraag ik me af in hoeverre hetgeen zich diep onder de oceaan afspeelt van invloed is op het weer en klimaat. In hoeverre kunnen delen van de oceaan warmer worden door erupties en in een relatief rustige periode weer afkoelen? En nog meer invloeden. Het antwoord daarop zal nog lang op zich laten wachten.