Wat gaat de straalstroom doen?
Wat gaat de straalstroom doen?
De vorm en het gedrag van de straalstroom is van belang voor ons weer. Ook bijvoorbeeld het invallen van de eventuele eerste winterkou in (de loop van) november of december hangt nauw samen met wat de straalstroom allemaal gaat doen.
Straalstroom
We leggen nog even kort uit wat de straalstroom precies is. Deze stroming kun je het vergelijken met een snelstromende 'rivier' van lucht op grote hoogte in de atmosfeer. De snelheden kunnen oplopen tot enkele honderden kilometers per uur. De polaire straalstroom wordt gevoed door de temperatuursverschillen tussen de Noordpool en de evenaar en wordt vaak gezien als motor achter de verschillende weersystemen. De straalstroom bepaalt namelijk de koers van lagedrukgebieden en bijbehorende storingen. Er geldt: hoe groter de temperatuursverschillen tussen noord en zuid, des te krachtiger de straalstroom is. In de zomer zijn die verschillen tussen noord en zuid kleiner dan in het winterhalfjaar. Het gevolg is dan ook dat de straalstroom in het winterhalfjaar sterker is.
Op tien kilometer kan het, in de straalstroom, tien keer zo hard waaien als op 500 meter. Vliegtuigen die bijvoorbeeld vanuit Amerika naar ons land vliegen maken daar dankbaar gebruik van.
Meridionale en zonale stroming
De sterkte van de straalstroom is ook van invloed op de vorm ervan. De stroming kan zich voordoen als een rechte of als kronkelende lijn met verschillende bochten. Die kronkels, horend bij een zogeheten meanderend patroon, kunnen zich voordoen als de straalstroom afzwakt. Bij zo’n patroon is het weer vaak grillig en wisselvallig. Soms slaan die bochten en kronkels zo ver uit, dat er een stroming van noord naar zuid of zuid naar noord ontstaat; een meridionale stroming.
Tegenhanger hiervan is de zonale stroming. De straalstroom is dan sterker en loopt in een relatief rechte lijn van west naar oost. Kronkels en bochten komen dus niet of nauwelijks voor. Deze situatie doet zich vaker in de winter dan in de zomer voor en staat voor een stabieler weertype. Dat kan dus ook dagenlang stabiel slecht of nat weer betekenen.
De te verwachten stroming maandagmiddag 14 uur op circa 5 kilometer boven het aardoppervlak aldus de hoofdberekening van het Europese atmosfeermodel. De pijlen staan getekend 'in' de straalstroom en geven aan waar de lucht naar toe beweegt.
Stromingspatroon ‘in de war’
Sinds 2008/2009 is het stromingspatroon in onze omgeving een beetje ‘in de war’. Waar normaal gesproken met regelmaat een forse westelijke tot zuidwestelijke straalstroom op hoge snelheid oceaanstoringen aanvoert met veel wind, is dat een stuk minder vaak dan normaal het geval. De straalstroom is sinds 2008/2009 veelal zwak en slingert behoorlijk, met daarbij relatief vaak wind uit noordelijke richtingen aan de oostflanken van hogedrukgebieden boven de oceaan. Het is niet onwaarschijnlijk dat dit afwijkende stromingspatroon verband houdt met de activiteit van de zon die, na een zeer diep zonneminimum in 2008, maar moeizaam op gang is gekomen.
Zuidelijke straalstroom, koud weer
In de afgelopen twee winters lag de polaire straalstroom geregeld zuidelijk en soms behoorlijk zuidelijk ter hoogte van de Middellandse Zee en/of Noord-Afrika. Het gevolg hiervan was dat we gedurende perioden aan de koude kant van de stroming terechtkwamen. Voor het precieze verloop van (winter)weer ben je er echter niet alleen met de straalstroom, ook andere fenomenen spelen een rol. In feite moeten veel puzzelstukken op de juiste manier in elkaar passen, wil het bij ons bijvoorbeeld echt goed winters weer in de vorm van vorstperiodes worden. Dus, een zuidelijke ligging van de straalstroom alleen hoeft niet meteen een koude of strenge winter(periode) te betekenen.....
De luchtdruk op zeeniveau maandagmiddag 14 uur aldus de hoofdberekening van het Europese model. Bij ons een zuidoostelijke stroming die nog 1 dag heldere, droge lucht aanvoert. Het frontaal systeem ten westen en zuidwesten van ons wordt dinsdag bij Nederland voorzien.
Storm
Ondanks dat houden wij in de weerkamer de straalstroom altijd goed in het oog, maar in het winterhalfjaar nét even wat meer dan in andere periodes van het jaar. Ook de ontwikkeling en koers van een herfst- of winterstorm afkomstig van de oceaan hangt nauw samen met het gedrag en de ligging van de straalstroom. Voor een storm is vooral een zonale, krachtige straalstroom nodig.
Straalstroom aankomende week
De eerstkomende dagen is in onze omgeving van storm geen sprake. De actuele situatie is dat de straalstroom vooralsnog een grote bocht vertoont ter hoogte van Portugal. Daarbij zit relatief warme lucht ten oosten en zuidoosten van ons en de koudere gemiddeld ten noordwesten van Nederland. Dit levert boven Rusland en omgeving zowel aan het aardoppervlak als aan de grond een hogedrukgebied op, terwijl een groot lagedrukgebied Ierland als ankerlocatie heeft gekozen. Aan het aardoppervlak is de situatie niet zo heel anders. Dit alles betekent bij ons een zuiden- tot zuidoostenwind die tot en met maandag nog droge, heldere lucht aanvoert. Uiteindelijk zal echter de invloed van het hogedrukgebied afnemen en dat geeft een storing die bij de Ierse depressie hoort gelegenheid om dinsdag vanuit het zuiden langzaam terreinwinst te boeken. Daardoor gaat het regenen. Ondertussen is het niet echt zacht met middagtemperaturen omstreeks de norm van 13 graden.
De te verwachten stroming op rond 5 km vrijdagmiddag 28 oktober 14 uur. De straalstroom begint zonale trekken te vertonen en ligt nog ten noorden van ons land. Van de Azoren via Frankrijk tot Hongarije strekt zich op die hoogte een hogedrukgebied uit. Hoe gaat dit verder op lange termijn?
Het is de bedoeling dat de straalstroom later in de week die grote bocht bij Portugal verliest (plaatje2), wanneer zich bij Spanje en Portugal een lagedrukgebied afsplitst en het "Ierse" laag al afzwakkend richting IJsland koerst. Tegelijkertijd arriveert op de oceaan een nieuwe (en diepe) depressie. Tegenhanger van al die depressies is dan een hogedrukgebied bij de Azoren dat vrijdag aan de grond een uitloper krijgt naar Nederland. Op grote hoogte is die uitloper zuid van ons te vinden. De vraag is nu of de straalstroom vanaf dat moment zonaal wordt en aansterkt, zodat misschien die oceaandepressie na vrijdag een eerste herfststorm teweegbrengt.
Bron: Meteo Consult | Gewijzigd: 23 oktober 2011, 15:59 uur, door Debbieke
De vorm en het gedrag van de straalstroom is van belang voor ons weer. Ook bijvoorbeeld het invallen van de eventuele eerste winterkou in (de loop van) november of december hangt nauw samen met wat de straalstroom allemaal gaat doen.
Straalstroom
We leggen nog even kort uit wat de straalstroom precies is. Deze stroming kun je het vergelijken met een snelstromende 'rivier' van lucht op grote hoogte in de atmosfeer. De snelheden kunnen oplopen tot enkele honderden kilometers per uur. De polaire straalstroom wordt gevoed door de temperatuursverschillen tussen de Noordpool en de evenaar en wordt vaak gezien als motor achter de verschillende weersystemen. De straalstroom bepaalt namelijk de koers van lagedrukgebieden en bijbehorende storingen. Er geldt: hoe groter de temperatuursverschillen tussen noord en zuid, des te krachtiger de straalstroom is. In de zomer zijn die verschillen tussen noord en zuid kleiner dan in het winterhalfjaar. Het gevolg is dan ook dat de straalstroom in het winterhalfjaar sterker is.
Op tien kilometer kan het, in de straalstroom, tien keer zo hard waaien als op 500 meter. Vliegtuigen die bijvoorbeeld vanuit Amerika naar ons land vliegen maken daar dankbaar gebruik van.
Meridionale en zonale stroming
De sterkte van de straalstroom is ook van invloed op de vorm ervan. De stroming kan zich voordoen als een rechte of als kronkelende lijn met verschillende bochten. Die kronkels, horend bij een zogeheten meanderend patroon, kunnen zich voordoen als de straalstroom afzwakt. Bij zo’n patroon is het weer vaak grillig en wisselvallig. Soms slaan die bochten en kronkels zo ver uit, dat er een stroming van noord naar zuid of zuid naar noord ontstaat; een meridionale stroming.
Tegenhanger hiervan is de zonale stroming. De straalstroom is dan sterker en loopt in een relatief rechte lijn van west naar oost. Kronkels en bochten komen dus niet of nauwelijks voor. Deze situatie doet zich vaker in de winter dan in de zomer voor en staat voor een stabieler weertype. Dat kan dus ook dagenlang stabiel slecht of nat weer betekenen.
De te verwachten stroming maandagmiddag 14 uur op circa 5 kilometer boven het aardoppervlak aldus de hoofdberekening van het Europese atmosfeermodel. De pijlen staan getekend 'in' de straalstroom en geven aan waar de lucht naar toe beweegt.
Stromingspatroon ‘in de war’
Sinds 2008/2009 is het stromingspatroon in onze omgeving een beetje ‘in de war’. Waar normaal gesproken met regelmaat een forse westelijke tot zuidwestelijke straalstroom op hoge snelheid oceaanstoringen aanvoert met veel wind, is dat een stuk minder vaak dan normaal het geval. De straalstroom is sinds 2008/2009 veelal zwak en slingert behoorlijk, met daarbij relatief vaak wind uit noordelijke richtingen aan de oostflanken van hogedrukgebieden boven de oceaan. Het is niet onwaarschijnlijk dat dit afwijkende stromingspatroon verband houdt met de activiteit van de zon die, na een zeer diep zonneminimum in 2008, maar moeizaam op gang is gekomen.
Zuidelijke straalstroom, koud weer
In de afgelopen twee winters lag de polaire straalstroom geregeld zuidelijk en soms behoorlijk zuidelijk ter hoogte van de Middellandse Zee en/of Noord-Afrika. Het gevolg hiervan was dat we gedurende perioden aan de koude kant van de stroming terechtkwamen. Voor het precieze verloop van (winter)weer ben je er echter niet alleen met de straalstroom, ook andere fenomenen spelen een rol. In feite moeten veel puzzelstukken op de juiste manier in elkaar passen, wil het bij ons bijvoorbeeld echt goed winters weer in de vorm van vorstperiodes worden. Dus, een zuidelijke ligging van de straalstroom alleen hoeft niet meteen een koude of strenge winter(periode) te betekenen.....
De luchtdruk op zeeniveau maandagmiddag 14 uur aldus de hoofdberekening van het Europese model. Bij ons een zuidoostelijke stroming die nog 1 dag heldere, droge lucht aanvoert. Het frontaal systeem ten westen en zuidwesten van ons wordt dinsdag bij Nederland voorzien.
Storm
Ondanks dat houden wij in de weerkamer de straalstroom altijd goed in het oog, maar in het winterhalfjaar nét even wat meer dan in andere periodes van het jaar. Ook de ontwikkeling en koers van een herfst- of winterstorm afkomstig van de oceaan hangt nauw samen met het gedrag en de ligging van de straalstroom. Voor een storm is vooral een zonale, krachtige straalstroom nodig.
Straalstroom aankomende week
De eerstkomende dagen is in onze omgeving van storm geen sprake. De actuele situatie is dat de straalstroom vooralsnog een grote bocht vertoont ter hoogte van Portugal. Daarbij zit relatief warme lucht ten oosten en zuidoosten van ons en de koudere gemiddeld ten noordwesten van Nederland. Dit levert boven Rusland en omgeving zowel aan het aardoppervlak als aan de grond een hogedrukgebied op, terwijl een groot lagedrukgebied Ierland als ankerlocatie heeft gekozen. Aan het aardoppervlak is de situatie niet zo heel anders. Dit alles betekent bij ons een zuiden- tot zuidoostenwind die tot en met maandag nog droge, heldere lucht aanvoert. Uiteindelijk zal echter de invloed van het hogedrukgebied afnemen en dat geeft een storing die bij de Ierse depressie hoort gelegenheid om dinsdag vanuit het zuiden langzaam terreinwinst te boeken. Daardoor gaat het regenen. Ondertussen is het niet echt zacht met middagtemperaturen omstreeks de norm van 13 graden.
De te verwachten stroming op rond 5 km vrijdagmiddag 28 oktober 14 uur. De straalstroom begint zonale trekken te vertonen en ligt nog ten noorden van ons land. Van de Azoren via Frankrijk tot Hongarije strekt zich op die hoogte een hogedrukgebied uit. Hoe gaat dit verder op lange termijn?
Het is de bedoeling dat de straalstroom later in de week die grote bocht bij Portugal verliest (plaatje2), wanneer zich bij Spanje en Portugal een lagedrukgebied afsplitst en het "Ierse" laag al afzwakkend richting IJsland koerst. Tegelijkertijd arriveert op de oceaan een nieuwe (en diepe) depressie. Tegenhanger van al die depressies is dan een hogedrukgebied bij de Azoren dat vrijdag aan de grond een uitloper krijgt naar Nederland. Op grote hoogte is die uitloper zuid van ons te vinden. De vraag is nu of de straalstroom vanaf dat moment zonaal wordt en aansterkt, zodat misschien die oceaandepressie na vrijdag een eerste herfststorm teweegbrengt.
Bron: Meteo Consult | Gewijzigd: 23 oktober 2011, 15:59 uur, door Debbieke
Mijn twitter: https://twitter.com/#!/debbietje128
Onweersdagen: 0
Onweersdagen: 0
