(Novum) - Meststoffen zijn de belangrijkste oorzaak voor de veranderingen de afgelopen decennia in de soortensamenstelling van algen, bodemdieren en wadvogels in de Waddenzee. Ook klimaatverandering en de intensieve mossel- en kokkelvisserij zijn van invloed. Dat blijkt uit onderzoek van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (Nioz) en drie andere onderzoeksinstituten naar het verloop van vermesting in de Waddenzee.
De toename van meststoffen, stikstofverbindingen en fosfaat in de jaren zeventig en tachtig zorgde ervoor dat andere algen en bodemdieren de boventoon gingen voeren in de Waddenzee. De hoeveelheid plankton, kleine algen die zich voeden met deze stoffen, verdubbelde. Met een vertraging van twee jaar verdubbelde ook de hoeveelheid algenetende bodemdieren. Vooral schelpdieren, zoals de strandgaper en het nonnetje, namen in aantal toe, evenals de wadpier. Dit leidde weer tot de komst van andere wadvogels.
Na een sterke afname van fosfaat in de jaren negentig, onder meer door het verbod op fosfaten in wasmiddelen, deden opnieuw nieuwe soorten hun intrede. Zo nam het aantal schelpdieretende scholeksters af, terwijl vogelsoorten die van andere bodemdieren leven juist vaker werden gesignaleerd.
De bevindingen zijn gebaseerd op dertigjarige meetseries van het Nioz, Rijkswaterstaat en Sovon Vogelonderzoek Nederland in de Waddenzee. Het is volgens het Nioz wereldwijd de eerste keer dat dergelijke langjarige ontwikkelingen van een compleet ecosysteem zijn vergeleken. Het Nioz voerde het onderzoek uit met het Nederlands Instituut voor Ecologie, Wageningen Imares en Biometris. Het onderzoek is deze maand verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Ecosystems.
[Copyright 2007, Novum]