Een eeuw halowaarnemingen
Een eeuw halowaarnemingen
De Wereld Meteorologische Organisatie, de overkoepelende organisatie van alle meteorologische instituten in de wereld, werkt naast professionele waarnemers ook met vrijwilligers. Nederland kan pronken met ruim honderd jaar waarnemingen van kringen om zon of maan en andere kleurrijke verschijnselen aan de hemel. Halo's worden dergelijke optische verschijnselen genoemd. Ze ontstaan door breking of weerkaatsing van zon- of maanlicht in ijskristallen. Bewolking op grote hoogte bestaat meestal uit ijskristallen waarin licht kleurrijke verschijnselen oplevert. Zo kunnen allerlei ringen, kransen, bogen in verschillende richtingen, lichtzuilen en lichtvlekken (bijzonnen) aan weerszijden van de zon ontstaan.
Rond 1900 was nog weinig bekend over deze verschijnselen. Ze waren wel opgevallen, zelfs al veel eerder: honderden jaren voor de jaartelling werden kleurrijke kringen om zon of maan al gezien als voorbodes van onheil en slecht weer. Terecht, omdat de hoge bewolking waarin de kleuren te zien zijn meestal samenhangt met naderende depressies. Toch wist men toen weinig over het ontstaan van deze "raadselachtige hemelpatronen". Vooral tussen 1895 en 1930 verschenen in meteorologische en astronomische tijdschriften tal van artikelen en verslagen van halo's, meestal met tekeningen. Het KNMI startte indertijd een serie publicaties onder de noemer "Waarnemingen van onweders en optische verschijnselen" met waarnemingen van vrijwilligers. In de jaren zestig werd de reeks gestopt, maar amateurs zetten de waarnemingen voort.
Zodoende beschikt ons land over een unieke reeks van ruim honderd jaar optische verschijnselen. De Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie, de huidige organisatie van weeramateurs, zet de waarnemingsreeks tegenwoordig voort, waardoor de verschijnselen goed worden gedocumenteerd. Vooral na grote vulkaanuitbarstingen worden in het vulkaanstof bijzondere schemeringsverschijnselen waargenomen. Ook in ijzig koude gebieden zoals Antarctica en Alaska zijn indrukwekkende haloverschijnselen te zien. Inmiddels zijn ze goed in kaart gebracht en worden ze ook met computers nagebootst.
Bron KNMI
De Wereld Meteorologische Organisatie, de overkoepelende organisatie van alle meteorologische instituten in de wereld, werkt naast professionele waarnemers ook met vrijwilligers. Nederland kan pronken met ruim honderd jaar waarnemingen van kringen om zon of maan en andere kleurrijke verschijnselen aan de hemel. Halo's worden dergelijke optische verschijnselen genoemd. Ze ontstaan door breking of weerkaatsing van zon- of maanlicht in ijskristallen. Bewolking op grote hoogte bestaat meestal uit ijskristallen waarin licht kleurrijke verschijnselen oplevert. Zo kunnen allerlei ringen, kransen, bogen in verschillende richtingen, lichtzuilen en lichtvlekken (bijzonnen) aan weerszijden van de zon ontstaan.
Rond 1900 was nog weinig bekend over deze verschijnselen. Ze waren wel opgevallen, zelfs al veel eerder: honderden jaren voor de jaartelling werden kleurrijke kringen om zon of maan al gezien als voorbodes van onheil en slecht weer. Terecht, omdat de hoge bewolking waarin de kleuren te zien zijn meestal samenhangt met naderende depressies. Toch wist men toen weinig over het ontstaan van deze "raadselachtige hemelpatronen". Vooral tussen 1895 en 1930 verschenen in meteorologische en astronomische tijdschriften tal van artikelen en verslagen van halo's, meestal met tekeningen. Het KNMI startte indertijd een serie publicaties onder de noemer "Waarnemingen van onweders en optische verschijnselen" met waarnemingen van vrijwilligers. In de jaren zestig werd de reeks gestopt, maar amateurs zetten de waarnemingen voort.
Zodoende beschikt ons land over een unieke reeks van ruim honderd jaar optische verschijnselen. De Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie, de huidige organisatie van weeramateurs, zet de waarnemingsreeks tegenwoordig voort, waardoor de verschijnselen goed worden gedocumenteerd. Vooral na grote vulkaanuitbarstingen worden in het vulkaanstof bijzondere schemeringsverschijnselen waargenomen. Ook in ijzig koude gebieden zoals Antarctica en Alaska zijn indrukwekkende haloverschijnselen te zien. Inmiddels zijn ze goed in kaart gebracht en worden ze ook met computers nagebootst.
Bron KNMI
